به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، کتاب قلندریه و شکوفایی شعر پارسی نوشته کارن رستمی توسط انتشارات آریوحان منتشر شده است. این کتاب بررسی تاثیر قلندریه در ادبیات عرفانی، خاستگاه بروز و ظهور آن، تاریخچه تصوف و عرفان، پیدایش قلندریه و تفکر های عرفانی، اثر پذیری ادبیات پارسی از این تفکر، جایگاه آن در اشعار شاعران بزرگ ایران و جهان و... بسیاری از موضوعات مهم دیگر پرداخته شده است.
ادبیات عرفانی قسمت بزرگی از میراث آثار منثور و منظوم ادبی است که شاعران عارف تحت تأثیر تصوف به وجود آوردهاند. برای شناخت این ادبیات لاجرم باید ریشه پیدایش این نوع شعر را یافت و این که به عنوان یک مشرب خاص فکری از چه زمانی و در کجای ایران و به چه علت به وجود آمده است.
بیشک اندیشه رندی و قلندری در تعالی ادب پارسی تاثیری انکار ناپذیر داشته است و از حیث مضمون و محتوای عالی انسانی و نیز از جهت کاربردهای زبانی و بیانی بسیار برجسته است.
شیوه تفکر و نحوه زندگی قلندری گاهی مورد علاقه حاکمان وقت و زمانی مغضوب آنان قرار میگرفت و قلندران به هر صورت و به هر نام با اعمال و اقوال خاص خود در ادب منظوم و منظور صوفیانه و غیره با عنوان قلندر و قلندری اثری چشم گیرنهادند و اغلب با معنی مثبت، جایی برای خود باز کردهاند.
چهره قلندر، چهره انسانی است که عرفیات و آداب و رسوم حاکم بر جامعه را قبول ندارد و خودش را تافته جدا بافتهای از آن آداب و رسوم متداول اجتماعی میداند و سعی و کوشش مبنی برساختار شکنی آن آداب دارد نه ساختارگرایی.
قلندر در ادبیات عرفانی نماینده تمام عیار انسان کاملی است که خود را از قیود و تکلفات و خشک مذهبی های زاهدانه جدا کرده و به اخلاص روی آورده و با زبان و حرکات مخصوص خود در حال نشر این افکار در جامعه است.
تفکر و چهره قلندر در غزلهای عرفانی شاعرانی مانند سنایی، عطار، حافظ، مولانا و... تصویری کامل از عارف رها شده از همه تعلقات تمنیات دنیوی است و نمونه کاملی از عارف سالک واصل است که به فنای مطلق رسیده است.
تفکر قلندریه از اعقاب مَلامَتیه است و نماینده جوانمردان و لوتیان که دنبالهی آیین عیاری هستند و قلندران به شکلی ویژه نماد فتوت اجتماعی هستند.
میرجلالالدین کزازی در بخشی از مقدمه کتاب می گوید: کتابی که هم اکنون پیشاروی خواننده دل آگاه است، دستاورد غُوطه است بکام، در این دریای پیوسته توفانخیز و هراس انگیز. نویسنده کتاب، کارن رستمی، خطرگر و جگر آور، رُستمانه جَستی در این دریا زده است و کاری کارن وار انجام داده است و در پژوهش خویش کامگار بوده است. آنچه این کتاب را ارج و ارزی ویژه میبخشد، پیکرهی کتاب است و ساختار سنجیدهی پژوهشی آن است. نویسنده نخست، با نگاهی فراخ و فراگیر، دریا را دیده است و سپس، شیرجهای در بخشی از این دریا زده است و آن را، باریک و خیره، نگریسته است. از همین رو است که توانسته است، به گونهای سّخته و سُتوار و ستوده، پیوند این بخش از دریا را با آن آشکار بدارد و فراپیش خوانندهی اندیشمند خواستار، بنهد تا او را در شناخت درست و دانشورانهی این بخش، به کار بیاید و سودمند بیافتد.
برای این نویسنده پژوهنده، از درگاه دوستِ بَرین، بختیاری روزافزون، در این گونه پژوهشهای ارزنده و برازنده، آرزومندم. ایدون باد.
عبدالجبار کاکایی پیرامون کتاب گفتند:به تصور من، این کتاب (قلندریه و شکوفایی شعر پارسی) دیگر نوشتن از موضوع قلندریه را بی نیاز کرده است و نویسندگان آتی اگر بخواهند دست به قلم ببرند باید حرف های تازه تر و منابع جدیدتری داشته باشند.