به گزارش خبرنگار ایرنا، در دنیای کنونی به مدد پیشرفت علم پزشکی، امکان اهدا و بخشش اعضای بیماران مرگ مغزی به بیماران دیگر امکانپذیر شده اما فرهنگ اهدای عضو در بین اقشار مختلف مردم به خوبی نهادینه نشده و هنوز کسانی هستند در مقابله با این اقدام انسان دوستانه سرسختانه ایستاده و سنگ اندازی می‌کنند.
دل کندن از عزیز بسیار سخت است و در بسیاری از موارد بستگان فردِ دچارِ مرگِ مغزی هم از به زبان آوردن اهدای عضو بیمار خود هراس دارند و تنها در برخی موارد نادر رضایت خانواده‌ها برای اهدا جلب می‌شود در حالیکه هزاران نفر از همنوعان ما برای ادامه زندگی در صف انتظار دریافت عضو قرار دارند.
هر روز و هفته چندین نفر از بیماران بدلیل ابتلا به مرگ مغزی امکان ادامه حیات نداشته و در حالیکه شرایط اهدای عضو و بخشیدن زندگی دوباره به دیگران را هم دارند، به خاطر مقاومت بازماندگان و عدم موافقت اولیای دم، روی تخت بیمارستان فوت می‌کنند.
در مورد اهدای عضو بیشتر بدانید:
اهدای عضو پس از مرگ کامل برای نخستین‌بار در ایران انجام شد
مثل باران ببار
طبق استانداردهای جهانی اهدای عضو «pmp» برای هر یک میلیون نفر از جمعیت جامعه باید سالیانه ۲۵ نفر اهدا کننده وجود داشته باشد و بر این اساس برای جمعیت ۸۵ میلیونی کشور باید بیش از ۲ هزار اهدا کننده در سال داشته باشیم که هنوز فاصله زیادی با این استاندارد وجود دارد.
اما در آذربایجان غربی که به رنگین کمان اقوام و ادیان مشهور است، مساله اهدای عضو کمی هم پیچیده تر از سایر استان‌هاست و علاوه بر کمبود امکانات و تجهیزات پزشکی، برخی بزرگان و ریش سفیدان طوایف اعتقادی به اهدای عضو ندارد و همین امر مشکل را دوچندان کرده است.
۳۱ اردیبهشت روز اهدای عضو را بهانه‌ای برای تهیه گزارشی از وضعیت اهدای عضو در آذربایجان غربی و موانع و مشکلات پیش روی این اقدام انسان دوستانه قرار دادم.
اعضای ۱۵ بیمار مرگ مغزی در آذربایجان غربی اهدا شد
کارشناسی واحد اهدای عضو دانشگاه علوم پزشکی ارومیه گفت: سال گذشته ۱۸ مورد رضایت برای اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی گرفته شد اما از بین آنها تنها ۱۵ مورد موفق به اهدای عضو شدند.
نوشین شاه‌میرزا افزود: از ابتدای سال جاری تاکنون سه مورد رضایت اهدای عضو گرفته شده که ۲ مورد شامل ۲ کلیه و یک کبد موفق به اهدا شدند و یک مورد نیز بدلیل عدم حضور جراح متخصص، زمان اهدای عضو به پایان رسید.
وی اضافه کرد: یکی از مشکلات پس از رضایت والدین بیمار، نیاز به اعزام پزشک متخصص از استان‌های دیگر برای برداشت و پیوند عضو است به عنوان مثال برای برداشت کبد باید پزشک متخصص از شیراز یا تبریز و برای برداشت قلب باید پزشک از تهران اعزام شود.
کارشناس واحد اهدای عضو دانشگاه علوم پزشکی ارومیه گفت: همکاران واحد ICU در بیمارستان‌های استان تلاش زیادی متحمل می‌شوند تا رضایت والدین یک بیمار مرگ مغزی را جلب کنند اما گاهی اوقات این همه زحمت، بخاطر نبود جراح رشته خاص از دست می‌رود.
وی اظهار کرد: هم اکنون تنها برای برداشت کلیه‌ها زمینه جراحی و پیوند در استان فراهم است اما برای برداشت سایر اعضا حتما باید پزشک متخصص از سایر استان‌ها اعزام شود.
شاه‌میرزا افزود: نکته مهم دیگر این است که مساله اهدای عضو بیماران مرگ مغزی در شهرستان‌ها رنگ باخته و بسیاری از اهدای عضوهای بیماران مرگ مغزی استان تنها مختص ارومیه است و سهم شهرستان‌ها خیلی کم است.
۱۱۹ بیمار مرگ مغزی در آذربایجان‌غربی شناسایی شد
مسوول واحد فراهم آوری اهدای عضو معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی ارومیه گفت: طی سال گذشته از جمعیت آذربایجان‌غربی، ۱۱۹ مورد مرگ مغزی استان اهدای عضو کرده‌اند که این آمار در مقایسه با استانداردها بسیار کم است.
بهمن محمدی اضافه کرد: آذربایجان‌غربی به سبب داشتن واحد پیوند کلیه، جزو واحدهای فراهم‌آوری بوده و امکان برداشت عضو در آن وجود دارد اما امکان برداشت ارگان‌های حساسی مانند قلب و ریه اگر چه والدین بیمار هم برای اهدا رضایت می‌دهند، وجود ندارد.
وی افزود: برای برداشت و پیوند این اعضای حساس (قلب و ریه)، باید ۲ نفر (اهدا کننده و گیرنده) در یک بیمارستان واحد بستری شوند و امکانات و تجهیزات پزشکی پیشرفته‌ای هم نیاز است که چنین امکاناتی در مراکز بیمارستانی زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی ارومیه وجود ندارد.
محمدی با اشاره به اینکه در تمامی بیمارستان‌های استان که بخش ICU فعال دارد، مسوول این بخش به عنوان رابط میان خانواده‌ها و انجمن اهدای عضو آذربایجان‌غربی انتخاب شده است، ادامه داد: برخی خانواده‌ها حتی پس از رضایت اولیه برای اهدای عضو عزیز مرگ مغزی شده هم پشیمان می‌شوند.
مشکل اصلی کاهش اهدای عضو در آذربایجان غربی، اعتقادات مردم و نهادینه نشدن فرهنگ اهدای عضو در بین خانواده هاست و برخی افراد فکر می کنند که مساله اهدا هم مانند فروش عضو است و یا از چنین برچسب‌هایی می ترسندوی تاکید کرد: مشکل اصلی کاهش اهدای عضو در آذربایجان غربی، اعتقادات مردم و نهادینه نشدن فرهنگ اهدای عضو در بین خانواده‌هاست و برخی افراد فکر می‌کنند که مساله اهدا یعنی فروش عضو و از چنین برچسب‌هایی می‌ترسند.
محمدی با اشاره به اینکه هم اکنون بیش از ۲ هزار نفر در استان داوطلب اهدای عضو هستند، گفت : داوطلبان می‌توانند با مراجعه به واحد اهدای عضو دانشگاه علوم پزشکی اعلام کردند در صورتی که بخاطر بیماری یا حوادث دچار مرگ مغزی شدند، اعضای بدن آنان به بیماران نیازمند پیوند، اهدا شود.
وی یادآور شد: داوطلبان اهدای عضو علاوه بر مراجعه به واحد اهدای عضو می‌توانند با ثبت‌نام در سایت اینترنتی اهدای عضو ایرانیان ehda.center یا سامانه #۳۴۳۲ *۳* در این عمل خیر داوطلب شوند.
محمدی اظهار کرد: در این سامانه کد ملی هر فرد به صورت آنلاین کنترل می‌شود و در صورتی که اطلاعات مطابق کارت ملی وارد شده باشد، کارت اهدای عضو صادر و متقاضی می‌تواند همان لحظه کارت خود را ذخیره و سپس چاپ کند.
اهدای عضو مغایرتی با دین اسلام ندارد
امام جمعه مهاباد گفت: در دین مبین اسلام نجات جان انسان‌ها بسیار ارزشمند است و اهدای عضو فرد بیمار مرگ مغزی مغایرتی با شریعت اسلام ندارد و بسیاری از دانشگاه‌های معتبر جهان اسلام از جمله دانشگاه الازهر مصر با آن مخالفتی ندارند.
اهدای عضو فرد مرگ مغزی مغایرتی با شریعت اسلام ندارد و بسیاری از دانشگاه‌های معتبر جهان اسلام از جمله دانشگاه الازهر مصر با آن مخالفتی ندارند
ماموستا عبدالسلام امامی افزود: اگر چند کمیسیون پزشکی معتبر مرگ مغزی و عدم بازگشت فرد بیمار را تایید کنند، اهدای عضو نه تنها هیچ اشکالی ندارد بلکه می‌تواند برای نجات جان دیگران هم بسیار مفید باشد.
وی با انتقاد از مخالفت برخی افراد با اهدای عضو گفت: خانواده‌هایی که بر اثر حوادث یا بیماری یکی از اعضای آنان دچار مرگ مغزی می‌شود باید مساله اهدای عضو را از روحانیون آگاه استیفاء (طلب فتوی) کنند.
ماموستا امامی یادآور شد: اهدای عضو فرد دچار مرگ مغزی و نجات جان بیماران دیگری می‌تواند برای فرد متوفی و والدین وی جزو حسنات محسوب شود و از بار گناهان آنان در پیشگاه خداوند و در روز قیامت بکاهد و این مساله بارها در خطبه‌های نماز جمعه و جماعت بیان شده است.
به گزارش ایرنا سالانه حدود ۲ هزار و ۵۰۰ نفر در کشور شرایط اهدای عضو پیدا می‌کنند که تنها یک سوم از این تعداد اعضای بدن خود را اهدا می‌کنند و این در حالی است که روزانه هفت تا ۱۰ نفر و سالانه حدود سه هزار نفر بر اثر نبود عضو پیوندی جان خود را از دست می‌دهند.
هر فرد مرگ مغزی در صورتی که خانواده‌اش خیلی زود برای اهدا عضو رضایت دهد، می‌تواند جان هشت تا ۵۳ نفر را نجات دهد؛ بر اساس آمارها در هر ۱۰ دقیقه یک نفر به فهرست انتظار برای پیوند عضو اضافه می‌شود و هر ۲ ساعت یک نفر به خاطر نرسیدن عضو پیوندی جان خود را از دست می‌دهد.
کلیه‌ها، قلب، کبد، پانکراس، روده، ریه‌ها، استخوان، مغز استخوان و برخی بافت‌های بدن از جمله پوست و قرنیه چشم، تاندون، غضروف و دریچه قلب از پیوندهای متداول است.
قانون پیوند اعضا، فروردین ۱۳۷۹ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و بر اساس این قانون اعضای بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنها آشکار و مسلم شده را می‌توان به شرط وصیت بیمار یا موافقت ولی دم برای پیوند به بیمارانی که ادامه حیات شان به پیوند عضو بستگی دارد، استفاده کرد.
۳۱ اردیبهشت به نام روز ملی اهدای عضو نامگذاری شده است.