نماینده تشکل‌های حوزه میراث فرهنگی استان همدان روز سه شنبه در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: بخشی از دیوار حیاط برج قربان در زمستان ۱۴۰۱ تخریب و به علت بازسازی دیوار محوطه، برج قربان از زمستان گذشته به صورت کامل تعطیل شد.
«حسین زندی» افزود: سال گذشته به دلیل رطوبت ناشی از بارش ها بخشی از دیوار حیاط برج قربان فرو ریخت که در تعطیلات عید بازسازی محوطه این گنبد آغاز شد و هنوز به اتمام نرسیده است.
وی ادامه داد: تعمیرات این گنبد دلیل اصلی تعطیل این مکان است چراکه امنیت گردشگران و مسافران برای ما خیلی مهم است.
وی اظهار داشت: هر سال عید فعالان مدنی و خانه تشکل های میراث فرهنگی با تشکیل غرفه در این مکان برنامه های فرهنگی برگزار می کردند که امسال به دلیل تخریب و بازسازی این موقعیت فراهم نشد که امیدواریم با بازگشایی این مکان برنامه های فرهنگی تداوم یابد.
زندی با بیان اینکه البته برج قربان به صورت دائمی باز نیست توضیح داد: هفته ای چهار روز برنامه های فرهنگی از جمله انجمن شاهنامه خوانی و نظامی خوانی در این مکان برگزار می شود و دفتر برج قربان به عنوان خانه تشکل های میراث فرهنگی فعالیت هایی برگزار می کند که بازدید برای همه علاقه مندان آزاد است.
نماینده تشکل‌های حوزه میراث فرهنگی استان همدان افزود: علاوه بر آن شماره تماس یکی از فعالان در فضاهای مجازی ثبت شده است که مسافران با تماس و هماهنگی می توانند از برج قربان بازدید کنند.
زندی درباره حیاط این بنا نیز گفت: بخشی از حیاط مدرسه همجوار با این محوطه مربوط به برج قربان است که به آموزش و پرورش تکلیف شده که آن بخش را به میراث فرهنگی الحاق کند که متاسفانه اراده ای از میراث فرهنگی برای گرفتن آن انجام نشده و آموزش و پرورش نیز برای این بخش فعالیتی انجام نداده است.
وی در خصوص ویژگی های برج قربان گفت: این بنا یکی از آثار کم نظیر به جا مانده از دوره سلجوقی است که دارای یک گنبد دوپوش با ویژگی‌های منحصر به فرد معماری از این دوره است.
به گفته وی علاوه بر موضوع معماری، این فضا در دوره های مختلف جایگاهی برای اجرای مناسک آیینی مردم همدان بوده است.
زندی با بیان اینکه گفته می‌شود سرداب برج قربان محل دفن و آرامگاه تعدادی از امرای سلجوقی است اظهار داشت: این بنا نخستین بار در اوایل دوره پهلوی اول مرمت شده و بعدها به ثبت ملی می‌رسد و بار دوم در اواخر دهه هفتاد این بنا به طور کامل مرمت شده و در معرض بازدید گردشگران قرار می‌گیرد.
برج قربان از آثار قرن هفتم و هشتم هجری و مدفن شیخ الاسلام حسن ابن عطار و جمعی از امرای سلجوقی (۴۸۸ تا ۵۶۷ هـ ق) است.
درباره علت نام گذاری این بنا به برج قربان معروف است که در جریان شورش افاغنه در اواخر دوره صفویه، فردی به نام «قربان» این محل را سنگرگاه خود قرار داده و ضمن دفع شورشگران، از اهالی محل دفاع کرده است. از این رو بقعه به نام او شهرت یافته است.
در سال ۱۳۱۲ در حین انجام تعمیرات، در زیر برج سردابی یافتند که همه قبور اشاره شده در آنجا قرار داشتند.
معاون اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری هم گفت: این مکان تاریخی نسبت به سایر اماکن گردشگری مخاطب کمتری دارد و در مقاطع خاص زمانی وفصلی همچون ایام نوروز و با پیک ورود مسافران یا مناسبت خاصی باشد گشوده می شود.
محمدرضا خلجی تصریح کرد: این مکان بیشتر محلی برای نشست های ادبی و فرهنگی استان است و جلسات انجمن های ادبی ، شاهنامه خوانی و سعدی پژوهی و هر نشستی که انجمن ها درخواست کنند در اختیار آنها قرار می گیرد.