مراغه- ایرنا- غارهای طبیعی مراغه را بسیاری از اهالی در دو غار «هامپوئیل» و «چپر» خلاصه می‌کنند اما کارشناسان معتقدند که غارهای ناشناخته دیگری نیز در قسمت جنوب‌شرقی این شهرستان وجود دارد و در حقیقت غارنوردی جزء ظرفیت‌های مغفول گردشگری مراغه است. 

به گزارش ایرنا گفت‌وگو با «بهزاد قمی» مسئول کمیته غارنوردی شهرستان که زیر نظر اداره ورزش و جوانان فعالیت می‌کند، نه تنها از روی این ظرفیت مغفول گردشگری پرده کنار می‌زند، بلکه لزوم بهره‌برداری اقتصادی از غار «هامپوئیل» به عنوان نگین غارهای شمالغرب کشور را به خوبی نشان می‌دهد.

وی به گفته خودش از سال ۱۳۹۱ وارد دنیای غارنوردی شده و پس از چند سال باشگاه غارنوردی و کوهنوری «اتحاد» را در این شهرستان راه‌اندازی کرده است؛ «قمی» اکنون تنها مربی راهنمای غانوردی این شهرستان است و برای نخستین‌بار از وجود غارهایی سخن به میان آورد که اسامی آنها برای اهالی منطقه هم تازگی دارد.

«هامپوئیل» مجموعه‌ای منحصربه فرد از ظرفیت‌های غارنوردی مراغه

مسئول کمیته غارنوردی مراغه در پاسخ به این سئوال که ظرفیت منحصربه فرد مراغه در بخش غارنوردی کجاست؟ بیان کرد: «هامپوئیل» از نظر ظرفیت غارنوردی یک غار کامل است و به راحتی می‌توان گفت که حداقل جزء بهترین‌های شمال‌غرب کشور به شمار می‌رود.

وی همچنین در ارتباط با عنوان «غار کبوتر» که گاهی به غار «هامپوئیل» اطلاق می‌شود نیز افزود: «هامپوئیل» عنوان محلی و درست این غار است و غار کبوتر را برخی از گردشگران به دلیل وجود کبوتر در دهانه غار، بر سر زبان‌ها انداخته‌اند.

«قمی» در مورد ساختار غار «هامپوئیل» اضافه کرد: این غار به دوره دوم زمین‌شناسی تعلق دارد و طی ۱۴۰ تا ۲۰۰ میلیون سال گذشته و بر اثر تغییرات آب و هوایی به تدریج دچار دگرگونی شده است.

به گفته وی اولین گروه از غارنوردان در سال ۱۳۴۰ وارد این غار شدند و توفیق چندانی هم به دست نیاوردند اما در سال ۱۳۶۰ مرحوم «جمشید امری» که شاید نخستین غارنورد مراغه به شمار می‌رود، حدود ۱۰ سال در این غار اکتشاف کرد و اولین نقشه را از داخل آن کشید.

مسئول کمیته غارنوردی مراغه ادامه داد: مرحوم «امری» در سال ۱۳۶۸ به هنگام غارنوردی در «هامپوئیل» دچار سانحه شد و پس از انتقال به بیمارستان به دلیل شدت جراحت جان باخت.

مسئول کمیته غارنوردی مراغه: «جمشید امری» به عنوان اولین غارنورد مراغه پس از سال‌ها تلاش و اکتشاف، در غار «هامپوئیل» دچار سانحه شد و جان باخت

«قمی» اضافه کرد: انجمن غار و غارنوردی ایران در دهه ۸۰ شمسی بیشترین اکتشاف‌ها را در این غار انجام داد و شناسایی و نامگذاری مسیرهای معروف این غار مربوط به همان دوره است.

اغلب غارنوردان بومی از سال ۱۳۹۴ وارد عرصه شدند

مسئول کمیته غارنوردی مراغه بیان کرد: اغلب غارنوردان بومی و جوان این شهرستان از سال ۱۳۹۴ وارد عرصه شدند و تالارها و مسیرهای جدید بسیاری اکتشاف کردند.

«قمی» افزود: این غارنوردان در سال ۱۳۹۵ تالار «فرشته» را به عنوان زیباترین نقطه «هامپوئیل» اکتشاف و در سال ۱۳۹۷ نیز با اکتشاف طولانی‌ترین مسیر «هامپوئیل»، نام باشگاه یعنی «اتحاد» را به این مسیر اطلاق کردند.

به گفته وی هریک از تالارهای غار دارای یک اسم مشخص است و در نخستین روزهای سال جاری نیز فنی‌ترین قسمت غار «هامپوئیل» شامل پنج تالار، چندین اتاق و دالان جدید توسط اعضای باشگاه «اتحاد» اکتشاف شد.

وی با بیان اینکه اکتشاف در «هامپوئیل» همچنان ادامه دارد، گفت: بیشتر غارهای دنیا آهکی است و این غارها به واسطه جریان آب دچار تغییر شکل می‌شود و بر همین اساس اکتشاف در غار «هامپوئیل» به دلیل شبکه‌ای بودن آن پایانی ندارد و هر لحظه ممکن است با جابجایی یک قطعه سنگ، مسیرهای متعدد دیگری در داخل آن ظاهر شود.

«قمی» افزود: اگر ورودی غار «هامپوئیل» را طبقه همکف آن در نظر بگیرم، یک طبقه بالا و چهار طبقه پایین‌تر از آن وجود دارد و هریک از این طبقه‌ها شامل شبکه‌های متعددی از مسیرها، دالان‌ها و تالارهاست.

عمیق‌ترین نقطه «هامپوئیل» ۲۲۰ متر عمق دارد

مسئول کمیته غارنوردی مراغه با توصیف اعماق تاریک غار «هامپوئیل»، بیان کرد: عمیق‌ترین نقطه «هامپوئیل» از دهانه غار حدود منفی ۲۰۰ تا منفی ۲۲۰ متر عمق دارد.

«قمی» این را هم گفت که غار «هامپوئیل» آب راکد دارد اما تاکنون جریان آب در داخل آن مشاهده نشده و ورود به این غار تنها با تجهیزات غارنوردی امکان‌پذیر است.

وی ادامه داد: اگر از داخل غار «هامپوئیل» نقشه‌برداری شود، بدون‌شک بعد از غار «کتله‌خور» شهرستان «گرمناب» در استان زنجان به عنوان دومین غار بزرگ ایران معرفی خواهد شد.

به عقیده غارنوردان حرفه‌ای، «هامپوئیل» بعد از غار «کتله‌خور» شهرستان «گرمناب» در استان زنجان دومین غار بزرگ کشور است

وی افزود: متاسفانه از داخل این غار به درستی نقشه‌برداری نشده است اما غارنوردان حرفه‌ای به خوبی می‌دانند که «هامپوئیل» جزء بزرگترین غارهای کشور محسوب می‌شود.

مسئول کمیته غارنوردی مراغه افزود: هامپوئیل بدون‌شک یک ظرفیت گردشگری مغفول برای غارنوردان است و در صورتی که در داخل آن سرمایه‌گذاری شود، بخشی‌هایی از آن می‌تواند پذیرای عموم گردشگران باشد.

به گفته «قمی» تاکنون ۴۵ تالار، ۳۵ چاه و مسیرهای متعدد در غار «هامپوئیل» اکتشاف شده است و با توجه به وسعت و عمق این غار، گردشگران نباید بدون راهنما و امکانات وارد غار شوند.

وی از دیگر غارهای این شهرستان به غار «چپر» اشاره کرد و گفت: این غار از نظر جنس و زمان شکل‌گیری با غار «هامپوئیل» تشابه بسیاری دارد.

وی اضافه کرد: غار آبی «قره‌ناز»، غار «اتحاد»، غار یخی «چیبینلو» و غار «قیزلار قلعه‌سی» نیز از دیگر غارهای مراغه است و هریک از آنها می‌تواند بخشی از ظرفیت مغفول گردشگری این شهرستان باشد.

به گزارش ایرنا به تازگی و با پیشقدم شدن اداره محیط زیست مراغه، کارگروه غارشناسی نیز در این شهرستان برای نخستین‌بار تشکیل شد که بازدید مسئولان امر از غارها، نخستین مصوبه آن به شمار می‌رود.

تشکیل این کارگروه، هرچند با تاخیر، گام عملی مهمی در راستای شناسایی، حفاظت و بهره‌برداری از غارهای مغفول این کهن‌شهر محسوب می‌شود.