به گزارش ایرنا به نقل از تایم، توافقنامه روز جمعه بین ایران و عربستان با میانجیگری پکن به طور حتم این کشور را در نقشی ناآشنا به عنوان نماد آتش بس جهانی قرار داده است. در واقع این توافق نشان از تمایل شخص شی جین پینگ برای ارتباط با همه کشورهای تاثیرگذار در خاورمیانه است.
کارشناسان سیاسی در حالی اقدام چین را برای ایجاد ثبات در خاورمیانه تحسین کرده که این سوال را نیز مطرح میکنند که آیا پکن چنین نقشی را در حل و فصل مناقشه روسیه و اوکراین ایفا خواهد کرد؟
وال استریت ژورنال در گزارش روز سه شنبه خود از دیدار رئیس جمهور چین با ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین خبر داد و با وجود ملاقاتهای گذشته پینگ با پوتین احتمال میانجی دوم نیز مطرح شده است.
جاناتان سالیوان، از دانشگاه ناتینگهام انگلیس میگوید: این واقعیت که چین تلاش دارد تا بر توافقات صلح تاثیر بگذارد، یک پیشرفت مهم است. شاید پکن احساس میکند زمان مناسبی است تا روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود را در کشورهای مختلف گسترش دهد.
البته چین اعلام کرده که بزودی از یک طرح صلح برای پایان دادن به جنگ اوکراین رونمایی خواهد کرد. تا کنون این طرح ۱۲ مادهای از سوی رسانههای غربی مورد حمله قرار گرفته و گفته شده است که چین طرح صلح را به خاطر منافع خود مطرح کرده است و میانجی گری واقعی در کار نیست.
البته این ادعا در روابط ایران و عربستان هم بارها از سوی رسانههای غربی مطرح شده است ولی این گونه نشد و توافق صورت گرفت و نتایج نظرسنجیها نشان می دهد توافق ایران و عربستان با استقبال زیادی از کارشناسان سیاسی و حتی دولتها روبرو شده است.
روزنامه گلوبال تایمز چین از توافق ایران و عربستان به عنوان شاهدی برای ایفای نقش پکن در مناقشه اوکراین یاد کرد و از علاقه مقامات این کشور صحبت کرد که برای پایان دادن به جنگ اوکراین لحظه شماری میکنند. اختلافات ایران و عربستان به اندازهای بود که حالا صلح بین این دو کشور باعث جذاب شدن جهانیان به علاقه چین به صلح اوکراین شده است.
هرچند در اوکراین هر روز شاهد افزایش درگیریها و تحریمهای غرب علیه روسیه هستیم ولی این نکته نیز فراموش نمیشود که پکن دارای اهرم تاثیر قابل توجهی بر مسکو است.
تجارت چین با روسیه در سال ۲۰۲۲ به رکورد بالای ۱۹۰ میلیارد دلار رسید که ۳۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشت. البته هنوز این مسئله جای سوال دارد که چین میخواهد از این اهرم قدرت در مقابل پوتین استفاده کند یا خیر.
استیو تسانگ، مدیر موسسه SOAS چین در دانشگاه لندن، میگوید: رئیس جمهور چین واقعاً بهترین موقعیت برای ایفای نقش کشورش بعنوان میانجی مناقشه اوکراین را دارد ولی مشکل رابطه نزدیک او با پوتین است که صداقت پکن را در این مناقش زیر سوال خواهد برد. معلوم نیست که زلنسکی تا چه حدودی پیشنهاد چین را برای صلح با روسیه بپذیرد.