تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۱۲:۵۳

شهرکرد-ایرنا- زبان فردوسی زمان ما، با آن فردوسی که در کتاب‌های مختلف به معرفی آن پرداخته‌اند، با وجود شبکه‌های اجتماعی چقدر مورد توجه کاربران است؟ امروز در سیطره فضای مجازی در بین جوانان، چقدر اشعار حکیم سخندان و فرزانه ایران زمین دارای جایگاه و نفوذ زبانی بین این نسل است.؟

به گزارش ایرنا، گاهی در شبکه‌های اجتماعی برای برخی از این جوانان، فردوسی فقط یک اسم است، یا چند تست برای کنکور، در حالی که فردوسی برای زنده نگهداشتن زبان پارسی از عمر خود مایه گذاشت.

در فضای مجازی گاهی واژه‌ها دستخوش تغییرات اساسی می‌شوند که نه تنها برای مخاطب از نظر دیداری آشنازدایی شده است بلکه پیام اصلی واژه را نیز نمی‌رساند به طور نمونه به جای "سلام " به "س " یا از این دست که در فضای به فراوانی یافت می‌شود.

در آن سو، ابر قهرمانان شاهنامه ناشناخته هستند که اگر از برخی از جوانان درباره نبردهای آنان پرسیده شود اطلاع چندانی ندارند در حالی که قهرمانان انیمیشن‌های خارجی از پهلوانان شاهنامه شناخته‌ترند.

با این حال در بین جوانان هستند کسانی که برای خوانش شاهنامه تلاش‌های زیادی دارند و حتی در مناطقی از چهارمحال و بختیاری شاهنامه‌خوانی در بیشتر شب نشینی‌ها هنوز رواج دارد.

شاهنامه‌خوانی در بین بختیاری‌ها با گویش محلی رایج است و در بین عشایر بختیاری شاهنامه خوانی به یک رسم تبدیل شده است و در بیشتر شب‌نشینی‌ها، شاهنامه‌خوانی را به صورت دورهمی استفاده اجرا می‌کنند.

شاهنامه در این منطقه به عنوان'ˈ هفت لشگر'ˈ معروف است و نقاله‌خوانی و شاهنامه‌خوانی به عنوان یک فرهنگ بومی در این منطقه درآمده است و هر کدام از شخصیت‌های داستانی که در شاهنامه به عنوان یک اسطوره‌اند، نماد یک فرهنگ و اندیشه هستند.

نام برخی از مناطق جغرافیایی سرزمین بختیاری از جمله 'ˈ رستم آباد'ˈ ،'ˈ کوه رستم'ˈ و'ˈ دژسفید'ˈ برگرفته از مفاهیم شاهنامه است و شاهنامه فردوسی، برای مردم این خطه تنها قصه و داستان نبرد نیست، بلکه یک اثر ستایشگری خداوند است.

شاهنامه‌خوانی خانوادگی

کی اردوان بیرگانی از جمله شاهنامه‌خوانانی است که به صورت خانوادگی اقدام به برپایی نقالی از شاهنامه در کشور می‌کنند و در تازه‌ترین کار خود روایت "زادن سهراب " را در شهرکرد با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری به روی صحنه برده‌اند.

این نقال و شاهنامه‌خوان و طراح می‌گوید: شاهنامه فردوسی به عنوان یک شاهکاری ادبی همیشه دارای جایگاه بالاست و سر جای خود است، ولی باید به سمت معرفی حکیم فردوسی به نسل جوان و جایگاه هویت‌سازی این شاعر بیشتر حرکت کنیم.

کی‌اردوان بیرگانی به مناسبت روز فردوسی در گفت وگو با ایرنا افزود:به جز ادارت کل فرهنگ و ارشاد اسلامی انتظار از سایر دستگاه‌های اجرایی نیز برای توسعه پاسداشت فرهنگ و هنر و زبان پارسی درخواست می‌شود بیشتر تلاش کنند و زمینه و بستر لازم را فراهم کنند.

وی در خصوص اینکه به صورت خانوادگی به اجرای نقالی شاهنامه‌خوانی می‌پردازند، یادآور شد: دختر وی با نام گردآفرید بیرگانی از سه سالگی برای نقالی شاهنامه تلاش خود را آغاز کرد و بیشتر به سمت پاسداشت زبان پارسی اقدام کرده است.

بیرگانی اظهار داشت:ما افتخار داریم نخستین زوج شاهنامه‌خوانی در کشور مطرح شدیم و گردآفرید نیز از سه سالگی اجرای شاهنامه را اجرا کرده است.

وی در خصوص جایگاه شاهنامه‌خوانی در بین بختیاری‌ها اظهار داشت:خوانش شاهنامه در همه اقوام ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد و در بین بختیاری‌ها نسل به نسل این شاهنامه خوانی وجود داشته است و اکنون نیز وجود دارد.

جایگاه شاهنامه در هویت ملی

به مناسبت روز فردوسی، ویژه برنامه "بازشناسی هویت ملی با نگاهی به شاهنامه فردوسی" از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و با مشارکت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شهرکرد و دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد به منظور پاسداشت زبان فارسی و روز شهرکرد برگزار شد

عضو شورای ملی دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی و استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی گفت: در قرن چهارم که فردوسی نیز شاعر این قرن است، محصولات ادبی و توجهات تاریخی را شاهد هستیم که وقتی فردوسی به ظهور می‌رسد شرایط به طور کامل فراهم است و شاهنامه کتاب مستطابی است که تمام قصه‌ها را در بر دارد.

اصغر دادبه با تأکید بر اینکه هر زبانی حتی زبان‌های محلی نیز در جای خود هویت‌ساز هستند، توضیح داد: قرن‌هاست که با این حقیقت و اصل زیسته‌ایم و امروز کسانی نمی‌توانند در اطراف و اکناف عالم پیدا شوند که زبان و هویت ملی را دچار خدشه کنند، ایران یعنی همه ایران و هر جایی از آن که مخدوش بشود، خسارت کرده‌ایم.

دادبه بیان کرد: نقش شعر در آموزش اهمیت ویژه دارد و اگر شاهنامه به نظم نبود به طبع تا این میزان تأثیرگذار نمی‌شد؛ تاریخ گواهی می‌دهد که مردمان ایران از گاتاها یعنی نغمه‌های ایران باستان تا شعر امروز به وزن سخن اقبال داشته‌ و کارکردهای فراوان آموزشی و تربیتی از آن برداشت کرده‌اند.

به گزارش ایرنا، شاهنامه، مجموعه تاریخ و فرهنگ اقوام ایرانی است که همه وجوه زندگی، اعتقادات، باورها و دستاوردهای فکری، دینی، اخلاقی و اجتماعی آنان را در خود جای داده است.

شاهنامه فردوسی حدود ۶۰هزار بیت شعر دارد و بزرگترین حماسه ملی ایران است و این کتاب غیر از حماسه ای بودن دارای پندها ، نصیحت ها ، اخلاق و ادب بوده است، چرا که فردوسی زنده کننده زبان و هویت ملی ایرانی است.

فردوسی، قالب مثنوی و بحر متقارب را برای نظم داستان های تراژیک شاهنامه برگزیده و به دلیل آگاهی و علاقه به واژه های فارسی از لغت عربی در آن استفاده نکرد.

بیست و پنجم اردی بهشت یادآور شهیر مرد سرزمین پارسی گوی ایران است که همواره پارسی زبانان از او سایش می‌کنند.