به گزارش خبرنگار حوزه دولت ایرنا، «عبداللطیف رشید» که صبح شنبه- نهم اردیبهشت و در صدر هیاتی عالی رتبه برای نخستین بار در مقام ریاست جمهوری عراق به تهران سفر کرده، باجناق مرحوم جلال طالبانی، نخستین رئیس‌جمهور پس از سرنگونی صدام معدوم است که نمایندگان پارلمان عراق در دور دوم رای‌گیری به عنوان جانشین برهم صالح و رئیس‌جمهور جدید این کشور انتخاب کردند.
«فؤاد حسین» وزیر خارجه، «عون ذیاب» وزیر منابع آب، «زیاد علی فاضل» وزیر برق، «قاسم الاعرجی» مشاور امنیت ملی و چند مقام عالی‌رتبه رئیس جمهور عراق را در این سفر همراهی کردند.
با توجه به اینکه سیاست دولت سیزدهم، ارتقای سیاست همسایگی و توسعه روابط با همسایگان دور و نزدیک و منطقه است و در این میان ارتباط با عراق جایگاه ویژه‌ای دارد، رئیس جمهور در دوران فعالیت کنونی خود پیشتر در تهران میزبان دو نخست وزیر این کشور در سال گذشته بوده که عمده محورهای گفت و گو توسعه همکاری‌های مشترک سیاسی و اقتصادی بخصوص در حوزه‌های مبارزه با تروریسم، نفت و انرژی، صدور کالا و خدمات و بازپرداخت طلب ایران و حوزه تجارت بوده است.
«محمد شیاع السودانی» نخست وزیر جدید عراق هشت آذر سال گذشته که پس از سی و دومین روز از حضورش در کاخ السلام در صدر هیات بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی و با دعوت رسمی رئیس جمهور وارد تهران شده بود، برآیند اظهارات آیت الله رئیسی و السودانی این بود که تهران و بغداد بر سر تامین امنیت نقاط مرزی دو کشور در منطقه اقلیم در شمال عراق توافق کردند؛ به طوری که نخست وزیر این کشور التزام عراق را برای اجرای قانون اساسی مورد تاکید قرار داد و گفت: دولت عراق ملتزم است که قانون اساسی را اجرا کند و اجازه نمی‌دهد از خاک این کشور برای آسیب رساندن به هر طرفی استفاده شود؛ سیاست حکومت عراق است که این کشور نقطه شروعی برای آسیب رساندن به کشورهای منطقه نباشد.
حال سفر رئیس جمهور عراق که اولین سفر وی بعد از تصدی عنوان ریاست جمهوری است، می‌تواند گام جدید و نقطه عطفی در روابط دو کشور باشد و موضوعات بین دو کشور در جهت توسعه همکاری‌های سیاسی، امنیتی و خصوصا مباحث اقتصادی و گسترش تبادلات تجاری به خصوص در حوزه انرژی و نفت از مسائلی است که می‌تواند روابط دو کشور را از ابعاد جدیدی برخوردار کند.
نخستین آئین استقبال رئیسی در ۱۴۰۲ از همتای عراقی
اما رئیس جمهور عراق ساعت ۱۰ و ۲۱ دقیقه امروز از سوی آیت الله رئیسی به طور رسمی در مجموعه فرهنگی - تاریخی سعدآباد مورد استقبال قرار گرفت و طی آن برخی از وزرای ایران و عراق حضور داشتند. همچنین همسر رئیس جمهور عراق هم در این سفر حضور داشت.
پس از آن دیدار دو جانبه بین آیت الله رئیسی و رشید و چند جانبه بین وزاری ایران و عراق در مجموعه سعدآباد برگزار شد.
سطح روابط تهران و بغداد راهبردی و برقراری تفاهم‌نامه امنیتی
روسای جمهور ایران و عراق پس از دیدار و گفت و گو با یکدیگر سپس در نشست مطبوعاتی مشترک حضور یافتند که مهمترین بحث این نشست درباره توسعه بیش از پیش روابط بین تهران و بغداد بود.
آیت الله رئیسی در این نشست محور مذاکرات این دیدار را مطلوب توصیف کرد و گفت که «روابط دو کشور مثل روابط معمول سایر کشورها نیست، این روابط راهبردی است.» سطح روابط تجاری و اقتصادی بیش از ۱۰ میلیارد دلار است و این می‌تواند به سطح بالاتری ارتقا یابد.
رئیس جمهور به تداوم روابط دو کشور در حوزه مسائل زیر ساختی، آب و برق و گاز و انرژی هم گریزی زد و گفت که با استفاده از ظرفیت های موجود، تبادلات بین دو دولت صورت گیرد تا نیازها مرتفع شود.
برقراری تفاهم امنیتی بین دو کشور از دیگر موضوعات مهمی بود که رئیس جمهور به آن اشاره کرد و گفت که کوچکترین ناامنی در عراق، ناامنی در ایران محسوب می شود، امنیت عراق برای ایران مهم است و به همان میزان که انجام‌مذاکرات بین کشورهای منطقه را مفید می‌دانیم، حضور آمریکایی‌ها را مخل امنیت منطقه تلقی می‌کنیم. نکته مهم و کلیدی که رئیس جمهور همواره بر آن تاکید داشته و دارد.
رئیس جمهور روابط خوب امروز بین ایران وعراق را تنها در سطح همکاری‌های دوجانبه ندانست، بلکه به همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد انجامید.
روابط بین دو کشور غیرقابل تغییر است
همتای عراقی آیت الله رئیسی هم در این نشست هدف از این سفر را تأکید بر روابط تاریخی دو کشور دوست و همسایه، ایران و عراق دانست و گفت که مثل روز روشن است که روابط بین دو کشور، روابط محکم و غیرقابل تغییر بوده و این امر، ناشی از تلاش دو کشور در همه زمینه‌ها بر اساس منافع مشترک و با حفظ استقلال است.
رشید با ذکر این نکته که ملت عراق به وفاداری مشهور است و هیچگاه کمک جمهوری اسلامی ایران را فراموش نمی‌کند، گفت که دولت ایران در مبارزه با رژیم سابق دیکتاتوری به ملت عراق کمک کرد و مرزهای خود را به روی اقوام عراقی گشود تا بتوانند پناهی برای خود پیدا کنند.
وی با درخواست توجه به حق‌آبه عراق از رودخانه‌های منتهی به دجله و فرات، همچنین خواستار همکاری ایران و عراق در زمینه مبارزه با تجارت مواد مخدر شد و در عین حال ضمن تبریک بهبود روابط ایران و پادشاهی سعودی گفت که ما اعتقاد داریم، این گام باعث تثبیت امنیت در منطقه خواهد شد و به امنیت ملت‌های ما و سایر ملت‌های منطقه کمک خواهد کرد.
قدردانی قالیباف از عراق برای فراهم کردن بستر گفت‌وگو میان ایران و عربستان
در ادامه، عبداللطیف رشید رئیس‌جمهور عراق عصر امروز به دیدار رئیس مجلس شورای اسلامی رفت. محمد باقر قالیباف در این دیدار با بیان اینکه آمریکا نخستین دشمن دو کشور است که نمی‌خواهد ارتباطات مشترک عمق یابد، افزود: این موضوع در عرصه تحریم‌های ظالمانه به وضوح مشهود است لذا حتماً آمریکایی‌ها به کشور دوست و برادر عراق فشار می‌آورند تا در روابط دوجانبه خصوصاً در حوزه‌هایی که تحت تحریم قرار دارد، گسترش پیدا نکند.
رئیس قوه مقننه در ادامه با تأکید بر اینکه آمریکایی‌ها دوست ندارند روابط بین کشورهای اسلامی خصوصاً میان ایران و کشورهای عربی توسعه و تعمیق یابد، گفت: ایالات متحده در این راستا از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کند و پیش قراول اجرای این سیاست آنها در منطقه نیز رژیم صهیونیستی است.
قالیباف با قدردانی از مجلس عراق در راستای تصویب حکم اخراج آمریکایی‌ها از این کشور، تصریح کرد: همچنین از دولت عراق برای فراهم کردن بستر گفت‌وگوهای میان ایران و عربستان تشکر می‌کنیم زیرا این موضوع نقشه آمریکایی‌ها را از بین برد و آثارش مشهود است.
وی با اشاره به مطالبات جمهوری اسلامی از کشور عراق در حوزه اقتصادی، بیان کرد: ما به‌طور روشن از دولت و مجلس عراق می‌خواهیم در رابطه با مقابله با تحریم‌های ظالمانه آمریکا و بازپرداخت مطالبات ایران با ابتکار عمل بهتری عمل کنند.
رئیس مجلس شورای اسلامی با یادآوری اینکه امنیت و ثبات میان دو کشور وجود دارد و این موضوع را مدیون مقاومت رزمندگان و شهدای دو کشور خصوصاً شهید ابومهدی مهندس و شهید حاج قاسم سلیمانی هستیم، افزود: بنابراین اکنون وظیفه ما تقویت و پایدار نگه داشتن این ثبات و امنیت و ارتقای آن است.
عبداللطیف رشید، رئیس‌جمهور عراق نیز ضمن ابراز خرسندی از سفر به جمهوری اسلامی ایران و ابلاغ سلام ملت عراق به ملت ایران، گفت: روابط دو کشور تاریخی و در تمامی عرصه‌ها دیرینه است؛ در واقع این روابط مبتنی بر روابط دو ملت است.
رشید تصریح کرد: علاوه بر روابط تاریخی میان دو کشور، حدود ۱۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک وجود دارد که از نظر اجتماعی، جغرافیایی و سیاسی دارای اهمیت است لذا اگر نگاهی به دوره‌های تاریخی داشته باشیم در مواقعی یک کشور به حساب می‌آمدیم.
رئیس جمهور عراق با اشاره به اینکه با مرور تاریخ معاصر نمی‌توان هیچگاه لطف ایران در حق مردم عراق در دوره دیکتاتوری صدام را فراموش کرد، افزود: قبیله، عشیره و خانواده‌های مشترک متعددی در مرزهای دو کشور وجود دارند که این موضوع در تحکیم روابط میان دو کشور تأثیرگذار است.
وی با بیان اینکه خوشبختانه تبادل تجربیات و هماهنگی در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی، روابط خارجی و... میان دو کشور برقرار است، افزود: باید یادآور شد اکنون ثبات و همکاری مشترک میان دو کشور در سطح عالی و خوبی است؛ نباید فراموش کرد ملت عراق طی دوره‌های طولانی از وجود رژیم دیکتاتوری، تروریسم، جنگ‌ها و مشکلات داخلی رنج برده و همیشه شاهد حملات تروریستی بوده‌ایم که آخرین آنها مربوط به داعش است اما هرگز لطف و حمایت ایران در راه مبارزه با داعش و متوقف‌سازی فعالیت‌های آنها را فراموش نخواهیم کرد.
وی با اشاره به اینکه وجود امنیت در عراق و همچنین در ایران دارای اهمیت و تأثیر متقابل است، اظهار کرد: باید اذعان کرد از نظر امنیتی سرنوشت واحدی داریم لذا برای ایجاد ثبات در منطقه باید تلاش کنیم.
رشید ضمن تبریک در خصوص بهبود روابط جمهوری اسلامی ایران با عربستان، گفت: این موضوع گام مهمی در زمینه افزایش امنیت و ثبات منطقه محسوب می‌شود.
رئیس جمهور عراق با اشاره به دیدارش با رئیس جمهور کشورمان و وزرای دولت، تصریح کرد: جزئیات یک سری از امور مشترک، بررسی شد که امیدواریم هرچه زودتر عملیاتی شود؛ مجالس دو کشور می‌توانند ضمن تبادل تجربیات در دیدارهای مستمر این موضوع را تسهیل کنند.
وی با اشاره به نکات مطرح شده از سوی رئیس مجلس کشورمان، گفت: پرداخت مطالبات ایران را حق قانونی می‌دانیم و از آن دفاع و آن را پیگیری می‌کنیم.
رئیس جمهور عراق در پایان این دیدار خواستار استمرار روابط مشترک میان دو کشور شد و برای دیدار هرچه زودتر دکترقالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در عراق ابراز امیدواری کرد.
رهبر انقلاب اسلامی: گسترش همکاری‌های دو جانبه به نفع ایران و عراق است
رئیس جمهور عراق و هیأت همراه در ادامه امروز به دیدار رهبر معظم انقلاب اسلامی رفتند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با تاکید بر اینکه پیشرفت، سعادت، استقلال و اعتلای عراق برای جمهوری اسلامی ایران بسیار مهم است، گفتند: گسترش همکاری‌های دو جانبه و اجرایی شدن توافق‌های انجام شده، به نفع هردو کشور است.
ایشان افزودند: جمهوری اسلامی ایران در کنار عراق و آرزوی ما پیشرفت عراق است.
رهبر انقلاب اسلامی لازمه گسترش همکاری‌ها را پیگیری جدی توافق‌های انجام شده به‌ویژه توافق‌های امنیتی و اقتصادی اخیر دانستند و خاطرنشان کردند: گسترش روابط میان ایران و عراق و تعمیق آن، دشمنان قوی دارد و اگر پیوندهای تاریخی و اعتقادی مستحکم میان دو کشور وجود نداشت، وضعیت روابط شاید به شرایط دوران صدام باز می‌گشت.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به بزرگواری مردم عراق در پذیرایی از زائران ایرانی در ایام اربعین و غیر اربعین به‌رغم هشت سال جنگ میان دو کشور گفتند: معنای چنین پدیده بسیار مهمی این است که عوامل اتحادی میان دو ملت و دو کشور وجود دارد که عوامل سیاسی خارجی نمی‌توانند بر آنها اثر بگذارند، بنابراین باید از این فرصت جهت تعمیق بیشتر روابط استفاده شود و برای استمرار آن نیز مراقبت و هوشیاری جدی وجود داشته باشد.
ایشان با ابراز رضایت از وضعیت موجودِ حکومت و دولت عراق، آن را نتیجه اتحاد مردم و گروه‌های عراقی برشمردند و خاطرنشان کردند: عراق دارای شخصیت‌ها و فکرهای خوب و جوانان پرانگیزه و پرتحرکی است که باید از این ثروت ملی استفاده و زمینه‌های این اتحاد حفظ شود.
رهبر انقلاب اسلامی با تاکید براینکه آمریکایی‌ها دوست عراق نیستند، افزودند: آمریکایی‌ها با هیچکس دوستی ندارند و حتی به دوستان اروپایی خود هم وفادار نیستند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تاکید کردند: حتی حضور یک آمریکایی هم در عراق زیاد است.
در این دیدار که حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی رئیس جمهور نیز حضور داشت، آقای عبداللطیف رشید رئیس جمهور عراق با ابراز خرسندی فراوان از دیدار با رهبر انقلاب اسلامی، گفت: روابط ما با جمهوری اسلامی ایران، یک روابط مستمر و مستحکم و در ابعاد و زمینه‌های مختلف است.
وی با اشاره به دیدارها و گفتگوهای خود با مقامات ایران افزود: تمام تلاش عراق تعمیق روابط با ایران و اجرایی کردن برخی مسائل باقیمانده میان دوکشور است.
رئیس جمهور عراق همچنین از کمک‌ها و حمایت‌های دولت و ملت ایران در دوران‌های مختلف به‌ویژه در مبارزه با تروریسم قدردانی کرد.