به گزارش خبرنگار صنایع‌دستی ایرنا، میراث آریا، سید عزت‌الله ضرغامی روز شنبه - 20 اسفند 1401- در نشست هم‌اندیشی بازرگانان و صادرکنندگان صنایع‌دستی که در سالن فجر وزارتخانه برگزار شد، اظهار داشت: صنایع‌دستی نزدیک‌ترین هنر به فرهنگ، تمدن، هویت ملی و دینی میان تمامی هنرها است و هنرمندان صنایع‌دستی سرآمد هنرمندان ما هستند. کسی در صنایع‌دستی بدون تبحر نمی‌تواند وارد شود.
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با اشاره به نزدیکی این هنر به ارزش‌های ملی و دینی، آن را پاک دانست و ادامه داد: ظرفیت‌های مهمی از سوی حاضران در این جلسه مطرح شد که استفاده از آنها می‌تواند اثرگذار باشد. حوزه صادرات صنایع‌دستی را شاه‌کلید تمامی مسائل مربوط به این‌حوزه است که با تقویت صادرات تمامی مسائل حل می‌شود و شخص صادرکننده برای حل مشکلات صنایع‌دستی وارد میدان می‌شود.
ضرغامی درباره گران بودن هزینه بسته‌بندی صنایع‌دستی، بیان کرد: در دنیا برای بسته‌بندی هزینه می‌شود. این حوزه اهمیت بالایی دارد که باید برای آن سرمایه‌گذاری شود و خلاقیت وجود داشته باشد.
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با اشاره به اهمیت شناسایی بازارهای هدف و سلایق مشتریان خارجی، ادامه داد: صادرکننده‌ها باید این سلیقه‌ها را شناسایی کنند و بخش‌های تولیدی را در طول سال بسیج کنند. صادرکننده اگر به درستی کارش را انجام دهد حوزه تولید نیز رونق می‌گیرد و دیگر مشکلات نیز برطرف می‌شود.
ضرغامی به تشکیل کمیته‌های مرتبط برای حل مسائل اشاره کرد و افزود: اگر چارچوب نظام مسائلمان مشخص شود، تقسیم کار صورت می‌گیرد. بخشی از کارها را بخش خصوصی باید انجام دهد و به ما ربطی ندارد، بخشی هم به عهده دولت است که باید انجام دهد.
اقدامات مهم حاکمیتی وزارتخانه در حوزه صنایع‌دستی
تصویب لغو پیمان‌سپاری ارزی به‌عنوان یکی از تبصره‌های دائمی مجلس، تصویب به رسمیت شناختن صنایع‌دستی در سهمیه شهرک‌های صنعتی، تصویب ارزیابی هنری هنرمندان صنایع‌دستی توسط وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و همچنین اجازه سهمیه ده‌هزار بیمه یک طرفه هنرمندان صنایع‌دستی از رئیس‌جمهوری از کارهای مهم حاکمیتی بود که ضرغامی به آنها اشاره کرد.
وی با اشاره به یازده کار انجام شده در این حوزه، ادامه داد: هنوز اول کار هستیم، به صنایع‌دستی مانند یک پروژه نگاه می‌کنم که باید به سرانجامی برسد. باید در این چهار سال مشکلی از شما حل کنیم. شما ماندنی هستید و به ما در این مسیر کمک کنید.
استفاده از سلایق جوانان برای طراحی محصول با حفظ اصالت‌ها از دیگر نکات مورد اشاره وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در این جلسه بود.
حمایت‌های گمرک از صادرکنندگان صنایع‌دستی
در این جلسه که علاوه بر سید عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، مریم جلالی معاون صنایع‌دستی این وزارتخانه، تعدادی از مدیران وزارت میراث‌فرهنگی و جمعی از مسئولان دستگاه‌های مختلف نیز حضور داشتند، تعدادی از صادرکنندگان صنایع‌دستی به بیان نظرات و دیدگاه‌های خود پرداختند.
صادرکنندگان صنایع‌دستی، پیشران تولید هستند
مریم جلالی معاون صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در این نشست در سخنانی گفت: جمعی که امروز در اینجا جمع شدند پیشران تولید هستند چون صادرات رکن رکین زنجیره تولید و فروش صنایع‌دستی است. البته در این جلسه از اتاق‌های بازرگانی و نیز از گمرک، صندوق ضمانت صادرات و ... نیز حضور دارند.
جلالی ادامه داد: پراکندگی حکمرانی و پراکندگی سیاست‌گذاری در حوزه صنایع‌دستی باعث شده تا برنامه‌ریزی دقیق نباشد از این رو این افراد، اینجا جمع شده‌اند تا بتوانیم برای این حوزه به یک برنامه‌ریزی و جمع‌بندی دقیق برسیم.
وی اضافه کرد: قرار است به به بخش خصوصی اعتماد کنیم. قرار است بخش خصوصی بال دولت باشد تا همه از تولید، فروش و صادرات صنایع‌دستی منتفع شوند.
معاون صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اضافه کرد: ما باید بتوانیم دورنمای روشن و برنامه‌ریزی دقیق و تصمیم‌گیری مناسب برای سال آینده داشته باشیم.
صنایع‌دستی برند ایران است
سید ابراهیم برهانی سرپرست صندوق ضمانت صادرات ایران نیز با بیان این که این صندوق آماده حمایت همه‌جانبه از حوزه صنایع‌دستی است، گفت: صنایع‌دستی در حقیقت برند جمهوری اسلامی ایران ایران است و ما در این صندوق از صنایع‌دستی به طور حتم حمایت بیمه‌ای خواهیم داشت.
وی اظهار داشت: پیش از این گفته می‌شد این صندوق بیشتر از صنایع کلان حمایت می‌کند اما واقعیت این است که صندوق ضمانت صادرات ایران از حوزه گردشگری و صنایع‌دستی حمایت می‌کند و امروز نیز در این جلسه شرکت کرده‌ایم تا حمایت این صندوق از حوزه صادرات صنایع‌دستی را اعلام کنیم.
وی افزود: در حال حاضر ۲ میلیارد دلار پوشش بیمه‌ای در سراسر کشور داریم و در همین حال ۴۰۰ میلیون دلار حمایت مالی و تامین مالی برای تعدادی از شرکت‌ها را انجام داده‌ایم.
برهانی اضافه کرد: سرمایه‌گذاری و نیز پوشش بیمه‌ای این صندوق به دو صورت ریالی و ارزی است و برای حمایت‌های بیمه‌ای از محصولات صنایع‌دستی به صورت صد درصد آماده هستیم.
سرپرست صندوق ضمانت صادرات ایران افزود: این صندوق حمایت صد در صدی خود از صادرات صنایع‌دستی را اعلام می کند و همان‌طور که اشاره شد صنایع‌دستی در حقیقت برند کشورمان است و نگاه ما به صنایع‌دستی نگاه حمایتی است و به دنبال کسب درآمد و ارزش افزوده برای سرمایه‌گذاری نیستیم.
حمایت‌های گمرکی از صادرکنندگان صنایع‌دستی
علی‌اکبر شادمانی مدیرکل دفتر صادرات گمرک نیز در این نشست گفت: گمرک آماده همکاری با صادرکنندگان صنایع‌دستی است. این حوزه برای ما دارای اهمیت است و تمام تلاش خود را برای ارائه خدمات به صادرکنندگان انجام خواهیم داد.
وی افزود: حضور ما در این جلسه برای اعلام حمایت از صادرکنندگان صنایع‌دستی است و در همین جلسه پاسخ‌گوی سوالات صادرکنندگان است.
هنرهای سنتی ایران جایگاه بالایی دارند
مروی مدیرعامل شرکت هفتا نیز در این نشست گفت: در گذشته صنایع‌دستی بخش جدی زندگی ما ایرانیان بود. هنرهای سنتی ایران جایگاه بالایی دارند در گذشته با محصول هنرهای سنتی تثبیت شد اما امروز محصولی که وارد زندگی مردم می‌شود جایگاه قبلی خود را ندارد.
وی افزود: امروز فروشگاه‌های بزرگ برای فروش مشکل دارند که علت اصلی آن عدم برخورداری از تبلیغات تاثیرگذار در این حوزه است. ما نیازمند خلق آثار فاخر هستیم اما خلق این آثار از سوی سرمایه‌گذاران و صادرکنندگان صنایع‌دستی انجام می‌شود. لذا درخواست داریم وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی حمایت از صادرکنندگان صنایع‌دستی را به صورت جدی دنبال کند تا شاهد خلق آثار فاخر در حوزه صنایع‌دستی باشیم.
انتظارات و تعهدات به طور کامل مشخص و پیگیری شود
خانعلی مدیر فروشگاه اینترنتی آراهنر نیز در این جلسه گفت: درخواستی که داریم این است که با هدف نتیجه‌بخش بودن این نشست، خروجی و دستاورد آن شفاف باشد تا انتظارات و تعهدات دو طرف به طور کامل مشخص و پیگیری شود.
وی افزود: حوادث اخیر و قبل از آن شیوع کرونا باعث شد تا فشار زیادی بر روی فروشنده‌ها و صادرکنندگان صنایع‌دستی وارد شود و رفته رفته صنایع‌دستی از سبد خرید خانواده‌ها تا حدود زیادی کم شده است. از این رو نیازمند حمایت از هنرمندان، تولید کنندگان و صادرکنندگان صنایع‌دستی هستیم.
خانعلی خاطرنشان کرد: موضوع مالیات یکی از مشکلاتی است که فعالان حوزه صنایع‌دستی با آن مواجه هستند. کسب و کارهای چندصد میلیارد تومانی تکلیف‌شان با مالیات مشخص است اما کسب و کارهای خرد حوزه صنایع‌دستی هنوز با مالیات مشکل دارند.
تعامل بیشتری با بخش خصوصی وجود داشته باشد
حسین بختیاری مدیر شرکت تعاونی صنایع‌دستی ایرانیان بیان کرد: از ده سال گذشته پاشنه آشیل صنایع‌دستی حوزه بازرگانی و صادرات است که با روسای سازمان همچنین وزیر قبلی جلساتی برگزار شد اما نتیجه‌ای نداشت.
وی با طرح پیشنهاد تشکیل کمیته کارشناسی با حضور نمایندگان معاونت صنایع‌دستی، دفتر وزیر و نمایندگان بخش خصوصی، افزود: صنایع‌دستی در حوزه تولید ساختارمند است؛ اما در حوزه بازرگانی و صادرات نیاز به هماهنگی و برنامه دارد که فعالان این حوزه باید همت کنند.
مدیر شرکت تعاونی صنایع‌دستی ایرانیان، تصریح کرد: در استان‌ها کمیته‌های استانی تشکیل شده و امیدواریم در تهران نیز تشکیل شود و شاکله ملی ایجاد شده به انسجام بخش بازرگانی صنایع‌دستی ایران بیانجامد.
وی همچنین برگزاری نمایشگاه‌های صنایع‌دستی و حشنواره فجر صنایع‌دستی را قدم‌موثری دانست و افزود: از طرف هنرمندان صنایع‌دستی از مجموعه وزارت و دکتر جلالی تشکر می‌کنم. انتظار داریم در این راستا تعامل بیشتری با بخش خصوصی وجود داشته باشد.
ضرورت تشکیل کارگروه شرکت‌های صادرات صنایع‌دستی
سید علی رضوی رئیس اتاق بازرگانی ایران و قطر این فرصت را مغتنم شمرد و پیشنهاد تشکیل کنسرسیوم شرکت‌های صادرات صنایع‌دستی را مطرح کرد.
وی با اشاره به اهمیت هم‌افزایی بخش خصوصی در تشکیل این کنسرسیوم، ادامه داد: نیازی به بخش دولتی نیست و همه فعالان صنایع دستی، هنرمندان و تجار در قالب پذیره‌نویسی تحت پوشش قرار گیرند. بخش دولتی تنها در اطلاع‌رسانی پذیره‌نویسی کمک‌کند و مکانیزمی نگذارد که این کنسرسیوم دولتی شود و تبلور بخش خصوصی صنایع‌دستی باشد.
رضوی همچنین به استفاده از ظرفیت‌های جمهوری اسلامی در دیگر کشورها برای عرضه محصولات صنایع‌دستی تحت یک برند ملی صنایع‌دستی اشاره کرد و این رویکرد را به معنای مولدسازی دانست.
راه‌های کهنه ما را به مقصد نو نمی‌رساند
کیان‌پور مدیر خانه خلاقیت و نوآوری صنایع‌دستی با تاکید بر اهمیت بازنگری و مهندسی مجدد صنایع‌دستی، ادامه داد: تنها با این بازنگری صنایع‌دستی را می‌توانیم به پیشران اقتصادی تبدیل کنیم. همه ابزار بالقوه موجود است تنها نیازمند برنامه‌ای جامع، هوشمند و سنجش‌پذیر هستیم.
وی با بیان اینکه راه‌های کهنه ما را به مقصد نو نمی‌رساند، ادامه داد: نیاز به نوآوری و خلاقیت در تمامی ابعاد همچنین مدیران شجاعی که قدرت تغییر داشته باشند، داریم و باید جراحی بزرگ شکل گیرد.
مدیر خانه خلاقیت و نوآوری صنایع‌دستی سهم سال گذشته صنایع‌دستی ایران را ۷۲۲ میلیارد دلار در دنیا اعلام‌کرد و نوآوری و فناوری را نه یک‌نیاز بلکه ضرورت دانست وافزود: این رقم اندک است و باید مرکز طراحی محصول راه‌اندازی و درباره شناسنامه صنایع‌دستی نیز تصمیم‌گیری شود.
برای تلفیق گردشگری و صنایع‌دستی آماده سرمایه‌گذاری هستیم
امین شاه‌محمدی مدیر عامل چرم عالیخان با بیان اینکه در این ۲۲ سال چنین فرصتی برای آشنایی با سایر صنعتگران نداشتیم این جلسه را فرصتی مناسب برای آشنایی از ظرفیت یکدیگر همچنین خلق محصولات جدید از ترکیب این محصولات در آینده دانست.
هدفمند کردن پرداخت یارانه‌ها همچنین پرداخت تسهیلات برای سرمایه در گردشگر از دیگر نکات مورد اشاره او بود.
هوشمند سرمایه‌گذار با بیان اینکه در حوزه تلفیق گردشگری و صنایع‌دستی آماده سرمایه‌گذاری هستیم، ادامه داد: مرکز آماده‌ای در ایران و عراق برای برگزاری نمایشگاه دائمی صنایع‌دستی دوجانبه داریم. همچنین برای همکاری با پلتفرم‌های کویتی و عراق اعلام آمادگی می‌کنیم.
حسین‌مردی تولید کننده صنایع‌دستی با اشاره به اهمیت اشتغالزایی و ارزآوری صنایع‌دستی بر ترویج صنایع‌دستی از مدارس تا دانشگاه، مهارت‌آموزی و آموزش این‌حوزه تاکید کرد.
وی همچنین استفاده از لباس‌ها و معماری ایرانی در فیلم‌ها و سریال‌ها را به‌عنوان یکی از راه‌های ترویج و صادرات حوزه صنایع‌دستی و رونق گردشگری عنوان کرد.
صنایع‌دستی نیاز به ترحم ندارد
فراهانی مدیرعامل شرکت جهان‌کریستال نیز در این جلسه گفت: صنایع‌دستی تبلور فرهنگ، هنر و بلوغ کشور است اما متاسفانه به جایی رسیده است که به ترحم نیاز پیدا کرده در حالی که صنایع‌دستی نیاز به ترحم ندارد.
وی افزود: اقتصاد را به مردم برگردانیم. فاصله بین سیاست‌گذار و تولیدکنندگان زیاد است. در حالی که اگر اقتصاد مردمی شود این مشکلات از بین می‌رود.
فراهانی گفت: موضوع بعدی مراودات سیاسی و اقتصادی ایران با کشورهای مختلف دنیا است. ما نیازمند تعاملات بین‌المللی با دیگر کشورها هستیم. در حوزه کلان نگاه بین‌المللی با دنیا باید تغییر پیدا کند تا صادرات محصولات مختلف از جمله صنایع‌دستی تسهیل شود.
وی اضافه کرد: اعتقاد ما بر این است که صنایع‌دستی کاربردی شود و از همه مهمتر گردشگری باید در خدمت و اختیار صنایع‌دستی قرار گیرد. در برخی از کشورها تورهایی که برگزار می‌شود گردشگری با هدف معرفی و فروش صنایع‌دستی است و تورها از کارگاه و فروشگاه‌ها بازدید می‌کنند.
فراهانی اضافه کرد: یکی از مشکلات اصلی ما در صادرات، عدم شناخت از بازارهای هدف است که در این میان رایزن‌های فرهنگی نقش مهمی برای معرفی و بازاریابی بازارهای هدف هستند.
وی خاطرنشان کرد: افرادی که در وزارتخانه‌های مختلف از جمله این وزارتخانه به‌عنوان مسئولان در حوزه صادرات منصوب می‌شوند باید با صادرات آشنایی داشته باشند و در حقیقت باهم زبان مشترک داشته باشیم.
انتقال صنایع‌دستی به نسل‌های بعد
محمدعلی ودود هنرمند برتر صنایع‌دستی نیز در این نشست در سخنانی گفت: صنایع‌دستی امانتی است که علاوه بر اهمیت صیانت و حفاظت باید به نسل‌های بعدی نیز انتقال یابد.
او افزود: صنایع‌دستی در حقیقت نیازمند آموزش مداوم است این موضوع باید با جدیت دنبال شود چرا که آموزش رکن اصلی تولید و صادرات یک محصول است.
شهسواری یکی از فروشندگان صنایع‌دستی نیز در این نشست گفت: صنایع‌دستی نیازمند تسهیل است. آنچه که امروز هنرمندان صنایع‌دستی احتیاج دارند تسهیل‌گری است. سیستم دولتی باید در این حوزه به ما کمک کند.
وی افزود: انباشت تولید داریم اما صادرات و فروش رونق زیادی ندارد، دولت در این باره باید به ما کمک کند تا شرایط فروش و صادرات صنایع‌دستی تقویت شود.
خوش‌نواز، از صادرکنندگان صنایع‌دستی نیز در این نشست گفت: من در حوزه چین فعالیت می‌کنم. چین یک بازار بسیار خوبی است و با برنامه‌ریزی‌های مناسب می‌توانم صادرات صنایع‌دستی ایران در چین را گسترش دهیم.
وی افزود: به‌عنوان فردی که سال‌ها است در چین فعالیت دارد، آماده همکاری با این وزارتخانه و نیز صادرکنندگان صنایع‌دستی هستم. این آمادگی را دارم که با همکاری سایر صادرکنندگان شرایط فروش و عرضه محصولات صنایع‌دستی در کشور چین را تسهیل کنم.