به گزارش ایرنا، ایرانیان هر ساله در روز طبیعت برای انجام مراسم سیزده بدر مانند خوردن آجیل‌ها و میوه، بر افروختن آتش و پهن کردن بساط کباب و چای و برای جوان‌های مجرد سبزه گره زدن به نیت ازدواج در هر نقطه‌ای که از نظر خانواده سرسبز باشد اتراق کرده و چندین ساعت را به خوشی می‌گذراند که متولیان هم این امر را اقدامی پسندیده می‌دانند و شرایط را هم برای پذیرایی از آنان فراهم می‌کنند اما مهمترین توصیه آنان به مردم حضوری بی خطر، آن هم در روزهای بعد از بارندگی که خیلی از درختان و گیاهان سبز شده و شکوفه می‌زدند، است.
تردد با وسایل نقلیه آن هم در مسیرهای فرعی در دل جنگل‌ها و حرکت بر روی گیاهان تازه جوانه زده، ریختن زباله از جمله از نوع پلاستیکی و شیشه‌ای و شکستن درختان جوان برای روشن کردن آتش با هدف خلق خوشی موقت باعث صدمات جبران ناپذیری به جنگل‌های هیرکانی با میلیون‌ها سال قدمت می‌شود و لازم است مردم با احساس مسوولیت بیشتر نسبت به طبیعت بیش از پیش برای حفاظت از آن به ویژه در روزی که به نام طبیعت نامگذاری شده تلاش کنند.
برخی پارک‌های مشهور و زیبای جنگلی گلستان شامل پارک ملی گلستان، ناهار خوران، النگدره، امام رضا(ع)، قرق، دلند و کبودوال با مناظر و چشم اندازهای بسیار زیبا، دره‌ها و کوه‌ها، رودخانه، چشمه‌سارها و فضاهای روستایی ویژه و منحصر بفرد از قدیمی ترین تفرجگاه‌های طبیعی این استان به شمار می‌روند که با دارا بودن امکانات رفاهی مناسب، شرایط خوبی را برای استراحت و تفریح گردشگران فراهم کرده‌اند.
همچنین مسافران و مردم استان در روز طبیعت در حوالی آبشارهای مختلف، بقاع متبرکه و امامزادگان، پارک‌های شهری، اماکن تاریخی، سواحل دریا، مناطق دشت و مراتع وسیع گلستان از جمله مراتع چپر قویمه گنبدکاووس، پارک‌های جنگلی شهرهای مینودشت، گالیکش، نوده خاندوز ، رامیان، بندرگز و کردکوی هم حضور دارند.
وجود ۱۱ پارک جنگلی فعال در گلستان
رییس اداره جنگل‌ها و پارک‌های اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: ۱۱ پارک جنگلی شامل امام رضا(ع) کردکوی، النگدره، نهارخوران و قرق گرگان، کبودوال علی‌آبادکتول، شیرآباد خان ببین و دلند و تاشته رامیان، چهل چای مینودشت و لوه و صادق آباد گالیکش با امکان مورد نیاز گردشگران در سطح استان فعال است.
علی اصغر نیکویی افزود: همچنین پارک‌های آق‌سو کلاله، شبنم آزادشهر، تفرجگاه جنگلی گل رامیان، هزار پیچ گرگان و باغو بندرگز هم آماده واگذاری مدیریت هستند.
وی اظهارکرد: در تمام پارک‌های جنگلی استان زون‌های تفرجی با مکان‌های روشن کردن آتش برای گردشگران در نظر گرفته شده و از مردم درخواست داریم در روز طبیعت هم از این محل‌ها استفاده و با توجه به آب و هوای این روزها و وزش باد و احتمال سقوط درختان از استقرار در زیر درختان با سرشاخه‌های خشک پرهیز کنند.
رییس اداره جنگل‌ها و پارک‌های اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان گفت: همچنین تعداد زیادی از درختان خشک موجود در پارک‌های جنگلی را برداشت نکردیم تا گردشگران در زمان حضور در طبیعت به جای قطع کردن درختان جوان از آنها برای روشن کردن آتش استفاده کنند.
افزایش آگاهی مردم مهمترین راهکار مقابله با تخریب جنگل‌ها
جنگل‌های شمال کشور که در برخی منابع با نام جنگل‌های هیرکانی نامیده می‌شوند جزو جنگل‌های معتدل پهن برگ طبقه بندی شده و به لحاظ قدمت حائز اهمیت فوق العاده‌ای هستند زیرا بخش قابل توجهی از آنها (به ویژه در مناطق جلگه‌ای و کم ارتفاع) از دوران سوم زمین شناسی به جای مانده و بنابر گمانه زنی‌های موجود میلیون‌ها سال قدمت دارند.
در دهه ۳۰ خورشیدی که ۱۸ میلیون هکتار جنگل در کشور وجود داشت مجموع رویشگاه‌های جنگل‌های هیرکانی ۳.۵ میلیون هکتار اعلام شده بود اما امروز مساحت جنگل‌های هیرکانی به حدود ۱.۶ تا ۱.۸۵ میلیون هکتار کاهش یافته یعنی نیمی از این جنگل‌ها از بین رفتند و در مجموع اکنون فقط ۱۲ میلیون هکتار جنگل در کشور وجود دارد یعنی ۶ میلیون هکتار جنگل در طول ۶ دهه اخیر تخریب شده است.
کارشناسان، تغییرکاربری اراضی، جاده کشی‌های غیر اصولی، خطوط انتقال نفت، آب و برق غیراصولی، تبدیل چوب به ذغال و برداشت‌های غیرقانونی برای تامین نیازهای چوبی کشور، فقر معیشتی جوامع محلی اطراف رویشگاه‌های جنگلی، فشار بیش از حد دام، هجوم آفات مانند لورانتوس و یا سوسک چوبخوار، ریزگردها که فرآیند فتوسنتز (تبدیل انرژی نور خورشید به انرژی شیمیایی از طریق بافت‌های زنده) را مختل کرده، آتش سوزی و تغییرات اقلیمی را اصلی‌ترین دلایلی می‌دانند که رویشگاه‌های جنگلی ایران را به این روز نشانده است.
افزایش آگاهی مردم نسبت به اهمیت عرصه‌های جنگلی در تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی و تقویت آبخوان‌ها، جلوگیری از جاری شدن سیلاب، کمک به کاهش آلودگی صوتی و ایجاد محیطی زیبا برای گذران ساعاتی مفرح از مهمترین راهکارهای مقابله با تخریب این منابع خدادادی به ویژه در سال‌های اخیر که کشور به دلیل کاهش بارندگی‌ها بیش از پیش درگیر مساله خشکسالی شده محسوب می‌شود.
در این شرایط نهادهای مرتبط باید تمام توان خود را در ترویج فرهنگ حفاظت از این عرصه‌ها به‌کار گیرند چرا که مردم در طول سال به ویژه تعطیلات نوروزی علاقه زیادی به بازدید از جاذبه‌های طبیعی و برپایی چادر و اتراق کردن‌های چند ساعته در مراتع و جنگل‌ها از جمله به مناسبت آیین نوروزی سیزده بدر به عنوان آخرین مرحله از آداب سنتی عید نوروز دارند.
پارک ملی گلستان یکی از مناطق پرطرفدار گردشگران در روز طبیعت
پارک ملی گلستان بزرگ‌ترین و قدیمی ترین پارک ملی کشور با مساحت ۹۱ هزار و ۸۹۵ هکتار در حوزه جغرافیایی شهرستان گالیکش در شرق استان گلستان و غرب استان خراسان شمالی واقع است و در سال ۱۳۵۴ به عنوان ذخیرگاه زیست کره در زمره ۵۰ ذخیرگاه بیوسفری جهان در فهرست یونسکو ثبت شد.
وجود جنگل‌های هیرکانی با انواع درختان کهن سربه فلک کشیده، تردد حیوانات وحشی مانند گراز، آهو و مرال یا همان گوزن قرمز، رودخانه‌ها و آبشارهای متنوع در ارتفاعات و مناطق پایین دست که شاخص‌ترین آن میرزابایلو، سولگرد و لهندور، تنگه گل و دشت است، خیلی از گردشگران و مسافران را تشویق به حضور در قدیمی‌ترین پارک ملی ایران می‌کند.
همه ساله در تعطیلات نوروز به ویژه سیزده فروردین حجم زیادی از مردم نقاط مختلف گلستان و حتی سایر استان‌های همجوار برای استفاده از طبیعت بکر پارک ملی گلستان به تفرجگاه‌های آن می‌آیند که این حضور در برخی مواقع به دلیل بی‌دقتی آنان در خاموش کردن آتش و یا حتی جاگذاشتن اشیای فلزی و منعکس کننده نور خورشید و یا زباله پلاستیکی علاوه بر ایجاد آتش سوزی باعث صدمه زدن به حیوانات می‌شود.
رییس پارک ملی گلستان گفت: همراهان طبیعت از آغاز تعطیلات نوروزی با حضور در محل‌های استقرار خودروهای مسافران و گردشگران در حاشیه جاده و یا تفرجگاه‌ها این ذخیره‌گاه توصیه‌های لازم را برای رعایت سرعت مجاز در حین عبور از جاده و پرهیز از چادرزدن و اسکان شبانه ارائه دادند.
مهدی تیموری افزود: فصل بهار زمان تخم گذاری پرندگان و زایش حیات وحش است لذا از گردشگران درخواست می‌شود ضمن توجه به نریختن زباله در دل طبیعت، از محل‌های تعیین شده در تفرجگاه‌ها فاصله نگیرند و به عمق پارک نروند چرا که الان بیش از گذشته حیوانات در طبیعت و نزدیکی تفرجگاه‌ها تردد دارند.
وی افزایش مشارکت مردم در حفاظت از حیات وحش، آموزش و فرهنگ سازی برای جلوگیری از شکار غیرمجاز را در پایداری جمعیت گونه‌های ارزشمند جانوری در زیستگاه‌های کشور به‌ویژه پارک ملی گلستان موثر دانست و از مردم خواست در فصل زایش حضور کمتری در این پارک داشته باشند و در صورت مشاهده نوزاد حیوانات از دست زدن به آنها پرهیز کنند چراکه مادر آنها با احساس بوی انسان دیگر به نوزاد خود نزدیک نمی‌شود.
اعمال قانون رانندگان با رفتارهای مخاطره آمیز در روز طبیعت
به گفته رییس پلیس راهور گلستان، از ساعت هفت صبح روز یکشنبه ۱۳ فروردین از ورود تمام وسایل نقلیه سنگین به‌ویژه اتوبوس و کامیون و همچنین وانت بارهایی که اقدام به حمل مسافر در عقب خودرو کرده‌اند ممانعت می‌شود و همچنین خودروها و موتورسیکلت‌هایی که رانندگان آنان اقدام به رفتارهای مخاطره آمیز و نامتعارف کنند توقیف و به پارکینگ منتقل خواهند شد.
سرهنگ عباس مهاجر بسطامی تصریح کرد: در سایر تفرجگاه‌ها و مناطق گردشگری استان نیز محدودیت‌هایی ترافیکی یاد شده اعمال می‌شود.
امان‌محمد کمالی مدیرکل هواشناسی گلستان هم اعلام کرد: در صبح روز طبیعت به تناوب شاهد مه رقیق صبحگاهی خواهیم بود، که سبب کاهش دید افقی در اکثر نقاط استان به ویژه جاده‌های کوهستانی می‌شود اما از ظهر یکشنبه با خروج این سامانه بارشی از استان از میزان ناپایداری کاسته خواهد شد.
پرهیز از شکستن سرشاخه‌ها در تفرجگاه‌های جنگلی
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان ضمن توصیه به مردم به عنوان همیاران طبیعت برای حفاظت از منابع طبیعی از جمله در روز سیزده بدر، گفت: مسافران و گردشگرانی که در روز طبیعت از تفرجگاه‌های جنگلی استفاده می‌کنند از شکستن سرشاخه‌های درختان خودداری کنند.
حمید سلامتی اظهارکرد: مردم باید از خاموش شدن آتشی که در جنگل روشن می‌کنند مطمئن شوند و از رها کردن زباله‌ها به ویژه زباله‌های پلاستیکی و شیشه‌ای خودداری کنند چرا که این گونه زباله‌ها بر اثر تابش نور خورشید همچون ذره بین عمل کرده و باعث آتش سوزی می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه منابع طبیعی سالم جزو سرمایه‌های اجتماعی محسوب می‌شود، از گردشگران خواست محل اسکان خود را با توجه به فصل رویش گیاهان و نهال‌ها، اماکنی انتخاب کنند که پوشش گیاهی و جنگلی کمتری داشته باشد.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان هم از مردم خواست در صورت وقوع حوادثی همچون آتش سوزی در مراتع و جنگل‌ها و یا هرگونه تخریب، موارد را در کمترین زمان با گرفتن شماره‌های ۱۵۰۴ و ۱۳۹ به یگان امداد جنگل و مرتع اطلاع دهند تا ماموران اقدامات لازم را انجام دهند.
سرهنگ عیسی گلبینی به مردم توصیه کرد در حفظ طبیعت کوشا باشند و از آنان خواست در آخرین روز از تعطیلات نوروزی از اتراق در زیر درختان پرهیز کنند چرا که احتمال شکستن شاخه‌ها و سقوط آن وجود دارد و همچنین هنگام تردد با خودرو مواظب باشند تا گیاهان جوان در زیر چرخ خودروها از بین نرود.
وی تاکید کرد: نیروهای یگان حفاظت در روز طبیعت در تمام عرصه‌های جنگلی از جمله مناطق چسبیده به شهرها از غرب تا شرق استان حضور دارند.
به گزارش ایرنا، بستن پیمان در رعایت سرعت مناسب در هنگام عبور از جاده‌های همجوار با مناطق حفاظت شده، استفاده از کپسول‌های گازی کوچک به جای افروختن آتش با چوب یا خرید ذغال، پرهیز از هر نوع آلودگی صوتی، مواد منفجره و ترقه در جنگل‌ها به دلیل اینکه گوش حیوانات چندین برابر گوش انسان به صدا واکنش نشان می‌دهد، نزدیک نشدن با خودرو به محیط‌های ساحلی و تالابی، استفاده نکردن از ظروف یکبار مصرف و پلاستیکی، رها نکردن سبزه‌های هفت سین در خیابان‌ها و طبیعت و تحویل آنها به شهرداری‌ها، واحدهای دامداری و پرورش اسب، پرهیز از رها کردن ماهی‌های قرمز هفت سین در رودخانه‌ها، جمع آوری زباله‌های رها شده و خاموش کردن آتش‌های نیمه افروخته و نریختن ته سیگار بر روی کف جنگل از مهمترین توصیه‌های دوستاران محیط زیست به مردم در روز طبیعت است.
گلستان با مساحتی در حدود ۲ میلیون و ۱۹۲ هزار و ۱۳۰ هکتار از شمال با ترکمنستان، از شرق با خراسان شمالی، از غرب با مازندران و جنوب با سمنان همسایه است.
این استان مرزی دارای تنوع اقلیمی از نیمه مرطوب معتدل تا نیمه خشک و گرم است و منابع طبیعی متنوعی شامل کوهستان های مرتفع، دشت هموار، مناطق پست، شوره زار و دریا دارد.
اراضی زیر پوشش اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان افزون بر یک میلیون و ۳۹۷ هزار و ۲۴۴ هکتار بوده که شامل ۴۵۲ هزار هکتار جنگل، ۸۶۲ هزار هکتار مرتع (شمال استان)، ۲۰ هزار هکتار اراضی ساحلی و اراضی مستثنیات و ۶۲ هزار و ۴۲۰ هکتار اراضی موات است.
در گلستان یک میلیون و۹۰۰ در ۳۴ نقطه شهری و هزار و ۷۵ روستا سکونت دارند که از طریق کشاورزی و دامپروری تامین معاش می‌کنند.