به گزارش ایرنا، آیینهای چهارشنبه سوری از غروب آخرین سه‌شنبه اسفندماه تا ورود به روز چهارشنبه با برنامه‌هایی مانند تهیه اسپند و کندر، خرید جاروی نو، شمع گذاری در هفت نقطه از منزل، افروختن و پریدن از هفت آتش، پختن غذاهایی به رنگ سبز، پخش آجیل، ایستادن پشت پنجره همسایه و فال گوش ایستادن، کوزه شکستن و ریختن خاکسترهای آتش در پارچه هر ساله به‌صورت جمعی در شهرها و روستاهای گلستان برگزار می‌شود.
جشن و آیینهای کهن و سنتی چهارشنبه سوری به‌عنوان گنجینه‌ای فرهنگی این سرزمین نماد ترویج و گسترش شادی و نشاط در جامعه است.
به تأکید ساکنان این منطقه اجرای آیین های سنتی این روز می تواند تداعی‌گر شادی، تقویت روابط دوستانه و نماد فرهنگ و هویت ملی باشد که با وجود قدمت چند هزارساله همانند گنجینه‌ای گرانبها از نسلی به نسلی دیگر سینه‌به‌سینه منتقل‌شده است.
نواختن تشت لگن و شادمانه های کتولی
محمد میردیلمی یکی از ساکنان علی آبادکتول در این ارتباط گفت: نواختن تشته لگن، خواندن شادمانه های کتولی از جمله «لله وا» یکی از رسوم و سنت‌های دیرینه علی آبادکتول در چهارشنبه سوری به شمار می‌رفت که در سال‌های اخیر به فراموشی سپرده شده است.
وی افزود: در این شب افرد دور آتش جمع شده و این شادمانه را با لگن نوازی می خواندند «ایام عید نوروزه سیل سرِراه ها کن/ پیرهن یارم نادوزه فکر اوستا هاکن».
میردیلمی افزود: در شب چهارشنبه سوری کوزه، بشقاب چینی، در قوری یا هرچیزی از جنس سفال را به سنگ می‌زدند تا بشکند و بلاها در آن سال از افراد منزل دور بماند.
وی اظهار داشت: پس از پایان این شب افراد خاکستر مراسم چهارشنبه سوری را در پارچه ای به نیت طول عمر نگهداشته و سال بعد این خاکستر را در آتش می‌ریختند.
روشن کردن هفت شمع به نیت سلامتی خانواده
ثریانوری ده چناشک یکی از بانوان مینودشتی به ایرنا گفت: همزمان با چهارشنبه سوری آیینهای مختلفی در مینودشت و روستاهای اطراف آن برگزار می‌شود که از آن جمله می توان به شمع گذاری در هفت نقطه منزل به نیت سلامتی، شادی، نشاط و پخش شدن نور در سراسر خانه ها اشاره کرد.
وی افزود: دختران مجرد عصر روز سه شنبه به نیت ازدواج به هفت مغازه اسپندفروشی رفته و از آخرین مغازه اسپند و کندر خرید می کردند، پس از آن هم آیینهای نو به نیت بخت خوب خریده و در نهایت با خرید جارویی نو برای منزل همسر آینده خود قبل از غروب آفتاب به خانه بر می گشتند.
وی بیان کرد: در این شب بانوان به نیت داشتن بخت سفید برای اهالی منزل شیربرنج می‌پختند و در بین کسانی که اطراف آتش جمع شده بودند پخش می‌کردند.
فال گوش ایستادن پشت پنجره همسایه
عصمت هاشمی تبار از روستای یاساقلق شهرستان کلاله هم در این ارتباط گفت: در شب چهارشنبه سوری رسم داریم که بدون اطلاع دادن به همسایه ها از پشت پنجره فالگوش می‌ایستیم و اغلب هم با شنیدن خبرهای خوب انرژی مثبت کسب می کنیم.
وی افزود: آتش روشن کردن در این روستا فقط برای دور هم بودن است و علاوه بر میوه و آجیل، آش محلی «اُناشی» که با سبزی های محلی پخته شده را هم می خوریم.
پریدن از هفت کپه آتش به نیت شادابی و نشاط
رضا پارسیان یکی از اهالی روستای فارسیان شهرستان آزادشهر هم گفت: در این روستای تاریخی هفت کپه کاه کنار هم گذاشته و پس از آتش زدن از روی آن ها می‌پریم و زردی و بیماری خود را به آتش داده و سرخی، نشاط و شادابی را از آتش می گیریم.
یونس حسینی فر یکی از اهالی شهرستان گالیکش هم در این ارتباط اظهار داشت: قدیمی ها اعتقاد داشتند غذای شب چهارشنبه سوری حتما باید به رنگ سبز از جمله قورمه سبزی، کوکوسبزی و آش سبزی کوهی باشد تا شگون سال شده و همه اتفاقات سبز و زیبا در سال جدید رقم بخورد.
وی افزود: در سال های گذشته همه عموها، دخترعموها، پسرعموها و کل فامیل بیش از ۵۰ نفر شده و دور یک آتش جمع می شدند و برای یکدیگر سلامتی و نشاط آرزو می کردند ولی با گسترش زندگی شهری این آیین ها کمرنگ شد.
گلستان مطابق سرشماری نفوس و مسکن سال ۹۵، یک میلیون و ۸۶۹ هزار نفر جمعیت متشکل از اقوام و مذاهب مختلف در ۳۴ نقطه شهری و هزار و ۷۵ روستا دارد.