به گزارش ایرنا، غار کرفتو یکی از غارهای اسرارآمیز و شگفت‌انگیز ایران است و از بزرگ‌ترین غارهای باستانی کشور محسوب می‌شود، این غار در استان کردستان، در یک رشته کوه آهکی در شمال دره‌ای عمیق و زیبا جای گرفته است و در اطراف آن پناهگاه‌ها، دخمه‌ها و حفره‌های متعددی دیده می‌شود.
این میراث کهن از جاذبه های دیدنی شهرستان دیواندره به شمار می رود و دارای معماری صخره‌ای و دستکند است و بقایای فرهنگی متعددی از آنجا به دست آمده و در طی دوره‌های مختلف از پیش از تاریخ تا دوره اسلامی مورد استفاده انسان قرار گرفته است.
این اثر تاریخی و باستانی به دلیل ویژگی‌ای خاص از جمله جاذبه‌های شگفت انگیز گردشگری و تاریخی استان کردستان به شمار می رود و در طول ایام سال، نگاه مسافران و گردشگران زیادی از اقصی نقاط کشور و جهان را به خود جلب می کند.
غار کرفتو در حدود ۶۷ کیلومتری شمال غرب شهرستان دیواندره و ۷۰ کیلومتری شرق سقز قرار دارد، این غار در میان روستاهای مسعودآباد یا ترکان‌بلاغ دیواندره از جنوب، روستای میرسعید سقز از غرب، روستای علی‌آباد و نخود دره تکاب از شمال و روستای یوزباش‌کندی از شرق و جنوب شرق جای گرفته است.
ویژگی‌های غار
غار آهکی کرفتو تا دوران سوم زمین‌شناسی یعنی مزوزوئیک، در زیر آب قرار داشته و در اواخر این دوران از آب خارج شده است. از درون این غار، کتیبه‌ای به خط یونانی به دست آمده است که نشان می‌دهد احتمالا کرفتو مدتی مورد سکونت سلوکیان بوده است.
غار کرفتو در چهار طبقه شامل ۲ بخش طبیعی و دست کند است که در دوران دوم زمین شناسی شکل گرفته و از نوع غارهای آهکی است که بخش طبیعی آن دالانی به طول ۷۵۰ متر دارد.
قسمت جلویی غار که محل سکونت انسان و قدمتی بیش از سه هزار سال دارد شامل هفت اتاق و ۹ راهرو در چهار طبقه است که رمز و راز این غار را ۲ چندان می‌کند.
دهانه ورودی غار کرفتو در ارتفاع ۲۰ تا ۲۵ متری از دامنه کوه قرار دارد که در گذشته پلکانی برای دسترسی به آن وجود نداشت؛ اما اکنون با کمک ۱۸۰ پله می‌توانید به‌راحتی از آن بالا بروید.
این غار دارای تالارهایی با ارتفاع بالا، مسیرهای پرپیچ‌وخم، دالان‌ها و دهانه‌های متعددی است که به یکدیگر راه دارند و تاکنون کسی قادر به شناسایی تمامی این مسیرها و تهیه نقشه کامل از آن نبوده است.
در قسمت جلوی غار کرفتو چهار طبقه معماری صخره‌ای و دستکند زیبا وجود دارد، در هر طبقه اتاق‌هایی تودرتو و نورگیرهایی به‌سمت بیرون غار دیده می شود، طبقه چهارم غار بهترین دید را به کوه مقابل دارد که به گفته مردمان محلی، دارای شکلی شبیه به سه دختر و یک مرد خیاط است.
پناهگاهی امن
غار کرفتو در گذشته مأمن و پناهگاه مردم در هنگام حمله اقوام مختلف بوده است و به همین دلیل در میان مردمان محلی منطقه، با نام غار قلعه کرفتو یا "قه لای که رفتو" شناخته می‌شود.
برخی معتقدند که واژه کرفتو در اصل "گرفتو" بوده است که در زبان کردی به معنی گرفته شده و فتح شده است، هرچند این غار دوره‌ای در اثر یورش و تهاجم آسیب‌دیده و پس از یک جنگ خونین فتح شده است، بسیاری بعید می‌دانند که نام محل در اثر این فتح و پیروزی باشد.
زمستان گرم و تابستان سرد
موقعیت غارکرفتو به گونه‌ای است که به طور کلی بادگیر نبوده و در زمستان دامنه جنوبی را نمی‌پوشاند، در حالی که ۵۰۰ متر دورتر و در جنوب شرق، غار بادگیر بوده و برف آن را کاملا می پوشاند، به همین دلیل در زمستان ها و هنگام سرما درون غار گرم و در تابستان به لحاظ کوران باد غار خنک است.
غار کرفتو در سال ۱۸۱۸ میلادی توسط سر رابرت کرپورتر بازدید و کتیبه آن خوانده شد، در سال ۱۸۳۸ میلادی هنری اولینسون از غار بازدید کرد و آنچه را که به وسیله کرپورتر از کتیبه خوانده شده بود، اصلاح کرد.
در سال ۱۹۶۳، سر اورل اشتین همراه با دستیار هنری اش ایوب خان نقشه اتاق های حجاری شده، راهروها و دهلیزهای طبیعی را تهیه کردند که البته اکنون با توجه به این که خاکبرداری و پاک سازی راهروها و دهلیزها به طور کامل انجام گرفته، نقشه اشتین کامل نیست.
این غار اسرار آمیز و پر از رمز و راز و شگفتی در ۲۰ بهمن‌ماه سال ۱۳۱۸ با شماره ۳۳۰ در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است و هم اکنون نیز در مسیر ثبت جهان شدن قرار دارد.
غار کرفتو در طول ایام سال پذیرای مسافران و گردشگران زیادی از نقاط مختلف کشور و جهان است و امسال نیز در نورو ز۱۴۰۲ آماده میزباین از مسافران و گردشگران است و قطعا می تواند گزینه بسیار خوبی برای علاقمندان به مکان های تاریخی و دیدنی باشد.