تاریخ انتشار: ۲۹ اسفند ۱۴۰۱ - ۰۹:۲۷

بندرعباس - ایرنا - امامزاده‌ها و بقاع متبرکه طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب قطب‌های فرهنگی هر شهر و دیار بوده که هر ساله در آستانه نوروز گردشگران و مسافران زیادی را برای آرامش بهاری و نشاط  معنوی به این مکان‌های مقدس سوق می‌دهد یکی از این اماکن، زیارت پیرچوگان در هرمزگان است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، امامزادگان واجب التعظیم در واقع شخصیت‌های بزرگ و با عظمت علمی و معنوی در نگاه مردم و محبان اهل بیت(ع) هستند و هر قلمی که در جهت تکریم و بزرگداشت این بزرگوارن رقم بخورد، سبب ترویج فرهنگ زیارت، ارتقای جایگاه آنان و زمینه سازی و ایجاد شرایط مناسب برای مشارکت مردمی در مدیریت، عمران و برنامه‌های بقاع متبرکه و همچنین جذب بیشتر گروه‌ها و اقشار مختلف جامعه می‌شود.

طبق اعلام سازمان اوقاف و امور خیریه، در حال حاضر در هشت هزار نقطه کشور امامزاده داریم که این امامزادگان تبدیل به قطب فرهنگی کشور شده است. امامزاده‌ها و بقاع متبرکه در سطح استان هرمزگان نیز ۱۹۹ مورد اعلام شده است که از این تعداد ۲۶ امامزاده محوری دارای شجرنامه هستند.

هرساله در ایام نوروز طرح آرامش بهاری با هدف ترویج معارف و مولفه‌های سبک زندگی اسلامی در امامزاده‌ها و بقعه‌ای متبرکه شاخص استان هرمزگان از سوی اوقاف و امور خیریه برگزار می شود که در این مکان های مقدس خدمات فرهنگی همچون اسکان نوروزی زائران، خیمه معرفت، پرسش و پاسخ به سوال های شرعی زائران، نمایشگاه و مسابقه، دعا و مناجات، اعزام مبلغ و مراسم سخنرانی به مسافران و گردشگران ارائه می شود.

در نوروز ۱۴۰۲ طرح آرامش بهاری در ۴۳ بقعه متبرکه هرمزگان از جمله امامزاده سید مظفر(ع)، امامزاده شاه محمد تقی(ع)، امامزاده سید کامل(ع)، امامزاده سید سلیمان (ع)، امامزاده شاه معزالدین (ع) در بندرعباس، امامزاده سید سلطان محمد(ع) در رودان، امامزاده سید محمد(ع) و امیر نظام الدین (ع) در حاجی آباد برگزار می شود.

یکی از مهم‌ترین زیارتگاه‌ها و امامزاده‌های استان هرمزگان، زیارت امامزاده سید سلطان محمد معروف به پیرچوگان است که در دهستان رهدار روستای زیارت پیرچوگان بخش مرکزی رودان واقع شده و هر ساله در ایام نوروز میزبان بیش از یک و نیم میلیون گردشگر مذهبی از استان‌های همجوار همچون کرمان و فارس است.

وجود امامزاده عظیم الشان سیدسلطان محمد (ع)، مکان‌های دیدنی فراوان، طبیعت کم نظیرو بازی‌ها و رسوم محلی باعث جذب تعداد زیادی گردشگر به این منطقه شده است که این توجه زیاد مردم به این روستا باعث شده که روستای پیرچوگان به روستای نمونه گردشگری تبدیل شود و در سال‌های متوالی برترین منطقه گردشگری در استان و در نوروز ۸۹ جزو ۱۰ منطقه برتر گردشگری کشور شود.

پیرچوگان فرزند امام موسی بن جعفر(ع)

در کتاب کنزالانساب آمده است که امامزاده سید سلطان محمد فرزند امام هفتم موسی بن جعفر(ع) است که در زمان حضور امام هشتم علی بن موسی الرضا(ع) از مدینه به قصد زیارت آن حضرت به سمت مرو حرکت می‌کند و در بین مسیر تحت تعقیب قرار گرفته به رودان (رودکان- منطقه پیرچوگان) آمده و در آن جا به شهادت رسیده است.

سید سطلان محمد، امامزاده‌ای که نسب آن به امام موسی کاظم (ع) می‌رسد و به‌عنوان برادر امام رضا(ع) و شاهچراغ تلقی می‌شود.

ﻋﻤﻠﯿﺎﺕ ﺍﺟﺮﺍﯾﯽ ﻭ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﺑﻨﺎﯼ ﺁﺳﺘﺎن ﺍﺯ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺳﺎﻝ ۱۳۷۶ ﺷﻤﺴﯽ ﺁﻏﺎﺯ شده است ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺒﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺘﺮﺍﮊ یکهزار و ۳۵۰ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ است.

بنای قدیمی ساختمان بقعه اواخر سال ۱۳۷۶ تخریب و احداث بنای ساختمان جدید آن از همان سال به متراژ یکهزار و ۳۵۰ مترمربع انجام شده است ﮐﻪ ﺩﺍﺭﺍﯼ ۲ ﮔﻠﺪﺳﺘﻪ، چهار ﺳﺎﻟﻦ ﻭ چهار ﺍﺗﺎﻕ ﺍﺩﺍﺭﯼ است.

این بقعه دارای یک شبستان اصلی، ۲ گلدسته به ارتفاع تقریبی ۳۰ مترمربع، چهار اتاق جانبی و چهار کفشداری و ۲ سر در اصلی در امتداد شمال و جنوب و ۲ سر در فرعی شرقی و غربی است.

همچنین احداث سرویس‌های بهداشتی زنانه و مردانه به تعداد ۸۰ چشمه با همت هیات امنای امامزاده انجام شده و دارای ۲ کمپین به متراژ ۱۵ هزار متر است که در یکی از آن ها ۱۰۰ آلاچیق و سایه‌بان قرار دارد.

تمامی فضاهای بقعه متبرکه ۴۰ هزار مترمربع است و در ضلع جنوبی بقعه به همت خیران و اداره اوقاف و امورخیریه شهرستان رودان مسجد موسی بن جعفر با زیربنای ۷۰۰ متر در ۲ طبقه ساخته شده است.

ﺑﻘﻌﻪ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﻣﺮﮐﺰ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺑﺴﯿﺞ ﻭ ﺻﺤﻦ ﻭ ﺳﺮﺍﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺑﺎ ﻋﻈﻤﺘﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺣﺮﻡ ﻣﻮﺟﺒﺎﺕ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ شده ﺍﺳﺖ.

موقعیت امامزاده سید سلطان محمد

روستای زیارت سید سلطان محمد(ع) یکی از روستاهای دهستان رهدار بخش مرکزی شهرستان رودان و پایگاه معنوی هرمزگان و جنوب کشور است؛ حرم امامزاده سید سلطان محمد و در مسیر رودان به زیارت علی قرار دارد.

این مکان مقدس در فاصله ۱۶ کیلومتری دهستان رهدار، ۴۲ کیلومتری مسیر جاده رودان «رودان» به «رودخانه» و در ۱۲۰ کیلومتری شهر بندرعباس واقع شده و کمتر گردشگر مذهبی بوده که نام امامزاده سید سلطان محمد یا همان زیارت پیرچوگان را نشنیده باشد.

این روستا همانگونه که از نام او پیداست امانتدار پیکر شریف امامزاده سید سلطان محمد(ع) فرزند هفتمین اختر تابناک آسمان امامت امام کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) است.

مردم این روستا را با نام پیرچوگان می‌شناسند که لقبی برای امامزاده سیدسلطان محمد(ع) بوده و به معنای بزرگ منطقه چوگان است که همچون نگینی درخشان در رودان خودنمایی می‌کند.

این اسم از تلفیق ۲ کلمه پیر و چوگان تشکیل شده که پیر به دلیل وجود مبارک امامزاده و لقبی برای آن حضرت به معنای بزرگ است و کلمه چوگان برمی‌گردد به چاهی که مقابل ساختمان امامزاده قرار دارد؛ این چاه در گذشته محلی بوده که آهوها از آب آن استفاده می‌کردند این چاه ابتدا چاهوگان نام داشته اما پس از گذشت زمان به چوگان تغییر نام داده است.

مردم روستای پیرچوگان که مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند، به زبان فارسی و با لهجه شیرین بندری صحبت می‌کنند.

نگاهی به روستای پیرِچوگان

مسیر رودان به روستای زیارت یا همان زیارت سید سلطان محمد دارای مسیری پرپیچ ‌وخم و کوهستانی بوده و دسترسی به این منطقه از طریق ﺟﺎﺩﻩ ﺭﻭﺩﺍﻥ، ﻓﺎﺭﯾﺎﺏ، ﺭﻫﺪﺍﺭ، ﺩﻫﻨﻮ، ﺯﯾﺎﺭﺕ ﻭ ﻣﺴﯿﺮ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺯ ﺟﺎﺩﻩ ﮐﻬﻨﻮﺝ به ﺯﯾﺎﺭﺗﻌﻠﯽ، ﺭﻫﺪﺍﺭ، ﺩﻫﻨﻮ و ﺯﯾﺎﺭﺕ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﭘﺬﯾﺮ ﺍﺳﺖ.

روستای پیرچوگان به دلیل وجود مقدس امامزاده سید سلطان محمد (ع) میعادگاه جمع زیادی از زائران و گردشگران مذهبی از سراسر استان هرمزگان و استان‌های همجوار همچون کرمان، فارس و سیستان وبلوچستان است و تخمین زده شده که سالیانه میزبان بیش از یک ونیم میلیون گردشگر مذهبی است.

همچنین ساکنان استان هرمزگان و ایرانیان خارج از کشور با حضور در جوار بارگاه ملکوتی این امامزاده به راز و نیاز با معبود خویش می‌پردازند و از برنامه‌های فرهنگی و مذهبی بویژه دعاهای کمیل، ندبه، توسل، زیارت عاشورا و عرفه در این بقعه متبرکه بهره مند می‌شوند.

در ایام عید باستانی نوروز، شب‌های قدر، تاسوعا، عاشورا، اربعین حسینی و به طور کلی در ایام تعطیلات، روستای پیرچوگان به محل گردهمایی از زائران تبدیل می‌شود.

البته نباید از مناظر طبیعی در کمک به جذب مسافران به سمت این روستا چشم پوشی کرد؛ مناظری که جلوه دیگر به این روستا پرافتخار می‌دهند از این مناظر بسیار می‌توان به منطقه سیاحتی، زیارتی قدمگاه، مزار یاران امامزاده، «مغندر»، «چاهک» و مناطق خوش آب و هوای «تنگا» و «پودونو» اشاره کرد.

درختان و گیاهانی از جمله کُنار، کَهور ایرانی، انجیر، آویشن و ناگِرد که بیشتر منطقه را زیرپوشش خود قرار داده‌اند، ظاهری دلربا به این منطقه بخشیده اند.

روستای پیرچوگان در سال‌های نه چندان دور دارای باغات فراوان، نخلستان‌های پربار، کشاورزی و در کنار آن‌ها دامداری بوده و مردم در کنار خدمت به زائران امامزاده(ع) به کار در این عرصه‌ها مشغول بودند اما امروز به دلیل خشکسالی مداوم در این چند ساله بخش کشاورزی و باغداری از بین رفته است و بیشتر مردم روستا در زمینه‌های فعالیت های خدماتی به زائران، صنایع دستی و در کنار آن دامداری مشغول هستند.

از بازی‌های محلی روستای سیدسلطان محمد می‌توان به «مجولا»، «دارکلکا» و «کتلا» اشاره کرد؛ کله پاچه مخصوص، انواع کباب، نان‌ها و کلوچه‌های محلی از انواع خوردنی‌های خوشمزه روستا هستند.

حرم امامزاده سید سلطان محمد شهرستان رودان به‌عنوان مهم‌ترین مکان گردشگران مذهبی شرق هرمزگان و حتی استان در سال‌های اخیر شناخته می‌شود.

هوای این روستا در زمستان سرد و خشک همراه بادهای سرد و سوزناک است و هوای آن در تابستان معتدل متمایل به گرم و همچنین خشک است.

آرامش بهاری در ۴۳ بقعه متبرکه هرمزگان

معاون فرهنگی و اجتماعی اوقاف و امور خیریه هرمزگان در این راستا گفت: طرح آرامش بهاری با هدف تبدیل بقاع متبرکه به مراکز مرجع فرهنگی در این استان و ترویج معارف و مولفه‌های سبک زندگی اسلامی آغاز شد.

حجت الاسلام مصطفی آزادی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این طرح از روز ۲۵ اسفند آغاز شد و تا ۱۵ فروردین‌ماه ۱۴۰۲ ادامه خواهد داشت.

وی ادامه داد:‌ ۴۳ بقعه متبرکه شاخص از قبیل امامزاده سید مظفر بندرعباس و قشم، امامزاده سید سلطان محمد رودان و امامزادگان سید محمد و سید امیرنظام الدین حاجی آباد در این طرح به مردم خدمات می‌دهند که این خدمات در سه سطح است.

معاون فرهنگی و اجتماعی اوقاف و امور خیریه هرمزگان اظهار کرد: براساس سطح بندی انجام شده در سطح یک تنها خدمات رفاهی، سطح ۲ خدمات رفاهی و اقامه نماز جماعت و سطح سه خدمات رفاهی، اقامه نماز جماعت و برپایی خیمه‌های معرفت را دارند.

حجت الاسلام آزادی یادآورشد:۳۰ نفر مبلغ بومی و ۱۴ مبلغ اعزامی از قم برای اجرای این برنامه دعوت شده‌اند که به مردم خدمات مختلفی از قبیل مشاوره کودک و خانواده، پاسخگویی به شبهات و سؤال‌ها را ارائه می‌دهند.

گفتنی است؛ امامزاده‌ها، زیارتگاه‌ها و بقاع متبرکه به عنوان یک عنصر فرهنگ ساز در جامعه در واقع کانون و پایگاه اصلی تحولات فرهنگی ایرانی اسلامی و بهترین مکان برای آگاهی بخشی و بصیرت افزایی مردم به‌ویژه جوانان و نوجوانان و تجلی آموزه‌های دینی و معنوی هستند که موجب آرامش و بهبود وضعیت روحی افراد می‌شوند.