به گزارش ایرنا، چادر و لباس سراسر سفید عروس جوان و درخشش چهره او و فرد مورد علاقه اش "بهروز"، که از آیینه سفره عقدشان منعکس شده، زیر نور چلچراغ های رواق شیخ طوسی حرم مطهر رضوی چندین برابر شده و زیبایی خاصی به این بزم بخشیده است.
بوی عود پیچیده در فضای رواق شیخ طوسی و نوای آرام دعایی که از رواق های اطراف به گوش می رسد، معنویت فضا را فزونی بخشیده و این زوج عاشق نیز چنان به این حال و هوا دل سپردهاند، که آرامش برخاسته از آن وجودشان را فراگرفته و در چهره آنان نمایان شده است.
چه زیباست این ساعت و این لحظه... آغاز یک زندگی مشترک با دعای خیر شمس الشموس، انیس النفوس، حضرت دوست، علی بن موسی الرضا (ع)... زوج جوان می گویند: "وجود امام رضا (ع) آرامش است، خدا سایه اش را از سر ما کم نکند".
منتظر می مانم که کار عاقد تمام شود، روبوسی ها و تبریک گفتن های اطرافیان انجام می گیرد و زوج جوان دوباره پای سفره عقد و مقابل آیینه می نشینند، گویی می خواهند آخرین صحبتهایشان را با آقایشان امام رضا(ع) سر سفره عقد انجام دهند... نزدیک می شوم و خود را معرفی کرده و می گویم "خبرنگار هستم، حاضرید با هم گفت و گویی کنیم" ؟
داماد با روی گشاده می پذیرد، اما عروس اجازه پدرش را می خواهد، پدر عروس نزدیک شده و می پرسد: "برای تلویزیون مصاحبه می گیرید؟، کجا پخش می کنند"؟ ... من در جواب می گویم "نه حاج آقا، در شبکه های مجازی پخش می شود، اگر اشکالی ندارد، با عروس و داماد صحبت کنم".
جمع کوچکی هستند، منظورم افرادی است که اطراف عروس و داماد، دور سفره عقد نشسته اند. به نظر مسافر می آیند، برای همین قبل از مصاحبه می پرسم که "اهل مشهد هستید؟" پاسخ آمد که "خیر، از اصفهان می آییم"...
از عروس پرسیدم که "چرا حرم امام رضا(ع) را برای عقد انتخاب کرده اید" ؟ پاسخ داد،: "می خواهیم زندگیمان را بیمه امام رضا (ع) کنیم، اگر شرایطش جور شود، دوست داریم زندگی مشترکمان را در مشهد آغاز کنیم".
از حس و حالش می پرسم، مطهره می گوید: "حالم وصف نشدنی است، در حرم بودن، یک آرامش خاصی دارد؛ هرچند پدر و مادرم اینجا عقد نکرده اند، اما پیشنهاد پدرم بود که در حرم عقد کنیم".
به او گفتم که هنگام خواندن خطبه عقد از امام رضا(ع) چه خواسته است؟ گفت: "فقط دلخوشی خانواده مان را خواستم". بهروز هم در پاسخ به سوال من همین را گفت؛ اما خواسته بزرگتری هم از امام رضا داشت، که آن خادم افتخاری حرم شدن بود.
عروس خانم وکیلم؟ ...
عصر پنجشنبه است و رواق شیخ طوسی مملو از عروس و داماد شده است، روی هر فرش ۱۲ متری یک سفره عقد زیبا با آیینه و شمعدان قرار گرفته و عروس و دامادی در کنار سفره نشسته اند و جمعی از نزدیکانشان نیز گردآگرد آنان قرار گرفته اند، تعدادی هم از خویشاوندان با موبایل مشغول گرفتن عکس و فیلم از مراسم عقد هستند.
به عاقد نزدیک می شوم، او در حال خواندن خطبه عقد است... أنکحتُ مُوکلتی، مُوکِّلی علی المهرالمعلوم… قبلتُ النِّکاحَ لمُوکِّلی علی المهرالمعلوم... " بعد اجازه پدر عروس را می گیرد، پس از کسب اجازه خطاب به عروس می گوید: به مبارکی و میمنت و در پناه عنایات خاص امام زمان (عج) پیوند آسمانی عقد ازدواج دائم و همیشگی بین دوشیزه محترمه سرکار خانم …………….. و آقای…………….. اجرا و منعقد می شود؛ دوشیزه محترمه مکرمه سرکار خانم …………….. آیا بنده وکیلم شما را به عقد زوجیت دائم و همیشگی آقای …………….. به صِداق و مهریهٔ معلوم درآورم؟ آیا بنده وکیلم؟
عروس هم بعد از کمی مکث و چند بار شنیدن عبارت "آیا بنده وکیلم؟" از عاقد، می گوید.. با اجازه امام رضا(ع) و بعد پدر و مادرم... بله.
حجت الاسلام "حسن اردمه" از عاقدان مستقر در رواق شیخ طوسی است که تا به حال چندین خطبه عقد را برای زوجین خوانده است، او بعضا به زوجین مشاوره هم می دهد. او را به کناری می خوانم تا درباره تجربیاتش از عقدهایی که در این رواق منعقد شده است، بگوید.
می گوید: عقد بالای سر حضرت، شرایط خاصی ندارد که برای زوجین سخت باشد، آنان فقط ۱۰ دقیقه تا حداکثر نیم ساعت معطل می شوند تا مقدمه کار فراهم شود، خادمان مسوول در رواق، شناسنامه زوجین و شناسنامه پدر عروس را، اگر در قید حیات باشد، می گیرند و پس از ثبت در سامانه، مراسم عقد جاری می شود.
وی ادامه می دهد: خیلی از مردم به جاری شدن عقد در حرم امام رضا(ع) و تبرک و میمنت آن اعتقاد دارند، زوجین تمایل دارند که شروع زندگی مشترک مبارکی داشته باشند، این رواق زوج های زیادی به خود دیده است، حتی کسانی که مسلمان نبوده و در حرم مسلمان شده اند و خطبه عقدشان را در این حرم جاری کرده اند.
حجت الاسلام اردمه اضافه می کند: افراد زیادی از اهل سنت نیز بوده اند که به خاطر اعتقاد، ارادت و علاقه ای که به امام رضا(ع) داشته اند، خطبه عقدشان را در این حرم جاری کرده اند، در زمان انجام عقد نیز احساسات بر آنان مستولی شده و با گریه فراوان از امام رضا اجازه می گیرند تا زندگی مشترکشان را آغاز کنند.
به گفته وی، در دهه کرامت عقدها در رواق شیخ طوسی به اوج خود می رسد، در این ایام افرادی هستند که از کشورهای مختلف به حرم مطهر رضوی می آیند و در حالی که زبانشان متفاوت است و فارسی را متوجه نمی شوند، اما می خواهند که عقدش در این حرم انجام شود.
حجت الاسلام اردمه به بیان خاطره ای از یک زوج خارجی در حرم مطهر پرداخته و می گوید: هفته گذشته زوجی پاکستانی در این رواق عقد کردند، وقتی از پدر عروس خانم مبلغ مهریه را پرسیدم، گفت که باید از دخترش بپرسد، دخترش هم پاسخ داد که همان مهریه شرعی کفایت می کند، واقعا چقدر زیباست که مهریه های سبک در نظر گرفته شود تا شمار پیوندهای زوجین و فرهنگ زندگی آسان در جامعه ترویج داده شود.
عقد بالاسر حضرت، سنت ایرانی ها
ورودی رواق شیخ طوسی پیشخوانی دارد که خادمان در پشت آن نشسته و کار ثبت شناسنامه های عروس و داماد را در سامانه انجام می دهند، در طرف دیگر نیز عاقدان قرار گرفته و در انتظار نوبتشان نشسته اند تا خطبه عقد را برای زوجین اقامه کنند.
سرکشیک رواق شیخ طوسی، حاج آقا "احمد صدری کرمی" است، می گوید که اهل تهران است و خدا خواسته که نوکری امام رضا (ع) را بکند، به همین سبب در مشهد به سر می برد.
او قبل از انجام هر عقدی، شناسنامه ها را به صورت دقیق بررسی می کند تا اشتباهی صورت نگیرد، به دیگر کارکنان آن بخش نیز توصیه می کند که کارشان را دقیق انجام دهند، اعتقاد دارد که عقد در این رواق کاملا قانونی و شرعی است و هیچ کار غیرقانونی انجام نمی گیرد.
حاج آقا صدری در پاسخ به سوالاتم می گوید: بیشتر، ساکنان استانهای خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی اعتقاد دارند که حتما عقد بالای سر حضرت داشته باشند، معمولا عقد رسمی زوجین را در حرم مطهر انجام می دهند یا اینکه زوجین بعد از انجام عقد رسمی در محضر، به حرم مطهر رضوی آمده و با زیارت امام رضا(ع) به میمنت و مبارکی، زندگی مشترک خود را آغاز کنند.
وی اضافه می کند: شرط خواندن خطبه عقد در حرم مطهر رضوی، ثبت نام زوجین در سامانه عقد رضوی است، باید پرسشنامه ای را تکمیل کنند، مدارکشان را بارگذاری و کد رهگیری را از سامانه دریافت کنند، همه فرآیندها به صورت قانونی انجام می گیرد در غیر این صورت هیچ عقدی جاری نمی شود.
سرکشیک رواق شیخ طوسی در خصوص عاقدان می گوید: زوجین مختار هستند که خود عاقد را به رواق بیاورند اما اگر عاقدی نداشتند، حرم مطهر به صورت رایگان عاقدی را در اختیارش می گذارد، عاقدان هم نمی توانند هدیه ای از زوجین مطالبه کنند مگر آنکه خود زوجین بخواهند هدیه ای به آنان بدهند.
او انتخاب روز عقد را برعهده خود زوجین دانسته و می افزاید: در تمام ۲۴ ساعت روز و در همه ایام سال به جز شب و روز شهادت ائمه اطهار (ع)، خطبه عقد در رواق شیخ طوسی حرم مطهر جاری می شود، معمولا عصرهای پنجشنبه و اعیاد مذهبی و عید نوروز شمار عقدها بسیار زیاد است، تا آنجا که بعضا بخشی از رواق دارالحجه نیز به این کار اختصاص می یابد.
حاج آقا صدری خاطرنشان می کند: به طور میانگین روزانه هشت تا ۱۰ عقد، در عصر و شب پنجشنبه بین ۸۰ تا ۱۰۰ عقد، در اعیاد مذهبی و مناسبت های خاص بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ عقد در حرم مطهر رضوی انجام می شود، اما در دهه کرامت به ویژه شب میلاد امام رضا (ع) و شب میلاد حضرت معصومه (س) شمار عقدها به اوج می رسد.
فقط عقد دائم و لاغیر...
حاج آقا صدری ۲۸ سال است که به زائران امام رضا(ع) خدمت میکند، او مدعی است که تابع قوانین است و می گوید که هیچ عقد موقتی در حرم انجام نمی شود، عقد هیچ خانمی با فردی که همسر داشته و اسم همسرش در شناسنامه ثبت شده باشد، انجام نمی گیرد، عقد دختر ایرانی مسلمان با فرد غیرایرانی به هیچ وجه خوانده نمی شود.
وی اضافه می کند: ما طبق قانون حق دخالت در انتخاب زوجین برای ازدواج را نداریم، گاهی اوقات مرد سن بالایی با دختری کم سن و سال ازدواج می کند اما اگر عقد در چهارچوب قانون باشد، ما مانع نمی شویم، گاهی هم پسرها، پدرها را و دخترها مادرهایشان را به انجام عقد با دیگری ترغیب می کنند که ما خطبه عقد را تنها مشروط بر قانونی بودن آن جاری می کنیم.
وی به مرور برخی از خاطراتش از عقدهایی را که تاکنون در حرم مطهر رضوی جاری شده است، پرداخته و می گوید: از پیروان همه ادیان الهی تاکنون در این حرم عقد انجام گرفته است، یک ماه قبل عقد بین یک مسیحی با همسر ایرانی در همین رواق انجام شد.
وی اظهار می کند: آستان قدس رضوی تلاش کرده است که لوازم اولیه عقد شامل سفره و آیینه و شمعدان را در اختیار زوجین قرار دهد، مانعی هم برای آوردن برخی اقلام ساده دیگر سفره عقد از سوی آنان وجود ندارد، در پایان مراسم عقد نیز به زوجین فیش غذای حضرت داده می شود تا مهمان امام رضا(ع) باشند.
مصاحبه به پایان می رسد، در حالی که ۲ قطعه اسکناس نو از پدر عروسخانم به عنوان "شادباش" دریافت کرده ام، رواق را ترک می کنم، همزمان با من، زوجینی که عقدشان به پایان رسیده است، از رواق خارج شده و به سمت صحن انقلاب اسلامی می روند تا بتوانند مضجع شریف را زیارت کرده و با امام خود اتمام حجت نمایند، قصه اینجا پایان نمی گیرد، آنان زندگیشان را بیمه امام رضا(ع) می کنند و با او عهد می بندند تا زمانی که زنده هستند خادم بااخلاص او باشند.
بیشتر بخوانید:
عقد بالاسر حضرت، سنت معنوی رایج در مشهد
۲۵۰ زوج جوان ازدواج خود را در حرم مطهر امام رضا (ع) جشن گرفتند