تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۴۰۱ - ۰۹:۰۴

کرمان- ایرنا- شهر کرمان سال‌هاست در گیرودار تصمیم‌های مدیریت شهری از کمبود مسیرهای ویژه دوچرخه‌سواری رنج می‌برد؛ اتفاقی که کیفیت مسیر حمل و نقل عمومی این شهر و انگیزه برای دوچرخه‌سواری را کاهش داده است.

به گزارش ایرنا، هم‌اینک در مرکز شهر کرمان به عنوان یک کلانشهر تنها در بخش هایی از مسیرهایی همچون بلوار جمهوری‌اسلامی، خیابان فلسطین، کمربند شمالی و خیابان گلبازخان امکان دوچرخه‌سورای وجود دارد؛ آن هم عموما مسیرهای غیراستانداردی که در کنار تردد سایر وسایل نقلیه هستند و بعضا خیلی‌هایشان علاوه بر تعریف نشدن برای دوچرخه سواری، شیب و علامت‌گذاری مناسب در تقاطع‌ها و میادین ندارند و از وجود موانع فیزیکی مانند پل‌ها و انواع سرعت‌گیرها نیز رنج می‌برند که اگر بخت با آنها یار باشد به مسیر عابران پیاده یا موتورسوران گریزان از ترافیک‌های شهری تبدیل نشوند.

از چندین سال گذشته و در دوره پنجم شورای شهر کرمان تصمیم مسئولان شهری کرمان بر این شده بود که ۶۰ کیلومتر در هشت مسیر فضاهایی برای دوچرخه سواری ایمن ایجاد کنندکه عموما محقق نشده است.

بلوار جمهوری از آزادی تا فرودگاه، خیابان فلسطین - خیابان قدس- میدان توحید، خیابان شهدا - گنبد جبلیه،‌ خیابان شفا - میدان کوثر،‌ میدان کوثر- هزار و یکشب، بلوار هوانیروز- بلوار بعثت - بلوار رضوان، خیابان پاسداران- خیابان حافظ - خیابان اقبال،‌ میدان کوثر- خیابان ویلا - خیابان امام جمعه، میدان مشتاق، خیابان ناصریه - خیابان ابوحامد، میدان خواجو- توفیق، شاه نعمت الله ولی - خیابان مطهری، خیابان طالقانی، پارک مطهری - خیابان استقلال - میدان آزادی، خیابان خواجو، بلوار صدوقی، خیابان توانیر - نیکزاد - شهرک مطهری، خیابان سپه - خیابان فردوسی - پارک نشاط - خیابان مطهری - پارک مطهری )، این مسیرها بوده اند.

بعد از آن بود که خرداد ۹۹ اولین مسیر ایمن دوچرخه‌سواری در خیابان سپه شهر کرمان توسط شهرداری با اما و اگرهای فراوان احداث شد و در نهایت با انتقادهای جدی از سوی پلیس راهور که معتقد بود این طرح (ایجاد مسیر دوچرخه‌سواری ایمن) از بدترین جای ممکن شروع شده، به طور کلی جمع‌آوری شد تا از آن تنها خاطره‌ای در خیابان سپه باقی بماند.

خرداد ۹۹ اولین مسیر ایمن دوچرخه‌سواری در خیابان سپه شهر کرمان توسط شهرداری با اما و اگرهای فراوان احداث شد و در نهایت با انتقادهای جدی از سوی پلیس راهور که معتقد بود این طرح (ایجاد مسیر دوچرخه‌سواری ایمن) از بدترین جای ممکن شروع شده، به طور کلی جمع‌آوری شد تا از آن تنها خاطره‌ای در خیابان سپه باقی بماند.

اما در دوره جدیدمدیریت شهری، مدیران شهری به بررسی بیشتر طرح ایجاد ۶۰ کیلومتر مسیر ایمن دوچرخه سواری اعتقاد داشتند، موضوعی که می توان از گفته‌های شهردار کرمان در نشست بررسی طرح دوچرخه‌های اشتراکی فهمید. در آن نشست سعید شعرباف تاکید داشت گفت‌وگوهای زیادی پیرامون مسیر دوچرخه‌سورای در شهر کرمان وجود دارد و بیان کرد که در خصوص اینکه از ۶۰ کیلومتر مسیر در نظر گرفته شده کدام را می‌توان با سرعت اجرا کرد، باید بررسی‌های لازم انجام شود.

یکی دیگر از موضوعاتی که شهردار در آن نشست گفت، بررسی معابر موجود و معارض نبودن آنها با امنیت جانی دوچرخه‌سوران بود؛ شعرباف تاکید داشت علاوه بر بررسی وضعیت آسفالت و زیرسازی مسیرهای دوچرخه، اجرای این طرح در بافت مرکزی شهر را باید از جایی شروع کنیم که معبر آن از قبل آماده است.

البته در همان نشست بررسی طرح دوچرخه‌های اشتراکی مهدی نیکویی معاون اسبق حمل‌ونقل و امور زیربنایی شهردار کرمان خبر از افزوده شدن تعدادی مسیر دوچرخه سواری داد و گفت که تعدادی در اولویت قرار گرفته است.

البته بررسی موضوع طرح دوچرخه‌های اشتراکی و مسیرهای ایمن دوچرخه‌سواری به همین جا ختم نشد و در یکی از نشست‌های امسال شورای شهر کرمان در اردیبهشت ماه این موضوع به عنوان یکی از دغدغه‌های اعضای این شورا مطرح شد و در نهایت شهردار کرمان با بیان اینکه ایجاد مسیر مجزای دوچرخه‌سواری، به‌دلیل ایجاد محدودیت‌ها، تبعات اجتماعی خواهد داشت تاکید کرد که این اقدامات نیاز به مدیریت دارد، اما قطعا اجرای این طرح برای شهر مفید است.

اما حالا بعد از گذشت چند سال از طرح اولیه موضوع ایجاد مسیرهای دوچرخه‌سواری در قالب هشت مسیر(۶۰ کیلومتر) و بعد از طرح دوباره این موضوع در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ و تاکید شهرداری کرمان بر ضرورت و مفید بودن این طرح، هنوز ایجاد مسیرهای دوچرخه‌سواری در شهر کرمان در هاله‌ای از ابهام است.

سرپرست معاونت حمل‌ونقل و امور زیربنایی شهرداری کرمان در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به وضعیت اجرای مسیرهای ویژه دوچرخه‌سواری در شهر کرمان افزود: طرح مسیر ویژه دوچرخه‌سواری هم‌اینک در حدفاصل محور مربع گونه بلوار بعثت، بلوار رضوان، بلوار هوانیروز و بلوار جمهوری در حال اجراست و حدود ۵۰ درصد از کار اجرا شده که تنها در قسمت بلوار بعثت و رضوان مقداری از مراحل انجام کار مانده است.

ایجاد مسیرهای ویژه براساس استانداردها

محمدرضا یحیی‌زاده ادامه داد: ایجاد مسیرهای ویژه دوچرخه‌سواری در شهر کرمان براساس استانداردها و صحبت دقیق با کارشناسان و کسانی که در این موضوع سررشته دارند انجام می‌شود و به این صورت نیست که فقط یک جداکننده(نیوجرسی) در خیابان برای ایجاد مسیر دوچرخه‌سواری گذاشته شود.

وی بیان کرد: برای ایجاد مسیرهای ویژه دوچرخه در شهر کرمان طبق نظر کارشناسان ایستگاه‌های دوچرخه‌سواری گذاشته شده و حتی سر تقاطع ها موضوع ایمنی دوچرخه‌سواران به صورت کامل لحاظ شده است.

سرپرست معاونت حمل‌ونقل و امور زیربنایی شهرداری کرمان با اشاره به اینکه ایجاد مسیرهای ویژه دوچرخه‌سواری زیرساختی برای مکان‌های اشتراک دوچرخه در شهر کرمان خواهد بود، ادامه داد: با یک پیمانکار به منظور ایجاد مکان اشتراک دوچرخه نیز در شهر کرمان صحبت شده و قرار است یکسری دوچرخه وارد مدار شهری کند، البته این موضوع در مرحله توافقات اولیه قرار دارد.

مسیرهای ویژه منوط به طرح جامع حمل و نقل

وی در عین حال گفت: برای ایجاد مسیر ویژه دوچرخه در خیابان شریعتی شهر کرمان فعلا فکری نشده است زیرا ما یک طرح جامع حمل و نقل داریم که کار تحقیقاتی آن را دانشگاه تربیت مدرس تهران انجام می‌دهد؛ در این طرح تمامی مسائل از جمله مسیرهای خط ویژه دوچرخه‌سواری در نظر گرفته شده است که تا چند ماه آینده با دراختیار قرار دادن این طرح برای شهرداری کرمان ما می‌توانیم در مورد مسیرهایی که امکان دوچرخه‌سواری دارد بهتر تصمیم‌گیری کنیم.

یحیی‌زاده با تاکید بر اینکه تاکنون شهر کرمان طرح جامع حمل و نقل نداشته است اظهارداشت: ما تلاش می‌کنیم با همکاری دانشگاه تربیت مدرس، اولین طرح جامع حمل و نقل را برای این شهر داشته باشیم.

وی بیان کرد: برای مسیرهای دوچرخه‌سواری که هم‌اینک در شهر کرمان درحال اجراست همکاران ما در شهرداری پارکینگ دوچرخه و مبحث دوچرخه‌های اشتراکی را نیز لحاظ کرده‌اند تا شهروندان از امکان مسیرهای دوچرخه‌سواری استفاده بهتری داشته باشند.

شهرداری از طرح‌های هیات دوچرخه‌سواری استفاده نکرده است

اما این مشکلات درحالی است که رییس هیات دوچرخه‌سواری استان کرمان در مورد مسیرهای دوچرخه‌سواری شهر کرمان انتقاداتی دارد؛ وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: چند سال گذشته با شهردار وقت برای ایجاد این مسیرها هماهنگی شد و ما نیز یکسری طرح‌ها ارائه کردیم که قرار بود شهرداری از طرح‌های هیات دوچرخه سواری استفاده و آن را اجرا کند که این اتفاق نیافتد.

چند سال گذشته با شهردار وقت برای ایجاد این مسیرها هماهنگی شد و ما نیز یکسری طرح‌ها ارائه کردیم که قرار بود شهرداری از طرح‌های هیات دوچرخه سواری استفاده و آن را اجرا کند که این اتفاق نیافتد.

حسین اسلامی ادامه داد: اگر طرح‌های که در زمان شهردار قبلی برای ایجاد مسیرهای دوچرخه‌سواری در شهر کرمان داشتیم اجرا می‌شد این مشکلات در بحث مسیرهای ویژه دوچرخه را نداشتیم.

وی اظهارداشت: شهرداری در بعضی موارد مثل خیابان سپه به صورت سلیقه‌ای مسیر ویژه‌ای برای دوچرخه‌سواری درست می‌کند اما در نهایت بعد از ایجاد ترافیک و مشکلات متعدد مجبور به برداشتن و حذف این مسیر شد.

رییس هیات دوچرخه‌سواری استان کرمان بیان کرد: اگر شهرداری نقطه نظرات هیات دوچرخه‌سواری را در مورد مسیرهای ویژه این ورزش در عبور و مرور شهری مدنظر داشته باشد خیلی بهتر می‌تواند کار کند زیرا افرادی که در این هیات فعالیت می‌کنند کارکشته مسائل مرتبط با دوچرخه‌سواری هستند و در سفرهای برون مرزی که داشتند نمونه‌های متعددی از اجرای این مسیرهای ویژه برای دوچرخه دیده‌اند.

وی ادامه داد: کارشناسان هیات دوچرخه‌سواری از کشورهای اروپایی گرفته تا کشورهای آسیایی و آفریقایی را دیده اند و مسیرهای دوچرخه‌سواری را در آن کشورها و شهرهای مختلف ارزیابی کرده‌اند و می ‌توانند نقطه نظراتشان را برای شهر کرمان هم پیاده کنند.

ایجاد مسیرهایی که آسان است؟

اسلامی در عین حال با تاکید بر اینکه ایجاد مسیرهای ویژه دوچرخه در شهر کرمان آسان و راحت است و نیاز به هزینه‌های سنگین ندارد، اظهارداشت: بهترین شهرهایی که در بین کشورهای دنیا از نظر اجرای مسیرهای ویژه دوچرخه دیدم شهر تیرود اتریش، مونیخ و هامبورگ آلمان بود که با طراحی‌های رنگی مسیر ویژه دوچرخه را ایجاد کرده بودند.

وی بیان کرد: با یک رنگبندی خیلی ساده حتی داخل پیاده‌روها و جاهایی که خیابان باریک می‌شود یک مسیر ویژه خیلی ساده و پیش پاافتاده برای دوچرخه‌سواری در شهر می‌توان ایجاد کرد.

رییس هیات دوچرخه‌سواری استان کرمان بیان کرد: البته جاهایی که ترافیک در خیابان‌ها سنگین یا سرعت خودروها زیاد است با نیوجرسی‌های کوتاه که روی آسفالت پرس می‌شود، این مسیر را می‌توان منفک کرد.

وی اظهارداشت: حداقل می‌توان در بلوار جمهوری شهر کرمان(از خیابان های طولانی و مهم شهر کرمان) این مسیر ویژه دوچرخه را ایجاد کرد تا با عبور از خیابان شریعتی به گلزار شهدا منتهی شود یا اینکه مسیری از انتهای خیابان شهید رجایی ایجاد و به جاده اختصاصی دوچرخه‌سواری در هفت باغ علوی منتهی شود.

اسلامی با اشاره به اینکه هم‌اینک محل ورود دوچرخه‌سوران از مسیرهای شهر کرمان به محل جاده اختصاصی دوچرخه‌سواری در هفت باغ علوی مسیری همراه با خطر برای دوچرخه‌سواران است، بیان کرد: خیابانی که منتهی به این جاده اختصاصی دوچرخه‌سواری می‌شود عرض کافی برای اجرای نیوجرسی و ایجاد خط ویژه مسیر دوچرخه‌سواری را دارد.

شهرداری با هیات هماهنگ نیست

رییس هیات دوچرخه‌سواری استان کرمان با اشاره به اینکه برای ایجاد مسیرهای ویژه دوچرخه‌سواری در دوره های گذشته مدیران شهری کرمان جلسات خوبی داشته‌ایم تاکید کرد: در این یکسال و خورده‌ای از مدیریت جدید شهر کرمان تاکنون جلساتی برای ایجاد مسیرهای شهری دوچرخه سواری با شورای شهر و شهرداری نداشته‌ایم.

وی با بیان اینکه هماهنگی بین شورای شهر و شهرداری با هیات دوچرخه‌سواری باید باشد تا این مسیرهای ویژه دوچرخه در شهر کرمان ایجاد شود، تاکید کرد: با ایجاد این مسیرها ترافیک شهر کرمان هم شکسته خواهد شد.

اسلامی اظهارداشت: شهر کرمان کوچک است و پستی و بلندی خاصی ندارد، کل عرض آن به ۱۰ کیلومتر هم نمی‌رسد و می‌توان با رواج فرهنگ دوچرخه‌سواری و ایجاد مسیرهای ویژه این موضوع، کسانی که تمایل دارند، براحتی برای عبور و مرور از دوچرخه در معابر شهری استفاده کنند.

دوچرخه‌هایی با طراحی و رنگبندی خاص

رییس هیات دوچرخه‌سواری استان کرمان ادامه داد: ۱۵ سال پیش به استاندار وقت طرح ایجاد کارخانه دوچرخه‌سازی در ابتدای جاده هفت باغ ارائه کردم تا به تبع آن تعداد زیادی دوچرخه با رنگبندی خاص و طراحی‌های منحصربه فرد در سطح شهر به منظور استفاده رایگان مردم گذاشته شود.

اسلامی ادامه داد: اگر آن کارخانه ساخت دوچرخه ایجاد شده بود بحث ترافیک‌های شهری بهبود پیدا می‌کرد و فرهنگسازی برای دوچرخه‌سواری در سطح شهر نیز بهتر اتفاق می‌افتاد.

شیراز الگویی برای شهر کرمان

وی بیان کرد: در بحث مسیرهای ایمن ویژه دوچرخه‌سواری و حتی موضوع دوچرخه‌های اشتراکی که در بستر مسیرهای ایمن محقق می‌شود در شهر شیراز اتفاق های خوبی افتاده که می‌تواند برای شهر کرمان الگو باشد.

به گزارش ایرنا باتوجه به وضعیت کنونی که شایسته کلانشهر کرمان و مرکز یک استان نیست و از آنجا که ترافیک این شهر روز به روز درحال گسترش است و امکان ایجاد بزرگراه داخل شهر نیز تاکنون عملیاتی نشده، به نظر می رسد سوق دادن شهروندان به استفاده از دوچرخه و ایجاد زیرساخت های آن می تواند بسیار کمک کننده باشد؛ ضمن اینکه در تقویت تندرستی شهروندان نیز تاثیر بسزایی دارد. لذا پرهیز از اقدامات جزیره ای و ناهماهنگ بین دستگاه های متولی و تدوین طرح های منطبق با ساختار شهری کرمان در این زمینه باید در اولویت باشد.