علی رمضانی در گفت وگو با خبرنگار کتاب و ادبیات ایرنا در توضیح آمار نشر در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ گفت: در سال ۱۴۰۰ به دلیل کرونا انباشتگی پشت خط داشتیم. در این سال ۱۱۱ هزار عنوان کتاب منتشر شد. وقتی این انباشتگی برطرف شد فکر میکردیم که با افت تولید مواجه شویم و عناوین به زیر ۱۰۰ هزار عنوان برسد؛ اما در سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۰۸ هزار عنوان کتاب منتشر شد.
مجموع شمارگان در کشور هم خیلی کاهش پیدا نکرده است
مجموع کتابفروشیهایی که در نمایشگاه شرکت کردند، بعد از نمایشگاه نخستین مشتریان ناشران خواهند بود وی افزود: این نشان میدهد ظرفیتی به ظرفیت نشر اضافه شده است. برخی فکر میکنند که تعداد عناوین بیشتر شده است اما تعداد شمارگان کاهش یافته است، اما مجموع شمارگان در کشور هم خیلی کاهش پیدا نکرده است. نمیگویم که مشکل نداریم، نمیگویم شمارگان کاهش پیدا نکرده یا نمیگویم عناوین کم کیفیت نداریم؛ آمارها را نمیتوان به صورت خام با یکدیگر مقایسه کرد. بلکه لازم است با دقت چند مولفه از یک آمار را بررسی کنیم. این مقایسه برای همه اصحاب فرهنگ قابل انجام است به این دلیل که اطلاعات به صورت مستمر در ketab.ir قابل پیگیری است.
او با تاکید بر اینکه کتابفروشان جزء مهمی از صنعت نشر هستند، افزود: کتابفروشیهایی که در نمایشگاه شرکت کردند فکر نمیکردند این اتفاق برایشان رقم بخورد و بتوانند تا این اندازه از شرایط نمایشگاه مجازی استفاده کنند. مجموع کتابفروشیهایی که در نمایشگاه شرکت کردند، بعد از نمایشگاه نخستین مشتریان ناشران خواهند بود.
ناشران و کتابفروشان بستههای خود را به موقع ارسال کنند
امسال در بخش مجازی با پدیدهای مواجه هستیم که ناشران و کتابفروشان اهتمامی نسبت به ارسال زودهنگام بستهها به مردم نشان نمیدهندرمضانی درباره تخلفهایی که در بخش حضوری نمایشگاه کتاب انجام میشود، بیان کرد: هنوز آمار تخلفات در بخش حضوری نهایی نشده است و به همین دلیل قابل مقایسه با دورههای قبل نیست. هنوز پروندههایی در حال طرح، بحث و گفتوگو در هیات نظارت و کمیته رسیدگی به تخلفات است. در نتیجه قیاس امروز قابل قبول نخواهد بود. این مقایسه بعد از نمایشگاه انجام شدنی است. به صورت کلی سیر تخلف متفاوتی نسبت به سالهای گذشته نمیبینم اما کمیته رسیدگی به تخلفات نسبت به سالهای گذشته جدیتر عمل میکند. این کمیته احکامی را صادر میکند تا بازدارندگی بیشتری داشته باشد.
قائم مقام سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در مورد تخلفات بخش مجازی نمایشگاه کتاب توضیح داد: امسال در بخش مجازی با پدیدهای مواجه هستیم که ناشران و کتابفروشان اهتمامی نسبت به ارسال زودهنگام بستهها به مردم نشان نمیدهند. این در حالی است که سال گذشته مرتبتر بستهها را میفرستادند. همکاران در مرکز پاسخگویی با ناشران تماس و ارسال بستهها را پیگیری میکنند. این مساله در هیات رسیدگی به تخلفات بررسی شد و هیات رای داد به بسته شدن موقت پنل ناشران و کتابفروشانی که بیش از ۵۰ درصد بستههایشان هنوز تعیین و تکلیف نشده است، رای داد.
رمضانی افزود: پنل نزدیک به ۲۰۰ ناشر و کتابفروش به صورت موقت بسته شد. این گروه مستمرا تلاش میکنند و پیام میدهند که بستهها را با سرعت تحویل دادهاند. برای اینکه رعایت حقوق مصرفکنندگان و مردم را بکنیم و آنها را زیاد چشم به راه نگه نداریم، موضوع را در هیات رسیدگی به تخلفات مطرح کردیم. این حکم صادر و اعمال شده است. امیدواریم ناشران و کتابفروشان بتوانند بستههای خود را به موقع ارسال کنند تا پنل آنها مجددا باز شود.
ناشران درباره آثار کتابسازی شده پیگیری کنند
رمضانی با تاکید بر اینکه قوانین در حوزه کتابسازی نیاز به اصلاح دارد، ادامه داد: باید بتوانیم به صورت قانونی مانع این اتفاق بشویم. البته با قوانین موجود مواردی که طرح شکایت میشود در مراجع قضایی مورد بررسی قرار میگیرد. هیات رسیدگی به تخلفات ناشران این مسائل را پیگیری میکند. ناشری از ناشر دیگر شکایت کرده بود که کتابش را با اندک تغییرات به صورت غیرمُجاز با اسم دیگری منتشر کرده است. هیات رسیدگی به تخلفات بررسی دقیق کرد و روی این مساله کار کارشناسی انجام شد و ادعای انجام شده را درست ندانست.
ناشرانی که ادعا دارند، آثارشان کتابسازی و به صورت غیرمجاز استفاده میشود، حداقل در همین نمایشگاه میتوانند به هیات نظارت و بازبینی مراجعه و شکایت را طرح کنند و در همینجا رسیدگی خواهد شدبه گفته قائم مقام سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران ناشرانی که ادعا دارند، آثارشان کتابسازی و به صورت غیرمجاز استفاده میشود، باید خودشان اقدام کنند ما اقدام ناشران را نمیبینیم. اتحادیهها باید اقدام کنند، حداقل در همین نمایشگاه میتوانند به هیات نظارت و بازبینی مراجعه و شکایت را طرح کنند و در همینجا رسیدگی خواهد شد. در طول ایام سال هم میتوانند به هیاتهای رسیدگی به تخلفات استانها و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مراجعه کنند. اگر ناشر به عنوان مالک اصلی اثر مراجعه نکند در گسترش آن کمک کرده است.
او افزود: در این دو ضلع، اقدامات اتحادیهها و مجامع فرهنگی و همچنین اقدامات ناشران را کمتر میبینیم.
رمضانی با بیان اینکه پیش از این از کشور افغانستان به عنوان مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران دعوت شده است، درباره تاجیکستان به عنوان دومین کشور همزبان و مهمان ویژه گفت: تاجیکستان دیگر همزبان در منطقه دایره تمدنی ایران است. حضور فعالان نشر تاجیکستان در نمایشگاه کتاب گفتوگوی بلاواسطه ناشران را تسهیل میکند. در مورد انتشار آثار در هر دو کشور به صورت متقابل، گفتوگوهایی انجام شد، همچنین نشستهایی با ناشران و نویسندگان دو طرف برگزار شد و در سرای ملل این موضوع پیگیری شد.
قائم مقام سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با اعلام اینکه نمایشگاه آیینه نمایش دهنده ظرفیتهای نشر کشور است، ادامه داد: ایران و تاجیکستان توانستند در نمایشگاه کتاب با ظرفیتهای نشر دو کشور آشنا شوند. ناشران ایران با ناشران تاجیکستان گفتوگو کردند، در دبیرخانه دائمی نمایشگاه کتاب تهران در خانه کتاب و ادبیات مستقر است، موضوع مهمان ویژه و تبادلات کتاب را در چند ماه آینده پیگیری خواهیم کرد تا همکاری با مهمان ویژه، صرف حضور در نمایشگاه نباشد و ثمرات عملی داشته باشد.