به گزارش ایرنا، آذربایجان غربی با دارا بودن مناطق حفاظت شده هفتگانه منحصر بفردی از جمله دریاچه ارومیه، دشت سوتاوو، مراکان، غار سهولان، کانی برازان، جنگلهای سردشت و تالاب نوروزلو و چند منطقه تحت مدیریت محیط زیست استان یک از مناطقی است که نام آن همچنان بر سر زبان هاست.
هم اکنون بیش از ۱۱۰ محیط بان در این مناطق کار رصد، پایش و کنترل روزانه این مناطق و حفاظت از گونه ها را برعهده دارند.
به گفته مدیرکل محیط زیست آذربایجان غربی حفاظت از گونههای حیات وحش، تعامل با جنبشهای زیست محیطی و حفاظت از آب و خاک، بررسی صنایع و پایش آنها، برنامه اقدام ملی ایران سبز و مسیر پاک، فرهنگ سازی در زمینه کاهش آسیب به محیط زیست، کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی از جمله فعالیتهای این اداره کل در سالجاری است.
سعید شهند روز یکشنبه در گفت وگویی با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: با توجه به پایشها و ارزیابیهای محیط بانان پارک ملی دریاچه ارومیه و بارندگیهای بهاره مشکلی از بابت تامین آب و علوفه برای جمعیت این ۲ گونه و شرایط زیستگاهی آن در جزایر نداریم.
ایرنا: علاوه بر گونههای یاد شده چه جاندارانی در این منطقه زیست میکنند؟
سهند: گونههای مختلف از جمله گوزن زرد ایرانی (طبق آخرین سرشماری ۲۵ تا ۳۰ راس گوزن زرد ایرانی) و برخی حیوانات وحشی از جمله پلنگ و گوشتخوارانی مثل گرگ و شغال در این جزایر زیست دارند.
البته در راستای جلوگیری از تقارب ژنتیکی ۶ راس گوزن زرد ایرانی از دشت ناز ساری به این استان منتقل شد که سه راس این جاندار هم اکنون به مرحله زادآوری نزدیک شده که گامی مهم برای افزایش جمعیت این گونه در جزایر خواهد بود.
ایرنا: پایش این مناطق فقط از طریق محیط بانان انجام میشود؟
شهند: همواره نیازمند محیط بان برای پایشهای حضوری هستیم چرا که وسعت مناطق تحت حفاظت بالاست ولی برای پایش جزایر دریاچه ارومیه از دوربینهای مدار بسته در مرکز برخط که امسال افتتاح شد، استفاده میشود البته این رصد در کنار سرکشی مستمر ۱۱۰ تن از محیط بانان صورت میگیرد.
ایرنا: در زمینه تجهیز یگان حفاظت محیط زیست چه اقداماتی داشتید؟
شهند: به روز رسانی سیستم ناوگان حمل و نقل یگان حفاظت استان با اعتبارات تخصیص یافته انجام شد و ۸۰ میلیارد ریال اعتبار برای تجهیز و تکمیل ساختمانهای یگان جذب شده است. به روز رسانی سیستم ناوگان حمل و نقل یگان حفاظت استان با اعتبارات تخصیص یافته انجام شده است و ۸۰ میلیارد ریال اعتبار برای تجهیز و تکمیل ساختمانهای یگان جذب شده است.
در زمینه تجهیزات اطفای حریق نیز ۱۲ میلیارد ریال اعتبار تخصیصی جذب شده که از نیازهای اساسی این بخش بوده است.
برای محیط بانی بوکان، سردشت، تالاب نوروزلو و همه پاسگاههای محیط بانی مراکان، سولدوز، نقده و کانی برازان نیز اعتباراتی تخصیص داده شده است که تعمیر و تجهیز آنان به زودی آغاز میشود.
همچنین یک پاسگاه حفاظتی کانکسی نیز به زودی در جاده شهید کلانتری در حاشیه دریاچه ارومیه استقرار و برای رصد و پایش منطقه آماده میشود.
ایرنا: اشاره ای هم به مهمترین برنامهها و اولویتهای کاری امسال داشته باشید؟
شهند: امسال برای حفاظت از گوزن زرد و گونه میش مرغ اعتبارات خوبی تخصیص یافته که موجب بهبود شرایط زیست آنان میشود، برای جزایر چهارگانه اسپیر، اشک، آرزو و کبودان و تعمیرات آبشخورها اعتباراتی جذب شده است و به زودی اجرایی میشود.
برنامه سرشماری حیات وحش امسال در حوزه پستانداران، پرندگان و سمندر کردستانی و آذربایجانی هم در دستور کار است.
ارتقای مناطق تحت مدیریت از مهمترین برنامههای حفاظت محیط زیست استان است و با مصوبه شورای عالی محیط زیست ۳۸ هزار هکتار بر مساحت این مناطق افزوده میشود که ۱۹۵ هکتار اثر طبیعی ملی، چهار هزار و ۹۰۰ هکتار پناهگاه حیات وحش، تالاب بورالان و شیبلو و نزدیک به ۳۰ هزار هکتار منطقه حفاظت شده در اشنویه را شامل میشود.
ایرنا: برای آموزش و ترویج صیانت از محیط زیست چه اقدامات عملی انجام شده است؟
شهند: در زمینه آموزش و تنویر افکار عمومی نیز ۲.۵ میلیارد ریال تخصیص یافته و نسبت به چاپ اقلام آموزشی برای جامعه هدف نیز ۱۰ میلیارد ریال مصوب شده است.
در زمینه آموزش دانش آموزان نیز طبق توافق انجام شده با حضور محیط بانان و کارشناسان بیش از یک هزار و ۸۰۰ نفر ساعت آموزشهای لازم را در مدارس دریافت کردهاند.
همچنین موزه تاریخ طبیعی استان نیز به در طول ایام سال پذیرای دانش آموزان بوده و درباره حفاظت محیط زیست آموزشهای لازم به آنان داده میشود.
ایرنا: نقش سازمانهای مردم نهاد در حفاظت محیط زیست استان چقدر بوده است؟
شهند: جذب مشارکتهای مردمی در حفاظت محیط زیست اعم از تالابها و حیات وحش از برنامههای این نهاد است و سمنها نقطه قوت ما محسوب میشوند.
سمنهای زیست محیطی در استان ۳۵ مورد بود که ۲۵ سمن در حال حاضر فعال هستند در این راستا ۱۵۶ خانه محیط زیست افتتاح شد که مرکزیت آن در ارومیه در موزه تاریخ طبیعی است.
سمنهای که مجوز اخذ کردهاند سالانه بررسی میشوند و خوشبختانه سمنهای فعال ما در بخش تالابها، پیشرو کشور هستند.
ایرنا: در زمینه صیانت از آب و خاک چه اقدامات تخصصی و اساسی داشتید؟
شهند: آزمایشگاههای مرجع محیط زیست یکی از مراکز اصلی پایش آلودگیهای آبی و خاکی در استان هستند و در زمینه پایش آب شرب، خاک، واحدهای دفن پسماند و آبهای جاری فعال هستند.
در این راستا واحدهای تولیدی نیز هر سه ماه یکبار بررسی و گزارشهای ارسالی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
در زمینه حفاطت از خاک، پایش آلودگی خاک موضوعی است که محیط زیست روی آن نظارت و حساسیت دارد.
واحدهایی که از محیط زیست مجوز فعالیت میگیرند از نظر آلایندگی خاک رصد می شوند و در صورت محرز شدن آلاینده بودن واحدها به آنها اخطار لازم صادر میشود.
آلودگیهای نفتی، کودهای آلاینده و سموم، از مواردیست که در بحث خاک کنترل میشود و سیاست بر کنترل بیولوژیک آفات بوده تا صدمات و موارد منجر به آلودگی کاهش یابد.
ایرنا: برای هفته زمین پاک چه برنامههایی دارید؟
شهند: طبق اصل پنجاهم قانون اساسی صیانت از اب و خاک در دستور کار قرار دارد و در این زمینه اجرای برنامههای متعددی در استان تدوین شده است.
گرامیداشت هفته ملی زمین پاک در استان با تنویر افکار عمومی همراه است که شامل نواختن زنگ زمین پاک در مدارس استان با هدف اشاعه فرهنگ زیست محیطی و بالا بردن سطح اگاهی دانش آموزان، تشکیل کارگروههای پسماند در شهرستانها حضور در رسانهها و اجرای پویش ملی مسیر سبز و ایران پاک از جمله مهمترین آنها است.
دریاچه ارومیه دارای پنج هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربع مساحت است که بخش وسیعی از این پهنه خشک شده است.
پارک ملی دریاچه ارومیه زیستگاه مهمی برای گوزن زرد و قوچ و میش ارمنی است.
جزیره اشک واقع در پارک ملی دریاچه ارومیه دومین جزیره بزرگ این پارک پس از جزیره کبودان یکی از مهمترین زیستگاه هایی گوزن زرد ایرانی در کشور است.