سعدالله زارعی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا درباره دستاوردهای دولت سیزدهم در یک سال گذشته اظهار کرد: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در یکسالی که گذشت سه پایه داشته است. سیاست توسعه مناسبات همسایگی، گسترش روابط با آسیا و حل و فصل مسائل ایران و اروپا که پایه‌های این سیاست خارجی بوده است.
وی افزود: دولت سیزدهم درباره محور نخست یعنی سیاست توسعه مناسبات همسایگی تا حدودی توانسته پیش برود به‌خصوص همسایگان شمالی ما در یکسال گذشته رفت و آمدهای موثری به تهران و تهران هم رفت و آمدهایی به این پایتخت‌های این کشورها داشته و در عین حال توافقات خوبی هم منعقد شده است.
این کارشناس مسائل سیاسی عنوان کرد: حسب گزارشاتی که وجود دارد سطح مناسبات جمهوری اسلامی ایران در یکسال با همسایگان بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ درصد افزایش داشته است.
زارعی بیان کرد: البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که سطح مناسبات ما در گذشته اساساً پایین بوده و گاهی حتی به ۵۰ میلیون دلار و ۳۰۰ میلیون دلار هم رسیده است. وقتی می‌گوییم ۱۰۰ یا ۳۰۰ درصد افزایش به این معنا نیست که سطح مناسبات ما با هر یک از همسایگان به چند میلیون دلار رسیده باشد اما به هر حال افزایش سطح مناسبات را داشته‌ایم.
وی ادامه داد: افزایش‌ها سطح مناسبات با همسایگان جنبه کیفی هم داشته است به این معنا که غیر از بالابردن سطح مناسبات، قراردادهای خوبی در حوزه‌های امنیتی اطلاعاتی با آنها داشته‌ایم در نتیجه آورده امنیتی و نظامی هم برای کشور در این ارتباط‌ها وجود داشته است.
این کارشناس مسائل منطقه درباره ارتباط با کشورهای آسیایی گفت: در بعد دوم یعنی ارتباط با کشورهای آسیایی و محور آسیا یک توافق اولیه حدود دو سال قبل با چینی‌ها داشتیم که این توافق روی زمین مانده بود.
زارعی افزود: دولت سیزدهم این توافقات را پیگیری کرد و در جریان سفر آیت‌الله رئیسی به پکن تبدیل به تعداد قابل توجه قرارداد شد و بیش از ۳۰ قرارداد را با چینی‌ها امضا کردیم.
وی ادامه داد: این قراردادها در حوزه‌های مختلف از جمله در زمینه گسترش راه‌های ریلی، حوزه پتروشیمی، نفت، ماشین‌آلات، آی تی، مخابراتی، فروش نفت، ایجاد بانک مشترک میان ایران و چین توافقات خوبی صورت گرفته است.
این کارشناس مسائل سیاسی بیان کرد: در جریان سفر آیت‌الله رئیسی رئیس جمهور، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی و حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه به روسیه توافقات خوبی انجام شد. سقف توافقات دستکم برای یکسال حدود ۴۰ میلیارد دلار و برای یک دوره سه‌ساله به بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار رسیده است.
زارعی عنوان کرد: در حوزه‌های مختلف از جمله در حوزه کشاورزی و توسعه آب شیرین کن‌ها، ایجاد راه‌های ریلی و گسترش موقعیت‌های ترانزیتی، بندری، صنایع نظامی، خودروسازی و ... توافقات خوب و مناسبی میان تهران و مسکو برقرار شده است که می‌توانیم آن را یک جهش بزرگ در توسعه مناسبات آسیایی ارزیابی کنیم.
وی با اشاره حل و فصل مسائل با اروپا به عنوان محور سیاست خارجی اظهار کرد: وزارت امور خارجه انرژی زیادی صرف کرد و چندین دور گفت‌وگو با طرف‌های اروپایی و آسیایی ذیل عنوان ۴+۱ داشته است اما به این دلیل که آمریکایی‌ها علت‌العلل متوقف شدن اجرای توافق برجام هستند حاضر نشدند تعهدات لازم را بپذیرند و این کار پیشرفتی به‌دنبال نداشت و تنش میان ایران روند افزایشی خود را حفظ کرده است.
این کارشناس مسائل منطقه ادامه داد: به‌خصوص در ماه‌های اخیر شاهد عریان شدن مخالفت اروپایی‌ها با جمهوری اسلامی ایران و دخالت آنها در مسائل داخلی کشور که نزدیکترین آن مداخله درخصوص حوادث اخیر که در برخی از مدارس اتفاق افتاد هستیم که در جریان این حوادث تعدادی از دختران ایرانی دچار مسمومیت‌هایی شدند که خوشبختانه آسیب جانی در پی نداشت اما شاهد بودیم که اروپایی‌ها از این مسئله انسانی سوءاستفاده کردند.
زارعی گفت: حتی آلمانی‌ها دو نفر از دیپلمات‌های ایرانی را اخراج کردند. آلمان به دلیل دفاع از اعدام مجرمی که خودش اعتراف کرده بود که مرکز تجمع مردم در حسینیه سیدالشهدای شیراز را سال گذشته منفجر کرده است و طی آن نزدیک به ۲۰ تن از شهروندان ایران را به شهادت رسیده بودند و در حمایت از «شارمند» تروریسم، دو نفر دیپلمات ایرانی را اخراج کردند که البته وزارت امور خارجه ما هم ناگزیر شد دست به اقدام متقابل بزند.
سیاست اعمال فشار اروپا بر ایران دلیل پسرفت در روابط با اروپا
وی خاطرنشان کرد: به طور اجمالی روابط ما با اروپا پیشرفتی نداشته است بلکه در این زمینه شاهد پسرفت هم بوده‌ایم که البته دلیل این موضوع به وزارت خارجه ما مربوط نمی‌شود بلکه دلیل آن سیاست‌های مشخصی است که اروپایی‌ها برای اعمال فشارهای جدید بر ایران اتخاذ کرده‌اند.
این کارشناس مسائل سیاسی درباره لزوم گسترش روابط با آفریقا و آمریکای لاتین گفت: آفریقا به‌لحاظ انسانی و اقتصادی و همه به لحاظ بازار سرمایه و بازار کار برای جمهوری اسلامی ایران موقعیت مغتنمی دارد البته این موضوع در مورد آمریکای لاتین هم مشاهده می‌شود.
زارعی یادآور شد: خوشبختانه آفریقایی‌ها به لحاظ اینکه قرن‌ها تحت سلطه قدرت‌های ستمگر اروپایی مانند فرانسه، انگلیس، ایتالیا، اسپانیا و پرتغال و برخی کشورهای دیگر بوده‌اند نسبت به غرب حساسیت‌های درستی دارند.
وی ادامه داد: آنها نسبت به کشورهایی که در نقطه مقابل غرب تعریف می‌شوند حس همدلانه‌ای دارند و این موضوع می‌تواند برای ما فضای خوبی را فراهم کند در جهت اینکه بتوانیم روابط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، علمی و تکنولوژیک و حتی نظامی را در این کشورها گسترش دهیم.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: آفریقا و آمریکای لاتین بازار خرید خوبی هستند که می‌توانند مقصد کالاهای ایرانی باشند و نیازهای تکنولوژیک آنها هم به گونه‌ای است که از عهده و ظرفیت ما برمی‌آید.
زارعی خاطرنشان کرد: از همین منظر ما می‌توانیم از طریق گسترش ارتباط با آفریقا که به ما نزدیک هم هست و همچنین با آمریکای لاتین موقعیت‌های جدیدی را روی اقتصاد کشور باز کنیم.