برگزاری جشن سیزده بدر یکی از آیین های باستانی ایران زمین است که مردم خراسان شمالی نیز آن را طبق آداب و رسوم خود در دامن طبیعت و در کنار چشمه ها، کوهساران و طبیعت سرسبز بهاری سپری می کنند.
از دیرباز تاکنون مردم از چند روز قبل از سیزده بدر با برنامه ریزی برای برگزاری یک دورهمی با شکوه و به صورت دسته جمعی خود را برای این روز آماده می کنند و هستند بسیاری از خانواده هایی که یک روز یا ۲ روز قبل از سیزدهمین روز از فروردین ماه را به دل طبیعت و استقبال این روز می روند.
مردم این استان برای تکمیل شادی های خود و دور کردن غم و غصه به دامن طبیعت می روند و اگر کسی نتواند بیرون برود حتما ساعتی را در بوستان نزدیک محله یا کنار باغچه حیاط خانه سپری می کند.
روز سیزدهم، کمتر کسی در منزل میماند، به علت اینکه برخی از آنها بر این باور هستند که اگر این روز را از خانه بیرون نروند،(سیزده باسده می شوند) یعنی آن سال را با کسالت و نحسی سپری می کند.
خسته و کلافه از کار یا دمق از کش آمدنها و خمیازه کشیدنهای روزهای بیپایان تعطیلات نوروز میزنی به دل طبیعت با بار و بنهای شبیه به کولهبار سفر قندهار.
اما امسال متفاوت از سال گذشته است چرا که بهار طبیعت متقارن شده است با بهار قرآن اما بدین معنا نیست که این سنت دیرینه به فراموشی سپرده شود خانواده ها با برنامه ریزی بعد از افطار و یا خود افطار را در دل طبیعت می گذرانند.
بوستان ها و مناظر طبیعی اطراف شهر هنگام افطار پذیرای میلیون ها زن و مرد، پیر و جوان است؛ در این روز خانوادهها با صفا و صمیمیت در کنار هم مینشینند و گل میگویند و گل میشنوند.
جوان های مجرد به ویژه دختران در این روز سبزه گره می زنند و برای آینده و باز شدن بخت خود نیت می کنند و این شعر را "سیزده بدر"، سال دیگر، خانه شوهر، بچه بغل" با خود زمزمه می کنند و همچنین دختران در این روز تاب درست می کنند و تاب می خورند و روی تاب نام فردی که دوست دارند را به زبان می آورند.
مردم در لابه لای سبزه ای که روز اول عید در سفره هفت سین نهاده بودند، چند حبه قند قرار می دهند و با گره زدن سبزه همراه با حبه قند آن را داخل نهر آب و رودخانه می اندازند به این امید که این دانهها به همراه آب روان موجب برکت و باروری کشتزارها شوند.
شر شر آب از دل کوه، کش و قوسهای پرندهها در هوا، میل مورچهها برای جمع کردن دانه، همه را میبینی و بهار را به عمق جانت میفرستی.
از تمامی این تفاسیر که بگذریم به حکایت غریب و دلگیر تخریب طبیعت در روز سیزده بدر را سالهاست که به نظاره نشسته ایم، می رسیم که در این بین داستان ۱۳ بدر و زخم هایی که به طبیعت می زند را تغییر می دهد.
۱۳ فروردین که در تقویم ایرانی روز ملی طبیعت نامگذاری شده، به واسطه برخی رفتارها به عذابی برای طبیعت تبدیل شده است، در این روز فشار و بدرفتاری با محیطزیست و هرآنچه در آن است چند برابر میشود؛ امسال بیاییم به طبیعت و زیسمتدان آن اجازه نفس کشیدن بدهیم.
صحنه های شکستن شاخ و برگ درختان، ریختن زباله در دل طبیعت، برافروختن آتش که به آتش سوزی جنگل و مراتع منجر می شود، آلوده کردن آب رودخانه ها و انداختن بطری ها و شکستن صندل های بوستان ها و پارک ها و نوشتن یادگاری بر روی وسایل بازی در پارک ها و یا درختان، شکار حیوانات و پرندگان به صورت غیر مجاز و یا چیدن گل ها و گیاهان همگی میراث روز طبیعتی است که عده ای از مردم به جای آشتی با این روز در واقع به جنگ با طبیعت می روند.
به طور حتم همه تجربه بالا رفتن از شاخه درخت و تاب خوردن و نشست در خنکای درخت را تجربه کرده ایم و این تجربه در روزهای پایانی عید نوروز بیشتر خودنمایی می کند چرا که در این روز و با توجه به سنت دیرینه ما ایرانی ها ۱۳ بدر به دل کوه و دشت می زنیم اما باید بخاطر داشته باشیم که این روز پایان طبیعت نیست بلکه شروع زندگی و فصل جوانه زدن است و چه چیز زیباتر از چیدن یک میوه رسیده و آبدار از تن تنومند درختان مثمر.
نوشتن بر روی برگ های سفید و دانشمند شدن و دکتر و مهندس شدن ودیعه دیگر فایده درخت است که امکان تهیه کاغذ از وجودش را به ما می بخشد.
اگر فواید و مزایای درختان را یک به یک بخواهیم برشماریم؛ آنقدر حسن و زیبایی دارند که هر کدام برای خودش رویایی می شود بافته بر برگ سبز درختان و تن تنومند ساقه اشان.
درختان اسطوره های سبز مقاومت اند که ریشه در خاک و سر بر افلاک دارند، نماد سرسبزی و شادابی اند، مایه تلطیف و پاکی هوایند، منشا نشاط و شادای و سر زندگی اند، لذت تجربه احساس خنکای روز در هوای گرم تموزند، نماد تحول و تجربه و نو شدن و خشکیدن و دوباره جوانه زدن اند، زیباترین سفیران سبز خدا برای به ودیعه نهادن زندگی و شادابی و طراوت در بین انسان ها هستند.
درخت مظهر زندگی و شادابی و طراوت است که باید حفظ شود و برای احیا و توسعه جنگل ها و حفظ این طراوت و شادابی به جای تیشه بر ساقه اش و شکستن و به آتش کشیدنش باید حفظ شود و توسعه یابد.
و یا آب رودخانه ها که هنگام برخورد به سنگ های ریز و درشت در مسیر، نشان از جریان زندگی دارد حال باید اندیشید زیبیایی که خداوند منان به ما انسان ها عطا کرده است؛ چرا باید کمر در نابودی آن بست.
ناگفته نماند کسانی نیز هستند که برای طبیعت سبز خداوندی ارزش قایلند و طبیعت را مانند خانه خود مراقبت می کنند تا مبادا چهره سبز آن خراب شود.
روز طبیعت در واقع ما باید یک کلاس درس برای فرزندانمان برگزار کنیم کلاس درس عملی و درس این روز نیز باید مراقبت همه جانبه از طبیعتی باشد که میراث و سرمایه نسل های بعدی ما است.
خراسان شمالی با جمعیت یک میلیون نفری در شمالشرق کشور واقع است.