محمدمهدی ذوالفقارزاده در رابطه با طراحی و راهاندازی سامانه هدف (مخفف همیاری دانشگاهیان در فرهنگ) در گفتوگو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا اظهار داشت: امروزه دوره تدوین و تنظیم و ابلاغ آییننامه، شیوهنامه، سیاستنامه و غیره، پشت درهای بسته به دلایل گوناگونی سپری شده است. یکی از دلایل این امر، وجود شبکههای اجتماعی است که سبب شده مردم دیگر تنها شنونده و بیننده نباشند و خود به تولیدکننده محتوا بدل شدهاند.
وی ادامه داد: نسل جوان امروز، نسل پویایی است و سیاست گذار و برنامهریز باید ظرفیت این جوانان را به رسمیت بشناسد و تا حد امکان به آنها هویت داده و آنها را وارد میدان کنشگری کند. بنابراین تلاش کردیم سیاستگذاری را از حالت یکسویه و یکطرفه خارج و به رویکرد تعاملی روی آوریم. دانش عرصه سیاستگذاری عمومی نیز تایید میکند، مبنای تدوین سیاستگذاریها باید تعامل باشد.
بنابراین با هدف مشارکت و همیاری دانشگاهیان، سامانهای به نام سامانه هدف طراحی شد. قبل از این سامانه در سفرهای استانی با دانشگاهیان رایزنی میکردیم واز دیدگاههای آنها مطلع میشدیم، ولی هدف فضایی فراهم میکند که نقطه نظرات آنها بهسهولت در اختیار ما قرار گیرد.
استاد دانشگاه تهران ادامه داد: سامانه هدف در آذرماه، با حضور وزیر علوم و شماری از نمایندگان تشکلهای دانشجویی رونمایی شد. همچنین، اتاق فکر و دبیرخانه فعال این سامانه نیز با حضور دانشآموختگان خوشفکر تشکیل شده که وظیفه پویایی روبهرشد سامانه را برعهده دارد.
مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامهریزی امور فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم گفت: این سامانه دارای شش بخش گوناگون است. بخش نگرش و سنجش برای اطلاع از نقطه نظرهای جامعه هدف در مورد مسائل مختلف مرتبط با دانشگاه و آموزش عالی، بخش بازبینی و بازاندیشی برای اصلاح کیفی آییننامهها و شیوهنامهها که پیشنویس آنها را در این بخش منتشر کرده و منتظر دیدگاههای بهبوددهنده مخاطبان هستیم و بخش ایدهپردازی و تجربهنگاری که به اشتراکگذاری ایدههای خلاقانه جدید مرتبط با وضعیت فرهنگی و اجتماعی یا ثبت بهترین تجربیات نوآورانه خاتمه یافته، اختصاص دارد.
وی ادامه داد: سه بخش هم جدید به نامهای ناگفتهها و ناشنیدهها برای ایجاد فضای بروز و ظهور صداهای هرگز شنیده نشده، روایت برای اشتراکگذاری تجارب زیسته و زوایای دید گوناگون همچنین نقد هنرمندانه به مثابه بستر ظهور هنر انتقادی (شامل همه شاخههای هنری) در فضای دانشگاه، به سامانه افزوده شده است.
ذوالفقارزاده ادامه داد: آییننامههای مختلف مانند آییننامه انجمنهای علمی، آییننامه جشنواره حرکت یا آییننامه کرسیهای آزاداندیشی حدودا یک دهه قبل یا بیشتر تدوین شدهاند، بنابراین، پیشنویس نسخههای بازنگریشده این آییننامهها را در بخش بازبینی و بازاندیشی سامانه هدف منتشر کردهایم و همگان امکان ثبت دیدگاههای خود را دارند.
همچنین درکنار این بخشها، یک ربات پاسخگو نیز در سامانه طراحی شده و اگر کاربری مایل باشد به صورت ناشناس موضوعی را مطرح کند، میتواند آن را از طریق همین ربات به اطلاع ما برساند تا پیگیری شود.
مدیر کل دفتر سیاستگذاری و برنامهریزی امور فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم ادامه داد: مخاطبان شامل شخصیتهای حقیقی (دانشجو، استاد، کارشناس یا مدیر فرهنگی) و حقوقی شامل دبیران انجمنهای علمی دانشجویی، کانونهای فرهنگی، تشکلهای دانشجویی، مدیران مسئول نشریات همچنین معاونتهای فرهنگی اجتماعی هستند که چون دیدگاه شخصیت حقوقی، برآیند دیدگاههای یک گروه است، شایان توجه بیشتری نیز است.
مشوقهایی برای تعامل و همراهی بیشتر با سامانه هدف
وی افزود: مشوقهایی هم برای مشارکت و تعامل در نظر گرفتهایم که شامل گواهی مشارکت، گرنتهای گوناگون فرهنگی (آموزش، توانمدسازی و ...)، عضویت در شوراهای مشورتی، شرکت در کارگاههای انتقال تجربه و همنشینی با استادان و پیشکسوتان فرهیخته و غیره است. البته مشارکت در سامانه هدف در میان شاخصهای نظام رتبهبندی نیز قرار خواهد داشت. رتبهبندی هم در سه سطح دانشگاه، گروه و فرد انجام میشود و در مورد دانشگاهها، در نهایت در میزان بودجه تاثیر خواهد داشت. البته نظام رتبهبندی، ظرافتها و جزئیات زیادی دارد و نباید دانشگاهها را با هم مقایسه کرد بلکه باید موقعیت دانشگاههای مختلف را در نظر داشت.
ذوالفقارزاده تاکید کرد: همچنین از راه مذاکره با نهادهای مختلف، در حال تلاش برای طراحی و ارائه یک سابقه از فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی دانشجویان و تاثیرگذاری بیشتر این فعالیتها هستیم. به این شکل که اگر دانشجویی، کنش موثر فرهنگی داشت، در آییننامه دانشجویی استعدادهای درخشان نیز در نظر گرفته شود. همچنین، با بنیاد نخبگان مذاکره کردهایم و برای نمونه جشنواره حرکت، در رویدادهای نخبگانی بنیاد قرار گرفت و اجرایی شد.
وی ادامه داد: یک رویداد در بهار سال بعد برای معرفی بهتر سامانه و اهدافش به منظور افزایش مشارکت همچنین یک جشنواره سالانه نیز به عنوان مشوق همیاری و تعامل با سامانه هدف طراحی شده است. این جشنواره به دنبال بازارائه تجریبات موفق دانشگاهیان به شکلی جذاب خواهد بود که از برگزیدگان آن، تقدیر خواهد شد.
ذوالفقارزاده در مورد میزان مشارکت در این سامانه طی حدود ۳ ماه و نیم از آغاز به کار آن اظهار داشت: در این مدت حدود ۱۰ هزار و ۵۰۰ بازدید از سامانه رخ داده و ۳۷۵ کاربر در آن ثبت نام کردهاند.