به گزارش ایرنا، حکمت خداوند در آفرینش زمین و آسمان به گونه‌ای است که حیات و تداوم نسل بشر به حیات و ممات منابع طبیعی تجدیدپذیر گره خورده است و اکنون منشاء بسیاری از فعالیت‌های تولیدی و اقتصادی از منابع طبیعی است.
منابع طبیعی به عنوان نعمتی الهی در خراسان شمالی غنی است و در جای جای گستره این خطه جنگل های ارس و هیرکانی و باغ های گردو و گیلاس، سیب و گلابی و سپیدارهای سربه فلک کشیده وجود دارد و در هر گوشه این استان کوچک چشمه ای، تالابی، رودی و برکه ای هست تا بتوان در آن جلوه های رقص برگ و آب را دید.
اما ناگزیر تغییرات اقلیمی و از بین رفتن تنوع محیطی در سال های اخیر این روایت زیبا از منابع طبیعی را زیر سوال برده است و از آنجایی که خراسان شمالی، ششمین استان حادثه خیز و سومین استان درگیر با خشکسالی نام نهاده شده است، منابع طبیعی آن نیز متاثر از این بحران ها در معرض نابودی قرار داشت.
کارشناساسان بر این باورند که اگر بخواهیم این وضعیت را جبران و از خسارات تغییرات اقلیمی جلوگیری کنیم باید تدابیری همچون احیای جنگل‌ها، بیان زدایی و اجرای طرح های آبخیزداری اندیشیده شود.
مسوولان خراسان شمالی در دولت سیزدهم به خوبی اهمیت این موضوع را درک کرده اند و طرح هایی که موجب مدیریت منابع آبی، کاهش فرسایش خاک و رسوب دهی، تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی و کاهش سیل خیزی را به خوبی اجرایی کرده اند.
اجرای آبخیزداری در ۲۵ درصد از عرصه طبیعی
سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی امروز یکشنبه در نشست خبری با اصحاب رسانه به خوبی عملکرده دولت سیزدهم را در این حوزه تشریح کرد و گزارش عملکرد وی به خوبی گویای افزایش میزان اعتبارات جذب شده و اقدامات عمرانی در این حوزه است.
علی اسدی در این خصوص گفت: طرح‌های آبخیزداری در ۸۱ حوزه به وسعت ۷۰۰ هزار هکتار معادل ۲۵ درصد از عرصه های طبیعی استان اجرا شده است و در سفر دولت به استان تامین ۴۳۰ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای طرح های آبخیزداری در عرصه های طبیعی استان مصوب شد که امید می رود به اجرای این طرح ها سرعت دهد.
وی خاطرنشان کرد: اکنون مطالعه طرح های آبخیزداری در ۱۱۴ حوزه آبخیز استان و در وسعت بیش از یک میلیون هکتار از عرصه های طبیعی انجام شده است که این وسعت معادل ۳۵ درصد از عرصه ها است.
سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی بیان کرد: اجرای طرح های آبخیزداری در هر هکتار از عرصه های طبیعی سبب ذخیره سازی منابع آب به میزان ۵۰۰ مترمکعب می شود و بر این اساس اجرای این طرح ها تاکنون به منجر به ذخیره سازی ۳۰۰ میلون مترمکعب آب شده است.
اسدی افزود: ارزش ریالی انجام طرح های آبخیزداری در عرصه های طبیعی استان ۱۴۰ میلیون دلار برآورد شده است.
اجرای طرح کاداستر در ۱۰۰ درصد عرصه
وی در ادامه تصریح کرد: طرح کاداستر در عرصه های منابع طبیعی استان به اتمام رسیده و به صورت ۱۰۰ درصد اجرا شده است و در کمیسیون رفع تداخلات اراضی، برای حل اختلافات مردم و دولت بر سر اراضی تصرف شده، تاکنون ۸۵۰ پلاک مورد بررسی قرار گرفته است.
سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی ادامه داد: در این خصوص هفت هزار و ۳۰۵ فقره پرونده اعتراض و اختلاف مردمی در برنامه بررسی قرار گرفت که رسیدگی به هزار و ۲۸۵ اعتراض مانده است.
وی درباره استعدادیابی اراضی منابع طبیعی برای واگذاری به متقاضیان و مجریان طرح های مختلف گفت: امسال ۱۲۸ مورد تقاضا به مساحت ۵۹۱ هکتار مورد بررسی قرار گرفت که ۳۵ مورد با ۱۴۲ هکتار مربوط به متقاضیان اجرای طرح های کشاورزی و ۲۴ مورد با ۱۳۲ هکتار مربوط به متقاضیان غیرکشاورزی است.
اسدی یادآور شد: امسال برای الحاقل به روستاها و سمت توسعه در این مناطق، ۲۲ مورد زمین منابع طبیعی به وسعت ۱۲۶ هکتار به بنیاد مسکن واگذار شد تا نیاز جوانان به ساخت مسکن پاسخ داده شود.
تعهد برای کاشت ۱۶ میلیون اصله درخت
وی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به تعهد کاشت یک میلیارد اصله درخت در چهار سال گفت: سهم استان در این باره کاشت ۱۶ میلیون اصله نهال است که با مشارکت مردم و دستگاه های مختلف محقق می شود.
وی افزود: دستگاه های اجرایی، آموزش و پرورش، اوقاف، دانشگاه ها و کشاورزان در طرح تولید و کشت نهال همکاری می کنند و با اجرای این طرح ۳۲ هزار هکتار به عرصه های فضای سبز استان افزوده می شود.
سرپرست منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی از تامین و خرید یک دستگاه دوربین پایش تصویری برای حفاظت و صیانت از جنگل های استان خبر داد و گفت: این دوربین برای نخستین بار در استان تامین شده و در جنگل های منطقه درکش شهرستان مانه و سملقان نصب و راه اندازی می شود.
وی خاطرنشان کرد: این دوربین قادر به پایش و ثبت تصاویر تا شعاع ۴۰ کیلومتری است و نقش تاثیرگذار در حفاظت از این مناطق جنگلی و شناسایی تخلف های احتمالی در این عرصه ها دارد.
تخصیص ۱۲۰ میلیارد ریال اعتبار سفر رییس‌جمهور
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی نیز در این نشست از تخصیص ۱۲۰ میلیارد ریال اعتبارات سفر رییس جمهور به حوزه آبخیزداری خبر داد و گفت: این میزان اعتبار برای طرح‌های آبخیزداری، پیشگیری، مهار سیل و آبخوانداری، پخش سیلاب و بهره برداری از روان آب ها در سطح استان هزینه می شود.
حسین فردی خاطرنشان کرد: ۳۰۰ هزار هکتار از عرصه های استان نیاز به اجرای عملیات آبخیزداری دارد که تاکنون ۵۰۰ هزار هکتار از عملیات انجام شده و ۲۰۰ هزار هکتار در دست اجرا است.
وی با بیان اینکه عملیات آبخیزداری به طور متوسط در ۱۷.۵ درصد از گستره منابع طبیعی استان اجرا شده است، اضافه کرد: بیشتر عملیات آبخیزداری در آبریز سدها و دشت های بحرانی انجام شده است و با توجه به کاهش بارندگی و خشکسالی های چند سال اخیر که خود موجب چرای مفرط و آسیب به مراتع استان شده است، طرح های کشت علوفه نیز در دستور کار قرار دارد.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: مدیریت منابع آبی، کاهش فرسایش خاک و رسوب دهی، تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی و کاهش سیل خیزی از نتایج اجرای طرح های آبخیزداری است و در خراسان شمالی نیز با توجه به این که ششمین استان حادثه خیز و سومین استان درگیر با خشکسالی در کشور محسوب می شود اجرای طرح‌های آبخیزداری از اهمیت به سزایی برخوردار است.
مطالعات آبخیزداری در ۶۹ هزار و ۵۰۰ هکتار
حسین فردی در ادامه گفت: مطالعات آبخیزداری خراسان شمالی در سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ شدت گرفت و در این مدت مطالعات لازم در ۹۵ هزار و ۶۱۰ هکتار از عرصه های استان انجام شد و عملیات و مطالعات آبخیزداری و آبخوانداری در ۹ ماهه امسال در سطح ۶۹ هزار و ۵۰۰ هکتار از عرصه‌های طبیعی استان انجام شده است.
به گفته حسین فردی؛ مطالعات آبخیزداری سال گذشته در ۲۶ هزار و ۱۱۰ هکتار از اراضی استان انجام و امسال نیز تاکنون ۶۹ هزار و ۵۰۰ هکتار انجام شد.
وی ادامه داد: مطالعات آبخیزداری در شهرستان های شیروان، اسفراین، مانه و سملقان، جاجرم و رازو جرگلان با ۷۵ درصد پیشرفت فیزیکی در حال انجام است و به زودی در شهرستان‌های بجنورد و گرمه هم اجرا می شود.
فردی با بیان اینکه با تخصیص اعتبارات مطالعات طرح های مزبور تا پایان امسال به اتمام خواهد رسید، عنوان کرد: برای اجرای این طرح ها ۲۰ میلیارد ریال از محل منابع استانی و سفر دولت پیش بینی شده است که تاکنون ۷۰ درصد این اعتبارات تخصیص یافت.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی ادامه داد: مطالعات آبخیزداری موجب می شود تا برای اولویت بندی، برنامه ریزی، تخصیص اعتبارات و آغاز عملیات اجرایی اقدامات بهتری انجام شود تا در زمان کمتر، شمار بیشتری از پروژه‌ها در گستره‌ای بالاتر اجرا شود و مطالعه به ویژه در موضوع کاهش فرسایش خاک و جلوگیری از سیلاب از جمله موارد تحقیقاتی و مطالعاتی بود که انجام شد البته که باید در آینده باز هم به آن بها داد تا وقوع پدیده‌های مخرب به حداقل برسد.
گستره حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی ۲ میلیون و ۳۳ هزار و ۳۶ هکتار است که از این وسعت یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار مرتع، بیش از ۱۸۳ هزار هکتار بیابان و ۴۳۴ هزار و ۵۵۰ هکتار جنگل است.
خراسان شمالی ذخیره گاه ژنتیک انواع گیاهان و درختان جنگلی است و ۲۵ هزار هکتار از جنگل های هیرکانی در این استان قرار دارد و ۳۵۰ گونه گیاه دارویی، معطر و ادویه ای در این استان شناسایی شده است که بیشتر این گونه ها قابلیت صنعتی شدن دارند.