به گزارش ایرنا، در روزگاران نه چندان دور ایرانیان با برگزاری آیین ها و مراسمات مختلف که همراه با شادی و سرور بود به استقبال فصل جدید سال می‌رفتند آیین‌هایی که امروزه بوی باروت و خون گرفته و متاسفانه شادی این جشن ها را به عزا تبدیل کرده است.
استان سیستان و بلوچستان نیز از این فرهنگ جعلی مستثنی نبوده و جوانان و نوجوانان این استان نیز گاها با انجام اقدامات خطر آفرین باعث رنجش خاطر خود و دیگران می‌شوند.
آنچه مهم است، عدم توجه و انتقال آداب و سنت‌های اصیل مردم سیستان و بلوچستان به نسل جوان است، مردمان با فرهنگ و متمدنی که در گذشته با سنت‌های شیرین و پایبند به اصول اخلاقی به استقبال جشن‌های چون چهارشنبه سوری می رفتند.اعضای هر خانواده با حضور در منزل بزرگ فامیل، این شب را با خنده و شادی به صبح می‌سپارند.
آسوکه خوانی، انجام بازی‌های محلی (تیله بازی، کبدی، اشکاتیلی، چوک چوک، هلاری، تیت و غیره)، پخت خوراکی هایی چون کلوچه، لندو، بورک، چلبک، چنگالی، دانه های بریان لحظات خوش و شادی را برای خود و دیگران فراهم می‌کردند.
مردم منطقه سیستان گونی، پتو و یا نمد کهنه را به صورت گلوله در می‌آورند و آن را در غروب آخرین سه شنبه سال یا شب چهارشنبه، آتش می‌زنند و معتقد بودند که نحوست با این عمل از بین می‌رود
همچنین طی این شب با دف زنی و خوانندن اشعار سنتی و جذاب به رقص و پای کوبی گذارده می‌شود.
در آخر این جشن جذاب هم با روشن کردن آتیش توسط بزرگان خانواده و خواندن اشعار زیبایی که نوعی دعا برای سلامتی بود «زردی روی من ز تو سرخی روی تو ز من» این جشن زیبا به پایان می‌رسید.
جشن چهارشنبه سوری که در واقع و به زعم ایرانیان باستان نوعی جشن تطهیر (زدوده شدن بدی ها از تن و دریافت انرژی مثبت از آتش) محسوب می‌شود از سالیان دور در شب آخرین چهارشنبه سال (سه شنبه شب) به منظور پیش درآمد و پیشواز نوروز برگزار می‌شده و آیین‌های زیبا و باستانی خود را داشته است، اما اینک پس از گذشت سالها این آیین به نوعی از آتش بازی تبدیل شده که گاه شعله و دود آن موجب آزار شهروندان می‌شود و دامن برخی افراد بی‌گناه را می‌گیرد.
آیین چهارشنبه سوری در شهرهای مختلف ایران با برافروختن آتش، دود کردن اسپند، شاهنامه خوانی، خواندن نواهای محلی و رسوم اینچنینی همراه است و آتش نیز تا صبح دم باید روشن باشد اما هم‌اینک در بسیاری مواقع آتش در معابر شهری روشن شده و صدای بمب های دستی به گوش می‌رسد که خاطر تمام افراد را مکدر می‌کند.
چهارشنبه سوری در گذشته برخلاف امروزه به آتش افروزی و ترقه بازی ختم نمی شد، بلکه با برپایی آیین ها و آداب خاصی بدون وقوع کوچک ترین حادثه تلخ و غم انگیزی در میان خانواده ها و اقوام سپری می شد.
خانه تکانی پیش از چهارشنبه سوری، فراهم کردن آجیل، کوزه شکستن، فال‌گوش ایستادن، ریختن آب به گوشه و کنار خانه، به بیابان رفتن در روز چهارشنبه سوری تخم‌مرغ شکستن از برنامه‌های این شب به یاد ماندنی بود اما امروزه این سور با بی احتیاطی و هیجان برخی به سوز تبدیل می شود.
چهارشنبه سوری از نگاه مردم سیستان وبلوچستان
بسیاری از شهروندان سیستان و بلوچستان پاسداشت سنت‌های زیبا و نیک مانند خانه تکانی، دید و بازدید، صله رحم، برپایی جشن و اعیاد را مهم و ضروری می‌دادند و بر استمرار برگزاری این قبیل سنت ها که سبب شادی و نشاط خانواده ها می‌شود تاکید دارند.
آنان معتقدند که سنت‌های زیبا نباید بوسیله عده‌ای سودجو و فرصت طلب که دنبال منافع مادی هستند به بلای جان مردم تبدیل شود که نمونه بارز آن خرید و فروش موادمحترقه و انفجارهای خطرناک در چهارشنبه سوری و ایجاد آتش سوزی و صدمه رساندن به نوجوانان و جوانان است.
هانیه توکلی یکی از شهروندان زاهدانی در گفتوگو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت: چهارشنبه سوری یکی از زیباترین و پایدارترین رسوم ایرانی بوده که از گذشته‌های دور تاکنون وجود داشته اما متاسفانه به دلیل یک سری تاثیرات فرهنگی بد و وارد شدن خرده فرهنگ هایی که هیچ تناسبی با فرهنگ دیرینه سرزمین‌مان ندارد این جشن و این آیین باستانی تبدیل به یک اتفاق ناگوار گردیده و همه ساله شاهد از فوت و مصدومیت جوانان و نوجوانان بسیاری هستیم.
چهارشنبه سوری یکی از زیباترین و پایدارترین رسوم ایرانی بوده که از گذشته‌های دور تاکنون وجود داشته اما متاسفانه به دلیل یک سری تاثیرات فرهنگی بد و وارد شدن خرده فرهنگ هایی که هیچ تناسبی با فرهنگ دیرینه سرزمین‌مان ندارد این جشن و این آیین باستانی تبدیل به یک اتفاق ناگوار کرده است یکی دیگر از شهروند زاهدانی گفت: من هیچ وقت دلم نمی‌خواهد به خاطر یک خوشی چند ساعته به مردم شهرم آسیب برسانم چراکه بسیاری از خانواده‌ها ممکن است بیمار قلبی داشته باشند.
اسماعیل نارویی افزود: پدرم می‌گوید آسیب زدن و ایجاد مزاحمت برای بندگان خدا در نزد الله قابل بخشش نیست.
یکی دیگر از شهروندان زاهدانی اظهارداشت: خوشبختانه رواج فرهنگ قومی و قبیله ای و دینی در این استان سبب شده تا جوانان و نوجوانان به نصایح بزرگان و ریش سفیدان توجه و عمل کنند و از آنجایی که مردم این استان به مبانی دینی پایبند هستند و دین مبین اسلام نیز بر رعایت سلامت انسانها و پرهیز از رنجاندن همسایگان تاکید زیادی دارد در اجرای سنت‌ها این موارد را به خوبی رعایت می‌کنند.
محمد امینی اظهارداشت: چهارشنبه سوری سنت خوبی است اما اگر این سنت‌ها به فرهنگ غربی و وارداتی آمیخته شود رنگ و بوی خود را از دست می دهد، والدین باید مراقب فرزندان شان باشند تا خدای نکرده تحت تاثیر القائات و احساسات زودگذر قرار نگرفته و اقدامی نکنند که یک عمر پشیمانی بوجود آورد.
اجرای پویش «نه به چهارشنبه‌سوری خطرناک» در زاهدان
سرپرست سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری زاهدان اظهارداشت: پویش " نه به چهارشنبه سوری خطرناک" برای چندمین سال متواری با هدف ارتقای ایمنی و پرهیز از انجام اقدامات خطرناک در چهارشنبه آخر سال، توسط سازمان آتش نشانی زاهدان اجرا می‌شود.
ابراهیم شهریاری گفت: امسال نیز پویش "نه به چهارشنبه سوری خطرناک" در زاهدان برگزار خواهد شد و بر همین اساس از تمامی سازمان ها، هنرمندان، ورزشکاران، دانش آموزان، دانشجویان و تمامی شهروندان زاهدان دعوت به عمل می‌آید تا ضمن مشارکت در این پویش، ما را در برگزاری هر چه ایمن‌تر این مراسم، یاری کنند.
وی بیان کرد: مراسم چهارشنبه‌سوری، سطحی از هیجان را در بیشتر کودکان و نوجوانان ایجاد می‌کند که برای آنها خوشایند و لذت بخش است و به همین دلیل والدین معمولا به سختی می‌توانند فرزندان را به کلی از این تجربه بازدارند، اما با رعایت نکات ایمنی این هیجان را باید مدیریت کرد و شرایط ایمنی برای فرزندان ایجاد کرد.
سرپرست سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری زاهدان با بیان اینکه هرگونه بی توجهی و سهل انگاری در اجرای مراسم چهارشنبه سوری زیان‌های جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت، افزود: این سازمان با اشتراک گذاشتن نکات ایمنی و مطالب آموزشی سعی در ترویج فرهنگ درست برگزاری این مراسم دارد.
وی خاطر نشان کرد: متاسفانه چندین سال است که چهارشنبه سوری از آیین و آداب و رسوم خود فاصله گرفته و به نگرانی برای خانواده‌ها و سازمان های امداد رسان تبدیل شده است.
مصدومیت ۶ نفر در چهارشنبه سوری زاهدان
رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان گفت: در حوزه این دانشگاه سال گذشته ۶ نفر بر اثر استفاده از ترقه و مواد منفجره دچار حادثه شدند که بیشترین آسیب به دست، صورت و پا بود.
فریبرز راشدی با بیان اینکه کوچک‌ترین سهل‌انگاری در این شب عواقب جبران ناپذیری را بدنبال خواهد داشت؛ ادامه داد: وظیفه ما هوشیاری و آگاهی با اطلاع‌رسانی و آموزش به خانواده‌ها بویژه جوانان است تا از آثار و عوارض چهارشنبه‌سوری به علت استفاده از مواد محترقه و آتش‌زا آنها را مطلع کرده تا شاهد بروز مشکلات کمتری باشیم.
وی اظهارداشت: خانواده‌ها برای سلامتی خود و فرزندانشان باید بیش از پیش به خود مراقبتی توجه کنند ضمن آنکه درگیر کردن نیروهای خدوم امدادی به حوادث دیگر مشکلات را مضاعف خواهد کرد.
رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان گفت: خانواده‌ها می‌توانند نقش مهمی در پیشگیری از حوادث مربوط به چهارشنبه پایان سال ایفاء کنند.
وی بیان کرد: ممکن است موضوع ایمنی و پیشگیری از حوادث مربوط به چهارشنبه پایان سال، در بدو امر برای گروه سنی نوجوان و جوان جالب نباشد، چرا که آنها مجبـورند محدودیت‌هایی را در انجام این تفریح خطرناک متحـمل شوند، ولی می‌تـوان با نشان دادن اهمیـت موضـوع و اینـکه حوادث مربوطـه می‌توانـد تهدیـد کننـده سلامت آنها باشد، آموزش در این زمینـه را برای آنها جالب‌تر کرد.
راشدی اظهارداشت: باید کودکان و نوجـوانان را تشـویق کرد که از حوادث درک خوبی داشتـه باشند و به آنها آموزش داد که در مقـابل مواد محتـرقه و حوادث ناشی از تماس با آن آسیـب‌پذیر هستند و آموزش آسیب پذیری در مقابل خطرات مذکور، از اهمیت خاصی برخوردار است.
کشف بیش‌از ۳۱۰ هزار عدد مواد محترقه غیرمجاز در سیستان و بلوچستان
فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان با اشاره به برخورد قاطع پلیس با هنجار شکنان در چهارشنبه آخر سال از افزایش ۱۷۱ درصدی کشفیات مواد محترقه غیر مجاز و کشف ۳۱۰ هزار و ۷۵۱ عدد مواد محترقه در این استان خبر داد
سردار دوستعلی جلیلیان اظهارداشت: در برخورد با اقدامات نامتعارف در چهارشنبه آخر سال، پلیس با وجود اقدامات پیشگیرانه و فرهنگی، اقدامات گسترده‌ای را با اجرای طرح‌های انتظامی و عملیاتی در دستورکار خود دارد.
وی بیان کرد: با کسانی که بخواهند به بهانه برگزاری مراسم چهارشنبه سوری امنیت و آرامش مردم را به مخاطره بیاندازند برابر قانون برخورد خواهد شد.
فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان افزود: عاملان و توزیع کنندگان مواد محترقه که با مقاصد سودجویانه فعالیت می کردند نیز دستگیر و به مرجع قضائی معرفی شدند.
وی خط قرمز پلیس در چهارشنبه آخرسال را امنیت و آسایش برای همه مردم برشمرد و و گفت: افرادیکه بخواهند با رفتارهای نامتعارف موجب سلب آرامش مردم شوند به شدت و برابر قانون برخورد خواهد شد.
هوشیاری والدین عامل موثر در کاهش حوادث چهارشنبه سوری
معاون فرهنگی و اجتماعی فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان به توصیه‌های پلیس در چهارشنبه سوری اشاره کرد و گفت: چهارشنبه آخر سال برای خلق لحظه‌های با نشاط و شادی آور است و نباید اجازه داد این سرور با چاشنی تلخ انفجار همراه باشد.
سرهنگ علی رحیمی اظهارداشت: چهارشنبه‌سوری یکی از جشن‌های بزرگ ایرانی است که از غروب آخرین سه‌شنبه ماه اسفند تا پس از نیمه‌شب تا آخرین چهارشنبه سال برگزار می‌شود و برافروختن و پریدن از روی آتش مشخصه اصلی آن است.
وی ادامه داد: برافروختن آتش و برخی رفتارهای نمادین دیگر، به‌صورت جمعی در فضای باز و بی خطر از ویژگی‌های چهارشنبه آخر سال است اما با گذشت زمان تغییر کرده و به سمت و سوی زیان و نگرانی خانواده‌ها سوق یافته است.
معاون فرهنگی و اجتماعی فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان افزود: هوشیاری والدین و آموزش فرزندان خود عامل مهم در پیشگیری از هرگونه آسیب دیدگی در چهارشنبه آخر سال است.
وی اظهارداشت: رعایت مقررات و احترام به حقوق شهروندان در چهارشنبه آخر سال باید مورد توجه همگان باشد و افرادیکه بخواهند امنیت شهر و شهروندان را به مخاطره بیاندازند، با آنها برخورد خواهد شد.
جشن چهارشنبه آخر سال دارای قدمتی طولانی در تاریخ پررمز و راز ایران زمین است؛ آیینی کهن و ارزشمند که لزوم برپایی آن به دور از هرگونه استفاده لوازم خطر آفرین مهم است، بیاییم در برپایی باشکوه این جشن همه کمک کننده باشیم و نگذاریم خدایی نکرده این شادی تبدیل به عزا برای خانواده‌ای شود.