گروه جامعه ایرنا - تاکنون چندین مورد تجمع و مکاتبه و نامه‌نگاری های پرشماری با قوه قضاییه، نهاد ریاست جمهوری، شهرداری تهران، وزارت راه و شهرسازی، وزارت نیرو و دیگر متولیان از سوی مالکان و ساکنان این شهرک انجام شده اما نتیجه مثبتی برای آنها به دنبال نداشته است.
ماجرای واگذاری زمین در شهرک زیتون چه بود؟
شهرک زیتون در منطقه جنگلی سرخه حصار در شرق تهران واقع شده که حدود ۲۴۵ هکتار از این منطقه جنگلی حدود ۳۸ سال پیش و در سال های ۱۳۶۴ و ۱۳۶۵ در اختیار برخی افراد به عنوان مالک قرار گرفته است.
براساس اطلاعات موجود سرجنگلداری کل استان تهران حدود سال ۱۳۶۵ حدود ۲۴۰ هکتار از اراضی ملی سرخه حصار را به وزارت جهاد کشاورزی واگذر کرده است و این وزارتخانه نیز در همان سال این زمین‌ها را به طور رسمی در اختیار تعاونی مسکن کارکنان وزارتخانه گذاشته است.
البته برخی گفته‌ها حاکی از آن است که این اراضی سال ۱۳۵۸ توسط شورای انقلاب به سازمان حفاظت محیط زیست تحت عنوان پارک ملی واگذار شده است، سازمان محیط زیست پس از اطلاع از این قضیه، از سرجنگلداری و وزارت جهاد کشاورزی در محاکم قضایی شکایت قانونی کرد و ماجرای شهرک زیتون از آن زمان تاکنون گره خورده است.
با این وجود، تعاونی مسکن وزارت جهاد کشاورزی از چهار هزار و ۲۰۰ نفر برای واگذاری زمین و ساخت و ساز واحدهای مسکونی مبالغی را دریافت کرد که بنا بود در سال ۱۳۶۶ کار ساخت این واحدها آغاز شود اما صدور اسناد مالکیت برای اعضای این تعاونی مسکن هم هشت سال به طور انجامید.
مالکان این شهرک چه می‌گویند؟
با توجه به اینکه ۲۲ حکم از مرجع قضایی برای شهرک زیتون گرفته شده اما همچنان ساکنان و مالکان این شهرک بلاتکلیف هستند و هنوز هیچ مسئولی به صورت قطعی دستور به حل مشکلات ما نداده است
ماجرایی که حدود ۳۸ سال در حال پیگیری است و هنوز به نتیجه نرسیده است، دیگر داد مالکان آن را در آورده است البته مالکانی که پس از گذشت این مدت همچنان در قید حیات هستند و امکان پیگیری و بررسی موضوع زمین و یا ملک خود را در این شهرک دارند.
یکی از مالکان شهرک زیتون که دارای سند منگوله‌دار است، به ایرنا، گفت: امکان ساخت و ساز در زمین تعیین شده با سند رسمی خود را نداریم و با گذشت ۳۸ سال، همچنان حسرت داشتن یک سرپناه را داریم، البته حدود ۳۰۰ نفر که در این مدت به هر دلیلی جان خود را از دست داده‌اند و حتی زندگی کردن زیر سقف خانه خود در شهرک زیتون را هم تجربه نکردند و رفتند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه ۲۲ حکم از مراجع قضایی برای شهرک زیتون گرفته شد، اما همچنان ساکنان و مالکان این شهرک بلاتکلیف هستند و هنوز هیچ مسئولی به صورت قطعی دستور به حل مشکلات ما نداده است.
این مالک شهرک زیتون اضافه کرد: پیگیری‌ها از نهادهایی همچون شهرداری، فرمانداری، استانداری تهران، قوه قضاییه و ریاست جمهوری برای حل مشکلات مالکان این شهرک صورت گرفت و پس از این همه نامه‌نگاری و مذاکره با مسئولان مربوطه، دستور به معاوضه با زمینی در پردیس داده‌اند.
اجازه هیچ اقدامی به مالکان شهرک زیتون نمی‌دهند
یکی دیگر از مالکان این شهرک می‌گوید: اجازه هیچ اقدامی به مالکان شهرک زیتون نمی‌دهند اما درست روبروی این شهرک، پشت جنگل‌های سرخه حصار آپارتمان و واحدهای مسکونی چندین طبقه ساخته شده است اما هر نوع فعالیتی از مالکان این شهرک را سلب کرده‌اند.
این مالک زمین‌های شهرک زیتون تاکید کرد: هنوز هیچکدام از این موضوعات برای رسیدن ما مالکان به زمین یا ملک به نتیجه نرسیده است زیرا زمین واصفجان در سه کیلومتری شهر جدید پردیس و حدود ۲۰ کیلومتری تهران را برای معاوضه پیشنهاد دادند که اصلا قابلیت معاوضه شدن با زمین کنونی ما را ندارد.
وی افزود: شهرک زیتون در استان تهران پشت جنگل‌های سرخه حصار واقع شده است و نرخ این زمین‌ها در پایتخت با زمین‌های پردیس اصلا قابل قیاس نیست به همین دلیل مالکان این موضوع را تاکنون نپذیرفته‌اند.
وی اضافه کرد: همه مالکان اعتقاد دارند باید دولت زمین‌های موجود در شهرک زیتون را به نرخ روز خریداری کرده یا زمینی به اندازه و قیمت آنها در اختیار مالکان قرار دهد.
برگزاری چندین مورد تجمع برای رسیدن به حق قانونی
یکی دیگر از مالکان شهرک زیتون گفت: تاکنون چندین مورد تجمع برای رسیدن به حق قانونی خود انجام داده‌ایم و اخیرا نیز در میدان پاستور با حضور بسیاری از مالکان تجمع کردیم اما همچنان در بلاتکلیفی به سر می‌بریم.
این شهرک چهار هزار و ۳۰۰ مترمربع زمین است و برای افراد سند ۶ دانگ ۳۰۰ متری صادر شده است که اکنون سند در دست چهار هزار و ۲۰۰ خانوار وجود دارد
وی ادامه داد: خواسته بسیاری از مالکان این شهرک درجاسازی است زیرا براساس حکم قضایی امکان اجازه ۳۰ درصد ساخت در همین منطقه وجود دارد تا حداقل بخشی از مالکان پس از ۳۸ سال به حق قانونی خود برسند. براساس آمارها و اطلاعات، این شهرک دارای چهار هزار و ۳۰۰ مترمربع زمین است و برای افراد سند ۶ دانگ ۳۰۰ متری صادر شده است که اکنون سند در دست چهار هزار و ۲۰۰ خانوار وجود دارد.
به گفته وی، ۴۰۰ نفر از گذشته تاکنون واحد مسکونی خود را در این شهرک ساخته‌اند اما به دلیل نداشتن امکانات به نوعی حلبی‌آباد تبدیل شده است.
این مالک در شهرک زیتون با اشاره به متراژ ۲۴۵ هکتاری شهرک در پشت جنگل‌های سرخه حصار، افزود: برخی واحدها که از گذشته در این شهرک ساخته شده بودند توسط شهرداری تخریب شده است اما ما همچنان اصرار به دریافت زمین خود داریم زیرا هر کدام از مالکان سند تفکیکی دارند.
علت اصلی صادر نشدن مجوز ساخت قرار گرفتن شهرک در ارتفاع ۱۸۰۰ متری از زمین
این مالک شهرک زیتون ادامه داد: علت اصلی مجوز ندادن برای ساخت و ساز در این شهرک را قرار گرفتن این زمین‌ها در ارتفاع ۱۸۰۰ متری است که براساس اطلاعات موجود باید ارتفاع زمین‌ها ۱۶۰۰ متر باشد.
وی ادامه داد: در نامه‌ای که از مرکز مدیریت عملکرد، بازرسی و امور حقوقی وزارت کشور به وزیر کشور نوشته شده، آمده است که سازمان بازرسی کل کشور براساس نظریه سازمان نقشه‌برداری و نقشه توپوگرافی، ارتفاع شهرک زیتون را ۱۶۰۰ متر عنوان کرده است.
وی اضافه کرد: اکنون به دلیل چنین مشکلاتی، ۳۰۰ نفر از مالکان فوت کردند و برخی موقعیت کنونی را رها کرده و برخی از خانه‌های ساکن بدون برق و آب هستند اگرچه اکنون حدود ۵۰ یا ۶۰ خانوار ساکن در این شهرک هستند.
شهرک زیتون جزء مناطق حفاظت شده محیط زیست است
ساخت و ساز در «شهرک زیتون» به دلیل اینکه جزء مناطق حفاظت شده محیط زیست بوده، غیرقانونی و خارج از بافت است
محسن منصوری استاندار سابق تهران در هفتم فروردین امسال و در تماس تلفنی یکی از شهروندان درباره پرونده شهرک زیتون سرخه حصار و درخواست تماس‌گیرنده برای دریافت برق و امکانات رفاهی، اینگونه توضیح داده و گفته است: ساخت و ساز در آن منطقه «شهرک زیتون» به دلیل اینکه جزء مناطق حفاظت شده محیط زیست بوده، غیرقانونی و خارج از بافت است.
اظهارات برخی مسئولان در گذشته درباره شهرک زیتون
مهدی هدایت مدیرعامل سابق شرکت عمران شهر جدید پردیس نیز در سال ۱۳۹۹ گفته بود که مالکان زمین‌های شهرک زیتون سرخه حصار نسبت به ثبت مدارک خود در شرکت عمران اقدام کنند زیرا با تدابیر ویژه شورای عالی معماری و شهرسازی کشور و استانداری تهران درباره نحوه تامین زمین برای تعاونی‌های موسوم به شهرک زیتون سرخه حصار، کسانی که دارای سند مالکیت در پلاک‌های ۴۴٨١/١ بخش هفت هستند برای ثبت مدارک خود اقدام کنند.
عیسی فرهادی فرماندار سابق تهران نیز در سال ۱۳۹۵ به تخریب و قلع و قمع ۵۰۰ بنای غیرمجاز در شهرک زیتون اشاره کرده و گفته است: این اقدامات در نتیجه حمایت‌های استاندار تهران و مجموعه قضایی انجام شده و قرار است زمین‌های این شهرک با همکاری محیط زیست به پارک تبدیل شود.
حجت‌الاسلام غلامحسین محسنی‌اژه‌ای سخنگوی سابق دستگاه قضا و رییس کنونی قوه قضاییه در سال ۱۳۹۳ در پاسخ به سئوالی درباره زمین‌های شهرک زیتون و تخریب ساخت و سازها با وجود داشتن مجوز گفته بود: برخی مجوزهایی که صادر می‌شود از طریق دستگاه‌های غیرمسئول مانند دهیاری‌ها و شوراهای اسلامی است و براساس این مجوزها اقدامات انجام می‌شود و سپس دستگاه ذیربط از آنها شکایت می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: بحث دیگر این است که احیانا دستگاهی مجوز صادر می‌کند که بعدا این مجوز باطل می‌شود. برخی اوقات تطبیق فرق می‌کند، بدین صورت که افراد از آن محدوده مجوز داده شده تجاوز می‌کنند. در این موضوعات نمی‌توان جواب کلی داد اما حتما اینگونه نیست که قاضی دستور تخریب ساختمان با مجوز را صادر کرده باشد.
با وجود همه پیگیری‌ها و صحبت‌های مسئولان، یکی از خواسته‌ها و انتظارات مالکان شهرک زیتون به نتیجه رسیدن این وضعیت پس از گذشت ۳۸ سال از واگذاری زمین با سند تفکیکی و منگوله‌دار است تا در این شرایط اقتصادی حداقل با داشتن زمین، امکان ساخت و ساز آن را برای خود فراهم کنند.
محیط‌زیست اجازه ساخت و ساز در سرخه حصار نمی‌دهد
در سال ۱۳۶۵ اراضی به وسعت بیش از ۲۴۰ هکتار در پارک ملی سرخه حصار در قالب تعاونی مسکن به کارکنان وزارت جهاد کشاورزی واگذار شد این در حالی h ست که این منطقه در سال ۱۳۶۱ به عنوان پارک ملی ثبت شده بود.
رییس اداره حقوقی اداره کل محیط زیست استان تهران درباره وضعیت شهرک زیتون به خبرنگار ایرنا، گفت: در سال ۱۳۶۵ اراضی به وسعت بیش از ۲۴۰ هکتار در پارک ملی سرخه حصار در قالب تعاونی مسکن به کارکنان وزارت جهاد کشاورزی واگذار شد این در حالیست که منطقه مذکور در سال ۱۳۶۱ به عنوان پارک ملی ثبت شده بود.
علی امراللهی افزود: محیط زیست در همان سال‌ها به عنوان متولی مدیریت مناطق چهارگانه، مخالفت خود را با این واگذاری اعلام و اقدام به شکایت در مراجع ذیصلاح از جمله دیوان عدالت اداری و قوه قضاییه کرد که در برخی موارد رای به نفع ما و گاهی به نفع مالکان صادر شد.
سرپرست معاونت طبیعی اداره کل محیط زیست استان تهران ادامه داد: رهبر انقلاب هم نسبت به این واگذاری منویاتی داشتند و اشاره کرده بودند که اراضی شمال و شمال شرق تهران باید آزادسازی و به فضای سبز برگردانده شود و اعلام کردند که در عین حال باید مشکل مالکان این منطقه برطرف شود، برای این منظور یا زمین معوض یا خانه به آنها داده شود و وزارت راه هم آمادگی این کار را دارد.
وی ادامه داد: در نهایت با پیگیری‌های در این سال‌ها، تفاهم‌نامه سه جانبه میان وزارت راه و شهرسازی، سازمان حفاظت محیط زیست و استانداری تهران منعقد و بر اساس آن، قرار شد زمین معوضی در اراضی واصفجان به وسعت ۵۰۰ هکتار به این افراد داده شود. در همان سال‌های ابتدایی واگذاری زمین، سازمان محیط زیست در دیوان عدالت اداری شکایت کرد و رای بر لغو مجوز داده شد اما در مراجع بالادستی این حکم لغو شد.
محیط زیست از ابتدا با واگذاری زمین در این پارک ملی مخالف بود
امراللهی درباره مسائل محیط زیستی این پروژه، گفت: محیط زیست از همان ابتدا با واگذاری این زمین در سرخه حصار به عنوان یکی از پارک‌های ملی و ایجاد شهرک در آن مخالف بود. البته در پارک ملی سرخه حصار در شمال شرق تهران ساخت و سازهایی در این چند سال انجام شده و پیگیری‌هایی هم برای تخریب آنها صورت گرفته است و از آنجا که این اراضی داخل حریم شهر تهران قرار دارد، شهرداری تهران به عنوان متولی حریم بارها به این ساخت و سازها اعتراض کرده و برخی را هم تخریب کرده است.
سازمان محیط زیست با توجه به قوانین جاری نسبت به این موضوع اعتراض و به دیوان عدالت اداری شکایت کرد، دیوان هم بدوا رای را به نفع محیط زیست صادر کرد مبنی بر اینکه واگذاری باید ابطال شود اما در مراجع بالادستی و دادگاه‌های تجدید نظر رای شکایت ما رد شد.
وی درباره اینکه محیط زیست چه زمانی به این واگذاری‌ها اعتراض کرد گفت: سرخه حصار سال ۱۳۶۱ پارک ملی شد و این زمین‌ها سال ۱۳۶۵ واگذار شد که محیط زیست همان زمان با این واگذاری مخالفت کرد. سازمان محیط زیست به محض اطلاع، با توجه به قوانین جاری نسبت به آن اعتراض و به دیوان عدالت اداری شکایت کرد، دیوان عدالت اداری هم بدوا رای را به نفع محیط زیست صادر کرد مبنی بر اینکه واگذاری باید ابطال شود اما در مراجع بالادستی و دادگاه‌های تجدید نظر رای دادند به اینکه واگذاری بر قوت خود باقی بماند و شکایت ما رد شد، در نهایت به دلیل منویات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه زمین معوض داده شود، اراضی در محدوده شهرک پردیس در نظر گرفته شد.
رییس اداره حقوقی اداره کل محیط زیست استان تهران افزود: یکی از دلایل نپذیرفتن زمین معوض از سوی مالکان بخاطر تفاوت قیمت این زمین‌ها به زمین معوض است، این موضوع نیاز به کار کارشناسی و بررسی بیشتر دارد. اگر قرار باشد کاربری این عرصه مرتع و فضای سبز باشد به طور قطع از جنبه کارشناسی؛ یک ارزش ریالی دارد اما اگر قرار باشد جای دیگری عرصه‌ای را با کاربری مسکونی به آنها بدهند؛ یک ارزش ریالی دیگری دارد. این موضوع قابل بررسی است.
ساخت و ساز در داخل پارک ملی ممنوع است
وی تاکید کرد: سازمان حفاظت محیط زیست عضو کارگروهی است که وضعیت شهرک زیتون را دنبال می‌کند که متولی آن وزارت راه و شهرسازی و شرکت عمران پردیس است، اما ما به عنوان متولی پارک، از ساخت و ساز بدون مجوز در این مکان جلوگیری می‌کنیم. البته هیچ مجوزی هم برای ساخت صادر نشده است، متولی اصلی آن که جزء حریم شهر محسوب می‌شود هم شهرداری است که ورودی پارک را برای حمل مصالح ساخت و ساز کنترل می‌کند و اجازه ساخت و ساز نمی‌دهد.
آخرین اقدام و پیشنهاد همان زمین معوض است که آن هم مالکان تمایلی به انجام آن ندارند، اینکه چه تصمیمی گرفته شود تا بعد از ۳۷ سال از این حالت خارج شود به خودشان بستگی دارد اما دولت و سیستم در زمینه واگذاری زمین معاوض اقداماتی انجام داده است.
رییس اداره حقوقی اداره کل محیط زیست استان تهران تاکید کرد: اما ما به عنوان متولی پارک ملی به هیچ عنوان اجازه ساخت و ساز جدید نمی‌دهیم، به طور کلی بر اساس قانون ساخت و ساز در داخل پارک ملی ممنوع است حتی ما به واگذاری اولیه هم معترض بودیم و از وزارت جهاد کشاورزی شکایت کردیم و واگذاری را زیر سوال بردیم.