کارشناس محیط زیست: نجات سهند به مصوبه مجلس برای تنفس پنج ساله نیاز دارد

«علی مشتاق‌پور» روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: سهند تحمل این همه بهره‌برداری و توان تولید دوباره را ندارد و باید پنج‌سال به حال خود رها شود و این مهم به تامین اعتبار در بودجه سال بعد و در حقیقت به مصوبه مجلس شورای اسلامی نیاز دارد و دولت نیز می‌تواند با یک لایحه به این موضوع ورود پیدا کند.

وی ادامه داد: در صورتی که دولت در یک بازه پنج‌ساله، اعتبار ویژه و علوفه آماده در اختیار دامداران و بهره‌برداران سهند قرار دهد، می‌توان این سرمایه ملی را با یک مدیریت یکپارچه حفظ کرد.

«مشتاق‌پور» با تاکید بر اینکه در مجلس و دولت کمیسیون‌های تخصصی برای این کار وجود دارد، اضافه کرد: به نظر می‌رسد حساسیت لازم در مردم و مسئولان امر وجود ندارد اما باید توجه شود که حال سهند اصلا خوب نیست.

به گفته وی همزمان با تنفس پنج‌ساله باید مدیریت حفاظت محیط زیست در دامنه‌های سهند حاکم شود و زیستگاه‌های در حال نابودی تحت مدیریت سازمان محیط زیست قرار گیرد تا بر اساس دستورالعمل‌های خاص مورد حفاظت باشد.

مدیرعامل انجمن محیط زیست و منابع طبیعی مراغه ادامه داد: در این مسیر باید همه ارگان‌های دولتی نیز با سازمان محیط زیست همراه شوند و مدیریت شهرستان همکاری کند؛ حتی اداره منابع طبیعی نیز باید برای حفاظت از مراتع سهند برنامه حفاظتی داشته باشد.

«مشتاق‌پور» همکاری روستاییان منطقه و دامداران را نیز ضروری خواند و افزود: متاسفانه مراتع سهند از ۲۰ خرداد تا ۲۰ شهریور هرسال به دلیل چرای دام مازاد بر ظرفیت در خطر نابودی قرار می‌گیرد و گونه‌های گیاهی منحصربه فرد آن از بین می‌رود.

وی ضمن تاکید بر اینکه پس از کوه‌زایی سهند، بزرگترین حیوانات این زیستگاه شامل خرس، پلنگ و قوچ‌میش‌های وحشی است، افزود: حیوانات عظیم‌الجثه زیستگاه سهند در اثر آتش‌فشان و کوه‌زایی منقرض شدند و حیوانات فعلی که در طبقه میانی قرار دارد نیز متاسفانه در اثر صید بی‌رویه و تخریب زیستگاه در حال انقراض هستند.

کارشناس محیط زیست با بیان اینکه قوچ‌میش‌های ارمنی خاص زیستگاه سهند است، بیان کرد: به این جانداران، قوچ‌میش‌ها خاص آذربایجان یا «آلاکمر/ کمر سفید» نیز اطلاق می‌شود.

به گفته وی این گونه منحصربه فرد جزء هفت گونه ممتاز قوچ‌میش‌های ایرانی است که متاسفانه آخرین جمعیت آنها در حال از بین رفتن است.

وی افزود: تمامی عوامل حفاظتی باید برای حفظ زیستگاه سهند به کار گرفته شود و در آن صورت حتی می‌توان تفرجگاه‌های علمی، فرهنگی و گردشگری در این منطقه ایجاد کرد.

کارشناس محیط زیست: در صورتی که سهند احیاء شود، می‌توان تفرجگاه‌های علمی، فرهنگی و گردشگری در این منطقه ایجاد کرد

به گفته مدیرعامل انجمن محیط زیست و منابع طبیعی مراغه، بازهای شکاری سهند شامل تیهو، قرقی، طرلان، چرخ و بالابان که جزو ارزشمندترین پرندگان هستند و در ایرانِ باستان مورد توجه پرنده‌بازها قرار داشتند نیز در حال انقراض هستند.

«مشتاق‌پور» افزود: سهند روزگاری تنوع زیستی بسیار بالایی داشت اما روز به روز محدودتر می‌شود تا جایی که رودخانه‌های آن از جمله صوفی‌چای هم دایمی بود؛ رودخانه‌ای که به گفته این کارشناس محیط زیست در اصل نامش «سویوخ‌چای/ رودخانه سرد» بوده و به مرور زمان به صوفی‌چای تغییر نام داده است.

به گفته وی این رودخانه ماهی قزل‌آلای وحشی دارد و وجود این ماهی نشان می‌دهد که این رودخانه دارای آب سردی است زیرا این ماهی در دمای بالای هشت درجه امکان زندگی ندارد.

همه مقصرند

مدیرعامل انجمن محیط زیست و منابع طبیعی مراغه گفت: همه روستاییان، شهرنشینان، مسئولان و محیط‌بانان در قبال وضعیت فعلی سهند مقصر هستند و عوامل بسیاری دست به دست هم داد تا زیستگاه‌های سهند از بین برود و حیوانات و گونه‌های گیاهی آن در معرض انقراض قرار گیرد.

چرا سمن‌های مراغه از مباحث آموزشی فاصله گرفته‌اند؟

مدیرعامل انجمن محیط زیست و منابع طبیعی مراغه گفت: طی سال‌های اولیه تشکیل این انجمن، دو جلسه هفتگی برای آموزش عمومی مردم داشتیم اما باید اذعان کرد که سازمان‌های مردم‌نهاد از نظر تامین منابع مالی بسیار ضعیف هستند و تداوم فعالیت‌ها به منابع مالی نیاز دارد.

به گفته «مشتاق‌پور» اگرچه سازمان‌های مردم‌نهاد از روی علاقه به میدان آمده‌اند اما زمینه‌های تامین مالی ضعیفی دارند و از آنجایی که نمی‌خواهند به یک اداره یا نهادی متکی باشند، بر همین اساس با مشکل مالی مواجه هستند.

وی افزود: جای خالی وقف برای فعالیت‌های سازمان‌های مردم‌نهاد احساس می‌شود تا آموزش و فرهنگ‌سازی در دستور کار قرار گیرد زیرا سازمان‌های مردم‌نهاد بهترین ظرفیت برای آموزش و فرهنگ‌سازی هستند.

به گزارش ایرنا در بخش پایانی این مصاحبه از این کارشناس محیط زیست منطقه خواسته شد تا به سه سوال ایرنا در قالب «بله» یا «خیر» پاسخ دهد.

ایرنا: آیا محیط زیست منطقه وضعیت مناسبی ندارد؟ پاسخ: بله

ایرنا: آیا حساسیت‌ها نسبت به وضعیت محیط زیست کمتر شده است؟ پاسخ: بله

ایرنا: آیا مسئولان امر باید در این زمینه پیشقدم شوند؟ پاسخ: بله

حضور پرصلابت کوه سهند که ارتفاع آن در نوک قله‌اش به سه‌هزار و ۷۰۷ متر می‌رسد، ضامن تداوم زندگی بیش از ۲ میلیون جمعیت اطرافش می‌باشد و آب که به جای خود، هوای منطقه هم تحت تاثیرش به تعادل می‌رسد؛ کوهی که ریش سپید کرده و حال زارش در سال جدید سزاوار رسیدگی است.

فایل صوتی مصاحبه را در رادیو ایرنا بشنوید