مهدی محسنی روز سه شنبه در گفت‌وگو با ایرنا اظهار کرد: معاونت علمی، آموزشی و پژوهشی حرم شاهچراغ (ع) از چهار بخش تشکیل شده است. یک بخش از آن مربوط به کتابخانه و مرکز اسناد حرم می‌شود؛ قدمت کتابخانه و مرکز اسناد حرم شاهچراغ (ع) به زمان تاشی خاتون برمی‌گردد و می‌توان گفت این کتابخانه جزو قدیمی‌ترین کتابخانه در بقاع متبرکه محسوب می‌شود.
۹۰ هزار جلد کتاب در کتابخانه شاهچراغ (ع)
معاون علمی، آموزشی و پژوهشی حرم حضرت احمدبن موسی الکاظم شاهچراغ (ع) ادامه داد: در آن زمان مدرسه‌ای در کنار بقعه حضرت شاهچراغ (ع) توسط تاشی خاتون ساخته و تعدادی کتاب هم وقف آن مدرسه شد. برخی از آن کتاب‌ها که قرآن کریم را هم شامل می‌شوند همچنان موجود هستند.
وی با تأکید بر اینکه کتابخانه و مرکز اسناد حرم شاهچراغ (ع) یک مجموعه بزرگ است که پیشینه قوی دارد، گفت: مخزن کتابخانه عمومی حرم نزدیک به ۹۰ هزار جلد کتاب را در خود جای داده است؛ این مجموعه از تعدادی کتابخانه تخصصی از جمله کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی، کتابخانه احمدبن موسی (ع)، کتابخانه قرآن و کتابخانه امام رضا که قرار است در همین یک ماه آینده در سالروز میلاد امام رضا (ع) افتتاح شود بهره می‌برد.
هفت هزار جلد کتاب چاپ سنگی و نسخ خطی
محسنی یادآور شد: در مرکز اسناد حرم حدود هفت هزار جلد کتاب چاپ سنگی و نسخ خطی موجود است که حدود ۳ هزار و ۵۰۰ جلد از این کتاب‌ها نسخ خطی و حدود ۲ هزار و ۸۵۰ جلد از آنها نیز قرآن کریم هستند. بازه تاریخی این کتاب‌ها قرن چهارم و پنجم هجری تا قرن سیزدهم و چهاردهم است که هم اکنون فهرست‌نویسی این کتاب‌ها در حال تکمیل است.
راه‌اندازی نخستین آزمایشگاه مرمت و آفت‌زدایی نسخ خطی در استان فارس
وی به بیان برنامه‌های این معاونت در حوزه کتابخانه و اسناد خطی پرداخت و گفت: راه‌اندازی نخستین آزمایشگاه مرمت و آفت‌زدایی نسخ خطی در استان فارس و منطقه جنوب کشور به عنوان یکی از طرح‌ها در این زمینه محسوب می‌شود که اقدامات لازم برای تحقق این امر در حال انجام است. تقویت شیوه‌های نگهداری نسخ خطی، تولید محتوا برای نگهداری بهینه از نسخ خطی و آموزش به عموم مردم از دیگر برنامه‌های این معاونت به شمار می‌رود.
او با اشاره به اینکه کتابخانه کودک حرم، سالن‌های مطالعه با گنجایش حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ نفر دارد، گفت: سالن‌های مطالعه حرم با امکانات بسیار خوب قابل استفاده برای عموم هستند و همه افراد با مقطع تحصیلی دیپلم به بالا می‌توانند با هزینه ناچیزی عضو کتابخانه حرم شاهچراغ (ع) شوند و از ۹۰ هزار جلد کتاب و امکانات این کتابخانه در یک محیط فرح‌بخش استفاده کنند.
راه‌اندازی موزه گالری فاجعه تروریستی حرم مطهر شاهچراغ(ع)
محسنی با اعتقاد به اینکه نسخ خطی یکی از بزرگترین حاملان فرهنگی کشور هستند، افزود: ارزش مخزن نسخ خطی حرم شاهچراغ (ع) کمتر از موزه نیست.
وی با بیان اینکه در طرح توسعه موزه حرم قرار است وسعت این موزه از یک هزار و ۷۰۰ متر مربع به ۲ هزار و ۸۰۰ متر مربع افزایش یابد، افزود: مقرر شده موزه نسخ خطی و اسناد قرآنی در کنار موزه گالری فاجعه تروریستی حرم مطهر شاهچراغ (ع) راه‌اندازی شود.
۱۲هزار شی تاریخی در موزه حرم شاهچراغ (ع)
وی اضافه کرد: فعالیت موزه حرم شاهچراغ (ع) از دهه ۴۰ آغاز شده است و اشیا اهدایی و موقوفه‌های موجود در مجموعه‌های مرتبط با حرم جمع‌آوری شدند و در این موزه به نمایش گذاشته شده‌اند. این موزه از یک مخزن بسیار مجهز برخوردار است و بیش از ۱۲هزار شی تاریخی در آن نگهداری می‌شود.
محسنی با بیان اینکه موزه حرم شاهچراغ (ع) به لحاظ تعداد اشیایی که در آن نگهداری می‌شود غنی‌ترین موزه استان فارس و جنوب کشور به شمار می‌رود، گفت: برخی از اشیایی که در این موزه نگهداری می‌شود اشیایی هستند که از پنج هزار سال پیش به جا مانده‌اند؛ از سنگ‌نوشته‌ها با خطوط ایلامی تا اشیای مربوط به حادثه تروریستی حرم در این موزه به نمایش گذاشته شده است.
ثبت ملی اشیای حرم شاهچراغ (ع) در دستورکار
وی با اشاره به نمایش گذاشتن اشیا باقی مانده از شهید محراب آیت‌الله دستغیب در موزه حرم شاهچراغ (ع) ادامه داد: اشیای خاصی در این موزه وجود دارد که در هیچ موزه دیگری نیست و برخی از این اشیا ثبت ملی شده‌اند. ثبت ملی تعدادی از این اشیا هم در دستور کار قرار دارد.
دانشنامه حضرت احمد بن موسی (ع) و فصلنامه رهیافت اندیشه دینی
محسنی پشتیبانی سرورها و پشتیبانی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در مجموعه آی تی حرم را از دیگر فعالیت‌های این معاونت دانست و گفت: در این زمینه از افراد متخصصی بهره گرفتن می‌شود. بخش دیگری از این معاونت هم به مدیریت آموزش و پژوهش می‌پردازد. در این بخش دانشنامه حضرت احمد بن موسی (ع) دنبال می‌شود.
وی افزود: منتشر شدن فصلنامه رهیافت اندیشه دینی که در حال تبدیل به فصلنامه علمی و پژوهشی است هم از دیگر فعالیت‌هایی است که در این بخش دنبال می‌شود. این فصلنامه به موضوعات جامعه‌شناختی، روانشناختی، دین، تاریخ دین و اندیشه دینی می‌پردازد.
او با بیان اینکه پژوهشگران بسیاری در این مجموعه به صورت قراردادی به فعالیت مشغول هستند، گفت: البته حدود هفت نفر نیروی رسمی در مجموعه پژوهشی حرم فعالیت دارند؛ از پژوهشگران علاقمند به فعالیت در حوزه پژوهشی حرم دعوت می‌کنیم که مقالاتشان را که هنوز منتشر نشده به واحد پژوهشی حرم ارائه کنند.
برگزاری مراسم رونمایی از کتاب و جلسات نقد کتاب
محسنی برگزاری مراسم رونمایی از کتاب و جلسات نقد کتاب را از برنامه‌های این معاونت عنوان کرد و یادآور شد: پروژه‌ها و برنامه‌هایی برای دهه کرامت به منظور بزرگداشت احمد بن موسی (ع) و مراسمی با هدف تمجید از پیشکسوتان هنر و معماری و خدمت در حرم شاهچراغ (ع) در نظر گرفته‌ایم و یک سری برنامه‌هایی هم با همکاری مدارس و مهدکودک‌ها ویژه کودکان و نوجوانان با هدف ترویج کتابخوانی دنبال می‌شود؛ درصدد هستیم برنامه‌ها و همایش‌های مختلفی را نیز در طول سال با رویکرد پژوهشی و آموزشی در حرم برگزار کنیم.
نظرسنجی از زوار و تحلیل این نظرسنجی‌ها
این مقام مسئول با اشاره به اینکه آمارگیری از زوار هم از دیگر برنامه‌های این معاونت است، گفت: نظرسنجی از زوار، تحلیل این نظرسنجی‌ها و تبدیل آنها به بازخورد مناسب برای ارائه به معاونت‌های مختلف حرم به منظور بهتر شدن خدمات و امکانات و تعریف پژوهش‌هایی با هدف شناسایی آسیب‌هایی که درخدمات‌رسانی وجود دارد و ارائه راهکار برای کاهش این آسیب‌ها و بهینه کردن خدمات از طریق پژوهشگران از اولویت‌های این معاونت به شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه ارائه برنامه‌های آموزشی به مدیران و کارکنان رسمی حرم، زوار و خدام افتخاری در حوزه‌های موردنیاز از دیگر برنامه‌های معاونت علمی و پژوهشی حرم محسوب می‌شود، ابراز کرد: امیدواریم این مجموعه که تنها معاونت علمی، آموزشی و پژوهشی در مجموعه بقاع متبرکه در ایران و عراق است بتواند خدمات خوب و شایسته‌ای را ارائه کند و در مسیر بهتر شدن کیفیت خدمات حرم به زوار گام بردارد.