اصلاً ماه ذی القعده به نام امام رضا(ع) سند خورده است، روز اولش به عنوان زادروز حضرت فاطمه معصومه (س) در تقویم ها ثبت شده است تا آغازی باشد بر جشن های این دهه بابرکت.
یازدهمین روز ماه ذی القعده هم میلاد پربرکت عالم آل محمد(ع) و امام رئوف حضرت شمس الشموس است و شور و هیجان در حرم آقای مهربانی ها و ضامن آهو موج می زند.
بیست و سومین روز این ماه هم روز زیارتی مخصوص آن حضرت است و بنابر روایتی در این روز آن حضرت، خاندان خود را فرا خوانده و با آنان وداع کرده و سفر خود را به سمت مرو آغاز کرده است.
روز دحو الارض و بیست و پنجمین روز این ماه هم یکی از روزهای زیارتی آقا علی بن موسی الرضا (ع) ذکر شده است و هر ساله، شاهد حضور زائران و مجاوران بسیاری در این مکان مقدس هستیم.
آخرین روز این ماه نیز که غم دل شیعیان را زنده میکند، روز شهادت جگرگوشه آقای مهربانی هاست و مردم برای عرض تسلیت شهادت حضرت جواد الائمه (ع) به پایبوسی امام هشتم (ع) مشرف میشوند.
و این گونه است که این ماه، ماه امام رضا (ع) است و دل ما خوش به همنفسی با زائران حریم حرم یار است.
مردم از سالهای دور، از زمانی که پیکر مطهر امام هشتم (ع) در باغ "حمید بن قحطبه" به خاک سپرده شد، برای زیارت به قریه طوس رفت و آمد داشتند که به تدریج این شهر به مشهد الرضا(ع)، یعنی محل شهادت امام رضا(ع) تغییر نام داد و در گفتار محاوره مردم نیز به شهر مشهد موسوم شد.
زیارت ائمه (ع) مورد تاکید بزرگان دین است و بنابر اعتقاد ما آنان همچنان حیّ و حاضرند و حضور بر مزار آنان بعد از شهادت نیز، همچون حضور در زمان حیات این خاندانِ پاک، دارای کرامات و برکات است و باید قدر این لطف خدایی را دانست که زائر، بارگاه رضوی میشویم؛ بر همین اساس در زمان خواندن اذن دخول برای گرفتن اجازه و رخصت شرط ادب برای ورود به صحن و سرای حرم رضوی می گوییم: "خداوندا؛ من در این صحن و سرا حضور یافته ام؛ همان گونه که اگر میتوانستم در زمان حیات امامم به دیدنش میآمدم و باور دارم، که او زنده است و سخن مرا می شنود، و سلام مرا پاسخ می دهد".
این روزها صحن و سرای آقای مهربانی ها رنگ و بوی دیگری دارد و همه برای زیارت آمده اند و در گوششان طنین میافکند:
آمدم ای شاه پناهم بده / خط امانی زِ گناهم بده
ای حرمت ملجا درماندگان / دور مران از در و راهم بده
و اگر در زمان طلوع و یا غروب خورشید هم در حرم باشی، گوش ات صدای نقاره خانه ها را به جان و دل می رساند و هیجان زده میشوی از این اجرای موسیقایی که حدود ۳۰۰ سال است توسط خادمان حرم رضوی، نواخته میشود تا صدای "یا امام رضا" (ع) را این بار از حلقوم کرنا بشنوی.
صبح ها، نسیم دل انگیزی در حرم میپیچد و همراه با معنویت نماز صبح تو را با خود میبرد، تا دل باغ های مصفایی که با طرح های اسلیمی روی کاشیکاری ها و در و پیکر ضریح منقوش شده است و این هنر با گسترش اسلام، اوج گرفته و در جای جای بناهای مهم در کشورهای اسلامی به چشم می آید و در دیار غریب طوس نیز بر در و دیوار بارگاهش به وفور دیده میشود.
بگذریم که گفته اند:
محبوب رضاست هرکه دل ریشتر است / از کعبه صفای این حرم بیشتر است
اینجاست طبیبی که ندارد نوبت / هر دل که شکستهتر بود، پیش تر است
و اکنون همه به دنبال آن هستند که با صاحب این خانه که آنان را فراخوانده، رو در رو و بی واسطه سخن بگویند.
اشک شوق بر رخسارها راهی می جوید تا با نجواهای عاشقانه ای که به گوش می آید، درآمیخته و بر زمین بیفتد و مولا نیز، چنانکه از رافتش چشم داریم، دست نوازشی بر سر ما بکشد ولی حیف که گاه لایق درک آن نیستیم و دلخوشیم به این روایت که حضرت رضا (ع) فرمود: هر کس مرا با دوری راه زیارت کند و از راه دور به زیارت من آید در روز قیامت در سه موقف به یاری او خواهم آمد تا او را از ناراحتی های آن حال نجات دهم.
با اینکه نام اصلی امام هشتم "علی" است ولی ایشان به صفت برجسته ایشان "رضا" مشهور است و دلیل آن را این گونه ذکر کرده اند که " آن حضرت راضی به رضای پروردگار بود و این خصلت ارزشمند را که مقامی بالاتر از مقام صبر نیست، به طور کامل داشت؛ از سوی دیگر آن حضرت مورد رضا و پسند خداوند در آسمان، و رسول خدا(ص) و امامان در زمین بود و مخالف و موافق، او را پسندیدند و آن حضرت مورد رضا و پسند همگان بود.
صدایی به گوش می رسد و می شنوی این نوا را:
ای صفای قلب زارم هر چه دارم از تو دارم / تا قیامت ای رضاجان سر ز خاکت بر ندارم
این روزها اما، همه جای ایران، رنگ سبز رضوی به خود گرفته است و جشن ها به پا شده است. کاروان های زیر سایه خورشید راهی شده اند تا در هر نقطهای که دلی به یاد رضا (ع) میتپد، حضور یابند و همه را به صحن و سرای رضوی برسانند و شمیم مهر کرامت است که بر دیار ایران پیچیده.