به گزارش خبرنگار ایرنا، استان گیلان جزو نقاط گردشگرپذیر کشور است که با وجود اثرهای تاریخی و طبیعی متنوع و متعددش سالانه چندین میلیون مسافر داخلی و گردشگر خارجی را در اوقات مختلف سال به خود جذب می‌کند.
این استان به واسطه دستور و روش پخت منحصر بفرد در کنار عطر، طعم و رنگارنگی سفره‌های مملو از خوراک‌های محلی طبیعی‌اش نیز شهرتی جهانی پیدا کرده و گردشگری غذا به یکی از انواع گردشگری گیلان تبدیل شده، به طوری که رشت از سال ۹۴ به عنوان شهر خلاق خوراک‌شناسی (Gastronomy) در یونسکو به ثبت رسیده است.
آستارا نیز در این میان جایگاهی ویژه دارد و در دورانی که غذاهای فوری و بیرون‌بر رو به گسترش است با غذاهای محلی سنتی کم‌نظیرش در میزبانی شایسته از مسافران داخلی و گردشگران خارجی حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد.
اگرچه تعطیلات ۱۴۰۲ با ماه مبارک رمضان همزمان شده است، اما برخی غذاخوری‌ها با هماهنگی مسئولان و دستگاه‌های مربوطه به منظور رفاه حال مهمانان نوروزی در این روزها خدماتی ویژه ارایه می‌دهند که علاقه‌مندان در صورت تمایل می‌توانند با مراجعه به آنها در هنگام ظهر یا افطار لذت خوراک‌های محلی آستارا را تجربه کنند.
لَوَنگی
لونگی یکی از غذاهای خوش طعم مجلسی اصیل و اصلی ساکنان این خطه از حاشیه دریای خزر به‌شمار می‌رود که در مناسبت‌هایی مانند شب یلدا، چهارشنبه‌سوری و شب عید در بسیاری از خانه‌ها پخت می‌شود و برخی بر این باور هستند که ریشه نام و نام‌گذاری آن به بخش لوندویل برمی‌گردد.
بانوان آستارایی برای پختن این خوراک لذیذ بسته به مناسبت پیش‌رو و البته ذائقه اهل خانه از ماهی، اردک یا مرغ در کنار برنج استفاده می‌کنند و با توجه به اضافه کردن طعم دهنده‌هایی مانند رب ازگیل شیرین یا رب آلوچه ترش و رب انار می‌تواند مزه‌ای ترش، شیرین یا ملس به خود بگیرد.
لونگی مرغ و اردک به طور معمول با مقداری گردوی ساییده شده یا خرد شده، زعفران دم‌کرده، آلو یا قیسی، زرشک، پیاز خرد شده یا رنده شده، آبغوره، سیب‌زمینی خرد شده یا رنده خلالی، گوجه‌فرنگی، شکر، نمک، فلفل و زردچوبه به همراه کره یا روغن پخته می‌شود.
لونگی ماهی با ماهی سفید، آزاد یا قزل‌آلا، پیاز خرد شده یا رنده شده، رب انار، مغز گردوی آسیاب شده، سبزی (گشنیز، جعفری و شنبلیله) خرد شده، اشپل ماهی، لیموی تازه یا آب لیمو به همراه فلفل، زردچوبه، نمک و ادویه تهیه می‌گردد.
برای تهیه لونگی بادمجان نیز از بادمجان، گردوی آسیاب شده، سیب خرد شده یا رنده شده، پیاز خرد شده یا رنده شده، رب انار، زردچوبه و نمک استفاده می‌شود و بسته به ذائقه و اشتهای افراد می‌توان از آن به عنوان غذا یا چاشنی استفاده کرد.
باستیرما
باستیرما از دیگر خوراک‌های محلی اعیانی منطقه است که چشیدن آن به مهمانان آستارا توصیه می‌شود و با توجه به طعم آن می‌توان حدس زد که بیشتر افراد پس از یک‌بار امتحان، خواستار یک پرس کامل خوراک شوند و از خوردنش لذت ببرند.
اصلی‌ترین ماده غذایی برای پختن باستیرما مرغابی است که پس از جاسازی ترکیب مغز گردو، پیاز خرد شده، رب ازگیل و آبغوره در شکم مرغابی برای پخت کامل آن را زیر برنج آبکش شده قرار می‌دهند و در نهایت به همراه گوجه‌فرنگی سرخ شده سرو می‌کنند.
البته باستیرما با گوشت اردک هم رایج است که با ترکیب مغز گردوی آسیاب شده، پیاز خرد شده، رب ازگیل یا رب انار، نمک، فلفل و زردچوبه تهیه می‌شود و با توجه به مواد اولیه‌اش مزه لذیذ ترشی دارد؛ در مواردی این ترکیب با استفاده از ماهیچه گوسفندی هم پخته می‌شود.
مُسَما
خوراک لذیذ دیگری که بین اهالی مرزنشین بندر آستارا رایج است، مسما نام دارد و البته این خوراک با مسمایی که به همراه آلو در سایر نقاط استان گیلان پخته می‌شود، دستور، مواد اولیه و طعمش تفاوت دارد.
مسما که در مهمانی‌ها و نذری‌ها نیز زینت‌بخش سفره‌های رنگین مردم مهمان‌نواز این شهرستان می‌شود، طعمی خاص دارد که مسافران داخلی و گردشگران خارجی می‌توانند لذت خوردن آن را در سالن‌های غذاخوری آستارا تجربه کنند.
برای تهیه مسما از مواد اولیه‌ای همچون پیاز خرد شده، رب گوجه‌فرنگی، آلوچه وحشی خشک، گوجه، نمک، ادویه، آبلیمو یا آبغوره، روغن و مرغ یا جوجه محلی استفاده می‌شود که می‌توان با نان یا برنج میل کرد.
بورانی پلو
بورانی پلو در آستارا به ویژه در فصل‌های پاییز و زمستان که کدو حلوایی (کدو تنبل) هم به وفور در دسترس است، برای وعده غذایی ناهار آماده می‌شود و با توجه به گوناگونی فرهنگی منطقه برخی خانواده‌ها آن را به همراه ماهی شور یا ماهی دودی نوش جان می‌کنند.
برای پختن این خوراک مقوی از مواد اولیه‌ای شامل کدو حلوایی، برنج، شیر، شکر، کره، نمک، زردچوبه و گاه گردوی خرد شده و ماهی سفید شور یا ماهی دودی استفاده می‌شود.
چیغیرتما
چیغیرتما، چغیرتما یا چغیرتمه هم یکی از خوراک‌های خوشمزه محبوب مردم این منطقه است که از سوی بانوان آستارایی بیشتر برای وعده غذایی شام آماده و به همراه نان تازه بربری یا لواش سرو می‌شود.
این خوراک با گوشت مرغ، پیاز و سیب‌زمینی خرد شده، گوجه‌فرنگی، تخم‌مرغ، زعفران، لیمو یا آبلیمو، رب گوجه‌فرنگی به همراه نمک، فلفل و زردچوبه پخته می‌شود.
قورما
قورما از دیگر خوراک‌هایی است که مردم منطقه در کنار وعده‌های ناهار و شام، برای صبحانه هم میل می‌کنند و در غذاخوری‌های آستارا با نام "جزوز" نیز شناخته می‌شود.
این غذا ترکیبی از سیب‌زمینی قطعه قطعه شده، پیاز خرد شده، گوجه‌فرنگی به همراه جگر، دل و قلوه گوسفندی است.
آش دوغ
آش دوغ (آیران آشی) هم از جمله غذاهایی است که در بین مردم آستارا رایج است، هرچند به این منطقه اختصاص ندارد و در سایر استان‌های همجوار مانند اردبیل و آذربایجان‌شرقی نیز پخته می‌شود.
دوغ یا ماست ترش، نخود، برنج نیم‌دانه، سبزی مخصوص آش شامل تره، گشنیز، شوید و سیر تازه، آرد برنج، تخم‌مرغ و در صورت تمایل گوشت قرمز چرخ شده (کوفته‌های ریز) مواد اولیه مورد نیاز برای تهیه این آش خوشمزه است و بسته به سلیقه برای تزیین آن از نعناع داغ استفاده می‌شود.
کوکو اشپل
مهمانان اگر هوس خوردن ماهی سفید تازه به عنوان یکی از وعده‌هایی غذایی داشته باشند، می‌توانند ماهی‌های دریایی تازه صید شده را در چهارراه ماهی‌فروشان آستارا تهیه کنند؛ اما گاه تخم‌های درون شکم ماهی که خود ماده غذایی بسیار مفید سرشار از ویتامین‌های آ، ب، د و امگا به‌شمار می‌رود را دور می‌ریزند.
این در حالی است که همان تخم‌های خاویار ماهی سفید پس از شست و شو و نمک‌سود شدن به عنوان چاشنی در کنار دیگر غذاهای گیلکی سرو می‌شود.
همچنین می‌توان از آن تخم‌های ماهی خوراکی مانند کوکو اشپل به عنوان یک غذای ساده و سنتی گیلان برای وعده‌های غذایی دیگر تهیه کرد که با اضافه کردن مواد اولیه‌ای همچون سیب‌زمینی، پیاز، سیر، تخم‌مرغ و سبزی (تره، جعفری، شوید و نعنا)، روغن، نمک، زردچوبه و فلفل پخته و با نان یا برنج میل می‌شود.
۳۰۰ نوع غذای محلی در مجموع در نقاط مختلف استان گیلان شناسایی شده که از میان آنها شیوه پخت ۲۷ نوع غذا در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسیده و پرونده هفت مورد نیز در حال آماده‌سازی برای ثبت ملی است.
شهرستان مرزی بندر آستارا با جمعیت حدود ۹۵ هزار نفر، در غربی‌ترین نقطه استان گیلان، در فاصله نزدیک به ۱۷۳ کیلومتری رشت و همجوار با کشور جمهوری آذربایجان قرار دارد.