به گزارش روز یکشنبه ایرنا، الکساندر لانگلویس (Alexander J. Langlois) تحلیلگر مستقل مسایل سیاست خارجی آمریکا در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا در نیویورک افزود: توصیه من به آمریکا و همه کشورهای درگیر در مذاکرات برجام این است که مذاکرات را از همه موضوعات دیگر جدا کنند. این موضوع قبلاً توسط همه طرف‌ها به خوبی درک شده بود.
این تحلیلگر مسایل سیاست خارجی آمریکا در عین حال گفت: فشارهای سیاسی به ویژه در داخل آمریکا، تلاش های دولت بایدن برای ورود مجدد به برجام را با مشکل مواجه کرده است.
وی افزود که دولت ترامپ مسیر بازگشت به برجام را به اصطلاح مین‌گذاری کرد تا هر دولت آینده آمریکا با مشکلات و موانع سیاسی مواجه شود و مطمئناً برای تهران نیز یک امر مهم بود. صادقانه بگویم، دولت بایدن در اوایل سال ۲۰۲۱ به دلیل هراس از شرایط داخلی شانس خود را برای ورود مجدد به برجام از دست داد.
مشروح گفتگوی ایرنا با الکساندر لانگلویس (Alexander J. Langlois) تحلیلگر مستقل آمریکایی درباره اخرین روند مذاکرات احیای برجام و ارزیابی سیاست خارجی دولت جو بایدن به شرح زیر است:
ترامپ مسیر را مین گذاری کرد/ بایدن در هراس از شرایط داخلی
سوال: دو سال از ریاست جمهوری بایدن می گذرد اما دولت او به رغم انتقاد از خروج دونالد ترامپ از برجام و تاکید بر رویکرد دیپلماسی هنوز نتوانسته است به وعده خود برای احیای برجام عمل کند. به نظر شما، واقعا چه عواملی غیر از آنچه برخی فقط ایران را متهم می کنند، موجب عدم موفقیت دولت بایدن شده است؟
تحلیلگر آمریکایی: فشارهای سیاسی به ویژه داخلی، تلاش های دولت بایدن برای بازگشت به برجام را با مشکل مواجه کرده است. این فشارها شامل کنگره آمریکا می شود، که در آن یک موضع گیری قوی دو حزبی علیه توافق با ایران وجود دارد. سیاست‌های قبلی دولت ترامپ در مقابل مذاکرات، به‌ویژه با توجه به بسیاری از تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران، آسیب بیشتری ایجاد کرده اند. این امر به ویژه در مورد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صدق می کند که در مقابل یک مساله فنی در رابطه با لغو تحریم ها، یک سوال سیاسی ایجاد کرد. دولت ترامپ از این امر آگاه بود و به اصطلاح مسیر را مین‌گذاری کرد تا هر دولت آینده آمریکا با مشکلات و موانع سیاسی مواجه شود و مطمئناً برای تهران نیز یک امر مهم بود. صادقانه بگویم، دولت بایدن در اوایل سال ۲۰۲۱ به دلیل هراس از شرایط داخلی شانس خود را برای ورود مجدد به برجام از دست داد. این درحالی است که هر دو طرف در بحبوحه سیاسی شدن مذاکرات، به ویژه از سوی تندروهایی که موضع جنگ طلبانه و مذاکره غیرواقعی در این گفتگوها را علیه دشمنان خود ترجیح می دادند، برای مذاکره بسیار تلاش کرده اند.
تصمیم ترامپ برای خروج از برجام اشتباه احمقانه بود
سوال: به نظر شما با توجه به عهد شکنی آمریکا در زمینه های مختلف به خصوص خروج از برجام و برخی معاهدات بین المللی، آیا واشنگتن طرف قابل اعتمادی برای هرگونه توافق و مذاکره ای هست؟
تحلیلگر آمریکایی: واشنگتن می تواند شریک قابل اعتمادی باشد، اما همانطور که گفتم مساله در ارتباط با هر دو طرف مذاکرات سیاسی است. شکاف بزرگی بین اردوگاه های طرفدار برجام و ضد برجام در آمریکا وجود دارد. با نگاه کردن به میانه روها، اصلاح طلبان و تندروهای محافظه کارتر، وضعیت در ایران نیز لزوماً متفاوت نیست. تصمیم ترامپ برای خروج از برجام در سال ۲۰۱۸ یک اشتباه احمقانه بود. اقدام ایران برای تصویب قانون افزایش غنی سازی اورانیوم نیز تصمیمی منطقی نبود. تصمیمات تندروها در هر دو کشور به شدت مانع پیشرفت می شود. علاوه بر این، این شکاف ایدئولوژیک/ فکری باعث ایجاد موانع غیر ضروری برای دستیابی به توافق خوبی می شود که در راستای منافع هر دو کشور است.
استفاده آمریکا از رویکرد چماق و هویج در مقابل ایران و اکثر کشورها
سوال: چرا آمریکا همواره به جای مدیریت بحران ها و رفع تعارض منافعش با جمهوری اسلامی ایران از طریق دیپلماسی و گفتگو، به اتهام زدن و زورگویی و قلدری که تهران نیز زیر بار آن نمی رود، روی می آورد؟
تحلیلگر آمریکایی: آمریکا از رویکرد چماق و هویج در مقابل ایران و اکثر کشورهای دیگر استفاده می کند. این به معنای تبلیغ گفتگوهای غیرمستقیم (از آنجایی که تهران از گفتگوی مستقیم با واشنگتن خودداری می کند) و انجام اقدامات قهری یکجانبه مانند تحریم ها است. من فکر نمی‌کنم تحریم‌ها سیاست مؤثری باشند، و اعمال تحریم‌های بیشتر در شرایطی که دولت بایدن یکی از مهم‌ترین موضوعات سیاست خارجی (یعنی مذاکرات برجام) را در دستور کار خود می‌داند، کاملاً متناقض است. همانطور که گفته شد، هر دو طرف از رویکرد هویج و چماق استفاده می کنند، درست همانطور که اکثر کشورها در سطح جهانی این کار را انجام می دهند. من این رویکرد را توجیه نمی‌کنم، زیرا معتقدم صرفاً گفتگو مؤثرتر از اظهارات درباره «بازدارندگی» یا لفاظی‌های شدید درباره درگیری است.
موضوعات غیرمرتبط از مذاکرات برجام باید جدا شود
سوال: همه سیاستمداران، کشورها و اعضای شورای امنیت، برجام را بهترین توافق بین‌المللی می‌دانند، اما با توجه به اتفاقات داخلی ایران، تمرکز کشورهای غربی معطوف به ناآرامی‌ها است و مذاکرات برای احیای برجام از دستور کار خارج شده است. با توجه به اینکه دیپلماسی همیشه بهترین راه حل مشکلات بوده است و دولت بایدن همواره بر این مسیر تاکید داشته است، راه حل و توصیه شما به کشورهای غربی به ویژه آمریکا برای از سرگیری مذاکرات احیای برجام چیست؟
تحلیلگر آمریکایی: توصیه من به آمریکا و همه کشورهای درگیر در مذاکرات برجام این است که مذاکرات هسته ای را از همه موضوعات دیگر جدا کنند. این موضوع قبلاً توسط همه طرف‌ها به خوبی درک شده بود، اگرچه طرفین به تلاش خود برای انتشار موضوعات غیر مرتبط با مذاکرات برجام ادامه می‌دهند. این رویکرد غیرمنطقی و غیرضروری است. اگر دستیابی به توافق واقعاً برای دو طرف اولویت دارد، آنها باید اقداماتی را انجام دهند که اهداف لفاظی و سیاسی را به شیوه ای راهبردی برآورده کنند. در مقابل، شاهد هستیم که طرفین واکنش‌های ارتجاعی ارائه می‌دهند که تنها برای مذاکرات مانع ایجاد می کنند.
بازگشت به برجام در مقابل رفع تحریم ها
سوال: با توجه به اهمیت جایگاه جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه و اینکه نمی توان نقش او را در این منطقه نادیده گرفت و نیز عهد شکنی آمریکا از جمله در برجام، برخی تحلیلگران معتقدند برای احیای برجام، دولت بایدن باید مشوق هایی حتی خارج از این توافق برای ایران در نظر بگیرد. نظر شما چیست؟
تحلیلگر امریکایی: با بازگشت به پاسخ قبلی من به سوال شما، واضح است که گفتگوها باید از همه مسائل دیگر جدا شوند. پیشنهاد رفع تحریم ها برای تهران باید باشد و در این مرحله کافی است. بازگشت ساده به برجام در مقابل رفع تحریم‌ها برای هر دو طرف خوب است. در این مرحله، امر دیگری نیاز به پیشنهاد یا مذاکره ندارد زیرا تنها بازگشت به برجام را با تاخیر بیشتری مواجه می کند.
حمایت از عراق در جنگ با ایران اشتباه بود /تاکید بر تداوم مذاکرات ایران و اوکراین در عمان
سوال: در بحث اوکراین، آمریکا از همکاری ایران با روسیه همواره ابراز نگرانی می کند و تهران را متهم به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ می کند در حالیکه محدودیت های سلاح های متعارف در اکتبر ۲۰۲۰ پایان یافته است. همچنین هنوز بطور رسمی ثابت نشده که روسیه متجاوز است و اگر ثابت هم شود، آیا آمریکا خودش در جنگ عراق علیه ایران به صدام که رسما متجاوز اعلام شد، کمک نکرد و سلاح های ممنوعه ارائه نکرد؟
تحلیلگر آمریکایی: من لزوماً به شرکت هر طرفی در کمک های امنیتی اهمیت نمی دهم. هیچ کشوری نباید اسلحه بفروشد یا از مسکو در جنگ علیه اوکراین حمایت کند. هم حمایت از عراق در جنگ با ایران و هم حمایت از روسیه در جنگ با اوکراین اشتباه بوده و می باشد.
سوال: ایران رسما اعلام کرده حاضر به رفع ابهامات است. چرا دولت آمریکا، اوکراین را تشویق به گفتگو با ایران و رفع این ابهامات نمی کند؟
تحلیلگر آمریکایی: همانطور که نشست محرمانه در عمان نشان داد، اوکراین و ایران در حال گفت‌وگو هستند. موضوع این گفتگوها فروش تسلیحات ایران به روسیه بود. هدف آنها رفع نگرانی های بین دو کشور است و نشانه خوشایندی از تلاش برای کاهش تنش ها است. علاوه بر این، تلاش‌ها برای کاهش نگرانی‌ها و مسائل پیرامون موضوع فروش تسلیحات ایران به روسیه فرصت بزرگی برای احیای مذاکرات برجام خواهد بود زیرا واشنگتن اعلام کرده است که مذاکرات تا حدی به دلیل حمایت تهران از مسکو در این زمینه متوقف شده است. مذاکرات میان ایران و اوکراین در عمان با توجه به ارتباط آنها با مذاکرات برجام باید ادامه یابد.
حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در بخشی از مصاحبه‌ای که به تازگی با شبکه سی‌ان‌ان انجام داده، بار دیگر ادعای ارسال پهپاد از سوی ایران به روسیه برای استفاده در جنگ با اوکراین را رد کرد اما کریستین امانپور در جریان این مصاحبه تصاویری به وزیر خارجه ایران نشان داد و ادعا کرد که مربوط به پهپادهای ایرانی است که اوکراینی‌ها آنرا گرفته‌اند. امیرعبداللهیان با بیان اینکه این تصاویر به پهپادهای ایرانی هیچ ارتباطی ندارد، به مذاکرات ایران و اوکراین در عمان اشاره کرد و گفت: من با وزیر امور خارجه اوکراین چند ماه پیش تماس گرفتم و گفتم این اتهامات بی اساس چیست که در مورد ایران مطرح می کنید؟ او به من گفت که ما اسنادی داریم که پهپاد شاهد ایرانی توسط روسیه در اوکراین به کار گرفته می شود. به او گفتم ما آمادگی داریم تیم نظامی ایران و اوکراین با هم سندهای شما را ببینند و بعد قضاوت کنیم. در کشور عمان قرار گذاشتیم تیم های نظامی ما و طرف اوکراینی آمدند و تعدادی عکس ماهواره ای مغشوش، مبهم و غیر واضح به ما ارائه دادند و ادعا کردند اینها پهپادهای ایرانی است.
امیرعبداللهیان افزود: متخصصان ما بررسی کردند و آن تصاویر هیچ ارتباطی با ایران نداشت. در حال حاضر چهار ماه است که ما منتظر هستیم دور دوم گفتگوها آغاز شود و آنها اسناد روشن تری ارائه دهند. اما طرف اوکراینی دائما می گوید دوهفته دیگر، یک ماه دیگر اما تا به امروز برای دور دوم مذاکرات و ارائه اسناد نیامده اند.ما از روسیه پرسیدیم و گفت از پهپاد ایرانی در اوکراین استفاده نکرده است. به اوکراین هم گفتیم اگر مستنداتی دارید، ارائه دهید تا ما بررسی می کنیم. هیچ مستندات قوی به جز اتهامات رسانه ای از سمت طرف اوکراینی در این رابطه ارائه نداده است.من به صراحت به عنوان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران می گویم: ما مخالف جنگ هستیم. ما مخالف جنگ در اوکراین، یمن، فلسطین و افغانستان هستیم.
به گزارش ایرنا، ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریم های ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفت. اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر با مفاد برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از آن در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریم‌های ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.
دولت دموکرات جو بایدن پس از روی کار آمدن در ژانویه ۲۰۲۱، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه ۱+۵ محکوم کرد اما تاکنون دربرابر هرگونه اقدام معتبر برای جبران رفتار نادرست گذشته کوتاهی کرده است.دولت بایدن سیاست های فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته و به بهانه حقوق بشری در حمایت از ناآرامی ها در ایران و همچنین به بهانه ادعای ارائه پهپاد از سوی ایران به روسیه برای بکارگیری در جنگ اوکراین تاکنون تحریم هایی را همگام با متحدان غربی خود اعمال کرده است.
نشریه آمریکایی بلومبرگ اخیرا با انتشار گزارشی ادعایی، به نقل از دو مقام دیپلمات ناشناس اعلام کرد که در نتیجه بازرسی‌های اتمی صورت گرفته در ایران طی هفته گذشته، مقادیری اورانیوم غنی‌شده با غلظت ۸۴ درصد، نزدیک به سطح مورد نیاز برای تولید سلاح اتمی کشف شده است.
جمهوری اسلامی ایران این ادعا را سیاه‌نمایی و تحریف حقایق خوانده و تاکید دارد که وجود ذره یا ذرات اورانیوم بالاتر از ۶۰ درصد در فرآیند غنی‌سازی به معنی غنی‌سازیِ بالای ۶۰ درصد نیست.
در این ارتباط، رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران سفر کرد و پس از دیدار و گفتگو با مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران، آژانس و سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیه مشترکی اعلام کردند: در خصوص مسائل پادمانی باقی‌مانده مربوط به سه مکان، ایران آمادگی خود را برای ادامه همکاری و ارائه اطلاعات و دسترسی بیشتر به منظور رسیدگی به مسائل پادمانی باقی‌مانده اعلام کرد.
در این بیانیه مشترک آمده است: ایران به صورت داوطلبانه به آژانس اجازه می‌دهد تا چنانچه مقتضی باشد فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند. روش اجرای آن طی یک نشست فنی که به زودی در تهران برگزار می‌شود، میان دو طرف مورد توافق قرار خواهد گرفت.
رابرت مالی (راب ملی) نماینده ویژه آمریکا در امور ایران ۱۱ اسفند ماه در نشستی با حضور کارشناسان اندیشکده‌های آمریکایی که توسط لابی صهیونیستی جی-استریت برگزار شده بود، ادعا کرد ایالات متحده قبل از تصمیم گیری درباره اقدامات و گامهای بعدی درباره ایران منتظر نتایج سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران خواهد ماند.
مذاکره کننده ارشد آمریکا در گفتگوهای غیرمستقیم گفته است: نباید درباره اقداماتی که انجام خواهیم داد یا نخواهیم داد، عجله کرد.اجازه دهید ببینیم آژانس بین المللی انرژی اتمی چه گزارشی ارائه می کند و سپس ما "برای تصمیم‌گیری در خصوص گامهای بعدی زمان کافی خواهیم داشت."
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت که پنجره برای توافق در مذاکرات رفع تحریم‌ها (وین) همچنان باز است اما این پنجره برای همیشه باز نخواهد بود.
به گزارش ایرنا، وزیرخارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتگو با سی ان ان اضافه کرد: با استفاده از واسطه ها، به صراحت به آمریکایی ها اعلام کرده ایم که همچنان در مسیر توافق قرار داریم. اما اگر مجلس ایران قانون جدیدی تصویب بکند ما باید از قانون پارلمان حمایت کنیم.لذا پنجره برای توافق همچنان باز است اما این پنجره برای همیشه باز نخواهد ماند.
امیر عبداللهیان افزود: طرف آمریکایی از طریق کانال‌های دیپلماتیک، پیام‌های مثبتی (در ارتباط با مذاکرات) ارسال کرده است اما در موضع‌گیری‌های رسانه‌ای، اظهاراتی زا مطرح می‌کنند که کاملا متفاوت است.