به گزارش ایرنا، چند سال است که رهبر معظم انقلاب موضوعات اقتصادی را به عنوان شعار سال انتخاب می‌کنند و امسال نیز ۲ موضوع"مهار تورم و رشد تولید" را برای توجه بیشتر در برنامه‌ریزی‌های کشور به عنوان شعار سال انتخاب کردند.
بی‌شک تلاش برای رشد تولید و به دنبال آن مهار تورم می‌تواند اقتصادی به مراتب بهتر را برای مردم کشور رقم زند ولی به عقیده کارشناسان برای تحقق شعار سال نباید به این مفاهیم به صورت ایستا و تک بعدی توجه کرد و یا با نسخه‌ای واحد به جنگ تورم و مشکلات تولید در همه مناطق کشور رفت.
به گزارش ایرنا، در چهارمحال و بختیاری تعداد ۱۷ مرکز علمی و دانشگاهی تعریف شده است که دانشگاههای استان صاحب امتیاز ۱۵ ژورنال تخصصی علمی هستند و تاکنون ۲۸۳ شماره منتشر کرده‌اند.
در سال‌های اخیر پژوهشگران دانشگاهها و مراکز علمی استان ۲۴ هزار و ۲۳۶ مقاله علمی شامل چهار هزار و ۵۸۱ مقاله ژورنالی و ۱۰ هزار و ۹۰۸ مقاله در همایشهای علمی داخلی و چهار هزار و ۵۸۱ مقاله بین‌المللی منتشر کردند و در سال ۱۴۰۱ نیز ۴۱۲ مقاله ژورنالی و ۴۷۶ مقاله کنفرانسی از سوی استادان استان منتشر شد.
در سال‌های اخیر در دانشگاههای استان چهارمحال و بختیاری بیش از ۳۰ هزار دانشجو مشغول تحصیل بوده است و این مراکز دارای ۸۶۴ استاد و عضو هیات علمی هستند.
بر همین اساس برای واکاوی زوایای مختلف شعار سال و به منظور بررسی نظرات دانشگاهیان ایرنا شهرکرد گفت و گوهایی در این خصوص با برخی از چهره‌های دانشگاهی چهارمحال و بختیاری انجام داده است.
ضرورت داشتن نگرش پویا به رشد تولید
عضو هیات علمی گروه مدیریت و توسعه دانشگاه شهرکرد در این پیوند به خبرنگار ایرنا گفت: برای بررسی شعار سال که مهار تورم و رشد تولید است، نیاز به یک رویکرد پویا و دینامیک داریم و نباید به این مفاهیم به صورت ایستا و تک بعدی توجه کرد.
مهدی کرمی ادامه داد: کلمه رشد به معنی بزرگ شدن است و در رویکرد کلی‌نگر و پویا به شعار رشد تولید به مفهوم توسعه با تمام ابعادش خواهیم رسید و وقتی صحبت از رشد می‌شود به‌ویژه رشد تولید، مشاهده می‌کنیم که این ۲ کلمه در برگیرنده مفاهیم مختلفی مانند اشتغال، صادرات، ارزآوری، راه‌اندازی کارگاه‌ها و موارد این‌چنینی هستند.
وی تاکید کرد: البته این مفاهیم را نباید محدود به مفاهیم صرف اقتصادی محدود کرد و با رشد تولید در ابعاد مختلف مانند بُعد اجتماعی نیز تاثیراتی را شاهد خواهیم بود، که موجب ایجاد یک روحیه و نگرش جدید در اجتماع و تعاملات اجتماعی می‌شود و از ملزومات آن است.
عضو هیات علمی گروه مدیریت و توسعه دانشگاه شهرکرد یادآور شد: رشد تولید یک بحث تکمیلی است و با بررسی آن به مفهوم توسعه پایدار به عنوان یک مفهوم بنیادی می‌رسیم که به مباحثی مانند موضوعات زیست‌محیطی، اجتماعی و فرهنگی موارد دیگر توجه دارد و در آن رشد به طور متوازن باید باشد تا مفهوم "توسعه پایدار" محقق شود.
وی خاطرنشان کرد: توسعه پایدار می‌تواند به این معنی باشد که با استفاده بهینه از منابع و با توجه به محدودیت‌ها مانند زیست‌محیطی تصمیم‌گیری کنیم و رشد اقتصادی باید رشدی همراه با رشد اجتماعی و رشد زیست‌محیطی باشد و این رشد نیز به‌صورت متوازن و توامان اتفاق بیفتد تا بتوانیم مفهوم توسعه پایدار را پیاده‌سازی و محقق کنیم.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: با فرض نگاه پویا باید به مقوله‌های مثبت در رشد تولید نیز توجه داشته باشیم و خوشبختانه هم‌اکنون در کشورمان با اَبَر پتانسیل‌هایی مواجه هستیم که به دلایل مختلفی مانند ضعف در تولید و یا ضعف در تجارت خارجی نتوانسته‌ایم از آن بهره‌مند شویم.
وی ادامه داد: کشورمان دارای ۱۵ همسایه با ۶۰۰ میلیون نفر جمعیت است که یک ابر پتانسیل محسوب می‌شود و نباید تنها به عنوان یک ظرفیت معمولی به آن نگاه کرد و توجه به این ظرفیت‌های ویژه باید در برنامه‌ریزی‌ها لحاظ شود و این موارد باید در برنامه‌های عملیاتی جاری و ساری شوند.
استاد دانشگاه شهرکرد تاکید کرد: برنامه‌ریزی‌ها باید واقع‌نگر و مبتنی بر ظرفیت‌ها، روش‌های علمی و آکادمیک باشند و برای این امر باید اولویت‌ها با یکی از ده‌ها راهبرد اجرایی و با استفاده از تکنیک‌های علمی مختلف، بعد از شناسایی ظرفیت‌ها، تعیین و اولویت‌بندی شوند و در نهایت آنها را به فاز اجرا ببریم.
کرمی تصریح کرد: تکنیک‌های مختلفی برای شناسایی ظرفیت‌ها و اولویت‌بندی وجود دارد و این موارد از ملزومات تدوین برنامه‌های راهبردی است و در این مسیر می‌توانیم از مباحث علمی برای افزایش کارآیی و اثربخشی استفاده کنیم و منحنی امکانات تولید را رشد دهیم.
وی تاکید کرد: در زمینه تولید و تدوین برنامه‌های راهبردی برای رشد تولید، می‌توانیم با ارتقا جایگاه آکادمیک، استفاده از فناوری و بهره جستن از دانش بنیان‌ها اثر بخشی را ارتقا دهیم.
روستاها کانون اصلی رشد تولید هستند
عضو هیات علمی گروه مدیریت و توسعه دانشگاه شهرکرد ادامه داد: برای تحقق رشد تولید باید به کانون‌های اصلی تولید، توجه و نگاه ویژه داشت و در کشور ما روستاها کانون اصلی تولید هستند.
کرمی ادامه داد: کشورمان باغ‌های صنعتی و یا گلخانه کم است به همین دلیل نباید از نقش روستاها در تولید غافل شویم، اگر محصولات سر سفره هر ایرانی را بررسی کنیم می‌بینیم که ۹۰ درصد آن تولیدات روستایی است.
وی تاکید کرد: باید توجه داشت که روستاها می‌توانند کانون‌های تولید محصولات مختلفی مانند محصولات باغی و زراعی، محصولات صنایع دستی، معادن و موارد دیگر نیز باشند و حتی می‌توانند در زمینه توسعه گردشگری نقش ویژه‌ای برعهده داشته باشند.
کرمی تصریح کرد: برای مدیریت کانون‌های تولید به ویژه روستاها باید ابتدا توجه کرد که در این کانون‌های تولیدی چه محصولاتی می‌توانند تولید شوند و سپس با مدیریت، اولویت‌بندی و برنامه‌ریزی زمینه رشد تولید را در آنها فراهم کنیم.
وی اظهار داشت: متاسفانه در دوره‌های مختلف نرخ مهاجرت از روستاها به شهرها را شاهد هستیم و داریم این کانون‌های تولید را از دست می‌دهیم و باید به سرعت در این زمینه چاره‌ای اندیشیده شود و یک راه توجه به جایگاه مهم و مقدسی است که روستاها در تولید دارند و باید مورد توجه قرار بگیرد.
استاد دانشگاه شهرکرد تاکید کرد: با مهاجرت از روستاها با جمعیت سرریز در حاشیه شهرها مواجه خواهیم شد و شغل‌های کاذبی شکل می‌گیرد که به اقتصاد کمکی نمی‌کند و باید توجه بسیار جدی به ایجاد خطوط تولید در روستاها کرد و همه منابع را در روستاها شناسایی و با مساله‌شناسی صحیح زمینه رشد تولید را انجام دهیم.
وی تاکید کرد: نخستین گام برای انجام این مهم شناسایی مساله است و مساله همان فاصله وضع مطلوب تا وضع موجود است و پس از تعیین مساله باید با برنامه‌ریزی و طرح برنامه راهبردی این فاصله را به حداقل برسانیم.
توجه با سایر عوامل زمینه‌ساز رشد تولید
عضو هیات علمی و مدیر دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد نیز در این پیوند گفت: توسعه کارآفرینی و اشتغال روستایی پایدار در تثبیت بازار کار روستایی، جلوگیری از مهاجرت، آمایش سرزمینی، شناسایی مزیت‌های نسبی توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی استان‌های کشور تاثیر زیادی بر رشد تولید در کشور دارد.
عباس جعفری دستنایی ادامه داد: توسعه اشتغال و کاهش نرخ بیکاری، ترویج و آمایش در بخش کشاورزی به‌عنوان محور استقلال اقتصادی، تغییر الگوی کشت و کاشت محصولات مطابق با تقسیمات و الگوهای کشت هدفمند کشور می‌تواند از دیگر راه‌کارهای افزایش تولید باشد که در نهایت به مهار تورم نیز منجر می‌شود.
وی اظهار داشت: در کنار افزایش تولید در صنایع و کشاورزی، توسعه و ترغیب دانشگاهها و زمینه‌سازی برای حرکت آنها به سمت دانشگاههای نسل چهارم که نه تنها به عنوان بنگاه علمی و تحقیقاتی فعال باشند و بلکه در عرصه اجرایی با مشارکت در بخش‌های صنعتی باعث تولید ثروت در کشور می‌شوند از دیگر عواملی است که می تواند به رشد تولید در کشور کمک کند.
جعفری‌دستنایی تصریح کرد: جلوگیری از خام فروشی، توسعه صنایع تبدیلی و پتروشیمی، تولید خوراک دام استاندارد و بهینه در کشور، بالابردن سطح تولید و حمایت از تولیدکنندگان داخلی که اکنون با ارز گران موارد مورد نیاز را از کشورهای دیگر خریداری می‌کنند می‌تواند نقش بسزایی در رشد تولید در کشور داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: ارتقای سطح دیپلماسی و سیاست خارجی می‌تواند باعث ایجاد زمینه‌های مناسب برای عقد تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهای اقتصادی خارجی شود و برای تحقق رشد تولید باید به "دیپلماسی اقتصادی" توجه ویژه ای کرد.
مسئولیت اجتماعی دانشگاه برای تولید ثروت در جامعه
مدیر دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد در این پیوند به ایرنا گفت: رویکرد و مدیریت دانشگاهها در طول زمان شاهد تحولات و تغییرات زیادی است که بر اساس این تغییرات نسل‌ها و انواع مختلفی از دانشگاهها شکل گرفته‌اند که آخرین نسل دانشگاهها که نسل چهارم می باشد به تولید ثروت برای جامعه توجه ویژه‌ای دارد.
جعفری دستنایی افزود: خلق ارزش افزوده همواره مد نظر دانشگاههای نسل سوم بود و در مورد کارهای پژوهشی بررسی می‌شد که انجام آن کار چقدر ارزش افزوده می‌تواند برای دانشگاه و جامعه ایجاد کند و در این دوران بیشتر و قریب به تمامی مقالات مهم به زبان انگلیسی منتشر می‌شد.
وی ادامه داد: پس از مدتی مشخص شد دانشگاههای نسل سوم نیز بهره‌وری و خروجی لازم و متناسب با شرایط نوین جهانی را ندارند، از این رو دانشگاههای نسل چهارم شکل گرفت، که نگاه آنها به اقتصاد دانشگاه دیگر خطی نبود و مدل اقتصادی دایره‌ای را مد نظر قرار می‌دهد و هدف این دانشگاهها توسعه پایدار و تحقق نیازهای اساسی توسعه بود.
به گفته وی، دانشگاههای نسل چهارم، کارهای پژوهش را به یک تیم کاری قوی واگذار می‌کنند و با توجه به مسائل آمایشی در حوزه‌های مختلف فرهنگی، زیست‌محیطی، اجتماعی در کنار مسائل آموزشی، علمی، پژوهشی و کارآفرینی به دنبال توسعه پایدار کارهای در زمینه مسئولیت اجتماعی و انجام کارهای اساسی در تحول اجتماعی هستند.
جعفری اظهار داشت:دانشگاههای نسل چهارم در کارهای اقتصادی، معتقدند که دانشگاه باید سهامدار اصلی باشد و این دانشگاه هدفشان تولید صنایع پایدار است و در این ساختار دانشگاهها به سازمان‌های پایدار تبدیل می‌شوند و در نهایت به محل ایجاد تحولات صنعتی و اجتماعی تبدیل می شوند.
این استاد دانشگاه افزود: دانشگاههای نسل چهارم به‌دنبال تبدیل شدن به سازمان‌های "زون" و منطقه‌ای هستند و باید ابزارهای کلیدی در بخش رهبری داشته باشند و شعار آنها "دانشگاهی برای دیگران" است.
وی خاطرنشان کرد: دانشگاههای نسل چهارم معتقدند که باید ارتباط تنگاتنگی با حوزه صنعت و دیگر ارکان جامعه داشته باشند و از درونگرایی و انزوا خارج شوند و برونگرا باشند و نیازهای خود را از جامعه بگیرند.
ضرورت حرکت دانشگاهها به سمت تحقق شعار سال
مدیر دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد در این پیوند به ایرنا گفت: برخی تصمیمات باعث شده دانشگاههای کشور نتوانند از حالت سنتی خود خارج شوند و برای تبدیل شدن دانشگاههای کشور به دانشگاههای نسل چهارم باید سرمایه‌گذاری‌هایی صورت گیرد.
جعفری دستنایی افزود: نخستین دلیلی که باعث کمرنگ بودن نقش‌آفرینی دانشگاهها در تولید ثروت شود، همراهی نکردن بخش صنعت و تولید با دانشگاهها است، در حالی که طبق قانون دستگاه‌ها دولتی باید یک درصد از بودجه خود را صرف تحقیق و پژوهش کنند و به صورت عملی چنین اتفاقی به ندرت اتفاق می‌افتد.
این استاد دانشگاه یادآور شد: از سوی دیگر صنایع به‌ویژه در بخش خصوص در حال حاضر با چالش‌های مختلفی مواجه هستند که آنها را از توجه به پژوهش و ارتباط با دانشگاه باز می‌دارد.
وی تاکید کرد:نگاه به دانشگاهیان نیز باید تغییر کند، بسیاری از دانشمندان و پژوهشگران کشور ما جزو ۲ و یا سه درصد برتر دنیا هستند و به جای آنکه جامعه ما به آنها بنازد و در تصمیم‌گیری‌ها از آنها بهره ببرد تنها مجلات علمی(ژورنال‌های) خارجی با اسم این پژوهشگران برای خود افتخار آفرینی می‌کنند.
استاد دانشگاه در چهارمحال و بختیاری ادامه داد: محققان کشورمان که جزو برترین پژوهشگران هستند، بی‌شک توانایی حل مساله‌های اقتصادی و تولیدی کشور را نیز دارند و باید نگاه جامعه به دانشگاهیان تغییر کند.
جعفری دستنایی یادآور شد:دانشگاههای ما باید به سمت تبدیل شدن به دانشگاه نسل چهارم قدم بر دارند و بسیاری از دانشگاهها نسل چهارم که به عنوان دانشگاه های تولید ثروت شناخته می‌شوند چهار هدف اصلی تحول‌گرایی، تعالی‌گرایی، تقاضا محور بودن و بسط توسعه منطقه‌ای را محور فعالیت‌های خویش قرار می‌دهند و دانشگاههای ما نیز باید این مباحث را در اولویت قرار دهند
وی اظهار داشت: بازنگری در رشته‌های دانشگاهی و تطبیق بیشتر سرفصل‌های دانشگاه با نیازهای جامعه نیز می‌تواند در افزایش اثر بخشی جوامع دانشگاهی برای حل مشکلات جامعه و افزایش تولید موثر باشد.