پرورش کرم ابریشم (نوغانداری) یکی از بهترین شغل‌های جانبی شناخته شده در کشور است که آغاز و ادامه کار در آن با کمترین زمان و امکانات میسر بوده و تمام افراد خانواده می توانند در کنار هم در این حرفه مشغول به کار شوند.
پرورش کرم ابریشم و تولید فرآورده‌های ابریشمی از جمله فعالیت‌های جانبی است که در کنار فعالیت‌های اصلی کشاورزان این دیار می‌تواند طی یک دوره کوتاه مدت (حدود ۴۰ روز) ضمن ایجاد انگیزه اقتصادی و به کارگیری بخشی از نیروی کار روستاها، درآمد مناسبی را برای روستانشینان این مرزو بوم فراهم کند.
کمیته امداد خراسان شمالی از این فرصت استفاده کرده است و حمایت های مالی خود را برای توانمندسازی قشر آغاز کرده است و با توزیع تخم نوغان و دستگاه ابریشم کشی گام بزرگی در توانمندی مددجویان برداشته است.
در مجموع استان خراسان شمالی با جمعیت یک میلیون نفری ۵۳ هزار و ۲۸۹ خانوار شامل ۱۰۶ هزار و ۲۶۲ مددجو زیر پوشش خدمات حمایتی کمیته امداد امام خمینی (ره) قرار دارند و از این تعداد؛ ۵۰۰ خانوار در زمینه نوغانداری فعالیت می کنند و با حمایت این نهاد به طور حتم خودکفا شده و یا امورات زندگی خود را در شرایط کنونی می گذرانند.
توزیع ۵۰۰ جعبه تخم نوغان
در گذشته پیله های ابریشم با دستان توانمند زنان این منطقه رشته و از آن در بافت فرش های منحصر به فرد با رنگ‌هایی زیبا استفاده می شد ولی هم اکنون فرایند تولید ابریشم با خام فروشی پایان می گیرد به گونه ای که اندک شمار بانوان هنرمند ترکمن، برای خلق آثار زیبای خود، نخ های ابریشم را از استان های همجوار همچون خراسان رضوی تامین می کنند.
مدیرکل کمیته امداد امام خیمنی(ره) خراسان شمالی در این خصوص گفت: ۵۰۰ جعبه تخم نوغان برای پرورش پیله تر کرم ابریشم بین مددجویان پنج شهرستان استان توزیع شد.
مجید الهی راد اظهار کرد: پیش بینی می شود با توزیع این میزان تخم نوغان مددجویان خراسان شمالی ۲۰ تُن پیله تر تولید کنند.
وی افزود: این تخم نوغان ها بین مددجویان مانه و سملقان، راز و جرگلان، شیروان، بجنورد و جاجرم توزیع شده است.
مدیرکل کمیته امداد امام خیمنی(ره) خراسان شمالی ادامه داد: خرید آنها نیز به صورت متمرکز از محل منابع امدادی انجام شده و هر جعبه دارای ۲۵ هزار تخم نوغان است.
الهی راد با اشاره به فعالیت ۵۰۰ خانوار زیرپوشش این نهاد حمایتی در زمینه نوغانداری، گفت: توزیع تخم نوغان در راستای ایجاد اشتغال و خودکفایی نوغانداران خراسان شمالی انجام می شود و سال گذشته نیز پیله های تر توسط شرکت صنعت آفرین کمیته امداد خرید تضمینی شد.
توزیع ۱۵ دستگاه ابریشم کشی
سرمایه‌گذاری در این فعالیت در مقایسه با پاره‌ای از فعالیت‌های تولیدی، کمتر و بازگشت سرمایه در آن سریع‌تر است که گسترش این صنعت کمکی به افزایش درآمد خانوارها خواهد کرد که اینک در این استان بیش از سه هزار خانوار مشغول فعالیت در صنعت نوغانداری هستند.
در کنار صنعت نوغانداری، ابریشم بافی به عنوان هنرصنعتی منحصربه فرد و بازارپسند مطرح است و با تولید نخ های ابریشمین زمینه ساز تولید دستبافته های سنتی و هنری در قالب فرش و تابلوفرش های دستباف ابریشمی می شود که در حقیقت همان ارزش افزوده و سودآورترین بخش در مرحله تولید ابریشم است.
معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد خراسان شمالی نیز در این خصوص اظهار کرد: دستگاه های تحویل شده هریک به ارزش ۱۳ میلیون تومان است که از این میزان ۱۰ میلیون تومان بلاعوض و سه میلیون تومان آن آورده اولیه متقاضی است.
نورمحمد جهانی افزود: در مجموع امسال چهار هزار و ۵۰۰ اصله نهال توت با همکاری جهاد کشاورزی بین نوغانداران استان به صورت رایگان توزیع شد.
معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد خراسان شمالی از آغاز خرید پیله‌تر بالاتر از نرخ بازار از سوی شرکت آفرینان مهر کمیته امداد خبر داد و تصریح کرد: پارسال ۲۲ تُن پیله‌تر به ارزش هفت میلیارد تومان از نوغانداران استان خریداری شد که این نوغان‌ها پس از خشک شدن در محل پیله خشک کنی روستای کلاته بهار برای ابریشم کشی به استان‌های دیگر ارسال شد.
وی خاطرنشان کرد: همچنین ۵۰۰ جعبه تخم نوغان و برگزاری کارگاه آموزشی ابریشم کشی صنعتی برای نوغانداران در راستای حمایت و خودکفایی آنها انجام شد.
جهانی تصریح کرد: امسال نیز پیش بینی می‌شود ۳۰ تُن پیله‌تر بالاتر از قیمت بازار با حضور مدیر عامل شرکت صنعت آفرینان مهر امداد از نوغانداران استان خریداری شود.
وی افزود: در مجموع ۵۰۰ خانوار زیر پوشش این نهاد حمایتی در زمینه نوغانداری فعالیت می‌کنند.
به گزارش ایرنا، شرایط آب و هوایی و نیز استقبال و گرایش رو به افزون ساکنان شهرستان رازوجرگلان به پرورش کرم ابریشم به عنوان منبع درآمد باعث شده تا این منطقه به یکی از قطب‌های تولید محصولات باغی و توت نوغان تبدیل شود.
خراسان شمالی در تولید پیله تر کرم ابریشم در کشور رتبه چهارم و در بهره وری رتبه اول را دارد، میانگین تولید پیله تر ابریشم در کشور ۳۷.۶ کیلوگرم و استان ۴۳ کیلوگرم است.
نوغان، باغ‌های توت، کرم ابریشم، پیله و بعد ناگهان چرخ نخ‌ریسی سنتی فرایندی است که از سال ها پیش مردمان منطقه مرزی جرگلان را از ابتدای اردیبهشت تا اواخر تابستان درگیر خود می کرد، اگرچه نخ ریسی سنتی مدت ها است که به خاطره ها پیوسته، ولی با واردات بی رویه نخ های ابریشم از کشورهای دیگر و اشباع شدن بازار ابریشم، بدون شک در آینده تنها تصویری محو از مناظر زیبای توتستان ها در یادها خواهد ماند.
نوغانداری یکی از صنعت های رایج در این شهرستان مرزی و به گفته اهالی آن تنها دلخوشی بیش از هزار خانوار جرگلانی برای کسب درآمد و عاملی برای رفع محرومیت از این منطقه کم برخوردار است که با کسب رتبه اول کشوری در کیفیت و میزان بهره وری پیله ابریشم، توانمندی خود را در این صنعت آبا و اجدادی به اثبات رسانده است.