حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، در خصوص آخرین وضعیت روابط و همکاری‌ها میان ایران و آژانس متعاقب حل و فصل دو پرونده اختلافی میان دو طرف، اظهار داشت: با توجه به آنچه که مطرح شده در نتیجه گفتگوهای ایران و آژانس دو موضوع سایت آباده و ذرات اورانیوم ۸۴ درصد (که توسط آژانس پیدا شد بدون آنکه در محصول نهایی باشد و صرفا یک خطا هم بود) میان دو طرف حل شده و بر این اساس موضوعی که باقی می ماند یکی مرتبط با ورامین و دیگری مربوط به منطقه تورقوزآباد است.
وی با اشاره به اینکه دو مسئله باقیمانده هم طی مذاکرات آتی میان ایران و آژانس حتماً حل خواهد شد، گفت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر اساس پادمان هسته‌ای یعنی «ترتیبات اجرایی ان پی تی» که با همه کشورها امضا می کند این حق را برای نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای آنها دارد.
این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: ایران در سال ۱۹۷۳ با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ترتیبات اجرایی معاهده ان‌پی‌تی را امضا کرده است که همانطور که اشاره شد به آن پادمان هسته ای می گویند.
بهشتی پور تصریح کرد: بر اساس این نکته است که آژانس از ایران انتظار دارد در مراکزی که فعالیت هسته‌ای انجام می دهد نظارت داشته باشد و این نیز انجام شده و سالیانِ سال است که آژانس بر مراکز هسته‌ای ایران نظارت دارد.
وی افزود: اما سوالات آژانس از چه زمانی پدید آمد، از زمانی که برخی کشورها به آژانس گزارشاتی دادند مبنی بر اینکه ایران فعالیت‌هایی را در مراکزی داشته که از قبل اعلام نکرده است.
این کارشناس مسائل بین الملل بیان داشت: در سال ۲۰۱۹ آژانس بازدیدی را از مراکز اعلامی انجام داد و مقادیر ناچیزی اورانیوم آنجا کشف کرد، حال سوال آژانس این است که شما که فعالیت هسته‌ای در آنجا نداشته اید پس این ذرات اورانیوم در آنجا چه کار می کند.
بهشتی پور بیان داشت: پاسخ ایران هم این بود که ممکن است همان کشور هایی که این گزارش ها را به آژانس داده‌اند، این مراکز را آلوده به مواد اورانیوم کرده باشند چرا که بنا به اظهارات ایران در این مراکز هیچگونه فعالیت هسته ای وجود نداشته است.
وی گفت: بنابراین این موضوع و پاسخ ارائه شده از منظر ایران کاملاً مشخص و شفاف بود، اما آژانس این پاسخ ایران را قبول نکرد و «اسفند ماه سال گذشته» قرار بر این شد تا دو طرف در این خصوص گفتگو های بیشتری با یکدیگر داشته باشند.
این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: ما میتوانیم از طریق تداوم گفتگوها و «حل و فصل مسائل میان خود با آژانس» از بهانه جویی طرف مقابل و کشورهایی که سال هاست در خصوص برنامه هسته‌ای ایران مانع‌تراشی می کنند، جلوگیری می کنیم.
بهشتی پور افزود: طبعا «افزایش قدرت هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران» بر تمایل کشورهای غربی در مذاکره با ایران اثر گذار بوده است، اما صرفاً این موضوع نمی‌تواند به تنهایی کارساز باشد و ما باید هم زمان که توان هسته‌ای خود را افزایش می‌دهیم، دیگر مولفه های قدرت و از جمله «توان اقتصادی» خود را هم افزایش دهیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: افزایش توان و قدرت اقتصادی کشور می تواند منجر به کم اثر یا بی اثر شدن «تحریم های یکجانبه» علیه کشورمان شود.