کمدی فسیل که همه چیز آن، از پیشتولید و تولید گرفته تا مرحله انتخاب برای اکران نوروزی، در سکوت کامل خبری رقم خورد، به چه دلیل تا این اندازه توانست با اقبال عمومی مواجه شود؟ آنهم وقتی که بعد از اعلام بسته اکران نوروزی، برخی به دلیل نبود فیلم مشهور و قدرتمند، این بسته را فاقد جذابیت لازم برای مهمترین اکران سال برشمرده و نسبت به شکست این بسته تردیدی نداشتند.
اما فسیل از همان نخستین روز نمایش، خوش درخشید و این روند از روز نخست سال، با شدت بیشتری دنبال شد. با آغاز ماه رمضان، فیلم کریم امینی بدون اینکه با کاهش مخاطب مواجه شود، توانست با جذب ۱۰۶ هزار مخاطب، تنها طی یک روز و گیشه حدودا ۳ میلیاردی، تمام رکوردهای خوب پساکرونایی را به نام خود ثبت کند.
اما چرا فسیل که بسیار گمنام به روی پرده آمد، تا این اندازه مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است؟ در تحلیل این چرایی، به ۵ نکته برمیخوریم.
نداشتن رقیبی جدی در حوزه کمدی
زمانی که اکران نوروزی با تنها یک فیلم کمدی بسته شد، میشد امیدوار بود که فسیل بتواند افتخارآفرین ظاهر شود. البته فسیل در این مسیر، یک رقیب قدرتمند به نام بخارست داشت که تا آن زمان، برای ۳ ماه، پرفروشترین و پرمخاطبترین فیلم روز سینمای ایران بود. در کنار بخارست، ۲ کمدی چپ، راست و خط استوا نیز سبب میشد تا مخاطبان این فیلم سرشکن شود.
اما گویا رقبا خیلی جدی نبوده اند و در روزهایی که تعداد مخاطبان بخارست و ملاقات خصوصی، از ۷ تا ۱۲ هزار نفر فراتر نمیرفت، فسیل موفق به جذب دهها هزار نفر شد و این یعنی آنکه حضور این تعداد مخاطب، سبب سرشکن شدن مخاطبان آثار کمدی نشد و تقریبا تمام تخممرغها در سبد فسیل قرار گرفت.
فضای موزیکال فیلم
این یک قانون نانوشته است که عمده کمدیهایی که از زبان موزیکال برای خط سیر داستانی خود بهره گرفتهاند، جملگی با استقبال خوبی از جانب مخاطبان مواجه شدهاند.
این اصل سبب شد تا فضای موزیکال فیلم، حتی در تیزرهای کوتاه فیلم نیز به چشم آمده و در شرایطی که تا مدتها، اطلاعات چندانی از این فیلم منتشر نشده بود، فضای موزیکال آن برای مخاطبان مسجل شده و همین، برگ برندهای بود برای بهتر دیده شدن فیلم.
تداوم اقبال به کمدیهای تاریخی
این هم یک اصل نانوشته است که بسیاری از کمدیهایی که داستان آنها در دوران تاریخی گذشته روایت میشوند، عموما با استقبال خوبی مواجه میشوند.
نمایش محدودیتهای دوران گذشته در کنار قیاسی که مخاطب، بیاختیار از شرایط فعلی دارد، نویسندگان و فیلمسازان بسیاری را در حوزه کمدی به سمت چنین روایتهایی سوق داده است. حالا در نظر بگیرید که فسیل، در یک روایت تاریخی، از تم موسیقایی نیز بهره برده است که ریسک استقبال مردمی را بینهایت پائین آورده است. درواقع فسیل از آن دست آثاری است که از همان ابتدای تولید میشد نسبت به موفقیت گیشه آن امیدوار بود. اتفاقی که هماکنون رخ داده و دورنمای روشنی نیز برای آن قابل تصور است.
مهندسی درست توزیع
توزیع و مهندسی نمایش این فیلم، از سوی فیلمیران بسیار حسابشده بود. فیلم، توزیع بسیار خوبی در سینماهای سراسر کشور داشت و فضا به گونهای رقم خورد که سانسهای فوقالعاده بسیاری برای این فیلم تعریف شد.
بهعنوان مثال، فسیل تنها در پردیس کورش بهعنوان پرمخاطبترین سینمای کشور، روزانه بیش از ۲۰ سانس داشت و در کمتر سانسی، حتی یک صندلی خالی وجود داشت. این مهندسی سبب شد تا فیلم، بهواسطه تبلیغات دهانبهدهان مردم، هر روز با مخاطبان بیشتری مواجه شود. اتفاقی که علاوه بر پروار شدن گیشه این فیلم، حال اقتصاد سینمای کشور را در نخستین روزهای امسال، بهتر کرد.
کمک غیرمستقیم تلویزیون به فسیل
تلویزیون اگرچه همچنان در مسیر پخش تیزرهای آثار در حال اکران، مقاومت عجیبی از خود نشان میدهد و نمیخواهد و یا نمیتواند به شکلی مستقیم به سینمای ایران کمک کند اما این رسانه بهشکلی غیرمستقیم توانست حداقل به اکران نوروزی فسیل، کمک ویژهای کند.
با این دستفرمانی که فسیل در حال نمایش است، گذر از رکورد ۷۸ میلیاردی انفرادی، اصلا دور از ذهن نخواهد بودهمواره مناسبتهایی مانند نوروز و یا رمضان، آوردگاهی برای رقابت میان سینما و تلویزیون است. در این آوردگاه، گاه تلویزیون با سریالهایی خیابانخلوتکن، سبب رکود سینما شده و گاه با نداشتن سریال جذاب، قافیه رقابت را به سینما باخته است.
حقیقت آن است که تلویزیون برای نوروز امسال، سریال جذاب به آن معنا که بتواند از تعداد مخاطبان سینما بکاهد، نداشته است. همین روند سبب شد تا بسیاری از مردم، برای سرگرم شدن، به سینماها آمده تا آمار مخاطبان سینما با یک جهش بلند به نسبت نوروز سال گذشته، ۴۳درصد رشد داشته باشد.
با این دستفرمانی که فسیل در حال نمایش است، گذر از رکورد ۷۸ میلیاردی انفرادی، اصلا دور از ذهن نخواهد بود. آنچه از اهمیت بهمراتب بیشتری برخوردار است آنکه آیا اکران عید فطر، ضربه این شتاب را خواهد گرفت؟ و اینکه آیا فسیل خواهد توانست با گذشتن از آمار ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار نفری مطرب و ۴ میلیون و ۲۵۰ هزار نفری هزارپا، نام خود را در تاریخ ماندگار کند؟