تاریخ انتشار: ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۰۹:۰۴

ارومیه - ایرنا - هنرمندان تئاتر قشری از زحمت‌کشان فرهنگی جامعه هستند، دنیای هنری آنها با مردم عجین شده که آن را در صحنه چند بُعدی با جان و دل به نمایش می‌گذارند.

به گزارش ایرنا، بودن هنرمند در جامعه یکی از زیبایی‌ها و البته شاخص‌های جامعه است که با وقف هنر خود سعی در ایجاد نشاط و طراوت و امید آفرینی در جامعه می‌کند.

اغلب مردم با هنرمندان در حوزه تلویزیون و سینما به جهت حضور ممتد در محور رسانه دیداری، آشناییت کامل دارند اما هنرمندانی هم در حوزه تئاتر هستند که تمام روح و وجودشان را در مسیر هنر تعریف کرده‌اند.

به گفته مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان غربی، در حال حاضر سه هزار هنرمند عضو صندوق اعتباری هنر آذربایجان غربی هستند که البته نباید هنرمندانی که در آموزشگاه و هنرستان‌ها فعالیت می‌کنند، فراموش شوند.

با احتساب این موضوع به سراغ گروه تئاتری رفتیم و با یکی از هنرمندانی که تجربه بلندی در سایه تئاتر و تلویزیون آذربایجان غربی دارد، گفت وگو کردیم.

قاسم عیسی نژاد متولد ۱۳۵۸ در شهرستان چالدران به دنیا آمده و کار حرفه‌ای خود را در ارومیه ادامه داده و اکنون به عنوان یکی از هنرمندان معروف در حال فعالیت هنری است.

ایرنا: خودتان را معرفی کنید و بفرمایید ‌از چه زمانی به کار تئاتر و نمایشی ورود پیدا کردید؟

عیسی نژاد: سال ۱۳۸۰ به ارومیه نقل مکان کردم و در رشته حسابداری صنعتی مقطع کارشناسی در دانشگاه پیام نور مشغول تحصیل شدم.

در سال ۱۳۸۴ شاید به طور کاملا اتفاقی وارد عرصه نمایش و تئاتر شدم. در خرداد سال ۱۳۸۴ با دکتر ولی لطف دوخت که تئاتر «فرهاد و شیرین» را کارگردانی می‌کرد آشنا شده و بعد از تمرینات و حضور بیشتر نقش وزیر خسرو پرویز را بازی کردم و بدین ترتیب اولین قدم‌هایم را در تئاتر و بازیگری برداشتم.

از آن زمان به بعد در تمامی کارهای نمایش ایشان هم به عنوان بازیگر و هم دستیار کارگردان و طراح حضور داشتم.

از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۸ به طور مستمر در فستیوال‌ها و جشنواره‌های تئاتر در کشور ترکیه شرکت کردیم.

از خرداد سال ۱۳۹۶ با تشکیل گروه تئاتر توران (رده الف) و ثبت در دفتر استقرار گروه‌های نمایشی کشور فعالیت‌های تئاتری خود را ادامه دادیم.

طی این سال‌ها نمایش‌های متعددی را به روی صحنه بردیم که از آن جمله می‌توان به «چنچی»، «هملت ماشین»، «توران قارتالی»، «سارای»، «شهریار» اشاره کرد.

از سال ۱۳۹۳ هم کار در تلویزیون و رادیو را آغاز کردم البته اولین کار تلویزیونی‌ام در سال ۱۳۸۷ با سریال «بیر اووچ تورپاق» در شبکه استانی بود.

ایرنا: چه زمانی برای اولین بار به هنر و شاخه تئاتر علاقه مند شدید؟

عیسی نژاد: اولین علاقمندی به بازیگری شاید در جشن‌ها و مراسم خانوادگی باز گردد که در دوران کودکی و نوجوانی با ارایه نقش‌هایی نظیر مادر زن و عروس و تقلیدهای رفتارهای دیگران باعث شادی خانواده و فامیل می‌شد.

در آن زمان مخصوصا در مراسم به یاد دارم لباس خواهر یا یکی از خانم های فامیل‌ را می‌پوشیدیم و با تقلید از فلان خانم یا فلان پیرزن نمایش اجرا می‌کردم و دعوایش با عروسش را (بر اساس تخیل خودم) بازی می‌کردم که بسیار موجب شادی و خنده فامیل می‌شد.

اولین فعالیت تئاتری را هم در دوران مدرسه، چهارم و پنجم دبستان و در نمایشی با نام «اسیر و اشعث» بازی کردم که تنها دیالوگی که در یادم مانده «قربان، اشعث مثل سایه است»، بود.

و اکنون نیز هنر تئاتر و بازی را از وجود خودم می‌دانم و هر چقدر بخواهم نمی‌توانم کنار بگذاریم و تئاتر را از جان و دل قبول کرده و ادامه می‌دهم.

ایرنا: شما به عنوان یک هنرمند؛ ظرفیت استان آذربایجان غربی در سیطره هنری را چگونه ارزیابی می کنید؟

عیسی نژاد: با توجه به اینکه زیرساخت‌های لازم چه از لحاظ سخت افزاری و فیزیکی و چه از لحاظ نرم افزاری، علم و دانش در رابطه با مقوله هنر و خصوصا هنرهای نمایشی در استان انجام نگرفته نمی‌توان در این خصوص نظری داد.

هر چند ظرفیت‌های هر رشته و هر مقوله‌ای بلاشک در هر نقطه و مکانی بسیار است اما چه بسا استعدادهایی که در سایه ناکارآمدی مدیریتی عقیم می‌مانند.

ظرفیت هنر استان یقینا بسیار بالا است ولی برای شکوفایی آن ابزارهایی لازم است که متاسفانه در استان بسیار کمیاب و حتی نایاب است.

ایرنا: به نظر شما هنرمند واقعی کیست؟

عیسی نژاد: برای هنر تعریف عینی ای وجود ندارد و تعاریف موجود تعاریف ذهنی هستند و غالبا بر این اساس استوارند که هنر بیان احساسات است و آشکار کننده زیبایی. در جوامع بسیاری، هنر مترادف با زیبایی است و هنرمند کسی است که آن زیبایی را می‌آفریند، خواه بازیگر باشد خواه نقاش و یا کارگردان و خواننده و یا هر صاحب هنری.

به نظر من با توجه به اینکه هنر همواره از دل اجتماعات بشری برخاسته، باید بیانگر شرح احوالات و خصوصا مشکلات و دردهای آن اجتماع باشد.

هر جامعه‌ای دردها و آلامی دارد که از بهترین راه‌های نشان دادن آن و ارائه راهکار برای آن دردها هنر است و هنرمند واقعی به عقیده من هنرمندی است که با دردها و مشکلات جامعه خویش آشنا باشد و سعی در نشان دادن آنها و پیدا کردن راه رهایی برای رفع آن دردها باشد.

هنر واقعی هنری است که مقابل استبداد بایستد.

ایرنا: آیا نقش طنز گونه که درکارهای نمایشی دارید در زندگی اجتماعی و حقیقی خود هم به همراه دارید یا نه صاحب روحیه سخت و جدی هستید؟

عیسی نژاد: در نمایش اشعث که آخر سر اشعث را دستگیر کرده و به کاخ مقابل حاکم می‌آوردیم. حاکم می‌گفت «زانو بزن» و اشعث امتناع می‌کرد و من چنان بازیگر نقش اشعث را بر زمین زدم که صدای زانو زدنش موجب خنده اولیایی که تماشاگر نمایش بودند شد و بعد که حاکم دستور اعدامش را داد او را بزور بلند کرده و طناب دور گردنش پیچیده و کشیدیم که صورتش از شدت فشار سرخ شده بود در حالیکه درد زانوهایش اذیتش می‌کرد مجددا با زانو بر زمین کوبیدیمش.

البته همچنان در زندگی شخصی هم سعی می‌کنم آمیخته‌ای از هنر و طنز چاشنی روابط، گفتار و رفتارم کنم.

من فقط نقش طنز بازی نمی‌کنم شاید این ذهنیت به خاطر ایفای نقش طنز در تلویزیون که بازخورد بیشتری دارد بوجود آمده ولی در کل نقش‌های منفی هم کار کرده‌ام و اتفاقا دوست دارم نقش‌های منفی و حتی نقش های ناهنجار را تجربه کنم.

در رابطه با روحیه شخصی بسیار حساس و مهربان هستم و کوچکترین ناعدالتی و نامهربانی روحم را آزار می‌دهد در کنار اینها روحیه‌ای بسیار شاد و بشاش دارم.

درباره تاثیرگذاری نقش بر روحیه‌ام نیز جواب منفی است زیرا همیشه سعی می‌کنم نقش را در احاطه خودم داشته باشم و به دور از تقلید و بازی تصنعی الزامات نقش را برآورده کنم.

ایرنا: شما به عنوان فردی که به صورت تجربی در حوزه هنر بودید چرا در محوریت آکادمیک پیش نرفتید؟

عیسی نژاد: بله متاسفانه یکی از وجوه منفی زندگی‌ام همین تحصیلات آکادمیک است. به رغم خواست قلبی بسیار زیاد خودم نتوانستم تحصیلات دانشگاهی را ادامه دهم حتی رشته حسابداری را نیز ناتمام گذاشتم چندین بار سعی کردم تغییر رشته بدهم اما هر بار به دلایلی ناموفق بودم.

حتی زمانی که در کشور ترکیه بودم سعی کردم آنجا وارد دانشگاه بشوم که آن هم بنا به دلایلی دیگر امکان پذیر نشد.

ولی بدون شک شانس بزرگی که در تئاتر داشتم آشنایی و شروع و دوام کارم بود که در سایه همکاری با اساتید موارد بسیاری یاد گرفتم و در حال یادگیری هستم ولی بازهم حسرت تکمیل تحصیلات دانشگاهی را دارم.

با این همه امیدوارم هنرمندان جوان و سایر جوانان حتما تحصیلات خود را تا بالاترین مقطع ادامه دهند و به سرانجام برسانند.

ایرنا: توصیه شما به علاقه مندان به حوزه هنری که در رشته‌های مختلف در حال تحصیل هستند چیست؟

عیسی نژاد: امیدوارم علاقمندان جوان در هر رشته‌ای که هستند اولویت را به تحصیلات شان بدهند چرا که متاسفانه هنر در کشور و به شکل و سیع‌تر در استان ما فاقد اهمیت است و هیچ گاه به عنوان شغل و حرفه به آن نگاه نمی‌شود چرا که متاسفانه فاقد پشتوانه دولتی، اقتصادی و اجتماعی است.

امیدوارم روزی برسد که اولویت در هر رشته‌ای به تخصص و توانایی داده شود تا رابطه و توانایی مالی.

ایرنا: خواسته شما به عنوان هنرمند از مردم شهرستان چیست و معمولا شما را که می‌بینند چه خواسته‌هایی از شما دارند؟

عیسی نژاد: دوست دارم مردم نه براساس آنچه هنرمندان بخصوص بازیگران را روی صحنه یا صفحه تلویزیون می‌بینند بلکه براساس شخصیت خود بازیگر و تعاملات اجتماعی با آنها برخورد کنند.

شخصی که نقش قاتل را بازی می‌کند الزاما دارای اخلاق خشن و یا بازیگر نقش دزد الزاما دارای خصایص دزدی نیست و یا شخصی که با زن و بچه خود بدرفتاری می‌کند لازم نیست در بیرون و فضای جامعه برخورد سردی با او صورت گیرد.

افراد بسیاری هستند که مثلا در تعزیه‌ها نقش شمر بازی و منفور هستند و بسیار منفورهایی که با ایفای نقش خوان امام حسین (ع) محبوب خلق می‌شوند و این اصلا خوب نیست.

هر چند که مخاطبان امروز تئاتر و تلویزیون بدون شک درست ترین رفتار را دارند، چندین بار در مواجهه با مردم عزیزمان ابراز لطف‌شان همیشه شرمنده‌ام کرده است.

ایرنا: خواسته شما از مدیران فرهنگی به ویژه از نهادهایی که مرتبط با فعالیت شماست چه چیزهایی هست؟

عیسی نژاد: خواسته که بسیار زیاد است ولی بدون شک خواسته تمامی اهالی هنر از مسوولین ذیربط خصوصا اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان رسیدگی بیش از پیش به امور هنر در تمامی زمینه هاست.

در زمینه تئاتر؛ نبود سالن‌های حرفه‌ای و تخصصی برای اهالی تئاتر سالیان سال است که معضل اصلی است.

نبود مکان‌های تمرین برای گروه‌های مختلف تئاتر بخصوص در شهرمان ارومیه واقعا مشکل که نه بلکه عذاب آور است.

تنها سالن فرهنگ و ارشاد ارومیه سالن شمس است که نه صحنه‌اش، نه سیستم صوتی‌اش و نه سیستم نور و رنگش استاندارد نیست.

امیدوارم که مسوولین در راستای مرتفع سازی مشکلات بی شمار تئاتر استان قدم‌های اساسی بردارند هر چند نیک می‌دانم که امیدی واهی است و هنر و خصوصا هنر نمایش به مثابه فرزند ناتنی است.

درخواست دیگری که دارم اقدامی اساسی در رابطه با ورود بیش از حد افراد بی استعداد به عرصه هنر نمایش است. امیدوارم اقدامی اساسی صورت گیرد تا لااقل افراد فاقد توانایی و بی استعداد امکان ورود به تئاتر را چه به عنوان بازیگر و چه هر عنوان دیگری نداشته باشند.

بیشتر بخوانید:

روزهای پایانی انتظار ۱۳ ساله هنرمندان در آذربایجان‌غربی

ایرنا: شیرین ترین و تلخ ترین خاطره هنری از دوران کارتان که در ذهن دارید؟

عیسی نژاد: شیرین ترین خاطره‌ام که خود تئاتر است این است که از بازی کردن لذت می برم و این شیرینی همواره با من است.

بازی در کنار بازیگران مختلف و همبازی شدن با آنان بسیار شیرین است.

افتخار بازی کردن در کنار بزرگانی چون هادی افتخارزاده (یک سکانس کوچک)، پرویز ظرافت، مقصود حسنی، قاسم محمدزاده، رضا فلاحتی، اکبر سبیلان، مهد نجایی، بهمن محمودی، سیما قامت زاده و بسیاری از عزیزان و همچنین بازی برای کارگردانان بزرگی چون دکتر ولی لطف دوخت، محمد باقر جعفری زاد، محمدرضا خوش لهجه، امیر مهدیزاده و بابک لطفی یقینا شیرین است.

تلخ ترین خاطره‌ام نیز از دست دادن دوست هنرمندم فرشاد غلامی ساعتلوی عزیز و عکاس هنرمند وحید رضوی است که در سانحه تصادف جان باختند.

دوست دارم از تمامی هنرمندان استان و مسوولین اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و صندوق اعتباری هنر تشکر و قدردانی داشته باشم که در ایامی که دچار بیماری نارسایی کلیوی بودم با حمایت بی دریغ و خالصانه خود چه مادی و چه معنوی در کنار من و خانواده‌ام بودند.