عظیم نصیری امروز دوشنبه در گفتگو با ایرنا افزود: امسال ۱۹ هزار جعبه تخم نوغان وارداتی و ایرانی برای توزیع بین بهره برداران استانهای خراسان اختصاص یافت که نسبت به سال قبل هزار جعبه افزایش را نشان می دهد.
وی اضافه کرد: تاکنون ۸۰ درصد از این ۱۹ هزار جعبه تخم نوغان به قیمت هر یک ۲۰ هزار تومان بین بهره برداران و تولیدکنندگان سه استان خراسان رضوی، شمالی و جنوبی توزیع شد که نسبت به دوره مشابه سال قبل افزایش قابل ملاحظه ای را نشان می دهد.
نصیری اضافه کرد: به سبب گرمای فروردین، امسال در بیشتر نقاط استانهای خراسان برگ درختان توت زودتر از حد معمول رشد کرد که باعث افزایش رغبت بهره برداران و تولیدکنندگان ناشی از فراوانی خوراک کرم ابریشم می شود از این روی پیش بینی می شود همچنانکه توزیع تخم نوغان افزایش یافت؛ تولید پیله تر هم رشد داشته باشد.
وی گفت: همه ساله توزیع تخم نوغان از فروردین تا نیمه یا پایان اردیبهشت ماه انجام می شود و بهره برداران با شروع فصل بهار و سبز شدن درختان توت از برگ آنها برای تغذیه و پرورش کرم ابریشم استفاده می کنند.
نصیری با بیان اینکه تا امروز ۸۰ درصد از ۱۹ هزار جعبه تخم نوغان اختصاص یافته بین نوغانداران استان های خراسان توزیع شد، گفت: همچنین اسفندماه پارسال ۶۸ هزار نهال توت یارانهای اصلاح شده از نوع "واریته کینموچی" بین نوغانداران خراسان رضوی توزیع شد.
گونه کین موچی تولید کشور ژاپن به سبب درصد پروتئین برگ باعث بالا رفتن قشر پیله و ابریشم و ارتقای کیفیت می شود.
مدیر مرکز توسعه نوغانداری خراسان رضوی همچنین گفت: این استان بعد از گیلان دومین تولید کننده عمده پیله تر ایران محسوب میشود و تولید پیله تر پارسال خراسان رضوی ۴۷۰ تن و در کل استانهای سه گانه خراسان ۷۳۶ تن بود.
نصیری در ادامه به شهر کوچک "بایگ" در تربت حیدریه به عنوان قطب اصلی تولید ابریشم ایران اشاره و اظهار کرد: بیش از ۷۰ درصد پیله تولیدی کشور نیز در کارگاههای ابریشم کشی شهر بایگ و عمدتا روستای "بسک" تربتحیدریه به نخ تبدیل میشود.
وی خاطرنشان کرد: همه ساله و در فصل بهار بهره برداران شهر بایگ و روستای بسک بصورت خانوادگی در کارگاههای سنتی خود ابتدا به پرورش تخم نوغان و کرم ابریشم و سپس به کار فراوری پیله تر و تبدیل آن به نخ ابریشم اعم از تولیدات داخلی خود و نیز مقادیر وارداتی سایر شهرها و استانها مشغول می شوند.
گفتنی است اداره نوغانداری خراسان رضوی مستقر در تربت حیدریه مدیریت توزیع تخم نوغان را در استانهای خراسان رضوی، شمالی و جنوبی به عهده دارد.
نوغانداری با پیشینه تاریخی جزء اشتغال موقت و درآمد مقطعی روستاییان در ۲۰ استان ایران محسوب میشود و حدود ۴۵ روز کافی است تا تخمهای کوچک و سیاه رنگ نوغان ثمربخش شده و به پیلههای ابریشم بدل شود و به عنوان فعالیت اقتصادی جانبی در کنار کشاورزی و باغداری فصل بهار رونق بخش سفره هزاران خانواده باشد.
پرورش کرم ابریشم و فراوری آن به نخ و پارچه یا فرش شامل مجموعهای از شیوههای دانش سنتی، مهارتها و صنایعدستی مربوط به کاشت و پرورش درختان توت، پرورش کرم ابریشم و تولید نخهای ابریشم برای بافندگی و صنایع مرتبط دیگر است.
داشت یا نگهداری درختان توت در وضعیت مطلوب (تامین نور کافی، عناصر غذایی خاک، تهویه، رطوبت) بر حسب شرایط اقلیمی هر منطقه پایه و اساس تولید کمی و کیفی برگ و به تبع آن تولید پیله مرغوب است.
تربت حیدریه در کنار استانهای گیلان و مازندران تولید کننده اصلی پرورش کرم ابریشم ایران است اما در حوزه ابریشم به لطف پنجه های هنرمندان بایگ قطب اصلی و یکه تاز کشور است.