به گزارش ایرنا، در اقتصاد امروزی، شرایط بسیار متفاوت شده و همه چیز حول کانون دانش در حال چرخش است، به طوری که توسعه در سال های اخیر بیشتر بر مبنای دانش صورت می گیرد از این رو به کارگیری اصطلاحاتی از قبیل اقتصاد دانش بنیان، اقتصاد فراصنعتی، اقتصاد اطلاعات و اقتصاد نوآور حاکی از این موضوع است.
اقتصاد دانش بنیان حاصل فراگیر شدن دانش در سطح جهان و ارتباط نزدیک آن با توسعه است و به اقتصادی گفته می شود که در آن به طور موثری از دانش برای توسعه اقتصادی و اجتماعی مطلوب بهره برداری صورت می گیرد.
در سال‌های اخیر به مقوله اقتصاد دانش بنیان به عنوان کلیدی برای رشد توسعه جوامع در شرایط محدودیت منابع توجه ویژه شده است.
در استان زنجان نیز طی چند سال اخیر برنامه ریزی ها، حرکت ها و اقدامات متعددی در خصوص توسعه فعالیت های دانش بنیان در دستور کار قرار گرفته و با وجود موفقیت هایی به دست آمده در این حوزه ولی همچنان چالش های متعددی نیز گریبانگیر این حوزه است.
خبرگزاری ایرنا زنجان برای بررسی وضعیت و چالش های پیش روی توسعه اقتصاد دانش بنیان در استان میزگردی با حضور حامد سرایی مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان، احمد ابریشمی مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری استان و احسان خواصی معاون پارک علم و فناوری استان برگزار کرد که در آن حاضران بر لزوم پر رنگ شدن نقش بخش خصوصی، هدفمندی تسهیلات، راه اندازی شتاب دهنده ها، کمک به بازاریابی محصولات و حمایت های حقوقی و اجرایی از فعالیت های دانش بنیان در استان تاکید کردند.
فراهم شدن زمینه های لازم برای توسعه اقتصاد دانش بنیان در زنجان
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان با بیان اینکه زمینه سازی ها برای توسعه اقتصاد دیجیتال در این استان از چند سال گذشته در دستور کار قرار گرفته است، گفت: قدم اولیه را در این خصوص در قالب تفاهم نامه ای که اسفند ۱۴۰۰ بین پارک فاوای وزارت ارتباطات و استانداری زنجان و پارک علم و فناوری استان منعقد شد برداشتیم.
حامد سرایی افزود: به طور طبیعی در انجام هر کار جدید و نو مقاومت هایی می شود که رفع این موانع و مقاومت ها خیلی انرژی و زمان از ما گرفت ولی در نهایت به این مقاومت ها فائق شدیم و برنامه ریزی های لازم با محوریت استاندار برای توسعه اقتصاد دیجیتال در دستور کار قرار گرفت.
وی با بیان اینکه برای توسعه اقتصاد در استان زمینه سازی های لازم انجام شده و نقشه و برنامه هدف در استان در این زمینه مشخص است، خاطرنشان کرد: البته یکسری مشکلات اجرایی وجود داشت ولی امیدواریم ابتدای سال آینده نوید بخش خبرهای خوشی در حوزه اقتصاد دیجیتال برای استان باشد.
بخش خصوصی، پیشران و نقش آفرین توسعه اقتصاد دیجیتال
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان گفت: هدف مطلوبی که ما در استان دنبال آن هستیم، تقویت و توسعه کسب و کارهای حوزه آی سی تی است و برای این منظور قدم هایی را برداشته ایم.
سرایی ادامه داد: لازمه تقویت و قوی شدن کسب و کارهای حوزه آی سی تی در استان، تقویت تشکل صنفی فعالان این حوزه است، در این راستا ما از سازمان نظام صنفی رایانه به عنوان تشکل قانونی این حوزه حمایت می کنیم.
وی افزود: در گام اول حمایت در سال ۱۳۹۹ دفتر سازمان نظام صنفی یارانه ای در محل مجتمع فناوری اطلاعات و ارتباطات استان مستقر شد و همه شرکت ها و کسب و کارها را دعوت کردیم عضو این سازمان بشوند.
اگر می خواهیم تحولی در استان در حوزه اقتصاد دیجیتال رقم بخورد، باید این موضوع با نقش آفرینی بخش خصوصی انجام شود.سرایی خاطرنشان کرد: اگر می خواهیم تحولی در استان در حوزه اقتصاد دیجیتال رقم بخورد، باید این موضوع با نقش آفرینی بخش خصوصی انجام شود.
وی با بیان اینکه معتقدیم بخش خصوصی، پیشران و نقش آفرین توسعه اقتصاد دیجیتال است، اظهار کرد: در این راستا ما همواره از فعالان بخش خصوصی دعوت کردیم تا در تدوین برنامه ها و اجرای پروژه ها کمک کار باشند.
سرایی با بیان اینکه دنبال شکل دادن به یک زیست بوم در حوزه کسب و کارهای دیجیتال در استان هستیم، افزود: در این خصوص فقط بخشی از وظایف به اداره کل ارتباطات و فناوری اطلاعات مربوط می شود و نهادهای دیگری مثل دانشگاه ها، پارک علم و فناوری، فنی و حرفه ای و اتاق بازرگانی هم هستند که می توانند در این حوزه نقش آفرین باشند.
وی گفت: در سطح ملی در کشور کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال شکل گرفته است تا پشتوانه های قانونی نقش آفرینی بخش خصوصی برای توسعه اقتصاد دیجیتال نیز در این قالب کارسازی شود.
سرایی اظهار کرد: برای مهارت آموزی نیروهای متخصص شرکت های حوزه آی سی تی، توان و ظرفیت پارک فناوری ارتباطات و اطلاعات را پای کار آوردیم البته دستگاه های دیگر مثل فنی و حرفه ای هم می توانند در این حوزه کمک حال باشند.
شرکت های دانش بنیان به چیزی فراتر از تسهیلات نیاز دارند
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان گفت: اگر بخواهیم در حوزه اقتصاد دیجیتال توسعه داشته باشیم باید چند جهت را نگاه کنیم، اقتصاد دیجیتال حد و مرزهای جغرافیایی را نمی شناسد و برخی مواقع با آورده سرمایه به مراتب کمتر نسبت به سایر فعالیت ها می تواند برداشت درآمدی بیشتری را هم در پی داشته باشد.
سرایی به لزوم حمایت های قانونی از اقتصاد دیجیتال اشاره کرد و گفت: باید زمینه سازی های مربوط را داشته باشیم.
وی اظهار کرد: اکنون نقشه راه توسعه اقتصاد دیجیتال استان مشخص شده که تولید محتوا و صادرات با کمک و توان بخش خصوصی (با اولویت پویانمایی و بازی های رایانه ای) در دستور کار است.
سرایی به موضوع توجه به تامین بازار برای محصولات تولیدی تاکید کرد و گفت: شرکت ها به چیزی فراتر از وام و تسهیلات نیاز دارند.شرکت های تخصصی در بازاریابی محصولات آی سی تی در استان نداریم که وجود چنین مراکزی می تواند تحول خوبی در شرکت های حوزه آی سی تی استان داشته باشد.
وی افزود: شرکت های تخصصی در بازاریابی محصولات آی سی تی در استان نداریم درحالیکه وجود چنین مراکزی می تواند تحول خوبی در شرکت های حوزه آی سی تی استان داشته باشد.
سرایی با بیان اینکه توسعه کشاورزی هوشمند نیز در استان در دستور کار است، گفت: کشاورزی یکی از ارکان اقتصادی استان است و در گام اول هدفگذاری ما راه اندازی گلخانه های هوشمند است.
وی نبود شتاب دهنده را از چالش های پیش روی توسعه اقتصاد دانش بنیان عنوان کرد و گفت: باید سعی کنیم در این خصوص بخش خصوصی پای کار بیاید.
فعالیت ۹۷ شرکت دانش بنیان در استان زنجان
معاون پارک علم و فناوری استان زنجان در خصوص فعالیت های دانش بنیان در استان گفت: به لحاظ کمی تعداد شرکت های دانش بنیان در استان افزایش پیدا کرده و اکنون ۱۸ شرکت دانش بنیان در محل پارک علم و فناوری مستقر و در مجموع ۹۷ شرکت دانش بنیان در استان فعال است.
احسان خواصی افزود: در این زمینه استان زنجان نسبت به خیلی از استان های همجوار که سابقه بیشتری نسبت به زنجان دارند، وضعیت مناسبی دارد.
وی اظهار کرد: یکی از برنامه هایی که برای حمایت از شرکت های دانش بنیان در استان داریم، اعطای تسهیلات از طریق صندوق پژوهش و فناوری به آنها است البته یکسری موانع در این مسیر وجود داشت که رفع شد.
خواصی ادامه داد: تلاش ما مهیا کردن شرایط رشد فعالیت های دانش بنیان در استان است، در این راستا زیست بوم فناوری را در استان تکمیل می کنیم و راه اندازی مرکز نوآوری، راه اندازی کارخانه نوآوری و مهمتر از همه شبکه سازی اجزای زیست بوم فناوری همگی در این جهت است.
معاون پارک علم و فناوری استان زنجان گفت: با وجود موانع و مشکلاتی که هست در مجموع تلاش خوبی در استان شکل گرفته و خوشبختانه استاندار استان نیز شخصی آگاه به اقتصاد دیجیتال و فعالیت های دانش بنیان است.
نبود سرمایه گذاری های خطرپذیر چالشی پیش روی فعالیت های دانش بنیان
معاون پارک علم و فناوری استان زنجان به موانع پیش روی فعالیت های دانش بنیان و فناور در استان اشاره کرد و گفت: بوروکراسی های اداری همیشه آزار دهنده است، این شرکت ها معمولا در مساله مالیات دچار مشکلاتی می شوند، اصولا فعالیت های دانش بنیان و محصولات آنها باید از مالیات معاف بشوند ولی در این موضوع همیشه مشکل وجود دارد و اجرای قانون همیشه با چالش هایی مواجه است.
لازم است تولیگری و مرجعیت تسهیلات برای فعالیت های دانش بنیان به جایی مثل صندوق پژوهش و فناوری سپرده شود چون یک مرکز تخصصی است.خواصی به موضوع تنوع تسهیلات بانکی اشاره کرد و افزود: خود این تنوع آسیب زا است، لازم است تولیگری و مرجعیت تسهیلات برای فعالیت های دانش بنیان به جایی مثل صندوق پژوهش و فناوری سپرده شود چون یک مرکز تخصصی است، در این صورت تسهیلات به کسانی می رسد که واقعا شایستگی دارند.
وی اظهار کرد: مشکل نوسانات اقتصادی هم فعالیت های دانش بنیان را تحت تاثیر قرار می دهد که به این موضوع هم باید توجه ویژه ای شود تا شرکت ها را دچار آسیب نکند.
خواصی افزود: یک موضوع دیگر خود فرهنگ حاکم بر جامعه است، با وجود اینکه خیلی ها می گویند کار نیست ولی واقعیت این است که کار هست ولی ما نیروی متخصص با پشتکار کم داریم، جنس کار شرکت های دانش بنیان و فناور، کار روتین نیست، در اینجا ما افراد کاربلد لازم داریم.
وی گفت: نبود سرمایه گذاری ها خطرپذیر هم در استان حس می شود که برای رشد شرکت های فناور بسیار حیاتی است.
رفع تعلیق صندوق پژوهش و فناوری زنجان و عملیاتی شدن حمایتها از طرح های دانش بنیان
مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری استان زنجان با بیان اینکه این صندوق در سال ۱۳۹۷ تاسیس شده است، گفت: این صندوق یک شرکت ذیل قانون تجارت است و سهام داران آن متشکل از بخش دولتی و بخش خصوصی هستند.
احمد ابریشمی افزود: به دلیل ایراداتی که در ساختار سهام داری صندوق وجود داشت، مجوز صندوق در یک مقطع یک ساله تعلیق شده بود که با پیگیری های انجام شده و جذب مشارکت بخش خصوصی جدید و افزایش سرمایه حدود ۱۲ میلیارد تومانی نسبت به سه میلیارد تومان سرمایه اولیه موجب شد تا با رفع مشکل ساختار سهام داری، رفع تعلیق صندوق را در نیمه نخست امسال شاهد باشیم.
وی اظهار کرد: در این مدت چند ماهی که از رفع تعلیق صندوق می گذرد، توانسته ایم با تعامل با صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری اعتبارات خوبی را ایجاد کنیم که در این راستا حدود ۳۰ میلیارد تومان اعتبار جهت سرمایه گذاری، ۲۵ میلیارد تومان خط اعتباری برای تسهیلات به شرکت های دانش بنیان و پنج میلیارد تومان نیز جعاله فعال سازی اکوسیستم زنجان را ایجاد کردیم.
ابریشمی گفت: از آنجایی که صندوق پژوهش و فناوری غیر دولتی استان زنجان آخرین صندوق کشور به لحاظ تاسیس است ولی امیدواریم با مجموع اقداماتی که دنبال می کنیم بتوانیم در صدر صندوق های پژوهش و فناوری غیر دولتی در کشور قرار بگیریم.
پول پاشی در قالب تسهیلات ضامن توسعه فعالیت های دانش بنیان نیست
مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری استان زنجان با بیان اینکه ۲ رویکرد در ارائه تسهیلات وجود دارد، گفت: یکی همان بحث معمول وام دادن است که امکان دارد یک تعداد که واقعا دانش بنیان و فناور نیستند مدعی دانش بنیانی شده و متقاضی تسهیلات شوند؛ درست کردن شکل کار هم برای چنین افرادی خیلی سخت نیست، برای ارزیابی موشکافانه برای شناسایی متقاضیان صلاحیت دار باید تولیگری پرداخت تسهیلات به یک مرکز تخصصی واگذار شود.
ابریشمی افزود: قسم دیگر پرداخت تسهیلات به جای رویکرد منفعلانه، رویکرد فعالانه دارد، در صندوق پژوهش و فناوری دغدغه ما این است که برنامه ریزی کنیم تا چنین روندی نهادینه شود.شرکت های داشن بنیان باید حول مسائل و نیازهای استان شکل بگیرند، اینکه بدون ملاحظات و مسائل و نیازها، شرکت دانش بنیان راه اندازی کنیم و درخواست تسهیلات هم داشته باشیم این راه به جایی نمی برد.
وی با بیان اینکه پول پاشی در قالب تسهیلات ضامن توسعه فعالیت های دانش بنیان نیست، اظهار کرد: تجربه نیز این را نشان داده که چنین رویه ای درست نیست و باید منابع را هدفمند کرد.
ابریشمی به ضرورت تجمیع منابع در صندوق پژوهش و فناوری و پرداخت تسهیلات از طریق آن تاکید کرد و گفت: مساله محور عمل کردن در حمایت ها باید مورد توجه باشد و ما این را در صندوق در دستور کار داریم.
وی با بیان اینکه شرکت های داشن بنیان باید حول مسائل و نیازهای استان شکل بگیرند، گفت: اینکه بدون ملاحظات و مسائل و نیازها، شرکت دانش بنیان راه اندازی کنیم و درخواست تسهیلات هم داشته باشیم این راه به جایی نمی برد.
مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری استان زنجان به قانون جهش تولید دانش بنیان مصوب مجلس اشاره کرد و گفت: این قانون ظرفیت های زیادی را ایجاد کرده است و استان های مختلف از منابع و امکانات این حوزه استفاده می کنند و ما نباید در این زمینه عقب بیفتیم.