محسن پاک آیین سفیر پیشین ایران در ازبکستان در گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا در خصوص سفر اخیر «قربانقلی بردی محمداف» رهبر مصلحت ملی ترکمنستان به تهران اظهار داشت: سفر این مقام عالی رتبه ترکمنستانی به تهران در وهله اول نشان دهنده اعتماد بالایی است که میان دو طرف پس از یک سری اتفاقات که از قبل وجود داشته ایجاد شده است و این اراده سیاسی باعث میشود که ما در حوزه های مختلف بتوانیم همکاریهای خود را دنبال کنیم.
وی گفت: نکته دیگر اینکه این سفر نمایش دیگری از «اراده جدی دولت سیزدهم» برای افزایش سطح همکاری ها با همسایگان است و به نظر می رسد دولت فقط از موضع شعار در خصوص اولویت قرار دادن همسایگان استفاده نمیکند در که وارد عرصه عمل هم شده است.
سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان تصریح کرد: ایران و ترکمنستان مرز بلافصل با یکدیگر دارند و ترکمنستان «دریچه ورود ایران به آسیای مرکزی و چین» محسوب می شود و ایران هم «دریچه ورود ترکمنستان برای ورود به آبهای آزاد خلیج فارس و دریای عمان» و همچنین دسترسی به اروپا از مسیر ترکیه به حساب میآید.
پاک آیین با بیان اینکه ایران و ترکمنستان در حوزه های مختلفی می توانند با یکدیگر همکاری داشته باشند، تاکید کرد: در وهله اول این همکاری ها موضوع تجارت و بازرگانی است و با توجه به اینکه «ترکمنستان کشوری در حال پیشرفت و توسعه» است و بازار های خوبی در بخشهای تاسیساتی، ساختمانی و اقلام توسعه ای دارد، ایران میتواند از این فرصت جهت «تقویت صادرات کالاهای غیرنفتی» خود استفاده کند.
وی ادامه داد: بحث دیگر موضوع «حمل و نقل و ترانزیت» است که امروز حرف اول را در موضوع اقتصاد میزند، ترکمنستان کشوری است که از دو مسیر ریلی و سه مسیر جادهای و یک مسیر آبی به ایران متصل میشود.
سفیر پیشین ایران در تایلند گفت: ما در حال حاضر دو خط راه آهن ترکمنستان از مسیر اینچه برون و از مسیر سرخس را داریم که مورد استفاده کشورهای آسیای مرکزی و حتی چین قرار میگیرد، به نحوی که چین اخیرا از این مسیر محموله ای را صادر کرده و قزاقستان هم محموله دیگری را سال گذشته به ترکمنستان صادر کرده است.
پاک آیین بیان داشت: بحث دیگر از بحث انرژی است و با توجه به اینکه «هر دو کشور جزو صادرکنندگان گاز» به حساب می آیند میتوانیم همکاریهایی را در حوزه های صادراتی، مباحث فنی و آموزشی دنبال کنیم. بحث «سوآپ گاز ترکمنستان» به کشورهای مختلف در دستور کار ما هست که با آذربایجان هم عملیاتی شده است.
وی افزود: موضوع سوآپ نفت هم میتواند در دستور کار ما قرار داشته باشد، اینکه ما بتوانیم «سوآپ نفت» ترکمنستان را در حاشیه دریای خزر تحویل بگیریم و در خلیج فارس و دریای عمان به مشتری های ترکمنستان، آن را تحویل بدهیم.
سفیر پیشین ایران در ازبکستان تصریح کرد: اسنادی که میان ایران و ترکمنستان در این سفر امضا شده در چارچوب همین مواردی بود که مطرح شد و بیانگر «آینده ای روشن پیش روی روابط تجاری» و اقتصادی دو طرف است.
پاک آیین عنوان داشت: نکته مهم دیگر راهاندازی «بازارچههای مرزی» میان ایران و ترکمنستان است که میتواند برای شهرهای حاشیه و مرزی دو طرف سودآور باشد و منافع مردم این مناطق را تامین کند.
وی ادامه داد: در حوزه همکاریهای بانکی و مالی چنانچه دو طرف بتوانند «ارزهای ملی خود را جایگزین دلار» کنند، باتوجه به شرایط همسایگی و امکاناتی که در این خصوص در دو طرف وجود دارد میتواند تامین کننده منافع اقتصادی آنها باشد.
سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در پایان خاطرنشان کرد: برای آن که اقتصاد ما بتواند مسیر درستی را طی کند و تعاملات تجاری روال خود را داشته باشد، به طور طبیعی باید امنیت تامین باشد و به همین دلیل دو طرف برای «مقابله با تروریسم و با قاچاق مواد مخدر» مصمم هستند، از سوی دیگر با توجه به همسایگی دو کشور مزبور با افغانستان، آنها برای ایجاد «دولت فراگیر در افغانستان» و مقابله با داعش در شمال افغانستان که هم مرز با ترکمنستان است به صورت مشترک اقداماتی را انجام میدهند.