شیراز-ایرنا- استهبان شهری است که در ۱۷۵ کیلومتری شیراز و  در شرق استان فارس قرار دارد که با جاذبه های طبیعی و تاریخی زیبایش همراه با کوهای سر سبز و بلندش به یکی از شهرهای دیدنی فارس شهرت یافته است. استهبان را شهرستان قرآنی فارس نامیده اند.

به گزارش خبرنگار ایرنا در گذشته نام این شهرستان خوش آب و هوا، اصطهبانات بوده و در زبان عامیانه به آن صابونات هم می گفتند اما در سال ۱۳۵۳ نام این شهر به استهبان تغییر یافت.

این منطقه به نام شهر انجیر و زعفران هم گفته می شود چرا که استهبان با بیش از ۲۴ هزار هکتار سطح زیر کشت، بزرگترین انجیرستان دیم جهان را دارد و به سایر کشور ها نیز صادر می شود و از این محصول انواع مربا تهیه می کنند.

زعفران

زعفران یکی دیگر از محصولات این شهرستان است که که آبان ماه هر سال بر داشت و سالانه بیش از سه تُن تولید می شود و به هنگام برداشت نیز با گل های بنفش رنگش بر جذابیت مزرعه های زیر کشت زعفران افزوده است.

کشاورزان پس از برداشت گل زعفران، کلاله را از گلبرگ جدا و آن را خشک می کنند که در اصطلاح محلی گل پر کردن گفته می شود واین کار در آخر کلاله گل زعفران بصورت خشک شده در بازار خرید و فروش می شود.

زعفران استهبان به لحاظ عطر، طعم و رنگ همچنین شرایط آب و هوایی مناسب و اختلاف ارتفاع از سطح دریا جزو برترین زعفران های ایران است که این محصول هم جزء محصولات صادراتی این شهرستان است.

زعفران از محصولات صادراتی استهبان است که سالانه سه تن بر داشت می شود

به غیر از زعفران و انجیر، محصولات دیگری مانند گندم، حبوبات، پنبه، زیتون گردو، بادام، انار و انگور در این شهرستان کشت می شود و کشک نیز از جمله لبنیاتی است که مردم این شهرستان با درست کردن تلیت (ترید) با نان محلی مصرف می کنند.

دیدنی های استهبان، آبشار های طبیعی کم نظیر

در این شهرستان آبشار های طبیعی زیادی وجود دارد که به نام آبشار لای تاریک، سلطان شهباز، درب آسیاب و منطقه ایج می توان اشاره کرد که این آبشار ها سابقه دیرینه ای دارند که بر زیبایی های این شهرستان افزوده است.

غار (اشکفت) گبر، چشمه قهری

آب چوک، باغ جوزا، استخر بوخون و مرخنه، دم تنگ، غار زکریا، چنار هزار ساله، سرو ننه و بچه غار گبر، غار چله خانه، قلعه دختر، برکه صفی یل سفید صفویه، کتیبه یولقلی بیگ، یخچال های طبیعی، دریاچه بختگان، جزیره نرگس، نیایشگاه به جای مانده از دور ساسان در ایج، گنبد بن دره ایج، تخت بهمن ایج، آتشکده بهرام، قلعه دارالامان ایج، چهار طاقی خیر ،کاروانسرای شاه عباسی، قلعه کافرها (اسماعیلیان) تفرجگاه مرغگ، آرامگاه شیخ محمد شیرین مغربی و مسجد جامع استهبان از جمله جاهای دیدنی استهبان است.

غار چله خانه در استهبان

امامزاده پیر مراد استهبان

امامزاده محمد بن علی بن ابراهیم بن موسی بن جعفر معروف به پیرمراد است که زیارتگاه مردم استهبان است که در سال ۱۲۰۰ هجری قمری مرمت و بازسازی و پس ازچند سال دوباره گنبد و ایوانی که تزیین به کاشی کاری بود ساخته شد.

امامزاده پیرمراد بنای نسبتاً مجللی است با گنبد کاشی سفید که مزین به نقوش طرح لوزی است. ۲ مناره کوچک و ایوانی در جلو آن واقع و تا حدی به بقعه شاه چراغ شباهت یافته‌است. حوض درازی نیز در محور بقعه ساخته‌اند که بر زیبایی آن می‌افزاید.

پوشش گیاهی، گل های لاله و سنبل

در این شهرستان پوشش های گیاهی زیادی دارد، وجود جنگلهای پراکنده در کوهستان ها با درختان بنه، ارژن، سرو کوهی، جرگه و ..طبیعت سرسبزی را برای این منطقه فراهم آورده‌ است و در ارتفاعات هم گل های لاله و سنبل نیز به هنگام بهار سبز می شوند که جذابیت ها زیادی دارد.

امامزاده پیر مراد

چنار هزار ساله ای که خشک شد

در گذشته نه چندان دور در مرکز شهر استهبان درخت چناری با قدمت هزار ساله در میان یک استخر که از سر چشمه های کوهای جنوب آبیاری می شد وجود داشت اما هم اینک چند سالی است که این چنار کهن که ارتفاع زیادی داشت خشک شده است و تنه این درخت کهن که قطر زیادی دارد در ابتدای ورودی به این شهر ستان به نمایش گذاشته شده است.

حیات وحش استهبان

گونه های حیوانی این ناحیه می‌توان از حیوانات وحشی چون گرگ، شغال، روباه، بزکوهی، قوچ، میش کوهی، همچنین خزندگان، مار، سوسمارهای بزرگ و کوچک و پرندگانی مانند عقاب، کبک، تیهو و جغد نام برد.

کوه های بلند در میان دره پوشیده از گیاه و درختان گردو

بزرگان و علما

سید ابراهیم استهباناتی یکی از علمای این شهر است که به آقا میرزا آقا اصطهباناتی شهرت داشته و از مراجع و فقهای عالی‌رتبه شیعه بوده که در سال ۱۳۳۷ هجری شمسی در نجف اشرف به خاک سپرده شده است، همچنن علامه کبیر ملا شاه محمد اصطهباناتی است که صاحب بسیاری تألیفات فارسی و عربی است که می‌توان به کتاب‌های ریاض العارفین، لطیفه غیبی و مقامات السالکین اشاره کرد.

چشمه قهری

در این شهرستان چشمه زیبایی وجود دارد که به نام چشمه قهری شهرت دارد، بر اساس روایات تاریخی این چشمه را فردی به نام گرگین میلاد یکی از پادشاهان سلسله کیانیان حفاری کرده است، این چشمه پر آب با عبور از دره‌های پر پیچ و خم، آب‌رسانی به باغ‌های موجود در مسیر دره، را بر عهده دارد و مناظری منحصر به فرد را بوجود آورده است.

چشم قهری استهبان

چرا چشمه قهری ؟

فلسفه چشمه قهری از کجا شکل گرفت، گرگین میلاد یکی از پادشاهان سلسله کیانیان است که دستور حفر این چشمه را به یکی از غلامان خود صادر می کند تا چشمه احیا شود، پادشاه در غیاب آن غلام به غلامان دیگر می‌گوید اگر غلام با ته کلنگ آخرین ضربه را وارد کند آب فراوانی بیرون می‌آید و غلام غرق خواهد شد اما اگر بر عکس ضربه بزند نجات می‌یابد.

غلام صحبت پادشاه را می‌شنود و با سر کلنگ ضربه را وارد می‌کند و بعد از آن پادشاه متوجه می‌شود که غلام حرف او را فهمیده است. وقتی که غلام از قنات بیرون می‌آید او را می‌کشد و غلام مورد قهر و غضب پادشاه قرار می‌گیرد و به همین دلیل بوده که این چشمه را چشمه قهری نامیده اند که سابقه ای چندصد ساله دارد.

چشمه بُک بُکو

زیستگاه بُک بُکو منطقه‌ای حفاظت شده در جنوب شرقی استهبان قرار دارد که میزبان گونه‌های متنوع و ارزشمندی از پرندگان مهاجر است، این گردشگاه در فصل مهاجرت و بازگشت پرندگان از جلوه‌های طبیعی بسیار زیبای منطقه است.

انجیر از دیگر محصولات صادراتی استهبان

هنوز سنگ آسیاب های استهبان می چرخد

علاوه بر جشمه قهری، چمشه پازهری و مُرخنه در این شهرستان وجود دارد که در مسیر آنها ۱۱ آسیاب آبی با ارتفاع پنج تا ۱۰ متر تعبیه شده که هم اینک تنها ۲آسیاب به نام هشتمی و نهمی هنوز سنگش می چرخد که به جای گندم، جو، ذرت، حنا، سنگ را پودر می کند و به مصرف تهیه سفیداب حمام رسانیده می شود..