به گزارش روز دوشنبه ایرنا از معاونت امور بین الملل قوه قضاییه و ستاد حقوق بشر، در این گزارش که به زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده، آمده است: انجمن حمایت از زندانیان، موسسه خیریه و عام المنفعه است که از سال ۱۳۲۰ با هدف کمک به زندانیان و خانواده‌های آنان، نوپروری و اصلاح زندانیان و همکاری با زندان‌ها و مراکز مراقبت پس از خروج زندانیان تشکیل شد و فعالیت می‌کند. این انجمن در همه استان‌های کشور به طور داوطلبانه تشکیل شده است. بخشی از درآمد انجمن‌ها از کمک‌های مردمی، نهادها، سازمان‌ها و بخشی نیز از طریق فعالیت‌های اقتصادی تأمین می‌شود.
بر اساس اساسنامه این انجمن، کمک به خانواده زندانیان، بازسازی شخصیت و اصلاح و ارشاد زندانیان، کمک به آموزش حرفه‌ای به زندانیان، کمک به اشتغال زندانیان پس از آزادی با تهیه فرصت‌های شغلی یا کمک مالی، ارائه مساعدت در بهبود وضع بهداشت و درمان، ترغیب و تشویق فعالیت‌های فرهنگی، ورزشی، حرفه‌ای و آموزشی زندان‌ها، استفاده از خدمات پزشکان، مددکاران، مهندسان، آموزگاران و صاحبان تخصص و حرفه و فن برای بهبود وضع زندانیان، جلب کمک اشخاص و مؤسسات حقوقی و حقیقی و دولت و همکاری با مؤسسات علمی و تحقیقی که در زمینه زندان‌ها و بزه‌کاری و مسائل مربوط به آن فعالیت و تحقیق می‌کنند و استفاده از نتایج کار و پیشنهادات این موسسات، اهم اهداف و وظایف انجمن حمایت از زندانیان، است.
براساس این گزارش، اعضای هیأت مدیره انجمن‌های حمایت از میان معتمدان محلی، مسئولان زندان، دادستان‌ها، فرمانداران و بخشداران انتخاب می‌شوند تا بتوانند زمینه‌های حمایت از میان بخش‌های دولتی و غیردولتی را شناسایی و فعال کنند. فعالیت‌های انجمن‌های حمایت در زمینه حمایت از زندانیان و خانواده های آنان، علاوه بر فعالیت‌های رسمی سازمان زندان‌ها و بنیاد تعاون زندانیان است. اصولاً، چنین فعالیت‌هایی حاکی از رویکرد انسانی- اسلامی زندانبانی در جمهوری اسلامی ایران است که ضمن توجه به آموزش، حرفه آموزی و اشتغال زندانیان، به نیازهای خانواده‌های آنان نیز توجه ویژه دارد و حمایت های مختلفی از آنان انجام می‌دهد.
بر اساس این گزارش، در مجموع، تعداد ۲۳۰ انجمن حمایت از زندانیان در سراسر کشور فعالیت دارند و به زندانیان و خانواده‌های نیازمند آنان خدمات ارائه می‌دهند.
تعداد ۴۵ هزار خانواده زندانی در سال ۱۴۰۰ و تعداد ۵۱ هزار و ۲۴۴ خانواده زندانی تا پایان آذر ۱۴۰۱، تحت پوشش انجمن‌های حمایت از زندانیان قرار گرفته و از خدمات متنوع این مجموعه استفاده کرده‌اند.
در راستای آزادی زندانیان، اقدامات قابل ملاحظه‌ای، از سوی انجمن های حمایت انجام شده است، از جمله: پرداخت وام های بلاعوض به زندانیان واجد شرایط، کمک به دریافت رضایت از شکات، کمک به آزادی از طریق پابند الکترونیکی و کمک به دریافت وکیل برای زندانیان و پرداخت حق الوکاله. بر این اساس، در سال ۱٤۰۰ تعداد یکهزار و ۸۷۸ مورد و تا پایان آذر ١٤٠١ تعداد یکهزار و ۱۱۹ مورد کمک در سراسر کشور به منظور آزادسازی زندانیان ارائه شده است.
از جمله فعالیت‌های انجمن حمایت از زندانیان، پرداخت کمک های نقدی و کمک های غیرنقدی شامل سبد غذایی، البسه و پوشاک، لوازم التحریر، اعطای بن غیر نقدی، اهدای کالای اساسی اولیه زندگی و اعطای جهیزیه به زندانیان و خانواده آنان است که در سال ١٤٠۰، بیش از ٩٣٥ میلیارد ریال به خانواده زندانیان نیازمند و بیش از ۱۰۵ هزار میلیارد ریال به زندانیان نیازمند و تا پایان آذر ۱٤۰۱ نیز بیش از ۸۸۹ میلیارد ریال به خانواده زندانیان نیازمند و بیش از ۳۰۸ میلیارد ریال به زندانیان نیازمند کمک نقدی شامل پرداخت مستمری به خانواده زندانیان، هزینه ایاب و ذهاب و زندگی، کمک هزینه تحصیلی فرزندان زندانیان، کمک هزینه تأمین مسکن، هزینه های درمانی و بیمارستانی، هزینه فرهنگی و تفریحی و کمک هزینه ازدواج پرداخت شده است.
همچنین، در سال ١٤٠٠ در مجموع ۳۵۲ هزار و ۷۱۲ مورد و و تا پایان آذر ١٤٠١ تعداد ۲۵۹ هزار و ۷۲۱ مورد به خانواده مددجویان نیازمند تحت پوشش کمک‌های غیرنقدی شامل سبد غذایی البسه و پوشاک، لوازم التحریر، اعطای بن غیر نقدی، اهدای کالای اساسی اولیه زندگی و اعطای جهیزیه اهدا شده است.
انجمن های حمایت از زندانیان در راستای توانمندسازی و آمادگی زندانیان برای باز اجتماعی شدن و فراهم نمودن مقدمات جذب زندانیان و همچنین خانواده های داوطلب اشتغال در بازار کار، دوره های مختلف حرفه آموزی و اشتغال را برای زندانیان و خانواده های آنان برگزار می کنند. در سال ١٤٠٠، تعداد ٩٠٦٦ و در ۹ ماهه سال ۱٤۰۱ نیز تعداد ۱۰۷۸۹ نفر تحت آموزش جهت اشتغال قرار گرفته‌اند.
از دیگر خدمات انجمن‌های حمایت زندانیان، معرفی خانواده زندانیان نیازمند به نهادهای حمایتی از جمله کمیته امداد امام (ره) و سازمان بهزیستی به منظور بهره‌مندی از خدمات این نهادها از جمله دریافت مستمری ماهیانه است که در سال ۱٤۰۰ تعداد ۴۲ هزار و ۶۵۱ خانواده و تا پایان آذر ۱٤۰۱ نیز تعداد ۲۴ هزار و ۳۷۵ خانواده نیازمند برای استفاده از خدمات به نهادهای حمایتی معرفی شدند.
در ادامه این گزارش آمده است: از دیگر اقدامات انجمن‌های حمایت از زندانیان، پیگیری پرونده قضایی زندانیان و ارائه خدمات حقوقی و قضایی توسط مددکاران اجتماعی و قضائی است. در این راستا، در سال ۱۴۰۰ افزون بر۴۳ هزار و ۷۲ پرونده و در ۹ ماهه سال ۱۴۰۱ نیز تعداد ۳۰ هزا رو ۴۰۳ پرونده قضایی مربوط به زندانیان توسط انجمن‌های حمایت مورد پیگیری قرار گرفت.
ملاقات با خانواده زندانیان و بررسی و رسیدگی به درخواست‌های آنان توسط مدیران و مددکاران اجتماعی وابسته به انجمن‌های حمایت از زندانیان، از جمله وظایف ذاتی انجمن های حمایت است. در سال ١٤٠٠ تعداد چهار هزار و ۴۵۳ مورد و در ۹ ماهه سال ١٤٠١ نیز تعداد سه هزار و ۹۹۵ مورد بازدید از خانواده‌های زندانیان نیازمند صورت گرفته است.
بازدید از زندان‌ها با هدف شناسایی و کمک به زندانیان نیازمند و رسیدگی به درخواست های آنان، از دیگر فعالیت های انجمن‌های حمایت است که در سال ۱۴۰۰ تعداد ۹ هزار و ۴۱۴ مورد و در ۹ ماهه ۱٤۰۱ نیز تعداد سه هزا رو ۶۹۷ بازدید از زندان‌های کشور انجام و به زندانیان نیازمند کمک ارائه شد.
برای کاهش آسیب های اجتماعی در بین زندانیان و خانواده آنان، دوره های مختلف آموزشی از جمله آموزش مهارت‌های اساسی زندگی، پیشگیری از اعتیاد و طلاق برگزار می‌شود. در سال ۱٤۰۰ تعداد۳۴ هزار و ۸۰۹ نفر و در ۹ ماهه سال ١٤٠١ نیز ۵۱ هزا رو ۱۸۰ نفر در دوره هایی که توسط انجمن های حمایت برگزار می شدند، شرکت کردند.
انجمن‌های حمایت از زندانیان برای آشنایی زندانیان و خانواده آنان با حقوق و تکالیف خود با همکاری شوراهای حل اختلاف، مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قضایی به زندانیان و خانواده‌های آنان خدمات و مشاوره حقوقی ارائه می‌کنند. بر این اساس، در سال ۱٤۰۰ به ۲ هزار و ۸۳۷ و در ۹ ماهه سال ۱٤۰۱ نیز به ۲ هزا رو ۹۷۷ نفر دیگر از زندانیان و خانواده های آنان خدمات حقوقی ارائه شده است.
متن کامل گزارش ستاد حقوق بشر درباره اهم اقدامات انجام شده در حمایت از زندانیان و خانواده‌های آنان را اینجا دریافت کنید.