به گزارش ایرنا، هرچند دیدن این همه زیبایی چشم‌نواز اصالت ایرانی مستلزم صرف هزینه، وقت و سفر به اقصی نقاط کشور است اما در حرکتی ارزشمند از سوی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، نوروز امسال قلعه والی شهر ایلام میزبان پنج قوم ازپنج نقطه کشور با اجرای برنامه‌های آیینی و موسیقی سنتی بود.
برنامه این گروه ها باوجود سرمای هوا و بارش شدید باران با استقبال پرشور مردم و تشویق ممتد مخاطبان مواجه شد و این اشتیاق مردم از حضور گروه موسیقی و رقص آیینی و اجرای برنامه‌های آنهاریال بیانگر یک نکته مهم است که مردم تشنه بهره‌مندی از موسیقی آیینی اصیل ایرانی هستند و جای اجرای اینگونه برنامه های فاخر فرهنگی و هنری اقوام در استان ایلام خالی است.
نوروزگاه قلعه والی شهر ایلام عصر روزهای ششم و هفتم فروردین ماه میزبان گروه‌های موسیقی اقوام ایرای متشکل از شنه‌شاهو از کردستان، شوچراغ از لرستان، میسان از خوزستان، داغلار از آذربایجان‌شرقی و چیکسای از خراسان‌شمالی بود.
خبرنگار ایرنا باتوجه به اهمیت جایگاه موسیقی آیینی ولباس محلی لزوم حفاظت، معرفی و انتقال این میراث معنوی و استقبال بی نظیر مردم از اجرای جالب و درخور توجه این هنرمندان با سرپرستان گروه‌های حاضر در این جشنواره مصاحبه کرده است.
لباس محلی باید به جای پوشش وارداتی در جامعه احیا شود
مدیراجرایی گروه موسیقی و رقص آیینی اقوام ایرانی و نماینده بانوان با البسه محلی اقوام گفت: استفاده از لباس‌های محلی و اصیل با وجود زیبایی، تنوع، رنگ‌های شاد، جذابیت و پوشش کامل بسیار کمرنگ و نسل جدید با این پوشش اصیل بیگانه و نااشنا شده است.
پروین‌فیضی افزود: هر فرد ایرانی موظف است که فرهنگ و سنت اجدادی اعم از انواع هنر، لباس، گویش و دیگر نمادهای سنتی منطقه خود را حفظ و حراست به دیگر نقاط کشور معرفی کند.
وی اظهار کرد: اقوام ایرانی زیباترین لباس‌ها را دارند که در دنیا بی نظیر است و باید مردم هر منطقه برای حفظ و ماندگاری این لباس اصیل در مراسم های مختلف رسمی و غیررسمی داخل و خارج استان و حتی کشور که دعوت می‌شوند از لباس‌های محلی خاص منطقه خود استفاده کنند و معرف و پاسدار آن لباس و پوشش سنتی باشند.
فیضی یادآور شد: گروه اقوام ایرانی دومین سال است که به صورت منسجم با حفظ سنت‌های اصیل بومی محلی با محوریت لباس، موسیقی و رقص آیینی در نقاط مختلف به اجرای برنامه می‌پردازد و ضمن اینکه نشان‌دهنده اتحاد و همبستگی اقوام ایرانی در نقاط مختلف کشور است، به نوعی از میراث کهن نیاکان این آب و خاک هم حفاظت می‌کند و هربار با ایده‌های خلاقانه در مورد معرفی سنن و آیین‌های اصیل ایرانی در حال بسط و گسترش و تازگی است.
وی ادامه داد: ما باید به گویش محلی، مراسم و آیین‌های بومی و البسه سنتی به یادگار مانده از اجداد خود افتخار کنیم و در حفظ این میراث معنوی اهتمام جدی داشته باشیم.
مدیر اجرایی گروه موسیقی و رقص آیینی اقوام ایرانی اضافه کرد: باید با همت و همکاری مسئولان و فعالان فرهنگی لباس‌های زنانه و مردانه اصیل ایرانی که در عین رنگین، شکیل و شاد بودن بسیار عفیفانه و موقرانه است، در بطن جامعه دوباره احیا شود و باید در جشنواره‌ها و برنامه‌های مختلف استفاده و احیای این نوع پوشش محلی اشاعه و ترویج شود و همه مردم و مسئولان به نوعی در قبال حفظ این میراث رسالت و وظیفه جدی داریم.
فیضی تاکید کرد: تمام دنیا لباس هندی یا ژاپنی و چینی را در قالب فیلم، سریال یا دیگر فعالیت‌های فرهنگی می‌شناسد، چون مسئولان و فعالان فرهنگی این کشورها برای شناساندن البسه خود به دنیا کار کرده‌اند و ایران نیز با وجود غنای بالا در این زمینه باید به طور جدی وارد عرصه شود.
وی یادآور شد: گروه اقوام ایرانی به عنوان سفیر فرهنگ و اصالت ایرانی تلاش دارد در حد بضاعتش و همکاری مسئولان کشوری و استان‌های مختلف، آداب و رسوم اقوام ایرانی را به همه کشور و حتی خارج از ایران معرفی کند و به سهم و رسالت فرهنگی خود حافظ و پاسدار میراث نیاکان این آب و خاک است.
وی از مسوولان فرهنگی خواست برای اشاعه و ترویج لباس محلی و احیای مجدد آن در بطن جامعه کار و فرهنگ سازی کنند تا به تدریج این نوع پوشش سنتی در بین بچه‌های کوچک نیز نهادینه شود و از آسیب البسه وارداتی و غربی در امان بمانند.
لازم به ذکر است بانوان این گروه هرکدام لباس یک قوم را برای معرفی به مردم پوشیده بود.
آهنگ های کوچه بازاری جدید به اصالت موسیقی کردی لطمه وارد می کند
سرپرست گروه رقص شِنِه‌شاهو از کردستان گفت: این گروه حدود ۲ دهه است در موسیقی بومی محلی کردی فعالیت دارد و در این مدت با شرکت در جشنواره‌های داخلی و خارجی متعدد موفق به کسب عناوین و افتخارات زیادی شده است.
شاهو فتحی با اشاره به اینکه ۵۲ بزم کردی در مناطق کردنشین و کورمانج جمع آوری شده است، افزود: موسیقی و رقص کردی با قدمت هزاران ساله سینه به سینه و نسل به نسل به ما رسیده است و ما موظف هستیم آن را به نسل‌های جوان انتقال بدیم و هنرمندان موسیقی‌های آیینی باید رسالت و وظیفه خطیر خود در قبال انتقال این میراث به نسل‌های کنونی و آینده در قالب آموزش یا شرکت در جشنواره‌های مختلف و معرفی آن به دیگر اقوام را همت ورزند.
وی با بیان اینکه بیشتر جوانان و نوجوانان به جای موسیقی آیینی به موسیقی‌های نوین و نامانوس غربی روی آورده‌اند، ادامه داد: باید به شعار روی آوردن جوانان و نوجوانان به فرهنگ و تمدن ایرانی در زمینه موسیقی آیینی به صورت عملی از سوی مسئولان و فعالان فرهنگی بها داده شود.
فتحی یادآور شد: هنرمندان موسیقی آیینی از بیمه هنری یا مکانی برای فعالیت‌های آموزشی و پرورش شاگردان جوان و نوجوان با چالش مواجه هستند که باید از سوی مسئولان مورد پیگیری قرار بگیرد.
وی به یک آفت که در سال‌های اخیر اصالت موسیقی کردی را نشانه گرفته است اشاره و تاکید کرد: در سال‌های اخیر نوعی موسیقی کوچه بازاری و با لحن غیرملموس و فاقد محتوای غیرفاخر شکل گرفته که در حال ضربه زدن به اصالت موسیقی کردی سنتی است که باید دلسوزان هنر موسیقی کردی از ازدیاد و افزایش این نوع سبک‌ها جلوگیری کنند یا برخی گروه‌های هَلپَرکِه کردی اصالت حرکات رقص کردی یا ریتم را در اجرای برنامه‌های خود رعایت نمی‌کنند و با رقص‌ها و طراحی‌های جدید به ریتم اصیل موسیقی آیینی ضربه می‌زنند.
فتحی اضافه کرد: هنر کردی غنی و دارای محتوای فاخر و از لحاظ ریتم، ملودی، نوع حرکات، تشکیل حلقه انسانی و اشعار در دنیا بی بدیل است و باوجود ثبت ملی رقص کردی به عنوان یک میراث معنوی اما برخی گونه‌های رقص آیینی کردی در حال منسوخ شدن و نابودی تدریجی است که این موسیقی برای ادامه حیات نیازمند حمایت جدی مسوولان و دلسوزان فرهنگی است.
وی با اشاره به تهیه لوح فشرده آموزشی انواع رقص و موسیقی کردی برای مناطق کردزبان با زیرنویس فارسی، در خصوص هدف از تهیه این سی‌دی آموزشی توضیح داد: معرفی و آشنایی اقوام مختلف ایران با موسیقی و رقص آیینی کردی و تلاش برای حفظ برخی سازهای اصیل و سنتی در حال منسوخ شدن چون ضرب، دوزله وسرنای از اهداف تهیه این سی‌دی آموزشی است.
سرپرست گروه رقص شِنِه‌شاهو افزود: گویش بومی، لباس، موسیقی محلی و رقص آیینی هویت هر قوم است که باید نسل به نسل در برابر هجمه‌های فرهنگی حفظ و حراست شود.
موسیقی ایرانی بیانگر اتحاد، اصالت و نجابت است
جانشین سرپرست گروه میسان از استان خوزستان گفت: این گروه با بیش از ۲۵ سال سابقه فعالیت در زمینه موسیقی و رقص آیینی عربی استان خوزستان با ترکیبی از هنرمندان کارکشته سالخورده، جوانان و نوجوانان فعالیت دارد.
صادق عبیات افزود: این گروه به اجرای مهمترین رقص آیینی عربی چوبیه با قدمت کهن و دیگر رقص‌های بومی و محلی عربی مرسوم خوزستان که بروز شده‌اند، می‌پردازد.
وی اظهار کرد: موسیقی و رقص فاخر و آیینی چون دارای محتوا و مفهوم است بنابراین به دل و روح مخاطب می‌نشیند و حضور بزرگان و پیشکسوتان موسیقی سنتی در کنار جوانان موجب انتقال تجربه و مایه دلگرمی نسل جوان به انجام موسیقی آیینی می‌شود.
عبیات با بیان اینکه رقص و موسیقی آیینی باید با مخاطب انس برقرار کند به گونه‌ای که نسل جوان و نوجوان گرایش به فعالیت در این نوع هنر داشته باشند، ادامه داد: جوانان و نوجوانان نیز باید در خصوص موسیقی و رقص آیینی خاص منطقه خود و دیگر نقاط کشور اطلاعات کسب کنند و نگاه متعصبانه‌ای به این هنر داسته باشند.
جانشین سرپرست گروه میسان ادامه داد: موسیقی و رقص آیینی حامل پیام اتحاد و لباس محلی بیانگر نجابت قوم ایرانی است و مسئولان فرهنگی باید برای حفظ این میراث معنوی حمایت و برنامه‌ریزی مدون داشته باشند.
تبلیغات و حمایت و معرفی برای موسیقی های جدید بیشتر از موسیقی و رقص آیینی اقوام ایرانی است
سرپرست گروه داغلار از استان آذربایجان‌شرقی گفت: این گروه باوجود ترکیب جوان ۲۰ سال است در زمینه موسیقی فولکلوریک آذری فعالیت دارد و هنرمندان گروه تمام تلاش خود را برای احیا و زنده ماندن موسقی و رقص آیینی آذری بکار گرفته‌اند.
رحیم مددی افزود: اما تلاش‌های این گروه یا دیگر گروه‌های آیینی به تنهایی کافی نیست و باید مسئولان بیشتر از گذشته پای کار باشند و در جشنواره‌ها و برنامه‌های مختلف از گروه‌های هنری آیینی برای اجرای برنامه سنتی خاص مناطق خود دعوت کنند و این حرکت‌ها بدون شک باعث کمک به حفظ و ماندگاری هنر اصیل ایرانی و معرفی هنر اقوام به دیگر نقاط کشور خواهد شد.
سرپرست گروه داغلار یادآور شد: رقص آیینی آذری با هویت اصیل ایرانی با کشورهای ترک زبان منطقه تفاوت دارد که باید مردم ایران با این نوع موسیقی آیینی اصیل ایرانی بیشتر آشنا شوند.
وی اظهار کرد: نگاه و عملکرد مسئولان و فعالان بر حفظ یا نابودی تدریجی یک هنر اصیل دخیل و گرایش یا دلسردی جوانان به موسیقی سنتی دخیل است و برای بقای موسیقی آیینی اقوام ایرانی برنامه ریزهای منسجم داشته باشند.
مددی ادامه داد: بسیاری از کشورها به منظور حفظ هویت و سرمایه فرهنگی، همچون ورزش تیم‌های ملی موسیقی سنتی دارند و از این طریق موسیقی اصیل خود را در قالب مسابقه و جشنواره به دنیا مصادره و معرفی می‌کنند.
وی با انتقاد از اینکه در ایران تبلیغات برای گروه های موسیقی و رقص آیینی نسبت به موسیقی نوین اندک است و عدم توجه به موسیقی و رقص آیینی به ماندگاری و بقای هنر اصیل ایرانی لطمه وارد می‌کند و نباید برنامه‌های مفرح معطوف به عید نوروز باشد بلکه در طول سال و به مناسبت‌های مختلف برگزار شود.
والدین در آشنایی فرزندان خود با اصالت ایرانی نقش اساسی دارند
جانشین سرپرست گروه موسیقی و رقص آیینی چیکسای خراسان‌شمالی گفت: این گروه باوجود جوان و کم سن بودن اعضای تیم اما حدود ۱۳ سال است که در زمینه موسیقی و رقص آیینی سنتی کورمانج خاص استان خراسان‌شمالی فعالیت دارد و در جشنواره‌ها و فستیوال‌های داخلی و خارجی متعددی شرکت داشته است.
امین پوررمضان افزود: گروه موسیقی چیکسای سفیر فرهنگی لباس، موسیقی و رقص آیینی منطقه خراسان‌شمالی است و هدف این گروه معرفی گوشه‌ای از این اصالت‌های سنتی خاص این استان به مخاطبان و مردم اقصی نقاط ایران و خارج از کشور است.
وی با بیان اینکه فعالیت و ادامه حیات موسیقی و رقص آیینی با چالش‌هایی مواجه است، افزود: اما نکته حائز اهمیت لزوم توجه و حمایت مسئولان از گروه‌های فرهنگی آیینی اقوام ایرانی است چرا که گروه‌های آیینی باوجود چالش‌ها و مشکلات فرارو اما تمام تلاش خود را برای معرفی فرهنگ و رسوم دیرینه اقوام مختلف ایران بکار می‌برند.
پوررمضان با بیان اینکه مردم به کرات علاقه زیاد خود به موسیقی و رقص آیینی و سنتی اقوام مختلف ایرانی را نشان داده‌اند، تاکید کرد: بدون شک حمایت و پای کار آمدن مسئولان به رونق، غنا، ماندگاری و احیای این میراث کهن اجدادی می افزاید.
وی یاداور شد: راه دفاع از سنن کهن در مقابل فرهنگ وارداتی احیا و همه‌گیری موسیقی، رقص آیینی و لباس محلی در سطح کشور است که مسئولان برای این فاکتورهای مهم و شاهرگ حیاتی فرهنگ اصیل ایرانی برنامه‌های مدون و عملیاتی داشته باشند.
جانشین سرپرست گروه موسیقی و رقص آیینی چیکسای خراسان‌شمالی ادامه داد: موسیقی و رقص آیینی اقوام ایرانی باعث انسجام و اتحاد بیشتر مردم و تزریق روحیه نشاط و سرزندگی در مخاطبان می‌شود.
به گفته پوررمضان والدین نیز نقشی مهم و تعیین‌کننده در حفظ سنن، گویش محلی و لباس سنتی فرزندان خود دارند و باید از همان کودکی فرزند را با آداب و رسوم اصیل ایرانی تربیت کنند تا دربزرگسالی از تهاجم فرهنگ وارداتی غربی مصون بمانند.
موسیقی های جدید عرصه را بر موسیقی اصیل و آیینی تنگ کرده است
سرپرست گروه موسیقی آیینی شوچراغ از استان لرستان گفت: این گروه نزدیک به ۲ دهه است که فعالیت هنری موسیقی و رقص آیینی لری استان لرستان دارد و در این مدت توانسته با توجه به غنای بالا و سبک خاص خوانش ترانه و ریتم اهنگ‌ها با مردم غیرلر ارتباط معنوی و عاطفی برقرار کند.
سعید چراغی افزود: موسیقی لری در شادی و حزن کاربرد دارد و همه اقوام غیرلر با این نوع موسیقی سنتی به راحتی مانوس می‌شوند و بر دل و جان مخاطبان می‌نشیند.
وی ادامه داد: جوانان زیادی در ناحیه استان لرستان با گرایش به سمت موسیقی سنتی لری در این زمینه کار می‌کنند و هنرمندان پیشکسوت باید برای ماندگاری و حفظ این میراث، هنر خود را به جوانان جویای اصالت ایرانی منتقل کنند.
چراغی یادآور شد: ذائقه جوان ایرانی از دهه ۷۰ به بعد با موسیقی‌های جدید چون پاپ، رپ و دیگر موسیقی‌های نوین تغییر کرد و این نوع از موسیقی وارداتی تاحدود زیادی بر هنر اصیل ایرانی سایه افکنده است.
وی ادامه داد: بزرگان موسیقی و رقص آیینی از دیرباز تاکنون تلاش و زحمت زیادی متحمل شده‌اند و در ادوار تاریخ از سنن و رسوم سنتی و بومی محلی حفاظت کرده‌اند تا به ما رسیده است و اکنون باید از سوی ما به نسل های بعد منتقل تا این میراث گرانبها حفظ شود.
به گزارش ایرنا، حرکت تحسین برانگیز وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در اعزام گروه های موسیقی اقوام ایرانی به استان ایلام روحیه نشاط و شادی را در بین مردم و گردشگران نوروزی افزایش داد و انتظار می رود این وزارتخانه با تقویت و افزایش کمی و کیفی این گروه های اقوام ایرانی، نسبت به تداوم اجرای این گونه برنامه ها در طول سال و بسط و گسترش آن به تمام ایران و حتی خارج از کشور اهتمام جدی داشته باشد.