علیرضا ارجمندی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: طبق تفاهمنامه همکاری اداره کل میراث فرهنگی قم و دانشگاه علم و صنعت تهران مطالعاتی درخصوص این سرا انجام شده که امیدواریم با هماهنگیهای لازم با این دانشگاه روند بازسازی به بهترین نحو انجام شود.
وی اظهار داشت: درحال حاضر این بنای تاریخی به دلیل بیتوجهی و آتش سوزی صورت گرفته ویرانه و کاملا متروکه است.
وی با اشاره به اینکه بازسازی سرای ملاحسین امسال آغاز میشود، بیان کرد: مقدمات لازم برای بازسازی انجام شده و برای تامین مالی آن استانداری قم همکاری لازم را خواهد داشت.
ارجمندی بیان داشت: بنا داریم در این سرا فضاهایی برای جذب گردشگران ایجاد شود و در کوچههای اطراف نیز اقامتگاههای سنتی تعبیه گردد.
وی افزود: شهرداری نیز در موضوع سرای ملاحسین قم ورود نموده و این محل را پاکسازی کردهاست تا کار مرمت و کف سازی انجام شود.
سرای ملاحسین در مجموعه بازار کهنه قم از آثار دوره قاجار میباشد که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.از ویژگیهای برجسته این بنا سردر و دالان ورودی، حیاط، حجرههای متعدد، ایوان و اصطبل است.
وی افزود: مسجد کوچکی نیز در سرای ملاحسین وجود دارد که مرمت میشود و امسال مرمت طاق آن آغاز خواهد شد. در عملیات بهسازی باید از خیابان آذر تا میدان کهنه سقف ایجاد شود و امسال مجموعه گردشگری بازار کهنه خود را به خوبی نشان خواهد داد.
مدیرکل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی قم افزود: بسیاری از قمیها بازار کهنه را متروکه میدانند، شهرداری در زمینه رونق گردشگری آن میتواند فضای بسیار خوبی حتی برای شب نشینی در تابستانها در پشت بام بازار کهنه قم بوجود آورد.
بازار کهنه قم با عمر بیش از ۶۰۰سال که قدمت آن به دوران صفویه و قاجاریه بازمیگردد، کارگاههای صنایعدستی ازجمله رنگرزی سنتی، چاقوسازی، خراطی، نجاری و منبتکاری را در خود جای داده است. این بازار در اواخر سال ۷۶ به ثبت ملی میراث فرهنگی رسید و در راستههای بازار کهنه قم سراها، تیمچهها، چهارسوق و چند مسجد قرار دارد.
سقف بازار نیز از پوششهای گنبدی شکل ساختهشده و دریچههای دایره شکلی نیز در دو طرف، برای گردش هوا و ورود نور وجود دارد. نوری که از داخل این دریچهها وارد و فضای بازار را روشن میکند، منظرهای زیبا از گردش نور و گردوغبار ایجاد میکند.
تعدادی از بناهای تاریخی بازار مربوط به دورههای سلجوقی و ایلخانی است، در واقع بافتهای قدیمی بازار قم به دوره قبل از عصر صفوی برمیگردد، ولی قدمت تیمچهها و راسته جدیدتر بازار به دوره صفوی و قاجار تعلق دارد.
حساسیت های میراثی در قم پایین است
ارجمندی در ادامه بیان کرد: در استان قم حساسیت های میراثی بسیار پایین است که این بیتوجهی روند حفظ و نگهداری بناها و احیا و آمادهسازی آن برای خدمات به گردشگران را کند کردهاست.
وی ابراز داشت: چالشی که با بافت تاریخی قم داریم این است که بیشتر مردم در استان تمایل به تخریب تا نگهداری دارند و در این زمینه باید رسانهها برای فرهنگسازی به میراث فرهنگی کمک کنند.
وی گفت: در شهرهایی چون کاشان و یزد اقتصاد بافت تاریخی تاثیر زیادی در کل اقتصاد شهر دارد، اما در قم مردم هیچ سهمی از اقتصاد بناهای تاریخی و بافت نمیبرند به گونهای که احساس میکنند بناهای قدیمی مزاحم هستند و باید آنها را از جلوی راه برداشت. دلیل مهم این است که اقتصاد بافت با زندگی مردم گره نخورده که خودشان حافظ آن باشند.
مدیرکل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی قم افزود: اگر مانند یزد، اصفهان و کرمان، بافت تاریخی قم نیز بتواند منشا درآمدی برای مردم باشد طبیعتا خود آنان حافظ آن هستند و نمیگذارند از بین برود.
ارجمندی با اشاره به این که رسانه ها باید موقعیتهای گردشگری و اقتصاد گردشگری قم و سهم اشتغال گردشگری را مورد توجه قرار دهند اظهار داشت: بافت تاریخی قم میتواند باعث تفریح و تفرج شود و به لحاظ فرهنگی به مردم هویت دهد.
وی تاکید کرد: اگر در هر استانی مانند قم که دارای مسجد جامع ، بازار کهنه ، مدرسه جهانگیرخان ، گذر امامزاده حمزه(ع) و مناره های ساسانی در کنار هم باشد به همین راحتی از ظرفیت آن نمیگذرند که مخروبه شود.