به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، رهبر انقلاب ۲۰ فروردین ۱۳۷۳ در بازدید از هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با ابراز رضایت از این نمایشگاه فرمودند: آقایان مسؤول گزارش دادند که امسال مراجعان به نمایشگاه از سالهای قبل بیشتر بوده‌اند؛ من هم در مشاهده رویاروی همین‌طور احساس کردم. کتابها هم خوب بود. از ناشران که سؤال می‌کردم، معلوم می‌شد اغلب آنها کتابهای چاپ جدید و بعضی کتاب های اولین چاپ داشتند. پیدا بود که حرکت گسترش کتاب و پخش آن در بین مردم و ایضاً تولید کتاب در سطوح مختلف، یک حرکت مستمر و رو به کیفیت‌یابی است و بحمداللَّه خوب بود. این نمایشگاه - تا آن حدی که من توانستم ببینم - از لحاظ مراجع و ناشران و عرضه کنندگان کتاب، نمایشگاه خوبی بود.
باید تعداد تیراژ کتابها در هر بار به دویست سیصد هزار بار برسد
ایشان اما بار دیگر خواستار این شدند که کتابخوانی در کشور به صورت یک سنت درآید: باید تعداد کتاب‌هایی که هر بار چاپ می‌شود، از دو هزار و پنج هزار و ده هزار به دویست هزار و سیصد هزار برسد؛ یعنی با چنین کمیت بالایی باید کتاب در جامعه پخش شود. امروز از شصت میلیون جمعیت کشور ما، تعداد کثیری اهل سواد و کتابند و بیشتر هم خواهند شد؛ چون جمعیت رو به تزاید است. اگر همه کتابخوان شوند، باید کتاب زیادی داشته باشیم تا در دسترس آنها بگذاریم.
جای خالی نقد کتاب
معظم له اما خواسته جدیدی از دست اندرکاران این حوزه داشتند: تکلیف دیگری که ما در زمینه کتاب بر عهده داریم، نقد و بررسی کتاب است. من امروز می‌خواستم این نکته را با جناب آقای میرسلیم، وزیر محترم در میان بگذارم؛ الان این‌جا می‌گویم تا هم ایشان و دوستانی که رسماً مسؤول چنین کارهایی هستند، توجه کنند و هم اهل فرهنگ کلاً توجه داشته باشند. وقتی کتاب با کمیت بالا در اختیار همه قرار می‌گیرد، یک نوع حیرت برای بعضی‌ها به وجود می‌آید که آیا این کتاب را بخوانیم، نخوانیم؛ خوب است، بد است؛ مفید است، یا بی‌فایده است. کتاب بی‌فایده، یعنی مضر. انسان وقتی را برای مطالعه صرف می‌کند و اگر کتاب، بی‌فایده باشد، حکم مضر دارد.
درخواست از اهل اندیشه و قلم
رهبر انقلاب با بیان این که خیلی به ندرت می‌شود کتابی پیدا کرد که به کلی بی‌فایده باشد و بالاخره هر کتابی یک نوع فایده دارد فرمودند: لیکن وقت انسان محدود است. کسانی که اهل مراجعه به کتابند، احتیاج دارند که اهل نظر و اطلاع، کتابها را به آنها معرفی کنند. ما متأسفانه مطبوعاتی که از لحاظ وسعت و کیفیت، مخصوص این‌کار و شایسته این زمان باشد، نداریم؛ در گذشته هم اگر بود، خیلی نادر بود و سطح چندان بالایی نداشت. البته امروز هم در گوشه و کنار مواردی وجود دارد که کافی به نظر نمی‌رسد. من می‌خواهم از اهل فکر و نظر و قلم و کتاب و کسانی که به کتاب اهمیت می‌دهند، خواهش کنم که به نقد کتاب بپردازند.
مجلات نقد کتاب فعلی خیلی ضعیفند
مقام معظم رهبری افزودند: امروز کتابهای بسیاری نوشته و چاپ و منتشر می‌شود. اگر خواننده‌ای درباره این کتابها آگاهی لازم داشته باشد، آنها را به سرعت خواهد خرید و مطالعه خواهد کرد و بلکه دوباره خواهد خواند؛ اما وقتی آگاهی ندارد، سراغ این کتابها نمی‌رود. البته بسیاری از کتابها به عکس‌اند و اگر خواننده مشخصی آگاهی داشته باشد، به آنها نگاه نخواهد کرد؛ زیرا وقتش را ندارد یا مثلاً نیازی به مقولات مطرح شده در این کتابها ندارد و یا به دلیل اشکالی که در این کتابها هست، سراغ آنها نمی‌رود. پس نقد کتاب، جزو کارهای لازم است. الان در بعضی از مجلات که در قم و تهران منتشر میشوند، به نقد کتاب پرداخته می‌شود؛ لیکن خیلی ضعیف و بسیار کمتر از چیزی است که امروز لازم است.
شاید بیست برابر نقد کتاب فعلی لازم باشد
رهبری ادامه دادند: اگر من بخواهم در این زمینه حدسی بزنم، باید بگویم شاید بیست برابرِ نقدی که در این مجلات چاپ می‌شود، در حال حاضر لازم است. یعنی واقعاً چندین مجله مخصوص نقد لازم داریم؛ به علاوه مقالات نقدآمیزی که می‌تواند در همه مطبوعات چاپ شود. چون دایره کتاب و کتابخوانی در حال گسترش است، پس مسأله‌ی نقد هم باید گسترش پیدا کند. مضاف بر این که بعضی اشخاص می‌توانند یک سلسله کتاب را انتخاب کنند و اصلاً درباره آنها به طور منظم نقد بنویسند. مثلاً فرض بفرمایید سلسله کتابهای فلان نویسنده معروفِ داخلی یا خارجی را بردارند و در یک جلد، دو جلد یا سه جلد نقد کنند؛ یا سلسله کتابهای فلان گروه از نویسندگان را در پنجاه جلد نقادی کنند و آنها را در دسترس علاقه‌مندان بگذارند؛ چنین کارهایی بسیار لازم است.
نمایشگاه؛ باشگاه فرهنگی عمومی
ابراز خرسندی رهبر انقلاب مربوط به کلیت نمایشگاه است که حالت یک باشگاه فرهنگی عمومی را پیدا کرده است: این اتفاق، اتفاق بسیار خوبی است و اهل ادب، اهل علم، اهل فرهنگ، اهل ذوق، اهل شعر، اهل نویسندگی، اهل کتابخوانی، اهل نسخه شناسی و کسانی که با مسائل فرهنگ و ادب و معلومات ارتباطی دارند، این‌جا همدیگر را جستجو می‌کنند و می‌یابند. در واقع نمایشگاه دارد محل دیدار اهل فرهنگ و کسانی می‌شود که به مقوله فرهنگ علاقه دارند و این اتفاقِ بسیار خوبی است. البته شنیدم که در نمایشگاهِ امسال سخنرانی و میزگرد هم گذاشته‌اند که این کار جنبه دوم قضیه را تقویت می‌کند. ان‌شاءاللَّه آقایان موفق باشند.
از خرید وسایل تجملاتی کاسته و برای کودکانتان کتاب بخرید
بازدید رهبر انقلاب از هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در ۲۶ اردیبهشت ۱۳۷۲ اتفاق افتاد.
ایشان در یک گفت و گوی کوتاه خبری با صدا و سیما با اشاره به سوابق کهن تاریخی و فرهنگی ایران گفتند: شایسته چنین جامعه‌ای است که مردم با کتاب مأنوس باشند و خرید کتاب، یکی از مخارج اصلی زندگی آنان محسوب شود.
مقام معظم رهبری همچنین از تمامی خانواده های ایرانی خواستند که از هزینه های مربوط به خرید وسایل تجملاتی بکاهند و به جای آن برای فرزندان خود کتاب بخرند و آنها را به کتابخوانی تشویق کنند.
طرف خطاب بعدی رهبری هم مردم هم دولت بودند. ایشان خواهان آن شدند که مردم با صرفه جویی هر چه بیشتر در مصرف کاغذ و دولت با تولید هر چه فراوان‌تر کاغذ داخلی، جلوی افزایش قیمت کتاب را بگیرند.