گرگان - ایرنا - انتشار تصویر خشکی مراتع و تپه ماهورهای اطراف زیارتگاه خالد نبی کلاله در فضای مجازی طی روزهای اخیر، یکی از نشانه‌های قهر طبیعت در میانه‌های فصل بهار را نمایان کرد و کم آبی و خشکسالی را به عنوان خطری جدی برای استان گلستان در ماه‌های گرم امسال محتمل‌تر از همیشه ساخت.

به گزارش ایرنا، سرسبزی و زیبایی غیرقابل توصیف مناطق پیرامونی خالد نبی هرساله در فصل بهار گردشگران بسیاری را به سمت خود می‌کشاند اما کاهش شدید بارندگی همانگونه که کارشناسان هشدار داده بودند، عواقب خود را نشان داد و در یکی از آثار کاهش بارندگی، بر خلاف سال‌های قبل دیگر خبری از سرسبزی و چشم‌انداز بی‌نظیر این منطقه نیست.

مقایسه تصاویر چشم‌انداز خالد نبی در امسال و سال‌های قبل حیرت‌آور است. دشت‌های وسیع و سرسبز جایش را به صحرای خشک و بی آب و علفی داده و تپه ماهورهای مخملی این منطقه آرام آرام در حال تبدیل شده به بیابان است.

خشکی تپه ماهورهای اطراف خالد نبی به عنوان یکی از نشانه‌های خشکسالی در دراز مدت ممکن است تاثیر نامطلوبی بر گردشگری این منطقه داشته باشد و یک سرمایه مهم طبیعی را از مردم منطقه بگیرد.

به گفته کسانی که در روزهای اخیر به زیارتگاه خالدنبی سفر کرده اند، علاوه بر خشکی مراتع و تپه‌ ماهورها، گرد و غبار هم در هوا وجود داشت که ممکن است از اثرات بیابانی‌شدن منطقه باشد.

یکی از این گردشگران در توئیتی نوشت: «در چهار سال گذشته این وضعیت سابقه نداشت. حتی خشکی نقطه‌ای نیز مشاهده نمی‌شد و تپه ماهورهای نزدیک مرز ترکمنستان هم سرسبز و مخملی بود».

مقایسه خشکی مراتع اطراف زیارتگاه خالد نبی در بهار امسال و سال گذشته

هانیه کلهر، یکی از گردشگرانی که چند روز قبل از خالد نبی دیدن کرده هم در توئیتی نوشت: «چند روز قبل به منطقه خالدنبی رفتیم. دیگر نه از آن تپه‌های مخملی خبری هست و نه حتی در طول مسیر سرسبزی قبل مشاهده می‌شود. طبیعت‌گردان و کسانی که سال‌های قبل از منطقه بازدید داشته‌اند، همگی متفق‌القول می‌گفتند وضعیت سرسبزی منطقه به‌هیچ‌وجه شبیه به سال قبل نیست».

فائزه گرزین، طبیعت‌گرد ساکن گرگان هم نوشت: «تفاوت امسال با سال‌های قبل همان طور که در عکس‌ها دیده می‌شود، کاملا مشهود است. در چهار سال گذشته یک چنین وضعیتی سابقه نداشت».

خشکی منطقه خالد نبی، یکی از نشانه‌های اشکار خشک‌سالی و کم‌آبی در گلستان است؛ نشانه‌ای که به خوبی مشخص است همه بخش‌ها مانند کشاورزی، اقتصاد، گردشگری و بسیاری دیگر را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد و چه بسا برخی از آن‌ها را نابود خواهد کرد.

خشکسالی مداوم دیر یا زود گلستان را هم به سمت معیشت جایگزین کشاورزی خواهد راند و برداشت بی‌رویه از منابع آبی روستاییان را فقیرتر و تامین معیشت را دشوارتر خواهد ساخت.

با وجود این خشکسالی‌های آشکار هنوز اصرار بر کشت محصولات با نیاز آبی بالا مانند شالی در گلستان به وفور وجود دارد و این روزها زمین‌های پرآب و در انتظار نشا، در جای جای گلستان مشاهده می‌شود.

اقتصاد گلستان اتکای فراوانی بر کشاورزی دارد اما استفاده بی‌رویه و بدون منطق از منابع آب رو و زیرزمینی ساکنان این استان را با عواقب دهشتناکی روبه‌رو می‌کند.

سرسبزی زیارتگاه خالد نبی در بهار سال ۱۴۰۱

گلستان با وجود نامی برآمده از سرسبزی و طراوت، منابع آبی بسیار کمی دارد که تامین آب مورد نیاز را با مشکل مواجه کرده و در این شرایط تغییر الگوی کشت و حرکت به سمت تولیدات محصولاتی با وابستگی کمتر به آب ضروری‌تر از همیشه است.

به اعتقاد کارشناسان کم آبی، تهدید جدی برای این استان‌ برتر تولیدکننده انواع محصولات کشاورزی به شمار می‌رود که تنها راه مقابله با این تهدید و پیامدهای آن، تغییر الگوی کشت و ترویج کشاورزی فشرده است.

ایرج حیدریان مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب گلستان بهمن ماه پارسال با یادآوری روزهای کم بارش پاییز و زمستان سال قبل گفته بود: این استان در حال سپری‌کردن یکی از خشک‌ترین سال‌های آبی است و به‌دلیل بارش‌ کم، تابستان سختی پیش‌روی مردم گلستان خواهد بود.

هنوز که فصل بهار به میانه نرسیده است، کم آبی چهره خود را به ساکنان گلستان نشان داده و علاوه بر کاش سرسبزی طبیعت، تامین نیاز آشامیدنی آنان نیز دچار مشکل شده است.

مدیرعامل آب و فاضلاب گلستان چند روز قبل با اشاره به مصرف هزار و ۹۱۴ لیتر بر ثانیه آب شرب در گرگان گفت: ۲۷ درصد ناترازی در تولید و مصرف آب شرب در گرگان وجود دارد .

حیدریان افزود: ۵۱۹ لیتر در ثانیه کمبود آب آشامیدنی در شرایط اوج مصرف برای گرگان خواهیم داشت که ۱۵۰ لیتر در ثانیه آن تامین و به زودی اضافه خواهد شد و بقیه نیاز شهر گرگان نیز از طریق شناسایی ۴۰ حلقه چاه آب زراعی برنامه‌ریزی گردیده است.

وی با اشاره به تابستان سخت و گرم امسال و دشواری در تامین و توزیع آب آشامیدنی تاکید کرد: مدیریت در مصارف خانگی و کشاورزی، ضروری است.

نماینده مردم گرگان و آق‌قلا در مجلس شورای اسلامی هم معتقد گفت: خرید آب از بخش خصوصی کشاورزی، یک راهکار کوتاه‌مدت برای حل مشکل کم‌آبی گرگان است.

غلامرضا منتظری اظهار کرد: علاوه بر آن، بازسازی و بهسازی چاه‌های زیرزمینی تامین آب‌ شرب گرگان هم می‌تواند کارگشای پایان این معضل باشد.

استاندار گلستان هم با اشاره به‌ مشکل منابع آبی و کم‌آبی برخی شهرها و روستاهای استان گفت: دولت سیزدهم تاکنون افزون بر هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان برای حل این مشکل هزینه کرد.

علی‌محمد زنگانه اظهار کرد: در این دولت اعتبار حوزه آب تامین شرب استان به طور میانگین ۳.۵ برابر بیشتر شد و در نهادی مانند آب و فاضلاب این مقدار به ۱۱.۵ برابر رسید.

کارشناسان کاهش بارندگی‌ سال‌های اخیر را به تغییرات اقلیمی و آب و هوایی مرتبط می‌دانند. این تغییر به گونه‌ای است که دمای هوا تاکنون نسبت به موارد مشابه با سال گذشته حدود یک تا ۲ درجه افزایش داشته است.

وضعیت اقلیمی و آب و هوایی که عامل بسیار مهم کم آبی و در نتیجه خشکیدن طبیعت است، در کنار سایر مصارف بی‌رویه سبب شده اکنون با وضعیت جدی و بحرانی رو به رو شویم.

در این شرایط که آسمان بخیل شده و بارش باران به حد بسیار اندکی کاهش یافته است منطق حکم می‌کند به جای تحمیل خسارت بیشتر به منابع آب و خاک و کاشت محصولاتی با نیاز آبی بالا در گلستان، دیگر الگوهای پایدار معیشتی را مورد توجه قرار داده و از تکرار رویه غلط در برخی بخش‌ها دست برداریم.