به گزارش ایرنا لرستان دارای ۸۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی است و در حالیکه ۴۵ درصد اراضی کشور از طریق سیستم آبیاری زیر کشت می‌رود اما این رقم در استانی که حدود ۱۲ میلیارد مترمکعب رواناب دارد ۲۰ تا ۲۵ درصد است.
باتوجه به وقوع خشکسالی طی سال های گذشته، در سال های اخیر افزایش سهم تخصیص آب از وزارت نیرو به یک مطالبه جدی در این استان تبدیل شده است اما تنها به امید اما و اگرهای این اقدام بسنده نشده و همزمان با آن طرح" جهش تولید در دیمزارها" در دستور کار قرار گرفت.
با اجرای این طرح، دست کم ۲۵ درصد به محصولات کشاورزی اراضی دیم اضافه و اعتباراتی نیز با همکاری ستاد اجرایی فرمان امام (ره) به دیم کاران پرداخت می شود به این معنا که کشت زمین های موجود تقویت می شود و یا سطح زیر کشت برخی محصولات افزایش خواهد یافت.
دیمزارهایی که تا سال های گذشته در انتظار باران و چشم کشاورزان منتظر نزولات آسمانی بود، امروز به بستری پربار تبدیل شده است که علاوه بر رونق سفره کشاورزان، حاصل زحمت دست های پینه بسته آنان را به چرخه اقتصاد لرستان هدیه می کند و کشاورزی لرستان را در گذار از معیشتی به اقتصادی قرار داده است.
طرح جهش تولید در دیمزارها با تاکید و تشویق مقام معظم رهبری طی ۲ سال اخیر در کشور اجرایی شده که لرستان از استان های پیشرو در این زمینه بوده است و اکنون نیز در هنگامه برداشت محصول، دیمزارهایی که تا سال های قبل خشک و بی بر بود اکنون به سفره ای پر رونق و سرشار از خوشه های طلایی غلات و دانه های گیاهی تبدیل شده است.
تخصیص سهمیه های کود شیمیایی و بذر، استفاده از توان کارشناسان در مراحل مختلف زراعت، استقبال کشاورزان از توصیه های ترویجی و صدالبته بارش های لطف الهی در سال زراعی جاری، طرح تولید جهش دیمزارهای لرستان را به برنامه ای موفق و ثمربخش منتج کرد.
طرح جهش تولید با هدف افزایش ۲۵ درصدی تولیدات دیم، ۲ سال گذشته با همکاری ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) در لرستان آغاز شد که سال اول در سطح ۲۰۰ و سال دوم ۳۵۰ هزار هکتار اجرایی شد و باید تا پایان پنج سال، تولیدات در بستر دیمزارهای لرستان ۲۵ درصد افزایش یابد.
به گفته مدیرکل ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) لرستان، ۳۵۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی تعهد استان بوده و ۳۴۰ هزار هکتار تحقق یافته است همچنین در بحث ادوات کشاورزی ۲۴ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان تعهد داشتیم که ۲۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تحقق پیدا کرد.
مجید طائف اظهار داشته است: ۱۴۳ هزار کیلوگرم نهاده های کشاورزی در اختیار کشاورزان قرار گرفته همچنین ۹۷ هزارو ۵۰۰ هکتار با سرانه ۵۰ هزار تومان با پرداخت هشت میلیارد و ۷۷۰ میلیون تومان اعتبار، بیمه شده است.
در "جهش تولید دیمزارها" چه می گذرد؟
مدیر اجرایی طرح جهش تولید در دیمزارهای لرستان به ایرنا گفت:طرح جهش تولید در دیمزارها سه راهکار اصلی را دنبال می کند که باید با اجرای دقیق آنها طی پنج سال به افزایش ۲۵ درصدی تولید در سطح این اراضی رسید.
به گفته "کیانوش حمیدیان" رعایت تناوب کشت، حفظ بقایا و پوشش گیاهی خاک و اجرای کشاورزی حفاظتی سه برنامه مهم در طرح جهش تولید دیمزارها هستند که در صورت انجام درست، موجب افزایش بهره وری خواهند شد.
وی کشاورزی حفاظتی را مهم تر از ۲ راهکار دیگر عنوان کرد و افزود: به بیان ساده، نباید از گاوآهن برای شخم زدن زمین استفاده کرد بلکه باید با استفاده از " کارنده کشت مستقیم کار" تنها خراشی هایی در زمان داشت بر روی زمین ایجاد کرد.
حمیدیان در توضیح این مطلب اظهار داشت: حفظ رطوبت خاک، مهمترین مساله در کشت دیم است اما گاو آهن حدود ۳۰ سانتیمتر خاک را پشت و رو می کند که این عمل موجب تبخیر رطوبت خاک می شود و از طرفی دسترسی ۳۰ سانتیمتر لایه بعدی خاک را به نور و حرارت بیشتر می کند و موجب افزایش تبخیر لایه دوم هم می شود.
وی ماندن بقایای کشت در زمین را عامل مهمی در کاهش تبخیر دانست و ادامه داد: با حذف گاو آهن و حفظ رطوبت خاک، تولید دیمزارها افزایش خواهد یافت و به همین منظور ۶ میلیارد تومان برای خرید ادوات از جمله کارنده های کشت مستقیم کار به استان ابلاغ شده است.
وی تصریح کرد: میانگین تولید گندم دیم در استان یک تن و ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار، جو دیم یک تن، عدس ۵۰۰ کیلوگرم، نخود ۵۵۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم و گلرنگ حدود ۶۰۰ کیلوگرم در هکتار است که باید تا پنج سال آینده ۲۵ درصد به تولید این محصولات در هر هکتار افزایش یابد.
به گفته حمیدیان تاکنون تصمیمی برای خرید تضمینی محصولات طرح جهش تولید دیمزارها گرفته نشده است اما در زمان کشت تلاش می شود ارقام بذری اصلاح شده و مقاوم به تنش برای کشاورزان تامین شود.
وی همچنین تصریح کرد: در مجموع ۳۰ درصد بذور مورد نیاز کشاورزان در طرح جهش تولید به صورت بذرمال( بذر ضدعفونی و غنی شده به منظور افزایش جوانه زنی) تهیه می شود که سهمیه لرستان در این خصوص ۸۶ تن می باشد و غالب آن گندم و جو است که به صورت رایگان بین کشاورزان توزیع شد.
وی با بیان اینکه در فرآیند بذرمال کردن، بذر با مواد و ترکیباتی مخلوط و قدرت جوانه زنی و رشد آن بیشتر می شود افزود: بذرمال کردن به منظور ضدعفونی، کنترل و پیشگیری از ابتلا به بیماری ها، افزایش رشد بذر و استقرار بهتر آن در خاک با استفاده از ترکیبات قارچکش، باکتری کش و حشره کش صورت می گیرد.
به گفته حمیدیان تا پایان سال زراعی جاری ۸۰ هزار تن جو، ۲۵ هزار تن نخود، ۷.۵ تن عدس و ۱۷ هزار تن دانه های روغنی کاملینا و گلرنگ در راستای طرح جهش تولید دیمزارهای لرستان تولید خواهد شد.
برداشت ۲۰ درصد محصولات کشاورزی لرستان از اراضی دیم
رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان نیز می گوید در صورت اجرای درست طرح جهش تولید، ۲۵ درصد به تولیدات دیم استان افزوده می شود و در عین حال ضریب امنیت غذایی نیز ارتقا می یابد.
سید عماد شاهرخی گفت: به دلیل میزان کم بارندگی در لرستان حدود ۱۰ درصد از اراضی دیم برداشت می شوند در حالی که ۵۰ درصد از این اراضی زیر کشت هستند بنابراین بایستی از وضع موجود استفاده کرد و طرح جهش تولید دیمزارها را در اولویت قرار داد.
وی افزود: حجم تولیدات کشاورزی استان قبل از انقلاب کمتر از ۵۰۰ هزار تن بوده و هم‌اکنون با رشد حدود ۶ برابری به ۲.۹ میلیون تن رسیده، همچنین ارزش افزوده محصولات کشاورزی لرستان ۱۴ هزار میلیارد تومان است و این حوزه ۳۰ تا ۴۰ درصد اقتصاد استان
به گفته شاهرخی میزان تولید محصولات کشاورزی در اراضی دیم استان با اجرای طرح جهش، ۲۵ درصد افزایش می‌یابد و به کشاورزان دیم کار تسهیلاتی برای خرید ادوات نیز اعطا می‌شود همچنین لرستان با دارا بودن ۶۰۰ هزار هکتار سطح زیر کشت اراضی دیم حدود ۶.۷ درصد از دیمزارهای کشور را به خود اختصاص داده است که با اجرای طرح جهش، ضمن پایداری در تولید، حفاظت از خاک برای نسل‌های آینده نیز رعایت می شود.
وی ادامه داد: گندم، جو، نخود، عدس، گلرنگ و محصولات علوفه‌ای در قالب این طرح قرار دارند و حمایت‌های خرید ادوات، کودهای ریزمغذی و بذر با تسهیلات قرض‌الحسنه در این راستا صورت می گیرد.
تحقق ۹۸ درصدی طرح جهش تولید دیمزارها در لرستان
رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان همچنین گفت: اجرای طرح جهش تولید در ۳۵۰ هزار هکتار از دیمزارهای استان برای سال زراعی جاری برنامه ریزی شده بود که ۹۸ درصد از این تعهد اجرایی و محقق شده است که برای این امر همه دستگاه و نهادهای مرتبط همچنین کشاورزان و تولیدکنندگان همراهی کردند و پای سفره و امنیت غذایی مردم ایستادند.
شاهرخی با اشاره به اجرای سال دوم این طرح در ۲ هزار و سه روستای لرستان اظهار داشت: سال اول به طور متوسط در هر هکتار ۲۰۰ کیلوگرم افزایش تولید در استان محقق شد و امسال با توجه به بارندگی های مطلوب، پراکنش مناسب و و توصیه های علمی کارشناسان در زمان کاشت، داشت و برداشت، تولید ۷۰۰ کیلوگرم کاملینا در هر هکتار طی سال زراعی گذشته، تا امروز در کوهدشت و رومشکان به یکهزار و ۷۰۰ کیلوگرم رسیده است.
وی ادامه داد: در دومین سال طرح جهش تولید در دیمزارها، یکهزار و ۴۰۰ هکتار اراضی کم بازده استان به کشت گیاهان دارویی اختصاص یافت که یک اقدام ارزشمند است.
شاهرخی اضافه کرد: انتظار می رود با توجه به عملکرد مطلوب لرستان در این طرح، سهمیه کود شیمیایی استان برابر با عملکرد لحاظ شود چراکه سال زراعی قبل کود به موقع تامین شد و لرستان رتبه اول جذب و توزیع سهمیه کود را به خود اختصاص داد.
وی با تاکید برضرورت برنامه ریزی برای خرید تضمینی محصولات طرح جهش تولید طی سال آینده گفت: سال نخست اجرای این طرح در استان ۷۴ دستگاه ادوات جذب شد که امسال با کمک ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، بانک ملی و استقبال کشاورزان به ۲۴۰ دستگاه رسید.
وی خواستار افزایش ۲ برابری تسهیلات خرید ادوات در سال آینده شد و ادامه داد: همچنین باتوجه به مشکل تسهیلات شرکت های بذری و محدودیت منابع و مصارف، پیشنهاد می شود رقمی از تسهیلات تبصره ۱۸ برای این شرکت ها در نظر گرفته شود.
۴۰۰ هزار کشاورز کشور در سطح جهش تولید دیمزارها مشارکت دارند که سهم کشاورزان لرستانی از این تعداد ۴۳ هزار نفر است، افرادی که دست در دست دولت و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) داده اند و با بکارگیری توصیه کارشناسان و تسهیلات مختلف، دیمزارهای کشور را از زمین های بایر و خشک به سفره های بزرگی از نعمت الهی و محصولات متنوع تبدیل کرده اند.