به گزارش خبرنگار ایرنا از نیویورک، جاناتان پانیکوف، مدیر ابتکار امنیتی خاورمیانه اسکوکرافت روز شنبه به وقت محلی گفت: تصمیم ایران و عربستان سعودی برای از سرگیری روابط دیپلماتیک و تبادل سفیران در ادامه ارتباط بی سرو صدایی انجام می شود که سال‌ها ادامه داشته و رشد قابل توجه تجارت بین دو کشور در سال ۲۰۲۲ نشان دهنده آن است.
پانیکوف که مدیر برنامه سفر جو بایدن به سرزمین های اشغالی و عربستان سعودی بوده است، افزود: با این حال، احیای روابط دو کشور بیش از هر امر دیگر نشان دهنده تمایل عربستان سعودی برای کاهش تنش ها با ایران است.
این تحلیلگر ارشد آمریکایی اضافه کرد: به رغم همه گزارش‌ها در مورد افزایش روابط امنیتی و تجاری و عادی‌سازی احتمالی روابط میان عربستان و اسرائیل، تمرکز اساسی و راهبردی ریاض، تنوع بخشیدن اقتصاد این کشور و کاهش وابستگی به نفت و گاز است.
وی تصریح کرد: برای دستیابی به این هدف، ریاض به امنیت خود برای اطمینان از عدم اختلال در حفاری، حمل و نقل و فروش نفت و تبلیغ عربستان به عنوان کشوری امن برای سرمایه گذاری خارجی بلند مدت، نیاز دارد.
این تحلیلگر آمریکایی که عضو اندیشکده آتلانتیک نیز می باشد، اضافه کرد: در عین حال، احیای روابط میان تهران و ریاض در زمانی صورت می گیرد که تنش های ایران با آمریکا و اسرائیل درحال افزایش است. تهران احتمالا معتقد است با دستیابی به این توافق با عربستان، روابط رو به رشد میان عربستان سعودی و اسرائیل را کاهش می دهد.
وی تصریح کرد: ریاض احتمالاً به همکاری امنیتی و اطلاعاتی با اورشلیم (بیت المقدس) ادامه خواهد داد، اما تهران احتمالاً معتقد است که با روابط با ریاض، همسایگان سعودی این کشور تمایل کمتری برای کمک به اقدام نظامی احتمالی اسرائیل و یا آمریکا علیه ایران خواهند داشت.
پانیکوف اظهار داشت: اکنون ممکن است شاهد ظهور نقش سیاسی چین در منطقه باشیم و این باید هشداری برای سیاستگذاران آمریکایی باشد. اشتباه نکنید، خاورمیانه تحت سلطه چین اساساً امنیت تجاری، انرژی و ملی آمریکا را تضعیف خواهد کرد.
اعلام توافق میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، در روز جمعه ۱۹ اسفند ماه ۱۴۰۱ برای از سرگیری روابط پس از هفت سال تنش، بازتاب گسترده ای در آمریکا به ویژه در میان مقامات و تحلیلگران آمریکایی داشته است.
به گزارش ایرنا، جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی برای از سرگیری روابط دو جانبه و آغاز به کار دوباره سفارتخانه‌های دو کشور توافق کردند. به‌دنبال سفر بهمن ماه آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» به پکن، امیر دریابان «علی شمخانی» از روز دوشنبه ۱۵ اسفند با هدف پیگیری توافقات سفر رئیس جمهور، مذاکرات فشرده‌ای را به‌منظور حل‌وفصل نهایی موضوعات فیمابین تهران - ریاض با همتای سعودی خود در چین آغاز کرد.
در پایان این مذاکرات، بیانیه سه‌جانبه‌ای در پکن با امضای «شمخانی» نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ ئی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رئیس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین صادر شد.
در متن این بیانیه سه‌جانبه آمده است: در پاسخ به ابتکار شایسته جناب شی جین‌پینگ رئیس جمهوری خلق چین در حمایت از گسترش روابط جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی، بر اساس اصل حسن هم‌جواری و با توجه به توافق ایشان با سران دو کشور در میزبانی و حمایت از انجام گفتگو بین جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی و همچنین تمایل دو کشور به حل و فصل اختلافات از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی بر اساس پیوندهای برادرانه و با تأکید بر پای‌بندی دو کشور به اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد و منشور سازمان همکاری اسلامی و اصول و رویه‌های بین‌المللی، هیأت‌های جمهوری اسلامی ایران به ریاست امیر دریابان علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی و پادشاهی عربستان سعودی به ریاست مساعد بن محمد العیبان وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی از تاریخ ۱۵ تا ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۱ خورشیدی برابر با ۶ تا ۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی در پکن با یکدیگر دیدار و گفت‌ؤگو کردند.
خبر توافق نهایی ایران و عربستان برای احیای روابط دوجانبه پس از ۷ سال قطع رابطه، روایت پشت پرده آن نشان‌دهنده تغییراتی بزرگ در مناسبات منطقه و رویدادهای جهانی است.