به گزارش روز شنبه ایرنا از رسانه های آسیای مرکزی، سمرقند اواخر هفته گذشته میزبان چهارمین نشست وزیران کشورهای همسایه افغانستان بود که با حضور رئیسان وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، ازبکستان، چین، پاکستان، روسیه، تاجیکستان و ترکمنستان برگزار شد. در این نشست امیرخان متکی وزیر امور خارجه حکومت طالبان و نمایندگان دیگری از طالبان نیز حضور داشتند.
نشست سمرقند سلسله نشست هایی است که پس از قدرت گرفتن مجدد طالبان در افغانستان در ۱۵ اگوست ۲۰۲۱ آغاز شد. اولین نشست در سپتامبر ۲۰۲۱ در پاکستان، دومین نشست در نوامبر همان سال در ایران و سومین نشست در ماه مارس ۲۰۲۲ در چین برگزار شد.
وضعیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی افغانستان، توسعه اقتصادی منطقه و تطبیق پروژه های حمل و نقل و انرژی با حضور نمایندگان طالبان در چهارمین نشست در سمرقند مورد بررسی قرار گرفت و کشورهای همسایه افغانستان آمادگی خود را برای مشارکت در پروژه های زیربنایی و اقتصادی اجتماعی در این کشور نشان دادند.
به گزارش وزارت امور خارجه ازبکستان. در این کنفرانس، طرفین در مورد وضعیت کنونی افغانستان، تحقق نیازهای اصلی جامعه جهانی، ایجاد یک دولت فراگیر، اطمینان از دسترسی زنان افغان به کار و تحصیل، احترام به آنها و رعایت قوانین و حقوق اقلیت های ملی توسط مقامات فعلی این کشور، بحث و گفت و گو کردند.
ضرورت ایجاد یک مکانیزم برای اقدام مشترک با هدف کمک های بشردوستانه به مردم افغانستان و احیای اقتصاد ملی این کشور نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
در حاشیه نشست سمرقند، وزیران امور خارجه چهار کشور شامل حسین امیرعبداللهیان وزیرامورخارجه جمهوری اسلامی ایران، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، چین گانگ وزیر امور خارجه چین و حنا ربانی وزیر امور خارجه پاکستان در نشستی غیررسمی از طالبان خواستند تا یک دولت فراگیر با مشارکت همه ملت‌ها و نهادهای سیاسی و لغو تمامی اقدامات محدودکننده علیه زنان و اقلیت‌های قومی تشیل دهند.
بر اساس گزارش رسانه ها، وزیران خارجه این چهار کشور بر نگرانی عمیق خود از وضعیت امنیتی مرتبط با تروریسم در افغانستان تاکید کردند و یادآور شدند که تمامی گروه های تروریستی از جمله "داعش"، "القاعده"، " جنبشی ترکستان "شرق"، "جنبش طالبان پاکستان" که در افغانستان وجود دارد، تهدیدی جدی برای امنیت منطقه و جهان است.
در بیانیه ای که پس از پایان این نشست به تصویب رسید، از طالبان نیز خواسته شده است تا برای جلوگیری از استفاده هر گروه تروریستی از خاک افغانستان. و نابودی گروه های تروریستی، گام های محسوسی در تحقق وعده های خود بردارند.
مقامات شرکت کننده در این نشست همچنین یادآوری کردند که آمریکا و متحدانش باید مسئولیت شرایط سخت کنونی افغانستان را بر عهده بگیرند و فورا تحریم های یکجانبه علیه افغانستان را لغو و دارایی های آن را در خارج از کشور به نفع مردم افغانستان مصرف کنند.
در این نشست همچنین تاکید شد که مرز صلح آمیز، باثبات و امن بین افغانستان و همسایگانش به نفع همه طرف هاست.
ایران نگران گسترش تروریسم و افراط گرایی است
در حاشیه این دیدار، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران با ابراز نگرانی از گسترش تروریسم و افراط گرایی در افغانستان، گفت: همسایگان افغانستان به ویژه ایران بیش از هر زمان دیگری نگران آینده این کشور هستند.
وی در گفتگو با خبرنگاران از سیاست های آمریکا در افغانستان انتقاد کرد و تاکید کرد که افغانستان بیش از مداخله غرب و آمریکا به همکاری و "راه حل های منطقه ای" نیاز دارد.
حسین عبداللهیان غرب را به بی‌ثباتی در افغانستان متهم کرد و افزود: آنها بودند که این کشور مهم منطقه را بیش از دو دهه به سوی فقر و بی‌ثباتی سوق دادند.
وزیر امور خارجه ایران با اشاره به موضوع مواد مخدر در افغانستان گفت: در ۲۰ سال حضور آمریکا نه تنها مشکل مواد مخدر حل نشده، بلکه کشت و قاچاق مواد مخدر در افغانستان افزایش یافته است.
این مقام بلندپایه جمهوری اسلامی ایران در ادامه به طالبان توصیه کرد که به وعده خود مبنی بر تشکیل یک دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام در افغانستان عمل کنند.
پاکستان: افغانستان را فراموش نکنید
حنا ربانی، وزیر امور خارجه پاکستان که رئیس هیئت این کشور در نشست سمرقند بود گفت که افغانستان با "بحران انسانی شدید " و خطر "فروپاشی اقتصادی" مواجه است.
وی تاکید کرد که سیاست طالبان برای کاهش بحران و انزوای بین المللی افغانستان "مفید" نیست.
ربانی افزود که تصمیمات «اسفناک» طالبان در روابط افغانستان با کشورهای جهان «بن بست» ایجاد کرد و مانع کمک آنها به حل این مشکل شد.
وی همچنین از کاهش کمک های بین المللی به افغانستان در سال آینده ابراز نگرانی کرد و از کشورهای جهان خواست در رویکرد خود در قبال افغانستان و طالبان "تجدید نظر کنند".
این مقام پاکستانی تصمیمات اخیر طالبان مبنی بر ممنوعیت کار زنان در دفاتر سازمان ملل متحد را تاسف بار خواند و از کشورهای غربی خواست که افغانستان را به خاطر اقدامات طالبان «فراموش» نکنند.
به گفته وی، زنان از کار و تحصیل در افغانستان منع شده اند.
به گفته وی، ممنوعیت کار و تحصیل زنان در افغانستان روابط طالبان با کشورهای دیگر را به بن بست می رساند.
حنا ربانی تاکید کرد که "بن بست روابط طالبان و کشورهای جهان، بحران انسانی و اقتصادی در افغانستان را تشدید می کند و در ماه های آینده مهاجرت افغان ها به کشورهای همسایه را افزایش می دهد. "
امیدواری چین به نگاه متوازن و عینی جامعه بین المللی به موضوع افغانستان
در پاسخ به سوال یک خبرنگار در مورد دیدگاه چین در مورد ممنوعیت کار زنان افغان از سوی مقامات افغان گفت که آژانس های سازمان ملل نقش مهمی در هماهنگی مواضع کشورها در مورد افغانستان و ترویج حمایت بین المللی از افغانستان ایفا کرده اند.
وی افزود: همسایگان دوست افغانستان، از جمله چین، نگران سیاست ها و اقدامات اخیر افغانستان هستند و از تأثیر احتمالی این اقدامات بر حقوق و منافع اساسی زنان افغان، وضعیت بشردوستانه در افغانستان و همکاری های بین المللی نگران هستند.
او گفت از زمانی که طالبان افغانستان به قدرت رسیده اند، آنها بارها بر لزوم احترام و حمایت از حقوق و منافع زنان تاکید کرده اند که امیدواریم بتوان آن را به اقدامات تبدیل کرد و امیدواریم که طالبان افغانستان به نگرانی های بین المللی توجه کنند.
گانگ تاکید کرد که موضوع حقوق و منافع زنان بسیار مهم است، اما نه کل مسئله افغانستان است و نه علت اصلی و اصلی مسئله افغانستان است. ما نمی توانیم از این موضوع چشم بپوشیم و نمی توانیم به یک چیز رسیدگی کنیم و دیگری را از دست بدهیم یا از مسائل جدی فرار کنیم. جامعه جهانی باید موضوع افغانستان را به صورت جامع، متوازن و عینی ببیند.
او تصریح کرد: دو سوم جمعیت افغانستان در گرسنگی به سر می برند و مردم افغانستان همچنان در سایه تهدیدات تروریستی و مداخلات خارجی به سر می برند. مسئله افغانستان خواستار یک راه حل جامع و سیستماتیک است. تنها با یک جامعه باثبات و امنیت قابل مدیریت و اقتصاد رو به رشد، می توان از حقوق و منافع زنان به طور اساسی محافظت کرد. چین طرفدار آن است که جامعه بین المللی باید به کمک به افغانستان برای توسعه اقتصاد و بهبود معیشت مردم ادامه دهد.
خواست روسیه: دولت فراگیر و حقوق زنان در افغانستان
سرگئی لاوروف رئیس وزارت خارجه روسیه نیز گفت: ایجاد یک حکومت واقعاً فراگیر که شامل نمایندگان نیروهای مختلف سیاسی در کشور باشد، گامی جدی در جهت شناسایی قانونی مقامات جدید در افغانستان خواهد بود.
وی در این کنفرانس مطبوعاتی تصریح کرد: "آنها (طالبان) می گویند که دولت آنها شامل تاجیک ها، ازبک ها و خزری ها می شود، اما نمایندگان این گروه های قومی که بخشی از دولت هستند، هنوز از نظر سیاسی طالبان هستند. "
وزیر امور خارجه روسیه یادآور شد که ایجاد یک دولت فراگیر شامل نمایندگان سایر نیروهای سیاسی کشور، تعهد داوطلبانه مقامات جدید افغانستان در زمان روی کار آمدن پس از خروج نیروهای آمریکایی از این کشور بود.
وی یادوآور شد: "این تعهد داوطلبانه آنها و همچنین تعهد به ریشه کن کردن تروریسم، قاچاق مواد مخدر بود. کارهایی در این راستا انجام می شود، اما هنوز راه درازی در پیش است و ما تقریباً به اتفاق از طالبان خواستیم تا این مسائل را حل کنند.
لاوروف تاکید کرد که اجرای این تعهد گام مهمی در جهت به رسمیت شناختن واقعی حکومت طالبان خواهد بود.
امیرخان متکی وزیر امور خارجه حکومت طالبان نیز در سخنان خود از دعوت برای شرکت در این کنفرانس تشکر کرد و وعده داد که "به هیچ عنوان اجازه نمی دهیم افغانستان به عرصه درگیری های منفی و رقابت های نامشروع تبدیل شود. "