به گزارش خبرنگار ایرنا، از سال ۲۰۰۶ به این طرف هر ساله دومین شنبه از ماه می و اکتبر روز جهانی پرندگان مهاجر شناخته می‌شود و هدف از این نامگذاری و برنامه‌هایی که به این مناسبت تدارک دیده می شود تأکید بر مشارکت فعال در حفاظت از پرندگان مهاجر است؛ برگزاری روز جهانی پرندگان مهاجر به منظور آگاهی مردم نسبت به درک اهمیت حضور پرندگان در محیط‌های طبیعی و ترغیب جوامع محلی به مشارکت فعال در حفاظت از پرندگان مهاجر است.
گیلان اگرچه یکی از کوچکترین استان های کشور است و ۹ دهم از مساحت کل کشور را تشکیل می دهد اما دارای پتانسیل‌های ملی و جهانی بسیار است و پرندگان که یکی از مهمترین شاخص‌های حیات وحش در دنیاست ظرفیت عظیم پرنده نگری را برای این استان رقم زده است؛ تعداد ۵۳۳ گونه پرنده در ایران وجود دارد که از این میان ۶۰ درصد از پرندگان کشور در گیلان مشاهده می‌شوند و تالاب‌های امیر کلایه، پارک ملی بوجاق و تالاب بین المللی انزلی بویژه پناهگاه حیات وحش سلکه، پناهگاه حیات وحش سرخانگل و منطقه حفاظت شده سیاه کشیم بیشترین میزان مهاجرت پرندگان را به خود اختصاص می دهند.
امنیت و پناه موجب افزایش و ماندگاری پرندگان مهاجر در گیلان
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل محیط زیست گیلان با بیان اینکه بر اساس آمار ها، میزان حضور پرندگان مهاجر در زیست گاه‌های استان نسبت به متوسط ۱۰ سال اخیر افزایش یافته است، گفت: امنیت و پناه (غذا و مسکن) ۲ عامل افزایش و ماندگاری پرندگان مهاجر در استان است.
حسین علی نژاد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در این زمان از سال موسم بازگشت پرندگان مهاجر به سرزمین های خود تمام می شود اما نزدیک به ۱۰ درصد پرندگان مهاجر بدلیل جفت یابی، زادآوری، امنیت و پناه در زیستگاه های استان ماندگار شده اند.
وی اظهار کرد: برای مثال؛ تاکنون پرنده آنقوت با نام علمی Tadorna ferruginea پرنده‌ای از خانوادهٔ مرغابیان و زیرخانوادهٔ عروس مرغابیان (Tadorninae) را در گله‌هایی هزارتایی در استان نداشته‌ایم اما امسال در پارک ملی بوجاق بالغ بر هزار تا آنقوت داشتیم که مهمترین عامل آن امنیت و فراهم بودن شرایط زیستگاهی است که بواسطه اقدامات انجام شده بهبود یافته است.
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل محیط زیست گیلان گفت:خوشبختانه چون در فصل بهار مردم درگیر کشاورزی می شوند تخلف شکار کمتر صورت می گیرد؛ لذا پرندگان احساس امنیت بیشتری دارند.
علی نژاد افزود: شکار در سال گذشته ممنوع بود و در زمان حاضر نیز در فصل ممنوعیت شکار قرار داریم اما با توجه به اینکه معمولا مجوزهای شکار در نیمه دوم سال صادر می شود هنوز مشخص نیست سازمان حفاظت محیط زیست در موسم شکار امسال چه تصمیمی اتخاذ می کند.
بیشتر بخوانید :
پرنده نگری؛ ظرفیتی به شکوه مرغان مهاجر در آسمان گیلان
" سِلکِه"؛ تلاقی آموزش و گردشگری در گیلان
گیلان یکی از مهمترین مناطق زیست پرندگان مهاجر
موسم پائیز که می شود گیلانیان شکوه پرواز صدها هزار پرنده مهاجر را کم کم بر فراز آسمان نظاره‌گر می‌شوند؛ پرندگان مهاجرآبزی و کنارآبزی در سطح حدود ۳۰ هزار هکتار از تالاب بین المللی انزلی، امیر کلایه لاهیجان، استیل آستارا، پارک ملی بوجاق کیاشهر و دیگر آبگیرهای گیلان زمستان گذرانی می کنند و فصل تازه‌ای برای پرنده‌نگری آغاز می‌شود.
از سویی کوچ بر عکس پرندگان به آشیانه از نیمه های فروردین آغاز می شود و معمولا تا اواسط اردیبهشت به اتمام می رسد که مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان اعلام کرد: بر اساس سرشماری انجام شده ۲۷۳ هزار پرنده مهاجر سال گذشته به گیلان مهاجرت کرده اند که قالب پرندگان مهاجر از استان خارج شده و ۱۰ درصد آنها در موسم بازگشت، گیلان را ترک نکرده و در زیستگاه‌های استان زادآور شده و یا نیازمند تیمار هستند.
حمزه عشوری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در حوزه تالاب انزلی بیش از ۱۰۰ هزار پرنده آبزی و کنارآبزی نظیر قوی فریادکش، قوی گنگ، قوی کوچک، غاز خاکستری و پلیکان خاکستری که جزو گونه های شاخص استان هستند، سرشماری شده‌اند.
وی اظهار کرد: امسال آمار سرشماری رقم پرندگان مهاجر در امیرکلایه، سلکه و بوجاق نسبت به سال‌های گذشته رقم بیشتری را نشان می‌داد که دلیلش مدیریت آب و میزان نگه‌داشت آب است.
حفاظت از محیط زیست با آموزش نسل نو در گیلان
محیط زیست گیلان همیشه منبع بدخبرهای زیست محیطی چون آتش‌سوزی اراضی تالابی و جنگلی، مرگ ماهیان رودخانه‌ای و فک خزری نیست بلکه گاه به گاه مامن کنش های نیک زیست‌محیطی از جمله آزادی فلامینگوها، نجات و رهاسازی خرس و پلنگ نیز می‌شود که در این میانه بعد از دل خوش شدن به کنش زیبای الیاس – مرد روستایی – که بدون آموزش و از سر انسان دوستی یک بُهله قوی مهاجر آسیب دیده را در روستای کِویشا خمام استان گیلان نجات داد سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان شفت خبر داد: یک قلاده شغال که در تله سیمی روستای تکرم به دام افتاده بود پس از اطلاع رسانی یک دانش آموز شفتی، رهاسازی و به دامن طبیعت بازگشت.
یاسر ریاضی با اعلام این خبر گفت: با اطلاع رسانی یک دانش آموز دوستدار محیط زیست در روستای تکرم شهرستان شفت مبنی بر گرفتار شدن یک قلاده شغال در تله سیمی کشاورزان، مامورین یگان حفاظت محیط زیست شفت بلافاصله در محل حضور یافته و پس از آزاد نمودن شغال و اطمینان از سلامت حیوان، آن را در طبیعت رهاسازی کردند.
مدیرکل محیط زیست گیلان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بر مبحث آموزش به نسل نو تاکید کرد و گفت : در این راستا با آموزش و پرورش تفاهمنامه هایی به امضا رسیده و ۲۰ کارگاه آموزشی و یک هزار و ۸۷۰ ساعت برنامه آموزشی برگزار شده است.
عشوری تاکید کرد: براین اعتقادیم باید نسل جدید به کمک حفاظت از محیط زیست بیایند لذا آموزش یکی از اولویت های این اداره کل است و با جدیت پیگیری می شود.
اهمیت پرندگان مهاجر در جهان به قدریست که دو روز از نامگذاری گاهشمار جهانی در ماه‌های می و اکتبر را به خود اختصاص داده است و اینک شکوه پرواز این مرغان، گیلان رابعنوان یکی از سه استان دارای بیشترین جمعیت پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر درایران مطرح کرده و ظرفیت عظیم پرنده‌نگری را برای آن رقم زده‌است.
پرندگان یکی از مهمترین شاخص‌های حیات وحش در دنیاست؛ تعداد ۵۳۳ گونه پرنده در ایران وجود دارد که از این میان ۶۰ درصد از پرندگان کشور در گیلان مشاهده می‌شوند و تالاب های امیر کلایه، پارک ملی بوجاق و تالاب بین المللی انزلی بویژه پناهگاه حیات وحش سلکه، پناهگاه حیات وحش سرخانگل و منطقه حفاظت شده سیاه کشیم بیشترین میزان این مهاجرت را به خود اختصاص می دهند.
پناهگاه حیات وحش سِلکه با وسعت ۳۶۰ هکتار در قسمت جنوبی تالاب انزلی در محدوده شهرستان صومعه سرا، بخش تولمات و روستای صوفیانده قرار گرفته است. منطقه ای که طی مصوبه شماره ۶۳ شورای عالی محیط زیست مورخ ۱۳۵۴/۵/۲۱ بعنوان پناهگاه حیات وحش به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوست.
سلکه در قسمت جنوبی تالاب انزلی از شمال به تالاب از جنوب به حاشیه مزارع روستاهای هنده‌خاله و صوفیانده از غرب به رودخانه هنده‌خاله و از شرق به رودخانه تراب خاله محدود است.
این منطقه حفاظت شده سالانه میزبان پرندگان مهاجر است و یکی از تالاب‌های با ارزش شمال کشور است که پرندگان هر ساله برای تخم‌گذاری و تولید مثل به این تالاب زیبا می‌آیند و تنها مرکز آموزشی زیست محیطی تالاب انزلی در این منطقه واقع شده است.