به گزارش روز سه‌شنبه گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه اطلاع‌رسانی فیز، یخسار گرینلند یک میلیون و ۷۰۰ هزار کیلومتر مربع از قطب شمال را می‌پوشاند و اگر آب شود، سطح دریاها در جهان حدود ۷ متر افزایش خواهد یافت. دانشمندان هنوز از سرعت آب‌شدن این ورقه مطمئن نیستند و بر اساس الگوهای نقطه عطف (رسیدن به آستانه‌های حیاتی و نقطه‌ای که رفتار یک سیستم به شکل برگشت‌ناپذیری تغییر می‌کند)، پیش‌بینی کردند این آب شدن چه زمانی رخ خواهد داد.
مطالعه جدیدی توسط گروهی از محققان آلمانی بر اساس میزان انتشار گاز کربن و با استفاده از روش‌های شبیه‌سازی دو نقطه عطف (شروع روند ذوب‌شدن سریع) را برای ورقه یخی گرینلند تعیین کرده است؛ انتشار هزار گیگاتون (یک میلیارد تن) گاز کربن موجب آب‌شدن بخش جنوبی ورقه یخی می‌شود یا انتشار ۲ هزار و ۵۰۰ گیگاتون کربن به معنای ذوب‌شدن تقریبا همه ورقه یخی خواهد بود؛ در حالی که حدود ۵۰۰ گیگاتون کربن منتشر شده و در جو وجود دارد، تقریبا نیمی از کربن برای رسیدن به نقطه عطف اول منتشر شده است.
دنیس هونینگ، دانشمند حوزه اقلیم از موسسه تحقیقات پیامدهای تغییر اقلیم در پست‌دام آلمان و محقق ارشد این مطالعه می‌گوید: نقطه عطف اول فاصله چندانی با وضعیت کنونی اقلیم ندارد. بنابراین در خطر عبور از آن قرار داریم. زمانی که به این مرحله نزدیک شویم، به سرعت از آن عبور خواهیم کرد و راه بازگشتی نیست.
روند ذوب شدن این ورقه یخی از قبل آغاز شده و بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ حدود ۲۵۵ گیگاتون از یخ این ورقه، البته بیشتر در بخش جنوبی آن، آب شده است. دمای آب و هوا، جریان‌های اقیانوسی، شکسته‌شدن و عوامل دیگر همه در روند سرعت آب شدن این ورقه و منطقه آب شدن آن موثر هستند.
پیچیدگی این که چطور این عوامل بر یکدیگر اثر بگذارند، همراه با بازه‌های زمانی که دانشمندان برای درنظر گرفتن ذوب شدن ورقه یخی به این اندازه نیاز دارند، پیش‌بینی نحوه ذوب‌شدن این ورقه را با در نظرگرفتن فرضیه‌های مختلف اقلیم و انتشار گاز کربن دشوار می‌کند.
تحقیقات گذشته نشان می‌داد، گرمایش جهانی بین یک تا سه درجه سلسیوس آستانه‌ای برگشت‌ناپذیر برای ذوب شدن ورقه یخی گرینلند است. هونینگ در مطالعه خود برای اولین نقطه عطف از الگویی پیچیده مشتمل بر وضعیت کل سیستم زمین استفاده کرد که شامل همه فرایندهای کلیدی انعکاسی اقلیم بود. سپس آن را با الگوی واکنش‌های ورقه‌های یخی ترکیب کرد تا الگویی جامع‌تر در مورد وضعیت ورقه یخی در طول زمان به دست آورد.
این محققان از شبیه‌سازی‌هایی با دمای ثابت استفاده کردند تا حالت های تعادل ورقه یخی یا دمایی را دریابند که میزان ذوب شدن با میزان تشکیل یخ برابر است. آنها سپس مجموعه‌ای از شبیه‌سازی‌های ۲۰ هزارساله را مبتنی بر انتشار کربن بین صفر تا چهار هزار گیگاتون را در مورد یخ لحاظ کردند.
محققان از مجموع شبیه‌سازی‌ها به این نتیجه رسیدند که انتشار هزار گیگاتون کربن نقطه عطف ذوب شدن بخش جنوبی ورقه یخی و انتشار ۲ هزار و ۵۰۰ گیگاتون نقطه عطف آب شدن کل این ورقه خواهد بود.
هونینگ گفت: در حالی که ورقه یخی ذوب می‌شود، سطح آن در پایین‌ترین ارتفاع قرار می‌گیرد و مستعد قرارگرفتن در معرض دمای هوای گرم‌تر است. دمای هوای گرم‌تر ذوب شدن را تشدید می کند و موجب ذوب و گرمایش بیشتر می‌شود. برای اینکه این عوامل مختلف روی هم موثر واقع شوند، دمای گرم‌تر در سطح جهان باید صدها سال پایدار بماند و گرمایش سریع دو درجه‌ای موجب آن نخواهد شد اما زمانی که ورقه یخی از این مرحله عبور می‌کند، روند ذوب شدن آن به شکل اجتناب‌ناپذیری ادامه می‌یابد و حتی اگر میزان دی‌اکسید کربن موجود در جو به میزان پیشاصنعتی نزول یابد، برای اینکه ورقه یخی دوباره رشد کند، مفید نیست.
هونینگ نتیجه گیری کرد: روند فعلی انتشار گاز کربن باید متوقف شود و در صورت ادامه این وضع به نقطه عطف برگشت‌ناپذیر می‌رسیم. با اینکه ذوب شدن بیشتر ورقه یخی در دهه بعد رخ نخواهد داد، فاصله زیادی با زمانی نداریم که دیگر نتوانیم چاره‌ای برای این وضع بیاندیشیم.
گزارش کاملی از این مطالعه و نتایج آن در نشریه دستاوردهای ژئوفیزیک منتشر شده است.