تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۴۰۲ - ۰۹:۰۴

تهران- ایرنا- گام‌های ایران و ونزوئلا در مسیر تقویت روابط و تسلیم نشدن برزیل در برابر فشارهای آمریکا در مسئله پهلو گرفتن ناوهای کشورمان را می‌توان از برجسته‌ترین تحولات یکسال گذشته در پیوند میان تهران و منطقه آمریکای لاتین دانست که در هر دو مورد، موفقیت ایران را در تعیین سیر روابط با این منطقه برجسته می‌کند.

به گزارش ایرنا، تبادل قابل توجه هیات‌های ایرانی و ونزوئلایی و برگزاری نمایشگاه‌های متعدد و متنوع دوجانبه در سال گذشته، نه تنها پیام قدرتمندی از انسجام میان این دو کشور تحت تحریم را به دنیا مخابره می‌کند بلکه امیدها از عزم دولت سیزدهم برای گسترش و تقویت روابط با سایر کشورهای آمریکای لاتین را افزایش می‌دهد.

تور اوراسیایی مادورو و سفر به ایران

سفر نیکلاس مادورو رئیس‌جمهوری ونزوئلا به ایران را شاید بتوان از برجسته‌ترین خبرهای یکسال گذشته مبنی بر روابط میان آمریکای لاتین و کشورمان برشمرد. مادورو پس از سه سال، از روز سه شنبه هفتم ژوئن (۱۷ خرداد) سفرهای رسمی خود را با ترکیه به عنوان ایستگاه نخست آغاز کرد و با آذربایجان به عنوان ایستگاه نهایی به پایان رساند. سفر ۱۱ روزه‌ای که علاوه بر ترکیه و آذربایجان، دیدار با مقام‌های الجزایر، ایران، کویت و قطر با امضای ده‌ها سند همکاری، ثمره آن برای دولت و ملت بولیواری بود.

رئیس‌جمهوری ونزوئلا به عنوان سومین مقصد تور اورآسیایی خود روز جمعه (۲۰ خرداد) وارد تهران شد و گفت: ایران و ونزوئلا اگر چه از نظر جغرافیایی دور، اما در ساخت جهانی عادلانه‌تر، چندقطبی و بدون هژمونیسم (سلطه طلبی) آمریکایی سهیم هستند.

مادورو در بیان اهمیت سفر به ایران به تعمیق همکاری بین دو کشور اشاره کرد که در ۲۰ سال گذشته عمیق‌تر شده و شاهد تولد رابطه برادری، کار و منافع مشترک بوده است.

وی رابطه تهران - کاراکاس را الگوی همبستگی و حمایت متقابل در مواقع سخت دانست و ارسال چندین نفتکش حامل بنزین توسط ایران در اواسط سال ۲۰۲۰ میلادی برای کمک به ونزوئلا را از نمونه کمک‌های تهران در دوره دشوار شیوع کووید-۱۹ و شرایط سخت ناشی از تحریم‌های یکجانبه آمریکا برشمرد.

مادورو با یادآوری اینکه خدمه این کشتی‌ها با تهدید آمریکا مبنی بر رهگیری آن‌ها در دریاهای آزاد مواجه شدند، خاطرنشان کرد: این محموله باعث تقویت ونزوئلا و آماده‌سازی آن برای آغاز احیای صنعت و اقتصاد ملی نفت شد.

امضای سند همکاری‌های جامع راهبردی ۲۰ ساله

روسای جمهوری ایران و ونزوئلا، روز شنبه (۲۱ خرداد) در محل مجموعه فرهنگی - تاریخی سعدآباد سند همکاری‌های جامع راهبردی ۲۰ ساله دو کشور را امضا کردند.

ایران و ونزوئلا علاوه بر سند جامع همکاری‌های راهبری ۲۰ ساله، اسنادی را برای همکاری در زمینه‌های سیاسی، فرهنگی، گردشگری، اقتصادی، نفتی و پتروشیمی امضا کردند.

تحویل کشتی نفتکش افرامکس به ونزوئلا

در حاشیه این نشست همچنین کشتی نفتکش افرامکس ساخت شرکت صدرا به ونزوئلا تحویل داده شد.

سفر مادورو به ایران به دعوت رسمی آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» انجام ‌شد که بعد از سفر آبان ۹۵، دومین سفر او به تهران است. مادورو همچنین در جریان این سفر با رهبر معظم انقلاب دیدار کرد.

رهبر معظم انقلاب در دیدار با مادورو بیان کردند: تجربه موفقیت‌آمیز دو کشور نشان داد تنها راه مقابله با این فشارها مقاومت است.

خسوس فاریا نماینده مجلس ملی ونزوئلا در ارزیابی تور اوراسیایی - آفریقایی رئیس‌جمهوری این کشور گفت: توافق‌های حاصل شده در جریان سفرهای بین‌المللی رئیس دولت ونزوئلا، ضربه سختی به عزم دولت آمریکا برای حفظ تحریم‌های اقتصادی علیه این کشور وارد کردند.

وزیر ارتباطات ونزوئلا: محور تهران-کاراکاس، اولویت آینده اقتصادهای جهان

فردی آلفرد نازارس معاون رئیس‌جمهوری ونزوئلا در امور فرهنگی و گردشگری و وزیر ارتباطات و اطلاعات این کشور به عنوان یکی از اعضای هیات همراه مادورو در سفر به تهران در گفت‌وگوی اختصاصی با ایرنا، پیرامون امضای سند جامع ۲۰ ساله به عنوان یکی از دستاوردهای این سفر رسمی گفت: این سند ۲۰ ساله برگرفته از تجربه‌ای است که ما از روابط برادرانه‌مان از زمان شروع انقلاب تاکنون داشته‌ایم.

وی با اشاره به جایگاه ایران در عرصه جهانی به عنوان نمونه کشوری کاملا مستقل و اهمیت امضای این سند همکاری ۲۰ ساله خاطر نشان کرد: در حال حاضر تغییری در نظم جهانی به وجود آمده و تغییر قطعی در نظم جهانی رخ خواهد داد.

نازارس اضافه کرد: ما به عنوان کشوری که در پنج سال گذشته تحت تحریم‌های جنایتکارانه قرار داریم، یاد گرفته‌ایم که بدون وابستگی به غرب کارها را انجام دهیم و شرایط هر چه بیشتر را برای استقلال همه عرصه‌های زندگی‌مان ایجاد کنیم. ما از نظر سیاسی از ۲۰۰ سال پیش در این وضعیت استقلال قرار داریم، اما هنوز از نظر اقتصادی و فرهنگی به این مرتبه نرسیده‌ایم و این امر لازمه دستیابی به حاکمیت واقعی است.

وی ادامه داد: ملت ایران در ۴۰ سال گذشته در همه ابعاد زندگی پیشرفت کرده‌ و دارای استقلال است. ما باید مانند ایران مستقل باشیم و قطب بین‌المللی جدیدی بسازیم تا سناریوی جدیدی را در جهان بسازد که در آن قدرت‌ها شکل جدیدی از روابط را ایجاد کنند.

برقراری پرواز مستقیم تهران - کاراکاس

حجت الله سلطانی سفیر ایران در ونزوئلا با بیان اینکه از ۲۸ خرداد پرواز مستقیم تهران - کاراکاس برقرار است، گفت: فعالان تجاری ما در لحظه اراده کنند، فقط کافی است بلیت را خریداری کنند و سوار هواپیما شوند و این اقدامی است که دولت انجام داد.

پروازهای باری مستقیم کاراکاس - تهران و بالعکس از سال ۲۰۱۹ در جریان است.

جنجال توقیف غیرقانونی هواپیمایی ونزوئلایی

از دیگر خبرهایی که در سال گذشته، ایران را به آمریکای لاتین مرتبط می‌کرد، جنجال توقیف غیرقانونی هواپیمایی ونزوئلایی در آرژانتین بود.

ششم ژوئن (۱۶ خرداد) بود که خبرها از توقیف هواپیمای ونزوئلایی در فرودگاه آرژانتین منتشر شد. این هواپیما با ۱۴ سرنشین ونزوئلایی و پنج سرنشین ایرانی از مکزیک وارد آرژانتین شد، اما دو روز بعد اروگوئه از دادن مجوز به آن برای ورود به آسمان خود جلوگیری کرد و هواپیما وادار به بازگشت به آرژانتین شد و برای چند ماه در آنجا باقی ماند.

رئیس‌جمهوری ونزوئلا با تاکید بر دست داشتن اف‌بی‌آی (پلیس فدرال آمریکا) در ماجرای توقیف غیرقانونی هواپیمای متعلق به این کشور در آرژانتین گفت: این اقدام در راستای به سرقت بردن منابع و دارایی‌های ونزوئلایی‌ها است.

ایران و ونزوئلا تلاش‌های دیپلماتیک و قضایی گسترده‌ای را برای آزادی شهروندان خود انجام داده‌ و هر دو از دولت آرژانتین خواستند که آزادی شهروندان خود را تسهیل کند و در این مورد تسلیم فشارهای آمریکا نشود.

سرانجام، دادگاه آرژانتین با اذعان به اینکه شواهد کافی برای محاکمه افراد بازداشتی وجود نداشت، مجوز خروج پنج خدمه باقیمانده هواپیمای «امتراسور» ونزوئلا ( ۳ ایرانی و ۲ ونزوئلایی) را نیز صادر کرد.

سفیر ایران در کاراکاس، در آیین استقبال از آنها با بیان اینکه آمریکا متخصص دروغ پردازی است، این موفقیت را «پیروزی عدالت بر بی‌عدالتی» و اتحاد عمیق تهران-کاراکاس در برابر «دروغ‌پردازی آمریکا» دانست.

ونزوئلا، نخستین میزبان پالایشگاه‌داری فراسرزمینی ایران

طبق اعلام «جواد اوجی» وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران، پالایشگاه‌داری فراسرزمینی ایران با ونزوئلا کلید خورد. ظرفیت تولید این پالایشگاه فراسرزمینی کشورمان در حوزه آمریکای لاتین، پس از دریافت خدمات فنی و مهندسی، چند برابر شده و از حدود ۱۵ هزار بشکه در روز، به حدود ۹۰ هزار بشکه در روز رسیده است.

یک منبع آگاه وزارت نفت با اشاره به آغاز روند اجرایی پالایشگاه‌داری فراسرزمینی ایران در ونزوئلا گفت: هدف از این کار خنثی‌سازی و بی اثر کردن تحریم‌ها است و در یک سال اخیر موفق شده ایم با مجموعه اقداماتی مشابه، برای فروش بیشتر نفت بازارسازی کنیم.

اوایل ماه مه سال‌ ۲۰۲۲ میلادی (اردیبهشت ماه)، یک قرارداد اولیه با هدف تأمین تجهیزات پالایشگاهی و کمک به تعمیرات اساسی و تکمیل ظرفیت پالایشگاه دولتی ۱۴۰ هزار بشکه‌ای «ال‌پالیتو» در ایالت کارابوبو امضا شد.

این پالایشگاه کوچک‌ترین پالایشگاه نفتی در ونزوئلا است که در حال حاضر با ۵۰ درصد ظرفیت خود در حال بهره‌برداری است. چنان که رسانه‌های خارجی اعلام کرده‌اند، ارزش این قرارداد ۱۱۰ میلیون یورو بوده است.

طبق قرارداد دو کشور، منابع مالی این پروژه توسط شرکت نیکو تأمین و خوراک نفت خام این پالایشگاه با مشارکت شرکت ملی نفت ایران از طریق شرکت نیکو تأمین می‌شود.

نمایشگاه علمی، فناوری و صنعتی ایران و ونزوئلا

نمایشگاه علمی، فناوری و صنعتی ایران و ونزوئلا، بین ۱۴ تا ۱۸ سپتامبر (۲۳ تا ۲۷ شهریور) در کاراکاس پایتخت ونزوئلا با هدف تقویت و توسعه همکاری ها و تبادل اطلاعات بین دو کشور برگزار شد.

این رویداد درحالی به پایان رسید که معاون بخش علم، فناوری، آموزش و سلامت ریاست جمهوری ونزوئلا از امضای ۶۰ تفاهم‌نامه میان دو کشور در راستای تحکیم و توسعه روابط خبر داد.

محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و گابریلا خیمنس وزیر علوم ونزوئلا نیز به تازگی در گفت‌وگویی برخط راهکارهای گسترش همکاری‌های علمی بین دو کشور را بررسی کردند.

زلفی‌گل تاکید کرد: گرچه جمعیت ایران یک درصد جمعیت جهان است ولی سهم ما از تولید علم جهان بیش از دو درصد است. بنابراین می‌توان تحریم‌ها را به فرصت تبدیل کرد و ونزوئلا هم می‌تواند ضمن حفظ استقلال از شرایط بوجود آمده در جهت تبدیل تحریم به فرصت استفاده کند.

خیمنس نیز اظهار داشت: ونزوئلا علاقه‌مند است در زمینه‌های بهداشت، انرژی، داروسازی، مواد غذائی، دامپزشکی، مخابرات و پتروشیمی از توانایی‌های علمی ایران استفاده کند و در این زمینه ها امکان حضور شرکت های دانش بنیان ایرانی در ونزوئلا فراهم خواهد شد.

همچنین، رضا نوشادی مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران، در دیدار با خوان سانتانا معاون شرکت نفت ونزوئلا در امور گاز بر ضرورت عملیات سازی موارد مورد توافق در مذاکرات پیشین تاکید کرد.

معاون شرکت نفت ونزوئلا در امور گاز گفت: ونزوئلا علاقه‌مند است در پروژه‌های تولید ال‌ان‌جی، مایع‌سازی گاز، احداث تاسیسات تقویت فشار گاز، پالایشگاه‌های گازی و اجرای خط لوله از تجربیات ایران استفاده کند. شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران به نمایندگی از شرکت ملی گاز ایران، به تازگی تفاهم‌نامه همکاری‌های مشترک با وزارت انرژی و معادن ونزوئلا منعقد کرده است.

خودروهای ایرانی وارد ونزوئلا شد

اوایل بهمن ماه، وزیر حمل‌ونقل ونزوئلا از ورود یک هزار دستگاه خودوری ایرانی تولید شرکت سایپا به این کشور در چارچوب توافقنامه‌های امضا شده با کشورمان در راستای ارتقای همکاری ها در صنعت خودروسازی ونزوئلا خبر داد.

وزیر حمل‌ونقل ونزوئلا در بیان برنامه این کشور پس از ورود محموله‌های توافق‌شده با ایران نوشت: در مرحله دوم، خودروها در (شرکت) بِنیراَئوتو (Venirauto) با به کارگیری قطعات ساخته شده در جمهوری بولیواری ونزوئلا مونتاژ خواهند شد.

پهلو گرفتن ناوهای ایرانی در برزیل

کشتی‌های نظامی کشورمان پس از پهلو گرفتن چند روزه در برزیل، چهارم مارس (۱۳ اسفند) بندر ریودوژانیرو را ترک کردند. فشارهای واشنگتن بر برازیلیا برای اجازه ندادن حضور کشتی‌های ایرانی در خاک برزیل کارساز نبود و کام کارشناسان آمریکایی به اندازه‌ای تلخ شد که سرویس خبری موسسه نیروی دریایی آمریکا (USNI News) با انتشار گزارشی، تصمیم برای اعطای مجوز لنگر انداختن کشتی‌های ایرانی در بندر ریودوژانیرو برزیل را یک پیروزی برای تهران دانست و تاکید کرد باید بیشتر منتظر اقدامات مشابه، از ایران بود.

سفارت ایران در بیانیه‌ای اعلام کرد که این ناوگروه برای «مأموریت صلح» به سراسر جهان می‌رود و سفر آن به برزیل بخشی از سیاست همکاری تهران با «کشورهای دوست» برای ارتقای امنیت مسیرهای تجاری دریایی است.

ژائیر بولسونارو رئیس‌جمهوری سابق برزیل در انتقاد از مجوز دولت لولا داسیلوا رئیس‌جمهوری فعلی این کشور به رغم فشارهای آمریکا برای پهلوگرفتن ناوهای ایرانی در بندر ریودوژانیرو برزیل گفت که اگر او رئیس‌جمهوری بود، این اجازه را نمی‌داد.

سلسو آموریم وزیر امور خارجه سابق برزیل و مشاور ویژه فعلی ریاست جمهوری در امور بین‌الملل گفت واکنش آمریکا و اسرائیل در انتقاد از حضور دو کشتی جنگی ایران در بندر ریودوژانیرو برزیل، عجیب است.

وی تصریح کرد: ایران دشمن ما نیست. ما روابط عادی و خوبی با ایران داریم و طبق قوانین بین‌المللی دریایی عمل می‌کنیم، این یک تصمیم حاکمیتی ماست.

سفر دولتمردان سیاست خارجی ایران به آمریکای لاتین

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه به همراه هیأتی سیاسی و اقتصادی روز سه‌شنبه یازدهم بهمن ماه عازم آفریقا و آمریکای جنوبی شد. موریتانی، نیکاراگوئه، ونزوئلا و کوبا چهار کشور مقصد سفر امیرعبداللهیان بود.

به فاصله یک ماه از سفر وزیر امور خارجه کشورمان به این منطقه، علی باقری معاون سیاسی وزارت امور خارجه نیز عازم کلمبیا و بولیوی شد.

تردد دیپلماتیک و دیدارهای مقام‌های ارشد ایران و کشورهای آمریکای لاتین از جمله گام‌هایی است که از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم، دو طرف به منظور تعمیق روابط برداشته‌اند.

پس از اقامت امیرعبداللهیان در ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه، علی باقری در ماموریت خود عازم کلمبیا و بولیوی شد و انتخاب مقصدهای سفر نمایندگان ایرانی به آمریکای لاتین در یک ماه گذشته نشان می‌دهد که عزم دولت برای تقویت روابط، نه تنها جدی است بلکه در تلاش است تا تعداد بیشتری از کشورهای این جغرافیای پهناور را به فهرست مراوده و تعامل‌های خود اضافه کند.

«پل دریایی» میان ایران - ونزوئلا

سفارت جمهوری اسلامی ایران در ونزوئلا، سوم مارس (۱۲ اسفند) اعلام کرد «خط مستقیم کشتیرانی بین ایران - ونزوئلا با هدف حمایت و پشتیبانی از تجار و بازرگانان ایران و ونزوئلا برقرار شد است. اولین کشتی در بهمن ماه ۱۴۰۱ حرکت کرده و به دنبال آن هر سه ماه یک کشتی به ونزوئلا اعزام خواهد شد».

اعزام یک کشتی به ونزوئلا در بازه زمانی سه ماهه از عزم دو کشور برای راه‌اندازی سرویس منظم انتقال کالاها به ونزوئلا خبر می‌دهد که بی تردید ظرفیت‌های جدیدی در توسعه همکاری‌های دو کشور ایجاد خواهد کرد.

این خط کشتیرانی، پس از برقراری پرواز مستقیم مسافری - تجاری میان تهران - کاراکاس ایجاد شده و با تسهیل روند تجارت و انتقال کالاها و خدمات، حمایت و پشتیبانی جدی از تجار و بازرگانان فراهم می‌کند.

پل دریایی تجاری ایجاد شده در تامین منظم محصولات فروشگاه مگاصیص به عنوان نخستین فروشگاه زنجیره‌ای عرضه کالاهای ساخت ایران در ونزوئلا نیز تاثیرگذار خواهد بود و زمینه برای تاسیس شعبه‌های بیشتر این فروشگاه در کاراکاس و سایر شهرهای ونزوئلا را فراهم می‌کند.

از طرفی باید یادآور شد که ونزوئلا می‌تواند به یک هاب منطقه‌ای در آمریکای جنوبی تبدیل شود و دروازه‌ای برای ارسال کالاهای ایرانی به سراسر این منطقه باشد.

نمایشگاه فرهنگ و دوستی ایران - ونزوئلا

محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز چهارشنبه (۱۷ اسفند) به منظور شرکت در نمایشگاه فرهنگی و هنری مشترک دو کشور ایران و ونزوئلا و توسعه همکاری‌های فرهنگی و مناسبات دوجانبه بین دو کشور، تهران را به مقصد کاراکاس ترک کرد و عازم کشور ونزوئلا شد.

وی تصریح کرد: دو کشور دوست و برادر ایران و ونزوئلا سالهاست در حوزه‌های مختلف اقتصادی و سیاسی ارتباط سازنده‌ای دارند و بُعد جغرافیایی مانع این ارتباطات نشده است. همپای حوزه های اقتصادی و سیاسی باید ارتباطات فرهنگی هم گسترش پیدا کند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دیدار با معاون رییس جمهور و وزیر اطلاع رسانی ونزوئلا با بیان اینکه ایران به دنبال تشکیل کارگروه مشترک با کشورهای دوست در راستای مقابله با تروریسم رسانه ای استکبار است، اضافه کرد: باید در جهت تبادل تجربیات رسانه ای و همچنین مقابله با هجمه رسانه ای دشمنان گام هایی برداشته شود که امضای توافقنامه رسانه ای جامع بین دو کشور می تواند گام موثری در این زمینه باشد.

رونمایی از تقریظ رهبر معظم انقلاب بر کتاب «سلول شماره ۱۴» از برنامه‌های اصلی این نمایشگاه مشترک است.

این کتاب ترجمه اسپانیولی کتاب «خون دلی که لعل شد» است که شامل خاطرات رهبر معظم انقلاب از دوران زندان و تبعید در دوران ستمشاهی است و قرار است به برخی مقامات ونزوئلایی اهدا شود.