به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا از کیودو، وزارت امور خارجه ژاپن در گزارش سیاست سالانه خود که روز سه شنبه منتشر شد، اعلام کرد که جنگ روسیه و اوکراین به «نماد» پایان دوران پس از جنگ سرد تبدیل شده است و جامعه بین المللی را مجبور به مواجهه با یک نقطه عطف تاریخی کرده است.
در کتاب آبی دیپلماتیک ۲۰۲۳(نامی که این گزارش های ژاپنی به آن شهرت دارد)، ژاپن نیز موضع سخت تری در برابر چین، به دلیل افزایش فعالیت های نظامی دریایی خود را در منطقه هند و اقیانوس آرام نشان داده است. ژاپن برای اولین بار در این گزارش متعهد شد که همکاری با کشورهای «جنوب جهانی» را تعمیق بخشد.
در این گزارش آمده است: روند همکاری‌های بین‌المللی به رغم تقویت آن، پس از پایان جنگ سرد در سال ۱۹۸۹ در سطح جهانی در حال تضعیف است.
این گزارش اضافه کرده است: اکنون برای مقابله با اقدامات تهاجمی روسیه علیه اوکراین و سایر مسائل جهانی، از جمله تغییرات آب‌وهوایی، همکاری بین‌المللی نیاز است.
ژاپن هشدار داد تنش دیپلماتیک و رویارویی در سراسر جهان ممکن است در پس زمینه ناکارآمدی بین المللی تشدید شود و شرایطی را ایجاد کند که روابط بین المللی به روشی پیچیده با رویارویی، رقابت و همکاری در هم تنیده شود.
این گزارش در حالی رونمایی شد که شکاف بین کشورهای توسعه‌یافته افزایش یافته و مشکلات در اردوگاه روسیه و چین تشدید شده است، که نشان‌دهنده ناکارآمدی شورای امنیت سازمان ملل در رسیدگی به جنگ اوکراین است.
روسیه و چین دو کشور از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل هستند که حق وتو دارند، سه عضو دیگر که شامل ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه هستند که تحریم‌های اقتصادی را علیه مسکو اعمال کرده‌اند.
این کتاب آبی می‌گوید: برخی کشورها نگرش چالش‌برانگیز خود را نسبت به نظم بین‌المللی موجود، بر اساس دیدگاه‌های منحصربه‌فرد خود از تاریخ و ارزش‌ها و ابراز وجود، تقویت می‌کنند.
در این گزارش، ژاپن همچنین موضع سخت گیرانه تری در برابر چین اتخاذ کرد و سیاست های دیپلماتیک و تحولات نظامی حزب کمونیست حاکم را بزرگترین چالش استراتژیک خواند. در نسخه ۲۰۲۲، توکیو گفته بود: که آنها نگرانی های امنیتی زیادی دارند.
از سوی دیگر نگرانی‌ها در مورد استفاده احتمالی چین از نیروی نظامی علیه تایوان، افزایش یافته است.
کتاب آبی می گوید توکیو از نزدیک تمرینات نظامی مشترک چین و روسیه در نزدیکی خاک ژاپن را زیر نظر خواهد داشت. این اولین بار است که ژاپن در این گزارش از روابط نظامی دو کشور ابراز نگرانی می کند.
در همین حال، این گزارش می‌گوید جنوب جهانی، (اصطلاحی که در مجموع به کشورهای در حال توسعه در مناطقی مانند آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین اشاره می‌کند)، پس از بحران اوکراین اهمیت بیشتری پیدا کرده است زیرا آنها سعی کرده‌اند از جانب داری اجتناب کنند.
در این گزارش آمده است: همکاری با هر چه بیشتر کشورهای نوظهور و در حال توسعه به شیوه ای جامع که بر تفاوت ارزش ها و منافع تحت چندجانبه گرایی غلبه کند، بسیار مهم است.
در گزارش کتاب آبی در مورد کره جنوبی آمده است: این کشور، همسایه مهم ژاپن است اما این گزارش از عبارتی که در نسخه سال گذشته دیده شد استفاده نکرد که بگوید روابط دوجانبه در شرایط بسیار دشواری قرار دارد.
این تغییر منعکس کننده اقدامات اخیر به سمت افزایش روابط پس از پیشنهاد راه حل کره جنوبی است که در ماه مارس در مورد اختلاف طولانی مدت این کشور با ژاپن بر سر موضوع غرامت نیروی کار در زمان جنگ که روابط بین همسایگان آسیایی را تیره کرده بود، اعلام شد.