آذربایجان غربی استانی کوهستانی و با آب و هوای سرد و مراتع وسیع است این موضوع باعث شده تا سه هزار روستا و آبادی با مردمانی کشاورز و دامدار در این منطقه سکنی گزیده و گذران زندگی کنند.
از کل جمعیت ۶۸۰ هزار نفری دانش آموزان استان بیش از ۳۶ هزار نفر عشایری هستند و از مجموع پنج هزار و ۲۰۰ مدرسه استان ۶۰ درصد در مناطق روستایی و عشایری واقع شده است.
به علت صعب العبور بودن بسیاری از آبادی‌ها و مناطق اسکان عشایر دانش آموزان پس از دوره ابتدایی ترک تحصیل کرده و به جمع بازماندگان از تحصیل می‌پیوندند که برای عدم تحقق این اتفاق نامیمون آموزش و پرورش همواره برنامه‌هایی برای این قشر داشته و سعی دارد با توسعه عدالت آموزشی و نصیب برابر این کودکان و نوجوانان همواره درچرخه تحصیل حضور داشته باشند.
رقیه سامی رییس اداره آموزش و پرورش عشایر آذربایجان غربی درباره آموزش در این بخش، برنامه‌های تحولی آن در بخش کیفیت بخشی روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: طبق بررسی‌های موجود از آمار جامع مدارس مناطق عشایری استان این منطقه در رتبه نخست کشوری از نظر آمار دانش آموزان تحت پوشش است.
دانش آموزان مناطقه عشایری در دوره‌های سه گانه تحصیلی از جمله ابتدایی با ۲۶ هزار و ۶۰۰ نفر، متوسطه دوره اول با هفت هزار و ۲۰۰ و متوسطه دوره دوم با ۲ هزار و ۲۶۰ نفر حضور دارند.
ایرنا: از نظر نیروی انسانی آیا چالشی در این مناطق دارید؟
سامی: سه هزار و ۳۷۸ نفر نیز از پرسنل رسمی، پیمانی و قرار دادی شاغل در آموزش و پرورش آذربایجان غربی در مدارس عشایری استان خدمت می‌کنند که نزدیک به ۱۰ درصد از جمعیت فرهنگیان استان است و در این زمینه با تلاش‌های شورای آموزش و پرورش کمبود نیرو از طرق مختلف جبران شده و هیچ کلاسی بدون معلم نیست.
ایرنا: کدام مناطق آموزشی بیشترین و کمترین میزان دانش آموزان عشایری را دارند؟
سامی: بیشترین جمعیت دانش آموزی به شهرستان خوی با دارا بودن هفت هزار و ۵۴۴ نفر و کمترین جمعیت دانش آموزی به شهرستان مهاباد با ۱۲۹ نفر، اختصاص دارد و به رغم این تفاوت‌های جمعیتی، آموزش دوره‌های مهارتی برای اغلب مناطق برگزار شد که کشت گیاهان دارویی، تکه دوزی با چرخ و پرورش قارچ در مناطق آموزشی سیلوانا، اشنویه و شوط به صورت ویژه امسال پیگیری شده است. بیشترین جمعیت دانش آموزان عشایر به شهرستان خوی با دارا بودن هفت هزار و ۵۴۴ نفر و کمترین جمعیت دانش آموزی به شهرستان مهاباد با ۱۲۹ نفر، اختصاص دارد
ایرنا: آیا دانش اموزان عشایری هم از خدمات مراکز غنی سازی اوقات فراغت برخوردار هستند؟
سامی: غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان مدارس شبانه روزی عشایری همواره مثل دانش آموزان روستایی و شهری با اجرای برنامه‌های فرهنگی پیگیری و انجام می‌شود.
در این راستا برنامه‌های متعدد فرهنگی، هنری و آموزشی در ابعاد مختلف و حتی کنکور با عضویت آنها در برنامه آموزشی جامع کنکور با عنوان پویش جهادی مدرسه ماندگار البرز تهران پیگیری شده و در دست اجراست.
در این راستا اختصاص تجهیزات و امکانات آموزشی و پرورشی به مدارس عشایری استان به ارزش ۵۰ میلیارد ریال از اقداماتی بوده که در سال تحصیلی جاری انجام شده است.
برنامه ریزی برای اعزام ۶۸ نفر از دانش آموزان دختر و پسر مدارس مناطق عشایری استان در بیست و دومین اردوی علمی فرهنگی کشور از ۱۷ تا ۲۷ تیر ماه سال جاری در شهر مشهد مقدس انجام شده است.
ایرنا: در زمینه سنجش نوآموزان بدو ورود به دبستان در این مناطق هم آیا تسهیلات و یا خدماتی ارائه می‌شود؟
سامی: زمانبندی برای سنجش رایگان نو آموزان بدو ورود به دبستان در مناطق عشایری از نیمه اول خرداد ماه سال جاری نیز در دستور کار است و طبق اعلام اداره سنجش و هماهنگی انجام شده این نوآموزان چهار تا ۶ ساله به صورت رایگان مورد ارزیابی شاخص‌های سلامت قرار خواهند گرفت.
ایرنا: شنیده شده که سهیمه‌ای امسال به جذب معلم برای مدارس عشایری در آزمون استخدامی آموزش و پرروش اختصاص یافته است؟
سامی: با توجه به اینکه دانش آموزان فارغ التحصیل عشایر از استعدادهای خاصی برخوردار هستند برای استفاده از این استعدادها سهمیه بومی در آزمون استخدامی ماده ۲۸ آموزش و پرورش به تعداد ۴۶ نفر برای بخش عشایر استان منظور شد و اختصاص سهمیه ۱۱۰ نفری در دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی، از جمله تسهیلاتی بوده که برای استخدام دانش آموزان فارغ التحصیل عشایری در نظر گرفته شده است.
اختصاص سهمیه ۱۱۰ نفری در دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی، از جمله تسهیلاتی بوده که برای استخدام دانش آموزان فارغ التحصیل عشایری در نظر گرفته شده است.
ایرنا: مشکلاتی که آموزش و پرورش عشایر دارد شامل چه موضوعاتی است؟
سامی: ۵۶ درصد کلاس‌های این قسمت چند پایه بوده و هم اکنون ۱۲۰ کلاس کانکسی داریم که طی گفت وگو و تعاملات انجام شده با اداره کل نوسازی توسعه و تجهیز مدارس مقرر شده که این کلاس‌ها تبدیل به احسن شوند.
همچنین پایین بودن سطح تحصیلات اولیا و مشکلات معیشتی باعث شده تا خانواده‌ها قالی بافی، دامداری و کار در مزارع را بر تحصیل فرزندان ترجیح دهند که موجب بازماندگی از تحصیل آنان می‌شود.
به گزارش ایرنا آذربایجان غربی دارای ۶۸۶ هزار دانش آموزاست که از این تعداد ۳۶ هزار نفر دانش آموزان عشایری بوده و در مناطق مرزی و عشایر نشین تحصیل می‌کنند.