به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا مرضیه برومند امروز، سه شنبه نهم خرداد در نشست مطبوعاتی خانه سینما گفت: از همان زمان که به خانه سینما آمدم هیجان داشتم با اهالی رسانه دیدار کنم و بسیار عجله داشتم اما به دلیل عدمآگاهی من از پیچیدگی های مناسبت های خانه سینما این موضوع به تعویق افتاد. در روزهایی که گذشت یکروز بیکار نبودم حتی در روزهای تعطیل درگیر آشنایی و ملاقات با اعضای صنوف بودهام.
وی افزود: در این مدت با مسئولان سازمان سینمایی دیدار و گفت و گو کردم و تلاشم این بود که مسائل رفاهی خانه سینما را حل و فصل کنم.خانه سینما امروز ۳۰ ساله شده است و به فال نیک می گیرم این اولین نشست با اهالی رسانه را. بخشی از امور سینماگران از سال ۶۸ به خودشان واگذار شد و زمانی سپری شد که انجمن ها و صنوف شکل بگیرند. خانه سینما از تشکلهای صنفی و بزرگ اثرگذار بوده که تاکنون دوام آورده و بین پنج تا شش هزار عضو دارد. البته رقم، دقیق نیست و آمار جدید را اعلام خواهیم کرد.
برومند افزود: ما حضور در شوراهای مختلف پروانه ساخت و نمایش را داریم. درخت تنومند خانه سینما امروز برومند هم شده است.درختی که گاهی از بحرانها لرزیده است.حتی گاهی برخی به ظاهر دوستان کمر به تخریب این نهاد بستند که به لطف مسئولان و دلسوزان نجات یافت. در سالیان گذشته بحران کرونا بر تولید و اکران اثرگذاشت و بحرانها پس از آن به ضعف سینما افزود. البته پلتفرم ها (پلتفرم ها) چرخه تولید را زنده نگه داشت و کمک کننده بود. الان اوضاع روبه روال شده است. طبیعی بود که شروع سینما با فیلمهای سرگرمکننده باشد، به دلیل نیاز مردم به شادی و خنده اما این پررنگی سینمای سرگرمی متاسفانه دیگر ژانرهای (گونه) چون خانواده، کودک و اجتماعی را کمرنگ ساخت.
وی افزود: ۵۰ درصد فروش بلیت افزایش داشته اما این کافی نیست و نیاز به مدیریت هماهنگ و کاهش سختگیری اعتماد به توسعه فیلمسازان اجتماعی داریم. اگر سینما، برنامه توسعه داشته باشد و اگر سرانه حضور مردم به سینما به سالی دو بار برای هر فرد باشد.
برومند با بیان این که حمایت دولتی حق ما و سینماست، افزود: تأمین اجتماعی از هر پروژه (طرح) سهم بزرگی میگیرد که سهم خانه سینما و سینماگران نمیشود. من برنامههای زیادی دارم که مهمترین آنها ارتباط دائمی با اهالی رسانه است و عهد کردم اخبار را با شما درارتباط بگذارم و من به شما نظرات و حرفهایی که میگویید نیاز دارم.
شب ها کابوس می بینم
وی تصویری کلی از خانه سینما ارائه کرد و گفت: مشکلات ساختاری، تشکیلاتی و اداری از مهمترین مشکلات ماست. بیکاری و عدم امنیت شغلی که از قبل بوده و بهدلیل شرایط کنونی بدتر هم شدهاست؛ عدم ارتباط و انسجام انجمنهای عضو خانه سینما با یکدیگر، انجمنهای خانه سینما مانندجزیرههای جدا ازهم شدهاند کهاین هم مشکل کوچکی نیست؛ عدم ارتباط دوسویه میان اعضا و خانه سینما؛ مشکلات مالی و بلاتکلیفی و ناتمام ماندن برنامههای خانه سینما از مهمترین مشکلات است که در تلاش هستیم این مشکلات داخلی مرتفع شود و باید بگویم که بورکراسی این نهاد بسیار خسته کننده است. گاهی شب ها کابوس میبینم و به تازگی آرامبخش میخورم که پیشتر هرگز نخورده بودم. چون بحث های مالی بسیار آزاردهنده شده و حقوق ماه پیش کارمندان مان را هنوز ندادهایم.
برومند ادامه داد: ساختمان های ما نیاز به تعمیر دارد و بسیاری خرج و مخارج داریم و بودجه نصف شده ما در مقابل تورم کار مارا به دشواری و نگرانی کشانده است. اگر خانه سینما دچار روزمرگی شده دلیلش بیپولی ماست. بدهی زیاد داریم که فقط ۷۰۰ میلیون مربوط به تأمین اجتماعی است. چون بیمه نداشتیم، جریمه هم زیاد داریم و این موجب هزینههای ماست.
گاهی پنج سال بیکار هستیم
برومند درباره مسائل بیرونی خانه سینما گفت: اول از همه اختلافنظر با سازمان سینمایی و ارشاد است. ما با این سازمان درباره ماهیت خانه سینما اختلاف نظر داریم. اعتقاد ما این است که یک صنف هستیم اما آنها میخواهند یک موسسه فرهنگی باشیم. البته ما درک میکنیم که ارشاد و سازمان سینمایی محدودیت قوانین دارند اما این مشکل ما نیست، آنها باید مقررات خود را تغییر دهند. در کتاب قوانین ارشاد ذکر شده که قوانین باید اصلاح شود، اما تاکنون این اتفاق رخ نداده است. آنها باید این کار را انجام دهند تا دچار اصطکاک نشویم و در کنار هم باشیم.
این کارگردان سینما ادامه داد: آنها بخش دولتی هستند و ما بخش خصوصی. نمیخواهیم روبروی هم باشیم. اینکه تعریف درستی از شغل ما وجود ندارد ما را با سازمانهای دیگری مثل سازمان مالیات هم دچار مشکل کرده است. سازمان امور مالیاتی نمیداند که ما گاهی پنج سال بیکار هستیم و گاهی یک سال کار میکنیم که برای آن مالیات میخواهند. یا مثلاً بیمه که در پیدا کردن شغل مشابه گفتند ما مثل صیادان پارهوقت جنوب هستیم. از آقایان دولتی خواهش میکنم بدانند که تعریف شغلی ما مشکل دارد.
به شرایط قبل برگردیم
محمدمهدی عسگرپور رئیس هیات مدیره خانه سینما گفت: هیئت مدیره شانزدهم از زمانی که شروع به کار کرد. ما برای دوسال پیش را بر اساس تجربیات سالهای گذشته برنامه ریزی کردیم و به مفروضات مشترک رسیدیم. اتفاقات نیمه دوم سال گذشته اختلالی را در کار ما ایجاد کرد. اختلاط موضوعات سیاسی با موضوعات فرهنگی و هنری که بعضا به ما اعمال شد کار را حتی سختتر هم کرد.
وی ادامه داد: دولتهای قبلی تجمیع عوارضی کردند که مشکلات ما را بیش از پیش کرد. این موضوع باعث شد که ما دائم دنبال مسائل معیشتی و دریافت پول باشیم. پیشنهاد ما این است که به شرایط قبل بگردانند. شرایطی که خانه سینما بتواند از فروش سینمایی شرایط خودش را سامان دهد.
عسگرپور افزود: بهبود ساختار سازمانی و اداری خانه سینما از طریق تغییرات لازم در اساسنامه خانه سینما نیاز مهم امروز ماست. راهاندازی و کارآمدی انجمن هنرها و فنون سینمایی موضوع دیگری است که ما دنبال ترفیع آن هستیم و طراحی بازآفرینی و اعتباربخشی به جشن سینمای ایران از طریق تفویض اجرای آن به انجمن هنرها و فنون سینمایی مورد دیگری است که دنبال آن هستیم تغییر اساسنامه خانه سینما توطئه و تحول عجیب و غریبی نیست و موضوعی بسیار ساده است. موضوعی که شاید برخی موارد آن شامل تغییر ادرس است.انگار جنسی از نگاه توهم توطئه به ان وجود دارد.
وی افزود: جریان سندیکای در ایران شکل نگرفته و ما نوعی از مرامنامه را در عمل داریم که گاهی ارشاد با آن همراهی میکند و گاهی نمیکند. به فرجام رساندن طراحی قراردهای تیپ و نگارش و تصویب آن از جمله اقداماتی است که انجام خواهیم داد.
بانک اطلاعاتی جامع سینمای ایران راه اندازی می شود
مرضیه برومند بیان کرد: رویکرد و سیاستهای اجرایی ما در مواردی همچون تقویت اطلاع رسانی و حضور رسانهای خانه سینما، جلب مشارکت اعضا در پیشبرد اهداف و برنامه ها، تلاش برای همگرایی، اجرای برنامههای موردنظر هیئت مدیره، ایجاد مدیریت رسانه، ارتباطات و اطلاع رسانی، تشکیل کارگروه حقوقی، فعال کردن آکادمی، راهاندازی بانک اطلاعاتی جامع سینمای ایران به عنوان یکی از اصلیترین زیرساختهای موردنیاز، برگزاری جلسات گفتگو محور در مورد مسائل سینمای ایران و انتشار آن، بهینه سازی ضوابط و آییننامه های شورای داوری و صیانت، تلاش برای تدوین آییننامه حمایت از حقوق کودکان بازیگر و نظارت بر حسن اجرای آن است و از کارهای مهمی محسوب می شود که دنبال می کنیم.
برومند در ادامه در پاسخ به سوالی درباره اظهارات شب گذشته محمد خزاعی درباره هنرمندان حاضر در یکی از فیلمهای فاقد مجوز بهنمایش در آمده در جشنواره کن و احتمال ممنوعیت فعالیت آنها در سینما گفت: از آن سخنان بسیار تعجب کردم. چنین چیزی صحت ندارد. احتمالاً آقای خزاعی نمیخواسته بگوید و زبانش اینچنین چرخیده است. ما با چنین چیزی موافق نیستیم. اگر مناسباتی درست بین خانه سینما و سازمان سینمایی درباره فیلمهای بدون پروانه شکل بگیرد، شاید بتوانیم کاری کنیم اما چرا این فیلمها پروانه ساخت نمیگیرند؟ چرا وقتی پروانه میگیرند، پروانه نمایش نمیگیرند؟ فیلمهای دارای پروانه ساخت و نمایش باز هم دچار اعمال سلیقه میشوند و جلوی آنها را میگیرند؟
وی افزود: سازمان سینمایی باید راهکاری پیدا کند تا شأن مجوزی که میدهد توسط مسئولان مختلف مورد احترام قرار بگیرد. درباره مسأله آثار بدون پروانه میتوانیم کارگروهی شکل بدهیم میانه را بگیریم تا فیلمها پروانه داشته باشند و ارزش مجوز حفظ شود. چند وقت پیش یکی از مستندسازان که پروانه داشته و تلویزیون هم کارش را پخش کرده بود، دچار مشکلات عدیده شد.
عسگرپور هم در پاسخ به همین سوال گفت: دیشب در آن بخش مراسم که مربوط به صحبتهای آقای خزاعی بود، نبودم اما زمان سخنان آقای وزیر فرهنگ حضور داشتم و فکر میکردم قرار است یک فضای همدلی ایجاد شود. بعد که صحبتهای آقای خزاعی را در خبرگزاریها دیدم، متوجه شدم باید نگران باشیم. نمیدانم انگیزه ایشان از این صحبتها در جلسه سینماگران دفاع مقدس چه بوده است. فکر میکردم این صحبتها باید در روز دیگر و در جلسه و جمع دیگری گفته میشد. این صحبتها کمکی به وضعیت فعلی سینما نمیکند، بلکه آن را پیچیدهتر میکند.
رئیس هیأت مدیره خانه سینما تأکید کرد: ما آییننامه هایی داریم که برمبنای آنها پروانه ساخت جزو قوانین نیست. پروانه ساخت بر مبنای مصوبه هیات وزیران شکل گرفته اما پروانه نمایش بر مبنای قانون است. اگر من امروز یک فیلم بدون پروانه ساخت بگیرم، آیا قانون جرم انگاری کرده است؟ منظورم این نیست که جرم انگاری شود، بلکه این خواستهای متفاوت مدیران است. امیدوارم به پروانه ساخت به گونهای دیگر نگاه شود.
وی اضافه کرد: در مقاطعی فقط طرح را میخواندند اما حالا فیلمنامه را کامل میخوانند. میدانم که در شورای پروانه نمایش هم گاهی رای اقلیت تاثیرگذار است و اینچنین نیست که اکثریت تاثیرگذار باشند. اینکه آقای خزاعی میگوید ما در خانه سینما هم با این سینماگران برخورد میکنیم، باید بگویم خیر اینچنین نیست و ما چنین تفاهمنامهای نداشتهایم.
برومند در پاسخ به پرسشی درباره جنبش میتو گفت: دورادور از این داستان اطلاعاتی دارم. به نظرم این نوع مسائل ناشی از مسائل میان صاحبان قدرت، ثروت و شهرت با زیردستان است. الزاماً هم مختص خانمها نیست. من با طرح رسانهای ناگهانیاش مخالفم. احساس میکنم فضای خانه سینما، خانهای امن است که اگر چنین اتفاقاتی رخ داد، ابتدا باید در اینجا طرح شود و اینجا کارگروههای حقوقی ما حتماً پیگیری میکنند. با هتک حرمت هیچکس موافقت ندارم اما خانه سینما سعی کرده با گفتگو مسأله را حل و فصل کند.
من ترجیح میدهم قبل از اثبات جرم، آبروی کسی ریخته نشود اما اگر ثابت شد تمام قد کنار کسی که متضرر شده، میایستم. میدانم که چنین اتفاقاتی در همه عرصهها رخ میدهد و هر صاحب قدرتی سو استفاده میکند. راهکار خانه سینما شورای صیانت بوده که البته من با آنها دیداری نداشتهام و باید این شورا قوی شود.
وی افزود: من شبیه خودم هستم. جنگجو هستم اما اهل بهم زدن نیستم. میجنگم تا شرایط درست شود و افراد و مسئولان همدل شوند. از ابتدا دعوا نمیکنم. فعلاً در حال گفتگو هستیم و اوضاع به آن بدی هم نیست ولی اگر درست نشود حتماً واکنش نشان میدهم. اینطور نیست که چون کاراکتر جنگجو دارم، حتماً از ابتدا دعوا کنم و کسی را لت و پار کنم. فکر میکنم گاهی گوش شنوایی هست. برای من نهاد مستقل صنفی خانه سینما مهم است تا رشد کند.
شکاف بین سینماگران و مسئولان را کم کنیم
برومند درباره پیگیری وضعیت فعالیت برخی هنرمندانی که با مشکلاتی مواجه شدهاند، گفت: ما هنرمندان ممنوعالکار و ممنوعالخروج و در معرض رفتن به زندان و دارای پرونده داریم. گاهی سازمان سینمایی هم به حل شدن موضوع کمک میکند. با این حال من در آغاز راه هستم و باید بگویم یک مهاجمم اما دوست ندارم شکاف بین سینماگران و مسئولان بیشتر شود. چون عمیقاً رنج میکشم. باید تلاش کنیم شکاف بین سینماگران و مسئولان سینمایی کمتر شود.
مدیرعامل خانه سینما درباره بودجه دریافتی این نهاد توضیح داد: ما هنوز حقوق کارمندانمان را ندادهایم! سازمان سینمایی چندرغاز میدهد. سازمان سینمایی یک میلیارد تومان بودجه داد که صرف حقوق کارمندان، جریمه بیمه و مالیات شد. تنها، ماهی سی چهل میلیون تومان هزینه آب و برق خانه میشود. هزینههایی که گاهی شوکه کننده است اما وجود دارد.
عسگرپور در پاسخ به پرسشی درباره کنشهای سیاسی خانه سینما گفت: خیلی از مسایل گاهی از سوی همکاران ما مطرح میشود. اگر ما مسایل فیلمسازان دارای مشکل را حل کنیم اولین برخورد از سوی همکاران ما شکل میگیرد و میگویند این وظیفه خانه سینما نیست. برخی از دوستان فکر میکنند فقط باید بن گوشت و مرغ بدهیم و غیر از این اگر کاری انجام دهیم کار غیرصنفی کردهایم.
ما در شورای پروانه ساخت سازمان سینمایی نماینده داریم. قرار بود این شورا پنج نفره باشد اما هفت نفره شد و باقی اعضای آن از سوی دولت تعیین میشوند. آمار پروانه ساخت شش ماه اخیر را بگیرید و ببینید چگونه، پروانه پشت پروانه میگیرند اما بخش دیگر نمیتواند کار کند. اگر روی این موضوع مسأله داشته باشیم اول از همه همکاران ما میگویند چرا کار سیاسی میکنید باید آن دو کرسی پروانه ساخت را حفظ کنید.
برومند هم خطاب به عسگرپور گفت: آیا فکر نمیکنید برای جلوگیری از ضرر و زیان و جبران ضررها، آنها دوست دارند فیلمهای بیضرر تولید کنند؟ اصلاً حالا سرمایهگذاری برای ساخت فیلمهای اجتماعی هست؟
عسگرپور عنوان کرد: گاهی اوقات برای ارتقای کارمان مشارکت زیاد و گاهی عدم مشارکت نیاز است. مسأله ما در خانه سینما این است که همکاران ما تا جایی که ممکن است کار می کنند. من هم مدتی است امیدوارم. امیدوارم این اتفاق با گفتگو و سماجت رخ دهد و همکاران ما کار کنند. اگر یک فیلمساز نگرش خاصی دارد، او هم باید کار کند. اگر فیلمسازی داریم که دوست دارد در حوزه سیاسی کار کند آنقدر نترسیم. اینهمه به سینمای ایران میگویند سیاه و تلخ ولی به تولیدات آمریکا و اروپا هم نگاه کنید. ببینید چه کارهایی در فیلمها میکنند. تندترین نقدها را به ساز و کار خود در فیلمهایشان دارند.
وی گفت: اصلاً درباره سینمای دفاع مقدس حرف بزنیم. کسی تا کنون گفته که چرا به این وضع دچار شده است؟ چون همیشه یک قرائت از آن وجود دارد اما آیا میشود درباره عملیات فریب محسن رضایی هم فیلم ساخت؟ به نظرم علاقهمندان سینمای دفاع مقدس وجود داشتند اما اتفاقاً دوستان دولتمرد، آنها را از بین بردند. به نظرم برخی مسایل همچنان ادامه دار است. همچنان که اظهارنظر دیشب آقای خزاعی نگرانکننده است. چرا که اساسا آن جلسه جای و مکان مناسبی برای این اظهارات نبود.
برومند هم درباره شفافیت گفت: شفافسازی خیلی خوب است. خانه سینما در دوره گذشته ۶ میلیارد تومان بودجه داشت. مسایل بسیار پیش پا افتاده هم، ما را دچار مشکل کرده و اساساً پول چندانی نداریم. اگر پولی بود که برنامههای کلان زمین نمیماند. گاهی فکر میکنند در خانه سینما بخور بخور شده است در حالی که این چنین نیست. مثلاً برخی از اعضای کانون کارگردانان حتی توانایی پرداخت ۴۰۰ هزار تومان حق عضویت سالانه خود را نداشتند. این واقعاً تاسفبار است که شأن سینماگر چنین شدهاست. خبری آمد که آقای خزاعی نامهای محرمانه درباره نیاز هنرمندان به مسکن مهر نوشت که البته برخی اعضا ناراحت شدند اما واقعاً برخی اعضا به همانها نیاز داشتند.
عسگرپور هم اظهار کرد: تعدادی از اعضای ما وضع مالی خوبی دارند ولی برخی هم چنین نیستند. برخی در حاکمیت سعی میکنند درباره این سینما تصمیمگیری کنند مثل قضیه مالیات. آنها بر مبنای صد نفر که چنین حقوق خوبی دارند شلاق برداشتهاند و ۶ هزار عضو آن را میزنند. برخی میگویند اگر نمیتوانید پول بگیرید بگویید ما برویم و بگیریم.
برومند تصریح کرد: چند وقت پیش گفتم برویم به سمت استقلال مالی، چون مبلغی که به ما میدهند اصلاً ارزش اینهمه حرف را ندارد، اما این موضوع یک همت عالی میطلبد. سینمای اجتماعی ما در حال از بین رفتن است و باید فیلمهای اجتماعی ساخته شود. در ملاقات با آقای اسماعیلی وزیر ارشاد هم همین حرف را زدم. دنبال این هستم که به سمت فیلمنامههای به بنبست خورده بروم تا ببینم چه ایراد بنیاسرائیلی از آنها گرفتهاند. من سازشکار نیستم، چون منافعی در سازشکاری ندارم. پای حرمت سینما، کیفیت و اعتلای آن ایستادهام. طبیعی است که فیلمهای اجتماعی مشکلات خود را دارند اما چرا یک فیلم خانوادگی هم ساخته نمیشود؟ چرا همه سریالها بزن بهادر شدهاند؟ همه این مشکلات قصور خانه سینما نیست و این موضوعی است که باید به آن توجه شود.
عسگرپور درباره وضعیت برگزاری جشن خانه سینما اظهارداشت: متاسفانه جزو کشورهایی هستیم که نمیتوانیم جشنی را هرساله منظم و باقاعده برگزار کنیم آن هم به دلیل مناسبات و رخدادهایی که پیش میآید و همه چیز را تغییر میدهد. در نهایت باید گفت شاید با قالبی متفاوت اما این جشن را آخر شهریور برگزار کنیم.